Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 MART 2015 PAZARTESİ 12 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 300 fikir çarka girdi David Rose Gökhan Mendi TEB, ‘melek yatırımcılık’la 3 bin kişiye ulaştı Ekonomi Servisi TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, Özel Melek Yatırım Platformu ile şimdiye kadar gerçekleştirdikleri organizasyonlarla 3 bin kişiye ulaşıp eğitim verdiklerini söyledi. Mendi, melek yatırımcılık konusunda BNP’ye Türkiye’den know how transferi yaptıklarını ve BNP’den bu alanda inovasyon ödülü aldıklarını da belirtti. 2628 Şubat tarihleri arasında TEB Özel Bankacılık sponsorluğunda düzenlenen Startup Turkey’nin bu yılki konuğu, bugüne kadar üzerine 1.8 milyar dolarlık yatırım yapılan Gust.com’un CEO’su ve Angel Investing (Melek Yatırımcılık) kitabının yazarı David Rose oldu. Melek yatırımcılığın masaya yatırıldığı etkinlikte Mendi ve Rose gazetecilerle bir araya gelerek, melek yatırımcılık, girişimciliği değerlendirmenin püf noktaları, TEB Özel Bankacılık’ın bu alandaki çalışmaları hakkında bilgi verdiler. Melek yatırımcılık, finansmana erişimde güçlük yaşayan başlangıç ve büyüme aşamasındaki girişimler için bir finansman aracı olarak kullanılıyor. Vodafone’un girişimcilik programı FikirÇarkı’na bugüne kadar 300’e yakın proje başvurdu. Türkiye’deki girişimlere toplamda 5 milyon TL’lik destek sağlayacak olan ve ilk 4 ayında 1 milyon TL’nin üzerinde yatırım yapılan projelerin 3 tanesi Londra’da ofis açma başarısı gösterdi. Dünya GSM Birliği tarafından “inovasyon” temasıyla Barselona’da düzenlenen Mobil Dünya Kongresi (Mobile World CongressMWC 2015) öncesi yapılan bilgilendirme toplantısında konuşan Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Ender Buruk, Vodafone FikirÇarkı ile şu ana kadar 18 projeye destek verildiğini, 3 projeye Londra’da ofis kurma imkânı sunduklarını söyledi. Buruk, araştırmaların Türkiye’deki her 100 gençten 32’sinin giri u Vodafone Türkiye, Türkiye’deki girişimcilere ‘FikirÇarkı’yla dört ayda 1 milyon TL destek verdi. 4 ay önde tanıtılan proje Barselona’da görücüye çıktı. Projeyle girişimcilere bir yılda 5 milyon TL’lik destek olunması amaçlanıyor. Erdoğan’ın Sekiz Aylık Kârı 17 Bin 100 TL Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz üzerinden, Merkez Bankası ve Başkanı Erdem Başçı’ya yönelik şiddeti giderek artanbaskısı, bu haftanın da gündem maddesini oluşturacak. (Üstelik bugün, Başbakan Davutoğlu ile Başbakan Yardımcısı Babacan, hafta sonuna kadar sürecek PortekizABD gezisine çıkıyor.) Yapılan indirimi bir türlü beğenmeyen bankayı ve Başkan Başçı’yı hedef alan her çıkışının ardından, TL’nin biraz daha değer kaybetmesine yol açan Erdoğan’ın, son olarak “Bize karşı bağımsızsın da başka yerlere mi bağlısın?” şeklinde ağır ithamı, dolara müdahaleyle sonuçlandı. Cuma günü 2.52’yi aşarak tüm zamanların rekorunu kıran doların yükselişini durdurmak için döviz satım ihalelerinde, miktarı günlük olarak belirleyeceğini duyuran banka, bu tutarı yüzde 50’ye kadar da artırabilecek. Erdoğan’ın çok şikâyetçi