Katalog

Perşembe 28 Mayıs 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 9 Emeklilerin yarısı yoksul Türkiye’de emeklilerin yüzde 44.7’si yoksulluk çekiyor. En yoksul Güneydoğu Anadolu olurken Türkiye, Avrupa’nın en yüksek şiddetli maddi yoksunluk oranına sahip. ürkiye’de emekli barındıran hanelerin yüzde 44.7’si şiddetli maddi yoksunluktan mustaripken; emekli maaşlarıyla geçinemeyen emeklilerin yüzde 30’u çalışmaya devam ediyor. Seçim döneminde partilerin emeklilere yönelik vaatlerinin arttığı bir dönemde Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik PINAR ve Toplumsal AraştırYILDIZ malar Merkezi tarafından hazırlanan “Emeklilerin ne kadarı yoksul?” araştırması ülkedeki emeklilerin yarısının şiddetli yoksulluk çektiğini, üçte birinin ise çalışmaya devam etmek zorunda kaldığını gösteriyor. Araştırmaya göre 2012 gelirleri ve göreli yoksulluk ölçütü kullanıldığında emekli barındıran hanelerin yüzde 14.4’ü göreli yoksul çıkarken, bu oranın Türkiye genelinde yüzde 20.7 olduğu görülüyor. Çok daha geniş bir yoksul kitlesi belirleyen şiddetli maddi yoksunluk ölçütü kullanıldığında emekli barındıran hanelerin yüzde 44.7’si yoksul çıkıyor. Türkiye genelindeki haneler dikkate alındığında oran 53.1’e yükseliyor. Buna göre en düşük şiddetli maddi yoksunluk oranına sahip bölge yüzde 43.4 ile Batı Anadolu olurken; bu bölgeyi yüzde 45.3 ile Ege ve yüzde 46.2 ile İstanbul takip ediyor. Şiddetli maddi yoksunlukta en yüksek orana sahip bölge ise yüzde 80.5 ile Güneydoğu Anadolu olarak karşımıza çıkıyor. Araştırmada bu yoksulluk oranlarının oldukça yüksek olduğu belirtilirken; bu oranlar aynı zamanda Türkiye’yi Avrupa’da en yüksek şiddetli maddi yoksunluk oranına sahip ülke yapıyor. Araştırmaya göre bunun nedeni ise Avrupa standardının Türkiye için oldukça yüksekte kalması. Örneğin Şiddetli Maddi Yoksunluk oranı Lüksemburg’da yüzde 3’e, Norveç’te yüzde 5’e düşüyor. İKİ MAAş İKRAMİYE T u seçim kampanyasında emekliler en çok ilgi gösterilen grup oldu. Bu ilgi ana muhalefet partisi CHP’nin emeklilere ramazan ve kurban bayramlarında iki maaş vaadi ile başladı. MHP, emeklilere mart ve eylül aylarında bin 400’er lira olmak üzere yılda iki kez asgari ücret tutarında Emekli Destek Ödeneği hakkı tanınacağını açıklarken; HDP en düşük emekli aylığının 1.800 TL’lik asgari ücretle eşitleneceğini vaat etti. AKP de bunların kamuoyunda yarattığı etki nedeniyle 1000 TL’nin altında maaş alan emeklilere aylık 100 TL zam yapacağı vaadinde bulundu. BETAM’a göre AKP’nin bu vaadiyle emeklilerin yaklaşık yüzde 42’sinin (992 bin) zam sınırının altında kalarak zam alacağı, yüzde 58’nin ise (1 milyon 367 bin) zam alamayacağı görülüyor. AKP çalışarak ek bir gelir elde eden bir milyona yakın emekliye zam vaat ederken, çalışmayan ancak çoğunlukla nispeten düşük bir maaşa sahip emeklileri aylık 100 TL’lik zamdan mahrum bırakmış oluyor. B Osmanlıcı Başkanlık... eçimlerde geriye sayım günleri gelip çattı ya... İktidarlarının seçim kampanyasında pandoranın kutusu tümden açıldı; yürürlükteki hukuk devleti düzeni, anayasa, yasalarla, laik Cumhuriyet rejimi, parlamenter düzenle uyumlu, bu seçimlerde yeni iktidarın, parlamentonun oluşumuna yarayacak, AKP’yi bir kez daha iktidara taşıyacak oy arama kampanyası oyunu bitti... Kaçak Saray’dan yönetilen son vurucu kampanyalarda, AKP’ye verilecek oylarla “Yeni Osmanlıcı Türkiye tipi başkanlığa” geçişin sağlanacağı, olmazları, kriterleri ile bir bir sayılıyor... 2002 seçim sonuçları ile İktidarlarında adım adım gerçekleştirilmiş devleti ele geçirme, rejimi değiştirme, sivil darbe operasyonlarında, amaca ulaşma yolunda son noktanın konulmuş, mutlak iradenin önünün açılmış olacağı muştusu veriliyor... 