Katalog

5 MART 2015 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA 17 Kira Geliri Beyanının Şifreleri Martı vergi ayı olarak ifade ederiz. Ve yine geldi çattı bir vergi dönemi. Gerçek kişiler 2014 yılı içinde elde ettikleri kazançları için 25 Mart tarihine kadar gelir vergisi beyannamesi verecek. Beyanname ödeyecek grubun içinde kira geliri elde edenler büyük bir çoğunluğu oluşturuyor. Yılda bir kere verilen bu beyannameler için kısa kısa bazı hatırlatmalar yapmakta fayda var. Konut kira geliri elde edenler için 3 bin 300 TL’lik istisna var. Aldıkları gelir bu tutarın altında olanlar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyecek. Ticari, zirai veya serbest meslek kazançları için yıllık gelir vergisi beyannamesi verenlerin bu istisnadan yararlanması mümkün değil. Ayrıca kazandıkları kira gelirlerini beyan etmeyenler ya da eksik aktaranlar bu istisnadan yararlanamayacak. Ayrıca elde ettikleri kira gelirlerinin, ücretlerin (emekli aylıkları dahil), menkul sermaye iratlarının ve diğer kazanç ve iratlarının toplamı 97 bin TL’yi aşanlar, 3 bin 300 TL’lik konut kira geliri istisnasından yararlanamayacaklar. Bu çerçevede, elde edilen gelirin beyan edilip edilmemesi de önem taşımayacak. Örneğin normal şartlarda beyan edilmeyecek 100 bin TL mevduat faizi gelirinin yanında 10 bin TL konut kira geliri elde edilmesi halinde, toplam gelir (110 bin TL) 97 2014 YILINDA ELDE EDİLEN İŞYERİ KİRALARININ BEYANI VE bin TL’yi aştığı VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN TABLO (TL) için konut kira gelirlerine istisna Yıllık Gelir Vergisi Götürü Gider Gelir Vergisi Hesaplanan İade Edilecek Ödenecek uygulanması Kira Stopajı Tutarı Matrahı Vergi Vergi Vergi mümkün Geliri (Brüt) (% 20) (% 25) olmayacak. 127.000 5400,00 6.750,00 20.250,00 BEYAN YOK Ancak bu örnekte 27.001 5.400,20 6.750,25 20.250,75 3.500,15 1.900,05 elde edilen kira 50.000 10.000,00 12.500,00 37.500,00 7.685,00 2.315,00 geliri 3 bin 300 75.000 15.000,00 18.750,00 56.250,00 12.747,50 2.252,50 TL’nin altında 100.000 20.000,00 25.000,00 75.000,00 19.010,00 990,00 olsaydı, istisna 110.000 22.000,00 27.500,00 82.500,00 21.635,00 365,00 uygulanacak 115.840 23.168 28.960 86.880 23.168 0,00 ve herhangi bir 130.000 26.000,00 32.500,00 97.500,00 26.885,00 885,00 beyanname 200.000 40.000,00 50.000,00 150.000,00 45.260,00 5.260,00 verilmesine gerek olmayacaktı. yıllık beyanname verilmesi gerekmiyor. İşyeri kira gelirlerinde yüzde 20 Ancak bunun yanında 10 bin TL de oranında vergi kesintisi uygulanıyor. serbest meslek kazancı elde edilmesi İşyeri kiraları için beyan haddi 27 bin durumunda toplam gelir 27 bin TL’yi TL. Bu rakamı aşmayan işyeri kira aştığı için işyeri kira geliri için de gelirleri için beyanname verilmesi beyanname verilmesi gerekiyor. gerekmiyor. Ancak bu haddin aşılıp İşyeri kira gelirinin beyan edilmesi aşılmadığına, beyan edilmesi gereken durumunda, 115 bin 840 TL’ye kadar diğer gelirler ile toplama yapılarak ilave vergi yükü doğmuyor. Hatta bakılıyor. aksine mükellefe iade çıkıyor. Hesabı Örneğin tek başına 20 bin TL işyeri tablo yardımı ile netleştirelim: kira geliri elde edilmesi durumunda Gerçek gider yöntemi avantajı Kira gelirlerinin tespitinde götürü gider ya da gerçek gider yöntemi uygulanabilmektedir. Ancak 2013 yılı için götürü gider uygulamasını ilk kez yapanların 2014 yılında da bu yöntemi uygulamaları gerekiyor. Götürü gider yöntemini seçenler kira hasılatlarının yüzde 25’ini gider olarak