Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 ŞUBAT 2015 CUMARTESİ 4 Erdoğan’la görüştü Bazı Anayasa Mahkemesi üyelerinin direkt Erdoğan ile özel olarak görüştüğü öğrenildi. Erdoğan tarafından AYM üyeliğine atanan Kadir Özkaya’nın yemin töreninden kısa bir süre önce Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na gittiği öğrenildi. Görüşmenin gündemi ise bilinmiyor. HABERLER Diktayı Ne Getirir? “Cumhuriyetin kurumları, ulusun bağımsızlığı, toprak bütünlüğü veya uluslararası yükümlülüklerinin yerine getirilmesi acil ve çok ciddi bir tehditle karşılaştığında anayasal kamu iktidarının düzenli çalışması kesintiye uğradığında cumhurbaşkanı, başbakan, meclislerin başkanları ve anayasa mahkemesi başkanı ile istişare ettikten sonra, durumun gerektirdiği önlemleri alır...” Fransa’ya yarı başkanlık sistemini getiren 1958 tarihli Beşinci Cumhuriyet Anayasası’nın ünlü 16. maddesinden alındı yukarıdaki satırlar. Cumhurbaşkanına olağanüstü koşullarda, sınırlama yapmaksızın, bütün önlemleri alma yetkisi veren bu madde için, ünlü Anayasa Profesörü ve Siyaset Bilimci Maurice Duverger, o zamanlar “bir diktatörün düşleyebileceği tüm yetkiler” tanımını kullanmıştı. Ama bu maddeye karşın, General De Gaulle’ün bedenine göre biçilmiş denen Beşinci Cumhuriyet’in, yarı başkanlık sistemini kuran anayasası Fransa’ya dikta getirmedi. Başkanlık sistemi illa diktayı çağırmayacağını belirtme çabam, “Biri çıkıp da ‘Başkanlık sistemi dikta getiririr’ dediğinde gırtlaklamak istiyorum” diyen Anayasa Hukuku Profesörü TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu’nun hışmına uğrayıp gırtlaklanmaktan korktuğumdan değil. İşin o yanına Emre Kongar Hoca, kendine has ustalığıyla, dünkü yazısıyla gayet güzel dokunmuş. HHH Sistemleri, içinde uygulandıkları toplumlardan ve uygulayıcılarından soyutlayarak suçlamak ya da övmek anlamsızdır. Sistemler tek başlarına toplumların ne sebebi felaketidirler, ne de sebebi saadeti? Aynı sistemi iki ayrı toplumda uygulayın, ayrı sonuçlar alırsınız. Sistemler kadar toplumların yapıları, demokrasi kültürleri de etkilidir. Başkanlık sisteminin tek başına diktayı getirmeyeceği gibi, parlamenter sistemin tek başına, demokrasi güvencesi de olmayacağı, olamayacağı açıktır. Bütün mesele demokrasinin ince dengeler üzerine kurulu sağlıklı işleyişini sağlayacak güvence kurumlarını yerli yerine oturtmaktır. Bu güvence kurumlarının başında da toplumun demokratik kültürü gelir. 1958 Anayasası’nın kendisi için özel hazırlandığı söylenen vatan kurtaran kahraman General De Gaulle, bir tartışma sürecinde kendisine müstehzi şekilde yanıt veren ünlü yazar Jean Paul Sartre hakkında, “Neden susturmuyorsunuz, siz ki Fransa’nın ta kendisisiniz” dendiğinde şu ünlü cevabı vermişti: Evet ama Mösyö Sartre da Fransa’nın ta kendisidir. Şimdi bu cevabı veren ulusal kahraman ile kendisini kurtarmak peşindeyken her karşı çıkana “Sen kimsin!” diyene milli iradenin sadece kendi kişiliğinde tecelli ettiğine iman etmiş olan ve herkesin de iman etmesini isteyene aynı yetkileri verirseniz aynı sonuçları alabilir misiniz? HHH Onun için deniyor ki, Bu toplumda, bu adama bu yetkileri verirseniz, dikta gelir. Bu yaygın kanıdır. Ama kişisel görüşüm daha da değişik olup şöyledir: Bu şahsa, hangi sistemi verirseniz verin, onu bu toplumda diktaya çevirecektir. Zaten içinde bulunduğumuz, mutlak egemenin yasamayı, yürütmeyi, yargıyı, medyayı yakından denetlediği sistem şu haliyle bile dikta olduğuna göre, yukarıda belirtilen görüşün pek fazla da tartışılacak bir yönü olmasa gerek. Başkanlık sistemi dayatması, Türkiye’de anayasal bir sistem oluşturma gayesine yönelik olmayıp, anayasayı sistemsizliğe uydurma gayretidir. Bu çaba sonuç verir ise