Katalog

Çarşamba 1 Nisan 2015 Neredeyse tüm ülkede elektrik iletim sistemi çöktü. Hastaneler, devlet daireleri, trenler, metrolar, tramvaylar durdu. Üretim durdu, ekonomide milyonlarca dolar zarar ortaya çıktı TURKIyE KARANLIGA GOMULDU Saati yüz milyon dolar Kesintinin ekonomiye maliyeti ağır oldu nkara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir, elektrik kesintilerinin Türkiye’ye 100 milyon dalara mal olduğunu ileri sürdü. Özdebir dün TÜİK’in 2014 yılına ilişkin gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladığını belirterek, “Türkiye’nin bir yıllık milli gelir üretimi 800 milyar dolar. Bunu 365 güne bölelim ( ki tatil günlerini çıkarmamız gerekir ama çıkarmayalım), günlük üretimi 2.2 milyar dolar oluyor. Böylece elektrik kesintisi nedeniyle 1 saatte Türkiye’nin yaşadığı üretim kaybı yaklaşık 100 milyon dolar oluyor” dedi. “Sistemde arızaları lokalize edecek SCADA sisteminin görevini yapamadığı anlaşılıyor” diyen Özdebir, SCADA sisteminin dağıtım merkezleri arasında haberleşmeyi ve otomasyonu sağlayan bir sistem olduğunu belirtti. “Arıza nerede olduysa orada lokalize edilip sistemin geneline yayılmasına izin vermemek gerekir” dedi. lEkonomi Servisi 12 EDİTÖR: SERKAN OZAN TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN haber 13 Seçim öncesi kedi tatbikatı mı? A ürkiye’de dün sabah meydana gelen elektrik kesintisi nedeniyle yaşam dururken, sistemdeki çökmenin nedeni konusunda çeşitli olasılıkMUSTAFA lar dile getirildi. Elektrik ileÇAKIR tim sisteminin kontrol edildiği Gölbaşı’ndaki merkeze yönelik “siber saldırıdan”, İzmir Doğalgaz Çevrim Santralı ile Soma B termik santralının devreden çıkmasıyla sistemin çöktüğüne kadar çeşitli olasılıklar gündeme geldi. Türkiye genelinde elektrik dün saat 10.36’da kesildi. Aralarında İstanbul, Ankara ve İzmir’in de bulunduğu onlarca ilde elektrikler kesildi. Elektriği İran’dan alan Van ve Hakkâri’de büyük çapta kesinti olmadı. Pompa istasyonları çalışamadıği için bazı kentlere su verilemedi. Telefon, hızlı tren, tramvay, metrolar durdu. Hastane sistemleri çöktü. Vergi daireleri başta olmak üzere devlet dairelerinde işlem yapılamadı. Santraller de devreden çıktı. Elektrik Mühendisleri Odası Genel Merkez Müdürü Emre Metin kesintinin nedeniyle ilgili olasılıkları şöyle sıraladı: l Türkiye’nin elektrik şebekesi ENTSOE yani Avrupa elektrik şebekesi ile bağlı. Burada 23 yıldır ciddi sıkıntılar var. Bizim elektrik sistemindeki dengesizlik AB’nin frekansını bozuyor. Edirne’de Türkiye’yi Avrupa’ya, Avrupa’yı Türkiye’ye bağlayan şebekeyi kontrol eden röle, yani “sistemi açıp kapatan anahtar” var. Orada önceki gün arıza meydana geldi. Avrupa ağından koptuk. Aynı sorun yaşanmış olabilir. T Tüm yurdu etkileyen elektrik kesintisi sosyal medyada da günün konusu oldu. Sosyal medyadaki paylaşımlarında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın 30 Mart yerel seçimlerinde yaşanan elektrik kesintilerini savunmak için yaptığı “Trafoya kedi girdi” savunmasını hatırlatan yurttaşlar, “Seçim öncesi kedi tatbikatı mı yapılıyor” sorusunu gündeme