olduğu “bağımsızlık”, Merkez Bankası Kanunu’nun 4. maddesinde duruyor: “Banka, para politikasının uygulanmasında tek yetkili ve sorumludur” diyen fıkrasında. Aslında bu kadar kızıp öfkeleneceğine, 10 yıllık Başbakanlığı süresince, bu maddeyi pekâlâ değiştirebilirdi. Ancak küresel sermayenin vereceği tepkiyi göze almak kolay olmazdı. Fakat yine de Cumhurbaşkanı’nın öfkesi, yanıltıcı olmamalı. Faizler istediği gibi inmese de dövizdeki tırmanış, Erdoğan’ın kişisel hesaplarına da yansıdı çünkü. Hatırlayın; Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası YSK’nin açıkladığı sonuçlara ekli bir de “mal beyanı” vardı. Oradaki banka hesabı bilgilerine göre Erdoğan’ın 200 bin doları görünüyor. Şimdi 1 Temmuz 2014’ün esas alındığı bu kamuoyuyla paylaşılan “mal beyanı”ndan küçük bir hesap yapalım: Merkez Bankası’nın döviz kurlarına göre 1 Temmuz’da dolar alışı 2.1226 TL. Bu seviye üzerinden, Cumhurbaşkanı’nın 200 bin dolarının o günkü TL karşılığı 424 bin 520 TL. Doların tarihi rekor kırdığı 27 Şubat’taki Merkez Bankası döviz alış kuru ise 2.2081 TL. Hâlâ aynı düzeydeyse, Erdoğan’ın bankadaki döviz hesabı değeri, 441 bin 620 TL’ye yükselmiş. Özeti, Cumhurbaşkanı Merkez Bankası’na kızarak sekiz ayda 17 bin 100 TL kazanmış. şimcilikle ilgili bir faaliyette bulunmak istediğini gösterdiğini vurgulayarak, “Yetişkinlerin yüzde 74’ü girişimciliği statüsü yüksek bir iş olarak görüyor. Türkiye’de girişimciliğin desteklenmesi ve bu alanda farkındalık yaratılması gerektiğini gördük. FikirÇarkı bununla ilgili bir proje. Uzun zamandır girişimcilere destek olmaya çalışıyorduk” diye konuştu. Buruk, Vodafone Türkiye, Türkiye Vodafone Vakfı, Uluslararası Girişimcilik Merkezi ve Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği Business Angels’ın katkılarıyla oluşturulan Vodafone FikirÇarkı Girişimcilik Programı’nın ilk 4 aylık dönemde, 45 melek ya tırımcının programa dahil olduğunu ifade etti. Buruk, “Bugüne kadar 300 proje başvurdu ve 235 proje ön değerlendirme komitesinden geçti. Diğer yandan, 92 girişimciyle ayrıntılı görüşmeler yaptık. Programımızın bu denli yüksek bir ilgi görmesinin Türkiye’de girişimcilik konusundaki heyecanın ve ihtiyacın görülmesi açısından anlamlı olduğunu düşünüyoruz” dedi. Vodafone’un Londra’da ofis açması için katkıda bulunduğu projeler arasında Whipsto, Segmentify bulunuyor. Kullanıcı alışkanlıkları doğrultusunda web sayfalarını kişiselleştiren bir platform sunan Segmentify’ın hedefi de dünyaya açılmak. Ender Buruk Ekonomi Servisi Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu (THY) Başkanı Hamdi Topçu, İstanbul’a yapılan 3’üncü havalimanının uçuşa açılmasıyla Atatürk Havalimanı’nın kapanacağını söyledi. Kastamonu Kalkınma Vakfı’nın düzenlediği Ortak Akıl Toplantısı’na katılan Topçu, yapımı devam eden 3’üncü havalimanının Atatürk Havalimanı ile aynı hava sahasını kullanacağını ve bu durumda iki tarafın çalışmasının zor olacağını belirterek, “Atatürk Havalimanı yetersiz gelmeye başladı. Türkiye, 500 milyar dolar ihracat yapan bir merkez olmayı hedefliyor. Böyle bir