Katalog

2 MART 2015 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 9 Öldürülen Nemtsov’un anısına Moskova’da yürüyenler ‘Korkmuyoruz’ pankartı açtı Rus muhalifler: Korkmuyoruz Dış Haberler Servisi Rusya’nın başkenti Moskova’da cuma gecesi suikasta kurban giden muhalif siyasetçi Boris Nemtsov’un onuruna dün on binler yürüdü. 2070 bin arası tahmin edilen katılımın olduğu yürüyüşte Rusya, Ukrayna bayrakları, Nemtsov posterleri eşliğinde “Özgür Rusya için savaştı”, “Korkmuyorum”, Ukrayna protestolarının sloganı “Kahramanlar asla ölmez” ve “Savaşı durdur” yazılı pankartlar açıldı. Nemtsov suikastı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı muhalefete yeni bir ivme kazandırdı. Boris Yeltsin döneminde başbakan yardımcılığı yapmış Nemtsov, Ukrayna savaşına muhalefetiyle sesini yeniden duyurmuştu. Ukrayna’daki Rus askeri varlığını araştıran ve son demecinde bu yüzden Putin tarafından öldürülmekten korktuğunu söyleyen Nemtsov, “anlamsız, delice saldırganlık” diye nitelediği Putin’in Ukrayna politikasını protesto için dün bir gösteriye öncülük edecekti. Kremlin yakınındaki bir köprüde Ukraynalı model Anna Duritskaya ile yürürken vurulmasının ardından, gösteri onuruna yürüyüşe dönüştü. Katılımcılar suikasta “Tüm Ruslara karşı suç. Özgür Rusya isteyenlere karşı suç” tepkisini gösterdi. Muhalif liderlerden Sergey Mitrohin “Siyasi görüşler böyle cezalandırılacaksa Rusya’nın geleceği kalmaz” dedi. İlya Yaşin “Bu terör eylemidir. Hükümetle hemfikir olmayan kesimleri korkutmaya yönelik si Türkiye’nin İçini Boşaltmak 2002’den beri izlenmekte olan siyasi, iktisadi, sosyal, kültürel ve güvenlik politikaları ve uygulamaları Türkiye’nin büyük ölçüde “içinin boşaltılmasına” yol açmıştır. Bir ülke, bir devlet, bir Cumhuriyet için “içinin boşaltılması” ne anlama gelir? Avrupa ülkelerinde ya da Amerika, Kanada, Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda’da olmadığı biçimde ülkenin “siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve askeri olarak makro maksimizasyon yapamayacak bir biçimde” fiili gücünün ve potansiyelinin zayıflatılması demektir. Cumhuriyetin birikimi olan endüstriyel, tarımsal, ticari ve mali kurumlar (şirketler) özelleştirilerek yabancılaştırıldılar. Türkiye’de ekonominin yüzde 50’den fazlası yabancı şirketlerin, kurumların ve piyasaların eline geçmiştir. Mali, ticari, sınai, tarımsal ve diğer hizmet sektörleri ile yabancı küresel güçlerin denetimine girdi. Dışa bağımlılık tek yönlü olarak aşırı derecede arttı. Örneğin Avrupa Birliği ülkeleri kendileri için bankacılık başta olmak üzere birçok alanda, “yabancılaştırmaya sınırlama koymuşlardır”. Bu durum Türkiye’de bölgeler arasındaki gelir bölüşümünün daha da bozulmasına yol açtığı gibi “makro ekonomik politikalar izleme olanağını da ortadan kaldırıyor”. Kuvvetler ayrılığının fiilen ortadan kalkması; ferdi uygulamaların hukukun önüne geçmesi; bireylerin, kurumların, şirketlerin ve sivil toplum örgütlerinin hukuk önündeki haklarını fiilen kaybetmeleri demokraside büyük tahribat yaptı. Siyaseti oluşturan öğelerdeki, “çağdaş değerlerden hızla uzaklaşma süreci bütün dengeleri bozdu”. Toplum “anarşik bir topluluk” haline dönüşmeye başladı. “Şiddet” her alanda yaygınlaştı. Üniversiteler ve bürokrasi, özerkliğini tamamen kaybetti. Demokrasiyi oluşturan sivil toplum örgütleri, medya, meslek kuruluşları yönetimin baskısı altına sokuldu. “Ya taraf olursun ya da bertaraf” zihniyeti toplumda kaos yarattı. Toplumsal örgütlenmeler önü kesilerek zayıflatıldı. Atatürk devrimleri ile yaratılan dil, kültür ve sanat varlıkları