getirdi. Avrupa’dan koptuk Elektrikler kesildi yurttaş susuz kaldı Antalya’da yaşanan elektrik kesintisi, Kepez’de bulunan elektrik santralının sisteminin sıfırlanmasına neden oldu. Bu yüzden açık kalan kapaklar nedeniyle su kanalına aşırı su verilince yollar göle döndü. Araç trafiği tek şeritten sağlandı. Bazı vatandaşlar ve polisler akan su önünde fotoğraf çektirdi. Elektrikler kesildiği için birçok kentte su verilemedi. Yurt genelinde yaşanan elektrik kesintisi yurttaşları emektar lüks lambalarına yöneltti. Özellikle esnaf dükkanlarını lüks lambalarıyla aydınlattı. Pek çok kentte trafik ışıkları çalışmadığı için trafik keşmekeşe döndü. Madenciler yeraltında nefessiz kaldı Türkiye Taş Kömürü Kurumu’na (TTK) bağlı Zonguldak ve Bartını’ın Amasra ilçesindeki maden ocaklarında çalışan madenciler ocaklardaki havalandırma sorunu riskine karşı erken tahliye edildi. Genel Maden İş Sendikası Amasra Şube Başkanı Hakkı Arslan “Galerilerde metan gazı birikme riski söz konusu. Elektrik olmadığından için havalandırma da yapılamayacağı için bu nedenle ocak içerisinde galerilerde çalışan 200 işçinin tahliyesi yapıldı. İşçiler yaklaşık 10 kilometrelik yolu yürüyerek baca ağzına geldi” dedi. Merkez Gölbaşı’nda PETKİM Fabrikalar durdu Elektrik kesintisi nedeniyle Kocaeli’nde bir çok sanayi kuruluşunda üretim durdu. Bursa’daki kesintinin en çok sanayi bölgelerini etkilediği bildirildi. Sivas Çimento Fabrikası, Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayi Anonim Şirketi ve Kangal Termik Santralı’nın de bulunduğu birçok fabrikada üretim durdu. Elazığ’da ise Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı’nda elektrik kesintisi nedeniyle üretim aksadı. Aliağa’daki PETKİM tesislerinde, elektrik kesintisi sonrası bacalardan alev çıktı. Siber saldırı olasılığı araştırılıyor esintinin nedeniyle ilgili olarak “siber saldırı” iddiaları da gündeme geldi. İletim sisteminin kontrol altında tutulduğu Gölbaşı’ndaki merkeze yönelik böyle bir saldırı yaşanmış olabileceğine dikkat çekildi. Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Terör saldırısı ihtimali olup olmadığı” yönündeki soruya, “Araştırılıyor, bütün ihtimaller araştırılıyor” yanıtını verdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ise önce, “iletim hatlarından veya bir manevra dediğimiz bir hadiseden kaynaklanıyor olabilir” dedi. Yıldız gün içerisinde, elektrik kesintilerinin nedeninin siber saldırı olup olmadığına ilişkin soru üzerine, “Tabii, soru üzerine sayın Başbakanımız o cevabı vermiş. Bu az mı ihtimaldir çok mu ihtimaldir, ben şu anda onu söyleyemem. Siber bir saldırı mıdır, bunu da söyleyemem” dedi. Yıldız, “Terör müdür siber midir deniyor, l Türkiye’deki bütün trafo merkezlerinde röleler var. Bu röleler Gölbaşı’ndaki enterkonnekte sisteminin bulunduğu merkezden yönetiliyor. Frekansta ciddi oynamalar meydana gelmişse röleler santralleri devreden çıkarmış olabilir. l Elektrik fiyatları günlük belirleniyor. Bazı işletmeler fiyatı düşük bulunca teknik arızayı gerekçe gösterip sistemden çıkabiliyor. 