13 yıllık İktidarlarında ele geçirilmiş tüm devlet kurumları, kaynakları apaçık seçim kampanyalarında seferber edilmiş... Yargısı, YSK’si, valisi, Diyanet’i, kamu işletmeleri, okullarından alınan desteklerde, seçim yasakları, partiler karşısında eşitlik, tarafsızlık ilkeleri yok sayılarak.. suç üstüne suç işleniyor, hile üstüne hile yapılıyor... Bu iş ya bitecek ya bitecek dayatmalarında, sandık kullanılarak eski Türkiye’nin işinin bitirildiğinin ilanıyla yetinilmiyor... Bu kez de İktidarlarının “Yeni Türkiye’nin” adım adım, sivil darbe ataklarına dayalı rejimi değiştiren operasyonlarının kalıcı kılınmasına yetecek, özelinde, aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı istediği kalıplar içinde başkan yapacak sisteme geçişin oyları dayatılıyor... AKP’ye oy vermişlerin kafası karışmış bulunuyor... 13 yıllık İktidarlarında kamu kaynaklarının nimetlerinden çoğunluk sadaka düzeni içinde, azınlık en çok vurguncu pay dağıtımları, ihalelerden paylarını almış olarak AKP İktidarlarının devamını istemek başka, bu ülkenin vatandaşları olarak, devleti, kurumlarını siyasal yandaşları adına ele geçirmenin her türden haksızlık, hukuksuzlukları ortalığa saçılmışken, sivil darbe, diktatörlük, haksızlık, hukuksuzluk boyutları katlanarak.. kalıcı rejim değişikliğine oturtulmasının gerçekleri çok başka... HHH Yapılan anketerin doğruluğu üzerinde iddialı olamasak da, iktidar nimetlerinin paylarının büyümesi ile doğru orantılı iktidarda büyüyen AKP seçmenlerinin, son yıllardaki iktidar icraatları ile çok değişmiş dengeler ve koşullarda bu düzenin böylece sürüp gitmesi, hele de kalıcı, mutlak otoriterlik yolunda pekişmesini savunabilmeler çok başka... Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na geçişinde oy verenlerden önemli bir çoğunluğun, başkanlık sistemi, otorite, gücünü katlayan istemlerinden ürktükleri, en azından var olan parlamenter rejimi güvence gördükleri, anketlerde de giderek artan oranlarda çıktıkları bildiriliyor. Çok daha yaşamsalı İktidarlarının dış politikada çuvallamaları, hele de uygulanmış üretimsiz, yatırımsız piyasalar düzeni icraatlarının, sıcak para akışının da durmasıyla ortaya çıkan krizlerinde, oy veren yoksul çoğunluğun sistemden yararlandırılabilme payları dibe vurunca... Yaşanan gerçek vurgunları işin içine katmadık... İşsizlik, kentler ve köyler için üretimsizlikle atbaşı yoksulluk, yoksunluk, yaşamak için zorunlu ürünler, harcamalar için çok yüksek enflasyonla buluşunca, tabandaki oyları siyasal İslamcı kimlikle tutabilmek yaşamın gerçekleri ile çatışıyor... Yandaşlıkla seçmen kazanma yolları yoksul çoğunluk için işe yaramaz oluyor... AKP’ye oy vermiş seçmenlerin, ülke geleceği, ırkçı, mezhepçi çatışmalarda iç savaş bataklığına sürüklenme kaygıları, korkularını.. bugünlerdeki kafa karmaşalarını.. sorgulamadık bile... Cumhurbaşkanı, AKP kadrolarının giderek katlanan ölçeklerde haksız, hukuksuz, pervasız İktidarlarının baskı gücünü artırma, çatışmacılığı, saldırganlığı, şiddeti tırmandıran tehditleri... Oy artırma hesaplarının tutmaması, hızla oy kaybetmeye dönüşmesinden, korkudan... Yoksa hiç değilse seçim süreci içinde, sivil diktatoryal gidiş ve öfkelerinde bu kadar çok açık verirler miydi? S AçLıK SıNıRı 1349 LİRA oLDU Doğuda daha yüksek Çalışan emeklilerin büyük çoğunluğunu erkeklerden oluşturuken; 176 bin çalışan emekli kadına karşılık 2 milyon 183 bin erkek çalışıyor. Araştırmaya göre çalışan kadın emeklilerin yaklaşık üçte ikisi kayıt dışı çalışırken; yaklaşık yüzde 27’si de ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor. Çalışan emekli erkekler ise dörtte üç oranda kayıt dışı çalışıyor ve çalışan erkek emeklilerin yaklaşık yarısı (yüzde 51.9) da kendi hesabına çalışanlardan oluşuyor. Araştırmada ücretli ve maaşlı çalışan erkek emeklilerin payının yüzde 24.7, kadınların payının