dikkate alabilecek. İşyeri kira gelirleri için de götürü gider yöntemi uygulanabilmekte. Ancak hakların kiraya verilmesinde götürü gider yöntemi uygulanamıyor. Gerçek giderler ise Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde sayılan belgeli giderlerdir. Bu giderlerin hepsini burada sıralamaya imkân yok. Ancak satın alınan konutların satın alma bedellerinin yüzde 5’inin o konuttan elde edilen kira gelirinden indirilebileceğini hatırlatmakta fayda var. Hatırlanması gerek bir diğer gider türü ise kira ile oturulan konutlar için ödenen kira bedellerinin elde edilen konut kira hasılatından indirilebilmesi. Saydığımız bu iki gideri uygulamak, götürü gideri uygulamaktan daha faydalı olabilir. Tercih sizin. Yüzde 20 kesinti SOSYAL GÜVENLİK İşyeri Taşınan İşçiye Tazminat Ödenir mi? yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda işe iade davası açabilir. İşyerinin aynı il sınırları ya da başka bir ile taşınması durumunda öncelikle iş sözleşmesinde işçinin bir başka ile gönderilmesine ilişkin muvafakati olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer işçinin bir başka ile gönderilmesi yönünde iş sözleşmesinde muvafakati varsa ve işçinin işyeri değişikliği objektif iyi niyet kurallarına göre yapılmış ise çalışanın yeni görev yerine gitmemesi halinde istifa etmiş sayılacağından kıdem tazminatı hakkı doğmayacaktır. Ancak işçinin işyeri değişikliği mobbingistifaya zorlama veya iyi niyet kurallarına aykırı yapılması söz konusu ise elbette kıdem tazminatı gündeme gelebilecektir. Yani işyeri değişikliği işçi için ağırlaştırıcı bir sebep oluşturuyorsa kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı doğabilir. Yine işçinin iş sözleşmesinde bir başka ilde görevlendirme ve nakil yapılmasına ilişkin muvafakati yoksa bu durumda işçinin bir başka ilde görevlendirilmesinakli sonucu ortaya çıkan işyeri değişikliğinde kıdem tazminatı ödenmesi gündeme gelecektir. İş sözleşmesinde muvafakati olmayan işçinin bir başka ilde görevlendirilmesi halinde çalışma koşullarında esaslı değişiklik olarak kabul edilmesi söz konusu olacak ve kıdem tazminatı ödenmesi gerekecektir. İş hukuku, işçi hakları yönünden sürekli ileriye yönelik gelişimci bir karaktere sahiptir. İşçinin haklarının iş ilişkisinin devamı sırasında daha ileriye götürülmesi, iş hukukunun temel amaçları arasındadır. En azından çalışma koşulları bakımından geriye gidişin işçinin rızası hilafına yapılamaması gerekir. Çalışma koşullarının değişikliğinden söz edebilmek için öncelikle bu koşulların neler olduğunun ortaya konulması gerekir. İş ilişkisinden kaynaklanan ve işin yerine getirilmesinde tabi olunan hak ve borçların tümü, “çalışma koşulları” olarak değerlendirilmelidir. İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde SORUCEVAP Mevsimlik işlerde çalışanın kıdem tazminatı hakkı var mı? Zeynep GÜLER İşçi mevsimlik işlerde çalışmış ise; mevsimlik çalıştığı sürelerin dikkate alınarak ve bu sürelere göre kıdem tazminatının ödenmesi gerekir. Başka bir anlatımla, işçinin askıda geçen süresi, fiilen çalışma olgusunu taşımadığından kıdemden sayılmayacaktır. Hak doğup doğmaması! Mevsimlik iş sözleşmesi ile bir otelde yazları çalışmaktayım. 