2006 yılında özel santralların devreye girmemesi nedeniyle 13 ilde 6 saati aşan elektrik kesintileri yaşanmıştı. Piyasa terörü var İstanbulluları şimdi de elektrik çarptı şlar Raylı sistemler durdu, yurtta u old mahsur kaldı, trafik iyice felç ürkiye’nin karanlığa gömüldüğü dün sabah saatlerinden itibaren İstanbul’da hayat felç oldu. Tüm metro, tramvay, marmaray ve füniküler sistemleri seferleri durdu. Yurttaşlar asansörlerde mahsur kaldı. İstanbul’da her gün yaşanan olağan trafik yoğunluğu iki katına çıktı. İstanbul’da da sabah 10.40’ta kesilen ve gün boyu süren elektrik kesintisi hayatı olumsuz etkiledi. İstanbul genelinde, metro, tramvay, marmaray ve füniküler sistemlerinin hiç birinde seferler yapılamadı. YenikapıHacıosman metro hattının Taksim Meydanı’na çıkan durağı tamamen boşaltıldı, metroya girişler kapatıldı. İçeride mahsur kalan yurttaşlar tahliye edildi. Tahliye sırasında metro engelli asansöründe bir yurttaş mahsur kaldı. Seferlerin yapılamadığı Marmaray’ın Yenikapı durağı da yolcuların girişine kapatıldı. Raylı sistem araçları ulaşıma kapatılınca trafik de iki katına çıktı. İETT yoğunluk için ek seferler koydu ve bazı güzergâhlarda değişiklikler yaptı, ancak yeterli olmadı. Kesinti nedeniyle Atatürk Havalimanı’nda da yolcuların metroya gitmemesi yönünde anons yapıldı. İtfaiye ekipleri anansörlerde mahsur kalan çok sayıda yurttaşı kurtarmak için fazla mesai yaptı. CHP’den kesintileri Meclis gündemine taşıdı CHP’li Umut Oran, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, kesintinin, elektirik ihalelerini alan şirketlerin alacaklarının tahsil edememeleriyle ilgili toplu bir eylemden kaynaklandığı iddiasını sordu. CHP’li Sezgin Tanrıkulu ise Enerji Bakanı Taner Yıldız’a verdiği önergede, “Kesintiler, seçimde yaşanabilecek bir elektrik kesintisinin normal bir kesinti olabileceği algısı yaratılması için midir?” diye sordu. K AKP hepsini sattı A Enerji alarm veriyor T KP döneminde elektrik üretim santrallarının tamamı özelleştirildi. Devletin elinde santral kalmadı. Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy santralları işçilerin günlerce süren direnişlerine karşın satıldı. Son olarak da Orhaneli, Tunçbilek ve Soma termik santrallarının satışı Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından onaylandı. Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığı da AKP döneminde katlandı. Üretilen elektriğin büyük bir bölümü dışarıdan satın alınan doğalgazdan elde ediliyor. Doğalgaz çevrim santrallarında elektrik üretiliyor. hatlarında enerji verilmeyen yer kalmadığını bildirdi. Yıldız, “Bundan sonra bize düşen görev, hangi sebepten olduğuna dair, teknik mi, idari mi, siyasi mi, başka gerekçeyle mi, bütün yönleriyle beraber açıklığa kavuşturmaktır. Bu gece de olmak üzere tamamen bunun üzerine yoğunlaşacağız” dedi. l Bir “terör” varsa “piyasa terörü” var. Bir sorun varsa piyasalaşmanın getirdiği sorun var. Santral işletmecileri elektrik fiyatlarını düşük bulduklarında, santrali devreden çıkarmayı daha kârlı görüyor. l İletim sisteminde bakım zafiyetleri var. Son tarifede yapılan değişiklikle