ne olacak, vermez ise ne olacak? Olacağı şu: Tayyip Bey’in istediği değişiklik yapılırsa, “anayasal tek adam rejimi” olacak, olmaz ise fiili tek adam rejimi... Ama her halükârda, Tayyip Bey kaldıkça tek adam rejimi egemen olacak. O zaman, bu tartışmanın anlamı yok mu? Hayır, yine de var. Çünkü unutmayın ki, yanlışların düzeltilmesi aşamasına da az kaldı. İşte yıkımın onarımı aşamasında önem kazanacak, tek adam rejiminin anayasal kılığa büründürülmüş olup, olmaması... Kadri Özkaya Haşim Kılıç Yargıya yetki operasyonu HSYK 1. Dairesi, ağır ceza mahkemeleri ve sulh ceza hâkimliklerini yeniden düzenlendi ALİCAN ULUDAĞ ANKARA Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) 1. Dairesi, adli ve idari yargıda yaklaşık 2 bin hâkimin yetkilerini değiştiren kapsamlı bir kararnameye imza atarak, mahkemelerden çıkacak kararları “sağlama” aldı. Özel yetkililerin kaldırılması sonrası önemi artan ağır ceza mahkemesi başkanlık ve üyeliklerinde kritik değişikliklere gidildi. Cemaate yakın olduğu iddia edilen hâkimler önemli mahkemelerden alınarak tüketici, icra gibi daha pasif işler yapan yerlerde görevlendirildi. Diğer taraftan hükümet lehine kararlara imza atan hâkimler terfi ettirildi. 17 Aralık operasyonunda bazı şüphelileri serbest bırakan Hulusi Pur, İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na atandı. Ankara’da da MİT Müsteşar Yardımcısı Muhammed Dervişoğlu hakkında beraat kararı veren yargıç Önder Kabasakal, Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı oldu. Şike ve Çarşı Grubu davalarına bakan İstanbul’daki mahkemenin başkanı da değişti. Bu arada terör ve organize suçlara bakacak ağır ceza mahkemelerinin yetkilendirilmesinin gelecek hafta yapılacağı öğrenildi. “İhtisaslaşma” adı altında belirlenecek bu mahkemeler, özel yetkiliye dönüş olarak algılanıyor. HSYK 1. Dairesi, merakla beklenen adli ve idari yargı yetki kararnamesi üzerindeki çalışmaları tamamlayarak dün yayımladı. Kararnamenin genel olarak yargıda cemaate yakın isimlerin pasifize edilmesi, hükümet lehine kararlara imza atan yargı üyelerinin ödüllendirilmesi şeklinde hazırlandığı gözlendi. Kararnameyle 26 ilin Adalet Komisyonu Başkanı değişti. Telefon dinleme, tutuklama, gözaltı, arama gibi kararlara imza atan sulh ceza hâkimlerinin birçoğu değiştirildi. Ayrıca İstanbul’da 7, İzmir’de 3, Diyarbakır’da 2, Ankara, Adana, Kayseri, Konya ve Mersin’de 1’er olmak üzere toplam 17 yeni sulh ceza hâkimliği kuruldu. İstanbul’daki ağır ceza mahkemeleri, kararnameyle yeniden düzenlendi. 30’a yakın mahkeme üyesi, düz hâkim olarak başka mahkemelerde görevlendirildi. Çağlayan ve İstanbul Anadolu adliyelerindeki ağır cezalara ise yaklaşık 50 yeni atama yapıldı. Aziz Yıldırım’ın yargılandığı Şike davası ile Gezi eylemlerinde aktif rol oynayan Çarşı grubuna açılan terör örgütü davasına bakan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi Heyeti Başkanı Metin Tamirci ile üye hâkim Fatma Altun Şahin’nin mahkemeleri değişti. Tamirci, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na atanırken üye Şahin ise 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi’nde görevlendirildi. Tamirci’den boşalan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na eski özel yetkili yargıç Ahmet Civelek görevlendirildi. 