4 yıldır bu çalışmam devam etmekte. Duyduğumuz kadarıyla otel artık benim gibi çalışanları yazın çağırmayacakmış. Araştırdığım kadarıyla fesih ve kıdem tazminatı hakkım var. Kıdem tazminatım nasıl hesaplanır? Kış ayları kıdemimden sayılır mı? Sorularınız için [email protected] adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular eposta ile tek tek cevaplanacaktır. ÖSYM’de Saray dönemi ERDAL EREN’İN ANNESİ BERİRE ŞADAN EREN UĞURLANDI SİNAN TARTANOĞLU Fotoğraf: NECATİ SAVAŞ Adı sınav skandalları ile anılan, Erdoğan’ın ‘Yedirmem’ dediği ÖSYM başkanının görev süresi doluyor 3 ay maaşını alamayınca vince çıktı İstanbul Haber Servisi Mecidiyeköy’de eski Ali Sami Yen Stadı’nın yanındaki eski Likör Fabrikası’na ait arazide süren rezidans inşaatında çalışan bir işçi, 3 aydır maaşını alamadığı gerekçesiyle kule vincine çıktı. Dün saat 10.30’da meydana gelen olayda işçi, yaklaşık 1 saatlik ikna çalışmasının ardından aşağıya indi. Bu sırada özel güvenlik görevlileri ile taşeron işçiler arasında kavga çıktı. Bazı güvenlik görevlileri işçiler tarafından darp edildi. ANKARA Üniversite sınavlarında kopya, sızıntı ve şifre skandalları ile adı gündemden düşmeyen ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ali Demir’in görev süresi 29 Mart’ta doluyor. Yeni ÖSYM başkanı için bugün toplanacak olan YÖK Genel Kurulu, Saray’a sunulacak 3 adayın ismini belirleyecek. Demir, yasaya göre tekrar aday olabilecek. Ancak başbakanlığı döne minde sınav skandallarına karşın “değerli bir bilim adamıdır” dediği Demir’in isminin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a iletilmemesi seçeneğinin güçlü olAli Demir duğu konuşuluyor. 2010 yılında, KPSS Eğitim Bilimleri Sınavı’nda aralarında karıkoca ve akrabaların da olduğu 300’den fazla kişinin soruların tamamını yap masıyla skandal ortaya çıkmıştı. Ardından başkan Prof. Dr. Ünal Yarımağan istifa etmek durumunda kalmıştı. YÖK, Demir’i 2010 Eylül’de ÖSYM Başkanvekili olarak atamıştı. Demir, ilk iş olarak ÖSYM yasasını hazırladı. Yasa ile ÖSYM başkanını atama yetkisi YÖK Başkanlığı’ndan Cumhurbaşkanlığı’na geçtiğinden, bu seçim ÖSYM’deki Saray döneminin de başlangıcı olacak. Demir, 29 Mart 2011 tarihinde asaleten atandı. Karayalçın: Laiklik sulandırıldı İstanbul Haber Servisi Şişli Belediyesi, 14 Mart Dünya Laiklik Günü kapsamında Hilton Otel’de panel düzenledi. Panelde konuşan CHP İstanbul İl Başkanı Murat Karayalçın, Türkiye’de son dönemde laiklik ilkesinin sulandırıldığını belirterek “Yine de Türkiye ortak kararlılıkla laik kimliğini sürdürmektedir. Dini kimlikler üzerinden, etnik kimlikler üzerinden yapılan siyaset yanlış bir siyasettir” dedi. Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü ise “Laik deyince dinsiz anlamında anılıyor. Ne yazık ki iktidar bunu bu şekilde bize göstermeye çalışıyor” dedi. Panelde, Prof. Dr. Korkut Kanadoğlu, sanatçı Müjdat Gezen, gazeteci Ayşenur Arslan ile gazeteciyazar Murat Aksoy da konuşma yaptı. Ahmet Efendi Camii’ndeki başka bir cenaze törenine katılan AKP’li Beşir Atalay da fotoğraf karelerine yansıdı. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] Acı dindi, Erdal’a kavuştu ALİCAN ULUDAĞ ANKARA 12 Eylül askeri yönetimi tarafından, daha henüz bir fidanken yaşı büyütülerek 17 yaşında idam edilen Erdal Eren’in annesi Berire Şadan Eren’in 35 yıldır yaşadığı acı dindi ve dün oğluna kavuştu. 