faturadaki diğer kalemlerde artış yapılırken, iletim bedelinde düşüş oldu. Kamuya ait olan iletim ağları için tahsil edilen bedelden yapılan indirim, faturadaki diğer kalemlerde yapılan artışla dağıtım şirketlerine aktarıldı. l Üretim tesislerine de sahip olan dağıtım şirketlerinin, TBMM’deki kayıp ve kaçak bedelini yasalaştıran tasarının seçimler öncesinde geçirilmesi için hükümeti zorlamak üzere var olan kurulu gücü sisteme elektrik vermemek üzere kullandıkları da iddialar arasında. l Sistemin devreye girmesi zaman alacaktır. Böyle durumlarda santraller devreden çıkıyor. Yeniden devreye alınmaları ise zaman alıyor. Sistemin tamamen normale dönmesi 1 günü bulabilir. EMO, kesintilerin kısa süre önce Konya Şeker’e satılan Soma B termik santrali ile Enka’ya ait İzmir Doğalgaz Çevrim Santrali’nin devreden çıkmış olmasından kaynaklanmış olabileği bilgisine ulaştı. lANKARA T Şırnak’ta elektrik protestosu ÜLKE HARİTASI DÜN BÖYLEYDİ Kayıpkaçak iddiası İş dünyası altyapıya önem verilmesini istedi ürk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Süleyman Onatça, yurt genelinde yaşanan elektrik kesintisinin sadece yaşamı değil ülke imajı da olumsuz yönde etkileyeceğini söyledi. Onatça, kesintinin tehlike sinyali olarak değerlendirilmesini ve altyapı iyileştirme yatırımlarına öncelik verilmesini istedi. Elektrik kesintileriyle ilgili bir süredir ‘önlem alınsın’ çağrısı yaptıklarını hatırlatan Onatça, Türkiye’nin Küresel Rekabetçilik Endeksi’nde ‘Elektrik Şebekesi Kalitesi Göstergesi’nde Türkiye’nin 72’nci sırada olduğunu hatırlattı. Bu durumun Türkiye’nin 10 büyük ekonomi arasına girme hedefiyle örtüşmediğini vurgulayan Onatça, “Altyapı yetersizliği, aşırı yüklenme, saldırı gibi her türlü olumsuzluğa simülasyonlarla hazırlık yapmış bir enerji sistemine ihtiyacımız olduğunu gördük. Enerji kesintileri sanayimizin en önemli sorunlarından biri oldu” dedi. Onatça, Türkiye’de sanayicinin finansman sıkıntısı çekerken kendi elektriğini üretmeye yönelik yatırımlara kaynak ayırmak zorunda kalacağını, bunun da ekonomiyi olumsuz etkileyeceğini anlattı. lEkonomi Servisi teknik bir arıza mıdır, bunların hepsini bu kesin çalışmalarımızı tamamladıktan sonra açıklayacağız” diye konuştu. Kesintinin İzmir tarafındaki bir santralden de kaynaklanmış olabileceğine işaret eden Yıldız, “İzmir tarafında özel sektöre ait bir santralin bir gerekçe ile devre dışı olduğu ve onun bir domino tesiri yaptığından bahsedildi bana” dedi. Akşam 20.30 sıralarında açıklama yapan Bakan Yıldız, ülke genelinde iletim İtfaiyenin asansör mesaisi 1 günü bulabilir 79 ilden kesinti haberleri geldi Türkiye genelinde 79 ilden elektrik kesintisi haberleri geldi. Haber ajansları ve internet sitelerinde Hakkâri ve Van dışındaki bütün illerde yaşanan kesintilerle ilgili ha berler yer aldı. Bazı illerde 89 saati bulan kesintiler diğer illerde kısa sürdü. Hakkâri ve Van’ın ise İran’dan elektrik aldığı için kesintiden etkilenmediği belirtildi. Hastanelerde can pazarı İKLİM ÖNGEL Sık sık elektrik kesintisinin yaşandığı Şırnak’ta yaklaşık 50 esnaf Dicle