iddiamız varken, böyle bir havalimanı olması bizim dezavantajımızdır. İstanbul’da yapılacak havalimanı, bütün fazları bittiği takdirde 150 milyon gibi bir yolcu taşıyabilecek. Bu da dünyanın en büyük havalimanı olma anlamına geliyor” dedi. Atatürk Havalimanı’na veda İki yeni telefon heyecanı Galaxy S6 ve S6 Edge’i Samsung CEO’su JK Shin tanıttı. HTC M9’un kozu kamerası HTC One ailesinin en son amiral gemisi olan HTC One M9’u Barselona’daki Mobil Dünya Kongresi’nde tanıttı. 20 megapiksel kameraya sahip HTC M9 martın ikinci haftasından itibaren piyasaya sunulacak. HTC One M9, nisan başı itibarıyla Türkiye’de de tüketiciyle buluşacak. 157 gram ağırlığındaki HTC One M95 inch full HD ekrana sahip. 32 GB dahili hafıza ve 3 GB RAM’a sahip üründe android işletim sistemi kullanılıyor. 4G’ye uyumlu cihaz, loş ışıktaki çekimleri güçlü bir UltraPiksel ön kamera ile gerçekleştiriyor. Standart kameralara kıyasla yüzde 300 daha fazla ışık yakalayan dinamik otomatik pozlama ve pikseller her ışıklandırma koşullarında daha net görüntüler sunuyor. M9’daki HTC BlinkFeed uygulaması kullanıcılara ilgi alanları, haberler ve bilgi tavsiyesinde bulunuyor. Cihazın ön siparişli BestBuy satış fiyatı 649 dolar olacağı belirtiliyor. Cihazın 2840 mAh pili var. M9 gri, beyaz, gold ve pembe renk seçenekleriyle piyayasa sunulacak. HTC Yönetim Kurulu Başkanı Cher Wang, “HTC’nin, cep telefonu sektöründeki beklentilere meydan okuyarak kendine bir isim yaptığını” söyledi. Ekonomi Servisi Mısır hükümetinin, 23 Nisan’da sona erecek TürkiyeMısır ve MısırSuudi Arabistan arasında mutabakat zaptıyla tesis edilen deniz ve karayolu transit taşımacılığı (RoRo) anlaşmasının yenilenmeyeceğini açıklanması nakliyecileri endişelendirdi. Hatay RoRo Başkan Yardımcısı Yusuf Hatay, AA’ya yaptığı açıklamada, “Ortadoğu’ya açılan bu hattın ayakta kalması gerek. 8 bin araç filosuna sahip ve yaklaşık 10 bin kişiye istihdam sağlayan sektörde sadece ihracat değil, yerli ekonomi için de hattın çalışması şart” dedi. Hatay, RoRo’nun nakliye sektörü için bir alternatif olduğunu, ancak bu hattın kapanmasının sektörün bitmesi, araçların satılması anlamına geleceğini söyledi. Hatay, Suriye’deki iç savaş nedeniyle Cilvegözü Sınır Kapısı’nın kapanmasının ardından Türkiye’de ikinci araç filosuna sahip kentteki nakliyecilerin büyük sıkıntı yaşadığını belirtti. Mısır’ın RoRo kararı endişe yarattı Küçülmeye Büyük İşaret İşareti, Ulaştırma ve Denizcilik Bakanı Lütfü Elvan geçen ay vermişti. Cumartesi günü Resmi Gazete’de bir Bakanlar Kurulu kararı yayımlandı. Adı: “Kredi Garanti Kuruluşlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar.” KOBİ’ler, kadın girişimciler, seyahat acentaları ve gemi sanayi şirketlerini kapsayan karar, Kredi Garanti Kurumları aracılığıyla, yeni kredilere erişim kolaylığı sağlıyor. Hazine Müsteşarlığı, Kredi Garanti Kurumları’nın şirketlere sağlayacağı kefalete, 1 milyar TL destek olacak. Kararın hiçbir yerinde “zor durumdaki şirketler” ifadesi geçmiyor. Ama konuya vakıf uzmanlar, bu mekanizmanın banka kredi borcunu ödemekte zorlanan