tek tek zayıflatılarak yok edilmeye başlandı. Türk dilinin zayıflatılması ve yerine Osmanlıcanın yavaş yavaş yerleşmesi için girişimler oluyor. Türk kültürü yerine Arabi kültür teşvik ediliyor. Toplum ahlak çöküntüsü içine girdi. Kadına karşı şiddet büyük artış gösterdi; hırsızlık ve sahtecilik yaygınlaştı. Toplum kutuplaşmanın içine sokuldu. Sanatsal etkinlikler ve kuruluşlar düşman gibi görüldü. Çakma Balyoz ve Ergenekon kumpasları ile TSK zaafa uğratıldı. TSK’ye darbe, hukuki araçlar hukuk dışı kullanılarak yapıldı. TSK’nin Atatürkçü kimliği, “sindirilerek yok edilmek istendi”. Yerine bir polis kadrosu alternatif olarak devreye sokuldu. En başından beri Cumhuriyet’in kuruluşuna, Atatürk devrimlerine karşı olan kimi iç güçlerle kimi dış güçler, 200 yıl sonra yeniden devletin (ve ülkenin) içini boşaltmak için birleşiyorlardı. Aynen Osmanlı’nın son döneminde olduğu gibi. Lozan’a ve Cumhuriyet devrimlerine karşı aynı noktaya geldiler. Bunun için önce, ülkenin (ve devletin) içinin boşaltılması gerekiyordu. Makro maksimizasyon yapamayan çözüştürülmüş bir Türkiye istendi. Ancak ortaya bir çelişki çıktı; dün kimi dış güçlerle kimi iç güçler birleşmişlerdi; ortak çıkarları vardı. Bugün işbirlikçi iç dinamiklerin istedikleri ile dış güçlerin talepleri artık tam uyuşmuyor; küresel düzen değişti. Batı artık burada dinci (İslamcı) bir Türkiye istemiyor. Bu çelişkinin somut örneğini “IŞİD konusunda gördük”. Ancak Batı açısından işin gerisinde Kürdistan’ın kuruluşu bulunduğu için bu çelişkiler idare edilerek bir süre geçiştirilmeye çalışılıyor. Şimdi soru şu: Türkiye’nin içi nereye kadar boşaltıldı? Koşullar ne kadar hazır? Haziran seçimleri bunun yanıtını verecek. Ve son olay Süleyman Şah Türbesi’nin terk edilmesi: Kürt koridorunu açmak için bir boşaltma işleminden başka bir şey değildir. ‘Kim bu Nemtsov?’ Ekonomik boşaltmalar Rus bayrakları ve Nemtsov posterleriyle yürüyen on binler “O kurşunlar her birimize atıldı” sloganını kullandı. Savcılar Nemtsov’u öldürenlerle ilgili bilgiye 50 bin dolar ödül koydu. yasi cinayettir” diye konuştu. Denis isimli bir Moskovalı ise “Herkes Nemtsov’un adını çoktan unutmuştu. Bu bir provokasyon” görüşündeydi. Bazı gençler de “Nemtsov kim ki” diye sordu. Putin suikastı “provokasyon” olarak niteleyip sorumluları cezalandırmak için elinden geleni yapma sözü verdi. Yönetim kanadı, suikastla ilgili “CIA’in Putin’i karalayıp muhalefeti güçlendirmek ya da bizzat muhalefetin kendi içinden ‘şehit’ yaratarak güçlenmek için kurduğu komplo” yorumları yapıyor. Savcılar, Nemtsov’un Yahudi olduğu için İslamcılar ya da bizzat muhalifler tarafından yahut Ukrayna bağlantısı sebebiyle öldürülmüş olması dahil tüm olasılıkları incelediklerini belirtti. 55 yaşındaki Nemtsov’un öldürülme anının güvenlik görüntüleri de ortaya çıktı. Köprü merdivenlerinde uzun süre bekleyen katil, 23.31’de, Nemtsov ile Duritskaya’nın bir kar küreme aracının arkasında kaldığı sırada tetiği çekiyor. Koşarak bekleyen araca binip olay yerinden uzaklaşıyor. Makarov model tabanca 8 kez ateşlendi, 4’ü Nemtsov’a isabet etti. Siyasi olanlar Halep için Esad onay verdi isyancı reddetti l Uruguay’da dün başkanlığı törenle devreden Mujica’ya halk desteği yüzde 65 n BM Suriye Temsilcisi Staffan De Mistura’nın Halep’ten başlayarak “dondurulmuş bölge” planına Şam’ın desteğinin ardından, isyancılar ret yanıtı verdi. Esad yönetiminin plan uyarınca Halep’e top ve hava saldırılarını 6 hafta durdurmayı kabul etmesine koşut Mistura Şam’da Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ile biraraya geldi. Görüşmeden, Mistura’nın