Elektrik Dağıtım AŞ (DEDAŞ) binasına yürüdü. Esnaftan bir grupla makamında görüşen DEDAŞ İl Müdürü Mehmet Bulut, yaşanan kesintinin kendileriyle alakalı olmadığını anlattı. Bu sırada esnaf ile Bulut arasında zaman zaman tartışma yaşandı. Elektrik gidince imamlar minareye çıktı Türkiye genelinde yaşanan elektrik kesintisi nedeniyle Sivas’ta merkezi ezan sisteminin devre dışı kalması üzerine bazı camilerde imamlar, minareye çıkarak çıplak sesle ezan okudu. Sivas’ta Tarihi Çatalpınar Camisi imamı Fatih Korkmaz minareye çıkarak çıplak sesle ezan okumanın güzel bir duygu olduğunu dile getirdi. 20.30’da bitti Trafik ışıkları bile yanmadı Elektrik kesintisi nedeniyle ana arter ve ara sokaklardaki trafik ışıkları da çalışmadı. Ulaşımın aksamaması için trafik ekipleri, ana arterlerde trafik ışıklarının bulunduğu noktalara yönlendirildi. Elektrik’ kesintisi Anadolu Adalet Sarayı’nda yeniden görülen “Balyoz Davası”nı da etkiledi. Duruşmada sanık ve avukat sayısının çokluğu nedeniyle yoklama yaklaşık 1 saat sürdü. Salona yeni gelen sanık ve avukatlarının eklenmesi sırasında elektrik kesintisi yaşandı ve salon yaklaşık 1 dakika karanlıkta kaldı. Mahkeme Başkanı Özlem Karaçam’ın kâtibine “Kaydetmiş miydin?” diye soru yöneltmesi tüm salonu güldürdü. BEDAŞ’ın “kesinti” sayfası yoğunluk nedeniyle çöktü. “ALO 186 BEDAŞ” hattının telefonları kitlendi. Yurttaşlar gazetemizi arayarak sorunun kaynağını öğrenmek istedi. l İSTANBUL / Cumhuriyet Elektrik kesintisi nedeniyle ameliyatlar yapılmadı, aşılar tehlikede ürkiye genelindeki elektrik kesintisi, hastaneleri ve aile hekimi merkezlerini sıkıntıya soktu. Aile hekimlerinde bulunan milyonlarca aşı ile diyaliz, solunum cihazına bağlı olan hastalarla, yoğun bakımdakilerin yaşamı tehlikeye girdi. Hastanelerde uzun süre jeneratörle idare edildiğini belirten Türk Tabipleri Birliği Merkez Yönetim Kurulu Başkanı Bayazıt İlhan, “Yoğun bakım hastaları ve acil hastalara bakılıyor. Ertelenebilecek olan ameliyatlar erteleniyor” dedi. Jeneratörün tasarruflu kullanılması nedeniyle rutin hastalara bakılmadığını söyleyen İlhan, “Ağırlık yoğun bakım ve yeni doğan ünitelerinde. Uzun süreli elektrik kesintileri cihaza bağlı hastalar için çok tehlikeli” diye konuştu. Her şeye hazır olunmalı Sayıştay uyardı kimse dinlemedi Yalnızca 25 iletim tesisinin bitirildiğini vurgulayan Sayıştay, kapasite yetersizliğine dikkat çekmişti MAHMUT LICALI T Bakanlık: Bütün önlemleri aldık Sağlık Bakanlığı ise elektrik kesintisi nedeniyle hastanelerde aksaklık yaşanmaması için her türlü tedbirin alındığını açıkladı. Açıklamada soğuk zincir uygulamasına tabi olan aşı ve serumlar için tüm üniversite, eğitim ve araştırma, devlet hastanesi ile aile sağlığı merkezlerinin depo ve buzdolaplarında jeneratör ve kesintisiz güç kaynağı bulunduğu belirtildi. kanı İlknur Çabuk, aşılarla ilgili ciddi sorun yaşadıklarını kaydetti. “Jeneratörlerin dayanma gücünün belli olmadığını söyleyen Çabuk, “Resmi kaynaklardan hiçbir bilgi ve talimat gelmedi” dedi. Aşıların 2 ila 8 derecede korunduğunu anlatan Çabuk, elektiriğin 6 veya 10 saat arasında gelmemesi halinde aşıların kaybedileceğini söyledi. Tüm aile sağlığı merkezlerinde toplamda milyonlarca aşı bulunduğunu dile getiren Çabuk, aşıların bozulmasının bebekleri risk altına sokacağını söyledi. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Mali Genel Sekreteri Burak Kaan Seyrekbasan, yurdun dört bir yanındaki eczaneler “En büyük sorun aşı ve insülünlerde. Bazı eczanelerde jeneratör yok. Bunları komşu eczanelere taşıdılar” diye konuştu. Bilgisayar şarjlarının tükendiğini söyleyen Seyrekbasan, “Eczaneler ilaç veremez duruma geldi” dedi. Balyoz’da elektrik kesintisi ürkiye genelinde yaşanan elektrik kesintisi hayatı felç ederken Sayıştay’ın TEİAŞ’la ilgili raporunda iletim tesislerindeki kapasite yetersizliği konusunda uyarı yaptığı belirlendi. Sayıştay, elektrik dağıtımını sağlayan iletim tesisleriyle ilgili programlanan 140 iletim tesisinin yalnızca 25’inin yapıldığını tespit ederken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) gerekli T girişimlerde bulunması gerektiğine işaret etmişti. Sayıştay’ın Temmuz 2014 tarihi raporunda TEİAŞ’ın Türkiye Enterkonekte Sistem Şeması’nda programlanan ve yada düşünülen önemli iletim sistemi tesislerinden yatırım programına alınan 140 projeden yalnızca 25’inin tamamlandığı tespit etti. Bakanlık sorumlu Denetim tarihinde yatırım programına alınan 140 projeden 40’ı ihale edi lirken, 3’ünün ihale çalışmalarının devam ettiği, 72’sinde ise herhangi bir işlem yapılmadığını bildirdi. Raporda, yatırım programında yer alan projelerin tamamlanmasının önem arz ettiğini belirterek, Türkiye’deki elektrik enerjisi arz güvenliği ve arz güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın sorumlu olduğu anımsatıldı. Raporda, iletim konusunda yaşanan sorunlarının asgari seviyeye indirilmesi, iletim şebekelerinin planlanma sı, iletim tesisleri ve tesislerin işletilmesinden ise TEİAŞ’ın sorumluluğunda olduğu kaydedildi. Hollanda’da da aynısı yaşandı Türkiye’de kaosa yol açan elektrik kesintilerinin benzeri cuma günü Hollanda’da yaşandı. Başkent Amsterdam’ın da yer aldığı Kuzey Hollanda eyaleti beş saat boyunca karanlığa gömüldü. Ülkenin en büyük havalimanı Schiphol’de uçuşlar aksarken, tren ve tramvaylar durdu, trafik lambaları da çalışmadı. Elektrik şirketi TenneT, bir santralın devre dışı kalmasıyla başladığını açıkladı. Öncelik verilsin Raporda, mevcut enerji iletim hatlarında kapasite yetersizliği nedeniyle yeni yatırım gerektiren yerlerdeki yatırımlara öncelik verilerek tamamlanması ve gerekli önlemlerin alınması hususunda EPDK ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunulması gerektiği vurgulandı. İlaç için son gün bugün BEDAŞ’ın sitesi çöktü Aşılar bozulabilir Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası Baş Türk Eczacıları Birliği Başkanı Erdoğan Çolak “Hastaların çoğu ilaçlarını alamadan döndü. En önemlisi, soğuk zincirdeki ilaçlar. Kesintisi sürerse bu ilaçlar en geç yarın (bugün) sabaha kadar saklanabilir. Aksi halde kanser ilaçları, insülin ve aşılar kullanılamaz hale gelecek” dedi. l ANKARA C M Y B