şirketler için getirildiğinde mutabık. Geçmişte Emlakbank’ın böyle batırıldığını, şirket kurtarmaları için daha sonra da sık sık kamu bankalarına talimat verildiğini anımsatan uzmanlar, bugün de Hazine üzerinden Kredi Garanti Fonu’nun bu amaçla kullanıldığının anlaşıldığını vurguluyor. Bu kararın, “ekonominin küçüldüğünün önemli bir işareti” olduğunun da altı çizilirken, seçim takvimine de dikkat çekiliyor. Bakanlar Kurulu kararından, “hangi gemicilik şirketlerinin” yararlanacağı nasılsa ileride ortaya çıkar. Biz şimdilik hükümetin “gemi inşa sanayii” için belirlediği kredi tutarlarını aktaralım. 11. maddede, “Bir gemi için 70 milyon dolar, bir risk grubuna ait gemiler için ise 200 milyon dolarını geçemez” deniliyor. Samsung Galaxy S6 10 Nisan’da geliyor Samsung merakla beklenen cep telefonu modelleri Galaxy S6 ve S Edge’le fuara damga vuruyor. Galaxy S6 tamamen metal camdan oluşuyor. Galaxy S6 normal ekrana sahipken S Edge ise kavisli ekranlı. S6’nın beyaz, siyah, gold, mavi ve koyu yeşil renkleri olacak. Tanıtımda iPhone 6 ile çekilen resimler ve videolar ve pil ömrü ile Galaxy S6’nın özellikleri karşılaştırılırken Galaxy S6’nın çok ileri bir cihaz olduğu iddia edildi. Samsung yeni modellerinde 16 megapiksellik kamerasını geliştirerek optik resim sabitleme ve yeni yazılım özellikleriyle hareketli bir objeyi takip edip net çekim yapmayı olanaklı kılıyor.Mobil ödeme yapmak için parmak izi okuyucusu var. Cihazın kablosuz şarj özelliği de bulunurken yüzde 50 daha hızlı şarj da imkanı sunacak. Galaxy S6 5.1 inç ekrana sahip. 10 nisanda 20 ülkede 32, 64 ve 128 GB dahili hafıza seçenekleriyle piyasada olacak. İndirim kredi faizlerine yansımıyor Merkez Bankası, geçen hafta piyasa şartları izin vermediği halde politika faizinde 25 baz puan, faiz koridorunun üst bandında da 50 baz puan indirime gitti. Üst bandın düşürülmesi ise bankaların maliyetlerini azaltacağı için kredi faizlerinin düşeceği ve bunun vatandaşa olumlu yansıyacağı beklentisi yarattı. Ancak kredi faizlerini bankalar belirliyor. Bankalar bu indirimi kredi faizlerine yansıtmayıp kâr marjlarını yükseltmek yönünde de kullanabilir. Zira 27 Ağustos 2014’te de faizin üst koridorunda 75 baz puan indirim yapılmasına karşın kredi faizlerinde önemli bir değişiklik olmadı. Hatta konut ve ihtiyaç kredileri hariç kredi faizlerinde artış söz konusu. Merkez Bankası verilerine göre 15 Ağustos 2014’te yüzde 13.5 olan ortalama tüketici kredisi faizi 13 Şubat 2015 haftasında yüzde 13.66’ya yükseldi. Ticari kredi fa izi yüzde 11.68’den yüzde 12.96’ya, taşıt kredisi faizi yüzde 12.95’ten yüzde 13.1’e çıktı. Diğer yandan 15 Ağustos 2014’te yüzde 15.08 olan ortalama ihtiyaç kredisi faizi 13 Şubat haftasında yüzde 14.94 olarak belirlendi. Konut kredisi faizi de yüzde 11.06’dan yüzde 10.8’e indi. Buna göre faizde 75 baz puan indirim olurken, ihtiyaç kredisi faizindeki düşüş 14 baz puanda, konut kredisi faizindeki düşüş ise 26 baz puanda kaldı. Merkez Bankası Ağus tos 2014’te üst bandı yüzde 12’den 11.25’e, geçen hafta da yüzde 11.25’ten 10.75’e