2 Mart günü hayatını kaybeden Şadan Eren için dün Karşıyaka Mezarlığı içindeki Ahmet Efendi Camii’nde cenaze töreni düzenlendi. Törene kızı Sevil Gür ve oğlu Erkan Eren’in yanı sıra yakınları ile çok sayıda kişi katıldı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise törene çelenk gönderdi. Cenaze namazının ardından Şadan Eren, eşi Ahmet Eren’in yanına defnedildi. Bu arada AKP Genel Başkan Yardımcısı Beşir Atalay da Prof. Dr. Beraati Hasanreisoğlu’nun vefat eden annesi Rahime Hasanreisoğlu’nun aynı yerde kılınan cenaze namazına katıldı. Başsağlığı dileklerini kabul eden Erdal Eren’in ağabeyi Erkan Eren, Cumhuriyet’e, “Söyleyecek çok şey olamıyor bu durumda. Annemin o acılarla yıllar süren yaşam mücadelesini burada noktaladı. Ama Erdal ve babama kavuştuğunu düşünerek bununla avunmaya çalışıyoruz. Tek tesellimiz bu” dedi. Erkan Eren, “Erdal’ın yeri neydi annesinde” sorusuna “Yani, söylemeyeceği acısıydı diyeyim. Kimseyle paylaşamadığı yüreğindeki en büyük acısıydı” yanıtını verirken gözyaşlarını tutamadı. BULMACA SEDAT YAŞAYAN l Dosyaya saldırı olmadığına ilişkin çok sayıda delil girdi Kabataş dosyası neden kapanmıyor? CANAN COŞKUN Gezi Parkı Direnişi sırasında AKP’li Bahçelievler Belediye Başkanı Osman Develioğlu’nun gelini Zehra Develioğlu’nun bebeği ile birlikte üzeri çıplak bir grup erkek tarafından darp edildiği iddiası üzerine başlatılan Kabataş soruşturması yaklaşık 1.5 yıldır devam ediyor. Saldırı iddiasını haberleştiren gazeteci Elif Çakır’ın avukatı Fidel Okan’ın böyle bir olay yaşanmadığını söylemesine karşın dosyaya takipsizlik verilmedi. Dosyanın 7 Haziran’daki genel seçimler nedeniyle kapatılmadığı iddia ediliyor. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Özel Soruşturma Bürosu tarafından 2013 Haziran ayında soruşturma başlatılmıştı. Dosyaya olayın yaşanmadığına ilişkin birçok delil girdi; ancak dosya hâlâ takipsizlikle sonuçlanmadı. Olayın yaşandığı iddia edilen 1 Haziran 2013’e ait görüntülerde başörtülü kadına herhangi bir müdahalenin olmadığı ortaya çıkmıştı. Avukatı Okan, Çakır için, “Kabataş yalancısı olarak ömrünün sonuna kadar o gelinle beraber anılacak” demişti. Okan, Kabataş’ta saldırı iddialarının asılsız çıkmasının ardından Çakır’ın kendisini aradığını telefonda feryat figan ağladığını belirtmişti. ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaracı@gmail.com HARBİ SEMİH POROY SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Avust1 ralya’da ya 2 şayan keseli bir hayvan... 3 Trabzon’un 4 bir ilçesi. 2/ 5 Sınır nişa6 nı... Bir domates cinsi. 7 3/ Börülce 8 salatası. 4/ 9 Asaf Halet Çelebi’nin 1 2 3 4 5 6 7 8 9 bir şiir kitabı. 1 P OMO L O J İ 5/ Bir nesnenin 2 E T A M İ N R A uzayda kapsadı 3 T A S G A B O N ğı yer... Çanak 4 U Ğ U T T U N A kale Boğazı’nda, 5 N A R İ N H İ V pek çok deniz A R E K A A kazasının mey 6 Y 7 A S İ K A R O S dana geldiği bir P O T İ N B Y burun. 6/ Satılan 8 9 B A R malın karşılığı R A B İ A olarak, alıcının ödemeyi yüklendiği para... Sayı sıfatlarının ilki. 7/ Bataklıklarda yaşayan iri bir kuş. 8/ Önü hendekli siper... Hayvanların beğenmeyerek yemedikleri iri saman. 9/ Üflemeli bakır çalgılardan oluşan orkestra... İsrail’in plaka imi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Küçük taneler biçiminde kurutularak pilavı yapılan hamur işi... “Bir çeksem karşıki dağlar yıkılır” (Türkü). 2/ Mersin’in Silifke ilçesinde antik bir kent... Afrika’da yaşayan, derisi çizgili hayvan. 3/ Trabzon yöresine özgü bir halkoyunu. 4/ Dolambaçlı, eğri büğrü, çapraşık. 5/ Algılanan nesnelerin temel niteliği... Sarhoş ya da külhanbeyi bağırması. 6/ Semizlik... Suat Taşer’in bir şiir kitabı. 7/ Türk halklarının müziklerinde kullanılan bir tür nefesli çalgı. 8/ Kahverengiye çalar kırmızı renk... Kalbur ve elek üzerinde kalan iri taneler. 9/ Savaşlarda ve av partilerinde çalınan askeri müzik... Vilayet. C M Y B