Şam’daki ofisinden Halep’e saha yoklayacak heyet gönderme kararı çıktı. Türkiye’de Kilis’te toplanan muhalefetin Halep Devrimci Komisyonu ise “Esad ile ekibinin gidişi ve savaş suçlusu olarak yargılanmaları temelinde çözüm önermezse, Mistura ile buluşmayı reddediyoruz” dedi. ABD’nin “ılımlı” addedip tanksavar füzeleri verdiği Hazm Haraketi de kendini feshetti. IŞİD ve Nusra ile başa çıkamayan Hazm, Halep’teki İslamcı grupların oluşturduğu Şamiye Cephesi’ne katıldığını duyurdu. Zirvede bıraktı, efsanelere karıştı Dış Haberler Servisi Latin Amerikan sol yönetimler kuşağına Uruguay’dan taptaze bir nefes üfleyen Jose “Pepe” Mujica popülerliğin doruğundayken külüstür ‘Vosvos’una atlayıp üç bacaklı köpeği Manuela’nın kendisini beklediği fukara çiftliğine geri döndü. 5 yıllık yönetimi sırasında 3.3 milyon nüfuslu Uruguay’a toplumsal ve ekonomik açıdan önemli ilerleme kaydettiren 79 yaşındaki eski solcu gerilla, dün devlet başkanlığını devrettiğinde, halk desteği yüzde 65’te seyrediyordu. Uruguaylılar 27 Şubat’ta bayrak töreni ve dün halefi Tabare Vazquez ’in yemin töreniyle uğurladıkları “dünyanın en yoksul lideri” Mujica’ya gözyaşları içinde şükranlarını sundu. Anayasa uyarınca tek dönem başkanlık yapan ve popülarite rekoruna rağmen ikinci dönem başkanlık için anayasayı değiştirmeye kalkmayan Mujica, giderayak “Yapılacak daha çok şey var. Umarım gelecek hükümet benimkinden daha iyi olur ve daha büyük başarı kaydeder” diyerek ekledi: “İdealizmle dolup taşarak devlet başkanı oldum ama sonra gerçeklik fena çarptı.” Eski gerilla ekonomik büyüme ve işsizliği rekor düşüklüğe çekmenin yanı sıra Uruguay’ı gökkuşağı yaptı. Marihuananın tümüyle yasal olduğu ilk ülke Uruguay’da yetiştirilmesi, satılması ve kullanımı için denetlenen bir piyasa oluşturuldu. Eşcinsellerin evlilikleri ile evlat edinmelerine ve kürtaja özgürlük geldi. Traktörden inip ceketini giyerek saraya gelen Mujica, diplomatik üsluba da gerek görmedi. Bir Latin toplantısında mikrofonu kapatmayı unutunca “Bu yaşlı cadaloz tek gözlü heriften bile beter” derken duyuldu. Kastettiği Arjantin’de göz tembelliği olan Nestor Kirchner’in ölümü üzerine yerine devlet başkanı olan eşi Cristina Kirchner’di. Ama Arjantin ile Brezilya arasına sıkışmış Uruguay için iyi bölgesel ilişkilerin önemine vurgu yaptı hep. “Uruguay’ın dünya haritasında Kültürel ve sosyal boşaltma Güvenliğin boşalması Özgürlükler ülkesi Yemen ile İran vızır vızır uçuyor n Yemen’de yönetime el koyan Şii Husilerin İran ile haftada karşılıklı 28 doğrudan uçuş yapılmasına yönelik anlaşması imzalamasının ardından, Tahran’dan Sana’ya on yıllar sonra ilk doğrudan uçuş gerçekleşti Mahan Havayolları İran Kızılayı’ndan bir ekip ve 4.5 tonluk tibbi yardımı Yemen başkentine getirdi. Husiler ayrıca siyasi bir heyet göndererek Tahran’a 3resmi ziyarette” bulunacaklarını açıkladı. yer almasını sağladım” diyen Mujica, önceki gün Brezilya lideri Dilma Rousseff ile rüzgâr tesisi açarken “Latin Amerika henüz bütünleşemediği ama ilk kez hükümetler buluşuyor, konuşuyor ve anlaşıyor” vurgusu yaptı. Mujica’nın Geniş Cephe’sinden geleneksel bir solcu olan Vazquez, 20052010’da yaptığı başkanlığa dün geri döndü. Tüm Latin liderlerinin katıldığı yemin töreninin ardından Vazquez de sahip olduğu ilk araç olan 1951 yapımı Fordson kamyonetle zafer turu attı. Başkanlık sarayı önünde bayraklar ve Mujica maskeleriyle toplanan halk, dünya malında gözü olmayan lidere şükranlarını sundu. Mujica’ya gönderden indirilen Uruguay bayrağı verildi. Bibi ‘tarihi’ seferde Dick Cheney George W. Bush n Boko Haram