çekmişti. Rakamlara göre bankaların kredi faizleri bu oranın oldukça üzerinde görünüyor. Buna göre de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın faiz indiriminde ısrar etmesi aslında faiz lobisi diye şikâyet ettiği bankalara yarıyor. le faiz indirimine gittiği konusunda belirsizlik yarattı. Faiz koridorunun üst bandı ayrıca Merkez Bankası Erdem Başçı tarafından emniyet kemeri olarak görülüyordu. ABD’de faiz artışıyla ilgili tartışmaların yükseldiği ve bu nedenle piyasalarda oynaklığın arttığı bir dönemde koridorun üst bandının indirilmesi bu nedenle de endişe kaynağı oldu. Analistler, Merkez’in faiz kararını siyasi baskı nedeniyle aldığı izlenimi yarattığını, bu nedenle yabancı yatırımcının Türkiye’den kaçışının hızlanabileceğini belirtiyor. Geçen hafta açıklanan verilere göre yurtdışında yerleşik kişilerin devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü 20 Şubat haftasında bir önceki haftaya göre piyasa fiyatı değişimi ve kur farkından arındırılmış olarak 354.6 milyon dolar azaldı. Kur enflasyonu yukarı çekecek Bu hafta piyasaları özellikle yurtiçi enflasyon verileri ile Avrupa Merkez Bankası toplantısı ve ABD verileri etkileyecek. Enflasyon yarın açıklanacak. ECB faiz toplantısını perşembe yapacak. Geçen hafta Erdoğan’ın faiz eleştirileri nedeniyle artan siyasi endişelerin yanı sıra ABD’den gelen güçlü veriler de piyasaları sarsmış, cuma günü dolar kuru 2.52 TL’yi aşmıştı. Bu hafta döviz kurundaki artış ve akaryakıt fiyatlarına yapılan zammın enflasyonu yukarı çekmesi bekleniyor. Ayrıca siyasilerin ekonomi yönetimi ve Merkez Bankası konusundaki sert eleştirilerinde yumuşama olmazsa, dolar/TL’de ve piyasa faizlerindeki yükselme devam edebilir. ABD’den gelebilecek olumlu istihdam verileri doların küresel piyasalarda ve TL’ye karşı değerlenmesinin sürmesine yol açabilir. Merkez Bankası bu nedenlerle döviz satım politikasını günlük olarak belirleyeceğini ve döviz satım tutarını yüzde 50 artırabileceğini açıkladı. Bu bağlamda, küresel piyasalarda risk iştahında düzelme olmazsa dolar/TL’nin yükselişinin devam edebileceği tahmin ediliyor. Market fiyat farkı kapanmadı Ekonomi Servisi Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, şubatta da üreticimarket fiyat farkının kapanmadığını söyleyerek “Üreticimarket fiyat farkı kabul edilebilir rakamların çok üzerinde seyrediyor. Bu fark kapanmalı” dedi. Olumsuz hava koşullarının fiyatlara yansıdığını belirten Bayraktar, “Gece gündüz, yağmur çamur demeden çalışıp, bin bir güçlük içinde üretim yapan üreticimizin ürünlerinin 45 kat fiyatla tüketiciye ulaşması adil de değil, sürdürülebilir de değil” diye konuştu. Bayraktar’ın verdiği bilgiye göre şubat ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 469.61 ile maydanozda görüldü. Faiz indiriminin bir yansıması da Merkez Bankası’nın güvenilirliği ile ilgili soru işaretleri oldu. Merkez, indirim kararının ardından ekonomistlerle gerçekleştirdiği toplantıda enflasyonda gıda ve enerji fiyatları kaynaklı artış olabileceği öngördü. Bu da Merkez’in hangi ekonomik gerekçeler C M Y B