17 Aralık operasyonunda tutuklanan eski Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan ile Rıza Sarraf’ın adamı Abdullah Happani’nin aralarında bulunduğu 6 kişiyi tahliye eden İstanbul 2. Sulh Ceza Hâkimi Hulusi Pur terfi ettirilerek İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı oldu. Pur, piyanist Fazıl Say’a Twitter’da Ömer Hayyam’ın dizelerini paylaşan bir kullanıcıyı retweetle’mesi nedeniyle 10 ay hapis cezası vermişti. Saray’ın gölgesi AYM üzerinde ALİCAN ULUDAĞ ANKARA 13 Mart’a kadar yapılması gereken Anayasa Mahkemesi Başkanlığı seçiminin iki kez ertelenmesinin ardında, başkan Haşim Kılıç’ın Ak Saray’ın istediği ismi seçtirmeme endişesinin yattığı öğrenildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski Polis Akademisi Başkanı Zühtü Arslan’ı desteklemesi nedeniyle çoğunluk ibresi bu isme kaydı. Arslan’ı 10 üyenin, Haşim Kılıç’ın başkan olmasını istediği Serruh Kaleli’yi ise 7 üyenin desteklediği iddia edildi. Bu durumu gören Haşim Kılıç, Kaleli’nin seçilmesi için 9 olan salt çoğunluğa ulaşmak amacıyla ikna faaliyetine başladı. Bu amaçla seçimler ileri bir tarihe ertelendi. Haşim Kılıç’ın 13 Mart’ta emekliye ayrılacak olması gözleri Anayasa Mahkemesi başkanlığı için yapılacak seçime çevirdi. Yasaya göre seçimin, mevcut başkanın emekliye ayrılacağı tarihten önceki iki ay içinde yapılması gerekiyor. Yani süreç 13 Ocak’ta başladı ve yaklaşık bir ayı geride kaldı. Ancak yeni başkan konusunda uzlaşma sağlanamıyor. 17 üyeli Anayasa Mahkemesi’nde iki adayın ismi ön plana çıkıyor. Haşim Kılıç’ın adaylık konusunda başkanvekili Serruh Kaleli’yi destekleği, buna karşılık Erdoğan ve hükümetin ise Zühtü Arslan’ı istediği öğrenildi. 2009’da Polis Akademisi Başkanlığı’na atanan, ardından ise YÖK Başkanvekilliği görevi yapan Prof. Dr. Zühtü Arslan, 17 Nisan 2012’de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından AYM üyeliğine atanmıştı. Başkan seçilebilmek için 9 üyenin oyunu almak yeterli... Ancak Haşim Kılıç, geçen hafta içinde iki kez gündemine almasına karşın seçimleri yaptırmadı. Önce çarşamba, ardından ise cuma gününe konulan seçim, başkan Kılıç tarafından ileri bir tarihe ertelendi. Bu durumun altında ise Haşim Kılıç’ın Serruh Kaleli’yi seçtirememe endişesinin yattığı kulislerde konuşuluyor. İddiaya göre hükümet cephesi 10 üyelik bir güce ulaştı ve Zühtü Arslan etrafında birleşti. Kaleli’yi destekleyen Kılıç cephesi ise 7 üyede kaldı. Kılıç’ın bu nedenle seçimi ertelediği ve 2 üyeyi ikna etmek için kulis yaptığı konuşuluyor. Yargıtay, Danıştay, HSYK ve adliyelerin yönetiminin iktidar lehine değişmesinden rahatsız olan Kılıç’ın bunların dışında AYM’de “yürütme”nin müdahalesini engellemeye çalıştığı dile getiriliyor. Haşim Kılıç, emekli olmadan önce AYM’ye istediği üyeyi seçtirmek için son dönemde hükümet ile ilişkilerine de dikkat etti. Bu kapsamda iki kez Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşen Kılıç, yeni üye Kadir Özkaya’nın yemin törenindeki konuşmasında ise iktidarı eleştirmekten kaçınıp, dikkatli bir dil kullandı. AYM Başkanlığı için Kılıç ve Erdoğan arasında kıyasıya rekabet var Dink davasında başkan değişti İstanbul’daki Askeri Casusluk davasında yeniden yargılama kararı veren İstanbul Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na Selçuk Kaya getirildi. Poyrazköy ve Mısır Çarşısı davalarına bakan İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Vedat Yılmazabdurrahmanoğlu, 17 Aralık sonrası özel yetkili mahkemeler kapatılınca asliye ceza hâkimi yapılmıştı. Pınar Selek’in beraat etmesi yönünde görüş bildiren Yılmazabdurrahmanoğlu, bu kez İstanbul 21. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na atandı. Hrant Dink cinayeti davasına bakan İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na Ahmet Tokat getirildi. Balyoz’un başkanı düz hâkim Daha önceki kararnamelerle Uşak’a atanan Balyoz davasının mahkeme başkanı Ömer Diken, asliye ceza hâkimi olarak görev yapacak. Erzurum’da İlhan Cihaner’i bir dönem yargılayan Mustafa Karatay, Kırıkkale Asliye Ceza Hâkimi oldu. Hrant Dink davasında “örgüt yoktur” kararına imza atan ve Bakırköy Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’ndan Şanlıurfa’ya atanan Rüstem Eryılmaz, asliye ceza hâkimi olarak yetkilendirildi. Son kararname ile Küçükçekmece Hâkimliği’nden Mersin Hâkimliği’ne atanan ve gazeteci Ahmet Şık’ın kitabı hakkında toplatma kararı veren Mehmet Karababa ise 2. Tüketici Mahkemesi Hâkimliği’nde görevlendirildi. Eski HSYK üyelerine ne oldu? Kararnameyle eski HSYK üyeleri pasif görevlere atandı. Eski HSYK 1. Daire başkanıyken görev süresi dolunca İstanbul Hâkimliği’ne atanan İbrahim Okur, Anadolu 3. İş Mahkemesi hâkimi oldu. Eski HSYK 2. Daire Başkanı Nesibe Özer, Küçükçekmece 1. Çocuk Mahkemesi Hâkimliği’nde, eski HSYK üyeleri Hüseyin Serter ve Teoman Gökçe, Ankara Batı İcra Hâkimliği’nde, Ahmet Kaya Ankara Batı 3. Tüketici Hâkimliği’nde görevlendirildi. HSYK seçimlerine cemaat listesinden aday olan isimlerden Ankara Hâkimi Yaşar Akyıldız, aile mahkemesinden icra hâkimliğine gönderilirken daha önce Samsun’a atanan Yeşim Sayıldı ise ticaret mahkemesinde çalışacak. HSYK seçimlerinde YARSAV listesinden aday olan İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Mustafa Bağarkası ise düz hâkim olarak 85. Asliye Ceza Mahkemesi’ne atandı Şike ve Çarşı’ya yeni hâkim Dinlemelerin yeni patronu 15 Ocak’taki kararnameyle Bolu Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’ndan Ankara Hâkimliği’ne atanan Selfet Giray’a kritik bir görev verildi. Artık 4. Ağır Ceza Mahkemesi başkanı olarak görev yapacak olan Giray, Türkiye geneli emniyet ve MİT’in istihbari dinleme taleplerini karara bağlayacak. Ankara Adliyesi’nde sayısı 13 olan ağır ceza mahkemelerinin 6’sının başkanı değişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı döneminde çalışma ofislerinde bulunan dinleme cihazlarına ilişkin 13 kişi hakkında açılan “böcek” davasına bakan Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi başkanlığına Namık Özdemir getirildi. Meclis’teki 17 Aralık yolsuzluk komisyonuna ilişkin haberlere getirilen yayın yasağına yapılan itirazları, “Bakanların şöhretleri zedelenmesin” diyerek reddeden Ankara 7. Sulh Ceza Hâkimi Yavuz Kökten, 7. Ağır Ceza Mahkemesi üyesi oldu. 17 Aralık’ın hâkimine ödül MİT’çiyi beraat ettiren hâkim Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı Muhammed Dervişoğlu hakkında MİT Müsteşar Yardımcılığı görevi sırasında açılan haksız malvarlığı davasında beraat kararı veren 24. Asliye Ceza Hâkimi Mehmet Önder Kabasakal terfi ettirilerek Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na getirildi. Eski İstihbarat Daire Başkanı Ömer Altıparmak’ın da aralarında bulunduğu 18 polisin yargılandığı yasadışı dinleme davasına Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı’na ise 2. Ağır Ceza Mahkemesi başkanı Hüseyin Karamanoğlu görevlendirildi. 2. Ağır Ceza Mahkemesi başkanı ise Ankara Hâkimi Musa Yeşil görevlendirildi. Musa Yeşil, özel yetkili hâkimken, Kozmik Oda soruşturmasında gözaltına alınan bazı askerleri serbest bırakmış, bu nedenle dönemin HSYK tarafından yetkileri alınmıştı. Cemevlerinin ibadethane olduğu yönünde karar vererek cemevi derneğini kapatmayan Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi Yargıcı Yaşar Eren, daha alt bir görev sayılan iş mahkemesine atandı. Kararnameye tepki Yargıçlar Sendikası Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, yaptığı açıklama ile kararnameye sert tepki gösterdi. Yargıda ehliyet ve liyakatın gözetilmediğini belirten Eminağaoğlu, “Bu şekilde artık bizzat HSYK, yargıda etik dışına çıkmayı alışkanlık haline getirmiş, yargıda yetersiz olan güvenceleri de yaptığı işlemlerle adım adım yok etmeye koyulmuş, yargı bağımsızlığı ve yargıç güvencesi için var olan bu kurum böylece yargıyı yöneten bir organ haline gelmiştir” dedi. C M Y B