da yüzde 40.3’ten ibaret olduğunu belirtiliyor. ürkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türkİş) “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasına göre 2015 Mayıs ayı itibariyle dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması için gereken tutar olan açlık sınırı 1349 lira 22 kuruş, gıda harcamasıyla birlikte giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı olan yoksulluk sınırı ise 4.395 TL olarak açıklandı. Sağlıklı ve dengeli beslenebilmek için dört kişilik bir ailenin yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı, yılın ilk beş ayı sonunda 117 lira arttı. Ailenin yaşam maliyetindeki artış nisan sonunda 381 lira oldu. Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti bu ay asgari ücret halen 949.08 lira olmasına rağmen 1644 lira olarak hesaplandı. “Mutfak enflasyonunda aylık artış yüzde 1.18 ve 12 aylık artış yüzde 16.56” tespitinde bulunuldu. T eçimlerin ardından tek parti iktidarının sürmeyebileceği endişesi ve küresel piyasalarda doların değer kazancının devam etmesiyle dolar/TL’deki yükseliş dün de sürdü. Güne 2.6365’ten başlayan dolar/TL 13 Mayıs’tan beri ilk kez 2.6650’yi gördü. Küresel piyasalarda dolar, ABD Merkez Bankası’nın faiz oranlarını artırmaya doğru ilerlediği tahminlerinin gittikçe güçlenmesi ve mali problemlerin Yunanistan’dan sonra İspanya’yı da etkileyebileceği endişeleriyle değer kazandı. Avro/dolar paritesi bir ayın en düşük seviyesine indi. Yunanistan ve kreditörlerinden oluşan Brüksel Grubu’nun, heyet seviyesinde bir anlaşma hazırlamak için prosedürlere başladığı haberiyle dolardaki yükseliş frenlendi. Serbest piyasada dolar 2.6480 TL’den kapandı. l Ekonomi Servisi S Dolar uçuyor Davutoğlu ile sürpriz zirve Başbakan’ın işadamlarından, muhalefetin emekliye iki maaş ikramiye ve 1.500 lira asgari ücret başta olmak üzere söylemlerine karşı çıkmalarını istediği belirtildi. eçim çalşımaları sırasında muhalefetin emekliye iki maaş ya da 1.500 lira asgari ücret gibi yurttaşın ilgisini çeken önerilerine işadamlarının karşı çıkmasını isteyen hükümet, iş dünyasından bu konuda bir hareket görmeyince bu isteğini bir kez de yüz yüze dile getirmek istedi. Başbakan Ahmet Davutoğlu önceki akşam Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar’ın İstanbul Baltalimanı’ndaki evinde iş dünyasının önde gelen isimleri ile bir araya geldi. Fortune Türkiye’de yer alan habere göre, Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, Koç Holding ve Türkiye Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi Ali Koç, Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Dinçer, Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker, Ciner Holding Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Ciner, Akfen Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, Mu S DAvEt DAvoS’tA gELMİş Ali Kibar’ın Davos toplantıları sırasında davet ettiği Davutoğlu’nun ancak programı iki gün önce uygun olduğu için bu tarihte yapıldığı bilgisi alınırken, davetin gece ikiye kadar sürdüğü ancak hangi konuların gündeme geldiğine dair bilgi verilemeyeceği belirtildi. 7 Haziran seçimlerine yönelik olarak asgari ücretin artırılması muhalefetin gündeminde yer almış ve CHP asgari ücreti 1.500 TL’ye çıkarmayı vaatederken; HDP seçim beyannamesinde asgado Kurucusu Mustafa Taviloğlu, Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, Yandex Türkiye Üst Yöneticisi Mehmet Ali Yalçındağ’ın aralarında bulunduğu zirvenin ana konusu asgari ücret ve HDP oldu. Davutoğlu, muhalefet partilerinin asgari ücretin artırılması konusunda vari ücreti 1.800 TL’ye çıkaracağını öngörmüştü. Bu vaatler karşısında Ahmet Davutoğlu da seçim meydanlarında konuyu gündeme getirerek TÜSİAD’a seslenerek, “Asgari ücreti belirleyen hükümet değil, iş