saldırılarıyla kan ağlayan Nijerya’da, intihar bombacısı olduğundan şüphelenilen bir kadın linç edildi. Bauçi kentinde pazarın girişinde metal dedektörle taranmayı reddeden ama belinin iki yanından şişe asılı olduğu ortaya çıkan kadına saldıran bir grup, kadını döve döve öldürüp bedenini araba lastiğine koyup benzin dökerek ateşe verdi. Linç sırasında patlaması gerektiğinden şişelerde patlayıcı olduğu sanılmıyor. Nijerya’da bir kadına linç Cheney ile Bush’a Caracas’a giriş yasak Dış Haberler Servisi Venezüella lideri Nicolas Maduro, muhalif liderleri ABD’nin darbe komplolalarına karıştıkları gerekçesiyle tutuklatırken, ülkedeki Amerikan varlığını azaltmak için harekete geçti. ABD vatandaşlarına vize uygulayacaklarını duyuran Maduro, gerekçe olarak bir grup Amerikalının “gizli ajanlık faaliyeti” yaparken yakalanmasını gösterdi. ABD vatandaşlarına vizenin fiyatı, Venezüellalıların ABD vizesine verdiği ücretle aynı olacak. Eski ABD Başkanı George W. Bush ve yardımcısı Dick Cheney gibi siyasilere ise “Irak ve Afganistan’ı bombalayan teröristler” oldukları gerekçesiyle vize verilmeyecek. Venezüella’nın Washington’da 17 diplomatının bulunduğunu, buna karşılık ABD’nin Caracas Büyükelçiliği’nde 100 kişinin çalıştığını söyleyen Maduro, karşılıklılık ilkesi uyarınca ABD temsilciliğini küçülteceklerini de duyurdu. Amerikalı diplomatlar yapacakları toplantılar için bundan böyle hükümete haber verip izin alacak. Dış Haberler Servisi İsrail Başbakanı Benyamin (Bibi) Netanyahu “İran ile nükleer anlaşmayı durdurmak için tarihi görev” diye nitelediği 48 saatlik ABD ziyaretine başladı. Bugün AIPAC’a seslenecek Bibi, yarın ise ABD Başkanı Barack Obama’nın arzusu hilafına Cumhuriyetçilerin davetiyle ABD Kongresi’nde İran ile olası anlaşmaya karşı konuşma yapacak. Konuşma, daha gerçekleşmeden ABDİsrail ilişkilerinde derin bir çatlağa yol açtı. ABD ile ittifaka zarar vermeyi, Cumhuriyetçileri muhatap alıp Demokratları kaybetmeyi göze alan Netanyahu, dün uçağa binmeden evvel Kudüs’teki Ağlama Duvarı’nda dua etti ve Obama’ya “Kendi sine saygı duyuyorum” diye seslendi. Ama “Kader belirleyici, hatta tarihi bir ziyaret. İsrail’in güvenliğiyle ilgili derinden ve içten endişeliyim. Geleceğimiz için gücüm dahilinde olan her şeyi yapacağım” diye ekledi. Kuveyt’in El Cerida gazetesi ise geçen yıl Bibi’nin İran’ın nükleer tesislerine saldırı düzenlemek üzereyken, Obama tarafından “Uçaklarınızı düşürürüz” tehdidiyle durdulduğunu ileri sürdü. İddiaya göre Bibi, ABDİran anlaşmasını önlemek için savaş kabinesiyle 4 günlük istişarenin ardından operasyon hazırlığı emri verdi. İsrail jetleri İran hava sahasında deneme uçuşu bile yaptı, ama Obama “Jetleri hedeflerine varmadan düşürürüz” resti çekti. ‘İşkenceden gelen İstİhbarat saldırıYı önledİ’ Britanya istihbaratı ve güvenlik güçlerinin, 2010’da işkenceyle elde edilen istihbarat sayesinde El Kaide’nin bomba yüklediği kargo uçağını patlamaya 17 dakika kala bulduğu iddia edildi. Independent gazetesine göre Suudi Arabistan’da bir El Kaide militanına işkence eden ekiple “doğrudan temas” halindeki Britanyalı istihbaratçılar, 24 dizisini hatırlatırcasına Riyad’daki işkenceden eşzamanlı gelen istihbarat sayesinde Yemen’den gelen uçakta yazıcı kartuşlarına gizlenen bombaları imha etti. İstihbaran servisi MI6’in eski şefi Sir John Sawers, haberle ilgili demecinde, “İşkence ve kötü muamele istihbarat üretiyor ve kısa vadede gayet işe yarıyor” dedi. Ancak Sawers’a göre işkence toplumun değerlerine verdiği zararla uzun vadede çok ters tepiyor. Bibi Ağlama Duvarında dua etti. C M Y B