çevreleridir. TÜSİAD eğer beğeniyorsa çıksın Kılıçdaroğlu’nun önerilerini desteklesin ve yeni bir rakam belirlesinler. Ama dürüst de olsunlar, açık konuşsunlar. Asgari ücret 1500 lira olursa kaç işyeri kapanır?” demişti. atlerini gündeme getirerek TÜSİAD’ı sessiz kalmakla eleştirdi. İş adamlarına tepki göstermediklerini belirterek sitem etti. Toplantıda yer alan TÜSİAD Başkan Yardımcısı Ali Koç da başbakana seçim sürecinde olunduğu için seçim vaatleriyle ilgili yorum yapmadıkları yanıtını verdi. l Ekonomi Servisi MP’de yine ödeme yok Ö zelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) Başkanı Ahmet Aksu, şans oyunları ihalesinde ikinci grubun da ödemeyi zamanında yapamayabileceğini söyledi. Milli Piyango ihalesini kazanan ilk grup Net ŞansHitay Ortak Girişim Grubu’nun verilen sürede ödeme yapmaması üzerine en yüksek ikinci teklifi veren grup olarak ERGAhlatçı Ortak Girişim Grubu lisans hakkı kazanmıştı. Bloomberg’ün haberine göre Aksu, “ERGAhlatçı da ödemeyi zamanında gerçekleştiremeyebilir” dedi. Şirketin 15 gün önce davet edildiğini belirten Aksu, ihale sürecinin seçim sonrasında netleşeceğini söyledi. l Ekonomi Servisi Doğan’a 237 gün ihale yasağı ükümetten bir süredir Cumhurbaşkanı ve Başbakanın hedefinde olan Doğan Holding’e kamu ihalelerinden yasaklama kararı geldi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Petrol Ofisi ile Doğan Holding’i Danıştay’ın aldığı karar çerçevesinde 237 gün süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerinden yasakladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Aydın Doğan Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü’nün H yasaklama kararı ilanı dün Resmi Gazete’de yayınlandı. İlanda süreç de anlatıldı. Petrol Ofisi AŞ ile Doğan Şirketler Grubu Holding AŞ’nin mücbir sebep göstermeksizin sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmediği için 1 yıl bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin kararın 20 Nisan 2009’da alındığı anımsatıldı. Dikkat çeken süre İlana göre Danıştay 13. Dairesi Doğan Holding’in karar düzeltme talebini 9 Şubat 2015’te reddetti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ise 237 günlük yasaklama kararını 13 Mayıs 2015’te aldı. Bakanlığın bu kararını Danıştay’ın kararından yaklaşık 3 ay sonra alması za manlama açısından dikkat çekti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız gazetecilerin soruları üzerine, “Bugünün konjonktürü, tartışmaları ile alakası olmayan hukuki bir karardır” dedi. Türkiye’nin geçmişte darbelerle geriye götürülmek istendiğini belirten Yıldız, “Artık bunlara dur demenin vakti gelmişti ve son 12 yılda, hükümetlerimizle beraber bu ülkenin idaresine konan güçlü irade, hamdolsun bunu da sağlamış oldu” dedi. “Ben bu açıdan, rahmetli Adnan Menderes’e de bu tür benzetmeleri yapan yapının da bu konuyu çok iyi anlaması lazım geldiğini bir kez daha vurgulamak isterim” diyen Bakan Yıldız, Türkiye’nin geliştiğini ve ilerlediğini ileri sürdü. l ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Finansçılar Teknopark’ta buluşacak Borsa İstanbul ve Boğaziçi Üniversitesi işbirliğiyle oluşturulan Finans Teknopark hayata geçiyor. Finans alanında yazılım geliştirecek şirketlere ilk etapta 4 bin metrekare alanda ev sahipliği yapacak olan Teknopark’a başvurular 10 Haziran’a kadar online olarak devam edecek. Bilişim teknolojilerinin son 20 yıl içinde finans sektöründe rekabet alanı haline geldiğine dikkat çeken Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç, projeyle finans kurumlarının küresel piyasalarda rekabetçi konumunu güçlendirmeyi hedeflediklerini belirtti. Dinç, “Finans sektörüne yazılım üreten firmaların bir arada olması finans sektörü için üretken bir ekosistem oluşturacaktır” dedi. l Ekonomi Servisi C M Y B