Katalog

Çarşamba 7 Ekim 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 9 11 bin araç çatışmalar nedeniyle sınırı geçemedi rin Nakliyecile75’i iş kaybı % buldu 7 Haziran seçimlerinden bu yana Doğu ve Güneydoğu’da artan çatışmalar bölgeye ve çevre ülkelere taşıma yapan firmaları zora soktu oğu ve Güneydoğu’da 7 Haziran seçimleri sonrasında patlak veren olaylar nakliyecileri darboğaza soktu. HükümeZEKİ TEZER tin politikalarından rahatsızlığını dile getiren nakliyeciler, 1 Kasım seçimleri sonrasında boykot hazırlığı içinde. Türkiye Nakliyeciler Derneği (TND) Başkanı Erol Özçelik, “Seçimleri bekliyoruz. İnşallah milletvekilleri aklını başına alır da durum düzelir. Yoksa durum kötüye gidiyor. Eylem yapacağız” dedi. Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener de, temmuzda başlayan olaylar sebebiyle 11 bin Türk aracının ihracat taşımalarını gerçekleştiremediğini söyledi. TND Başkanı Özçelik, 7 Haziran seçimleri sonrasında patlak veren saldırılar yüzünden yüzde 75’e varan iş kaybı yaşadıklarını belirterek, “Bütün nakliyecileri, kamyoncuları sıkıntıya soktular. 550 milletvekili kendi menfaatları için 78 milyon insanı mahvetti, ekonomi felç oldu. Türkiye’de ikilik çıkardılar, kimse Doğu’ya mal satmıyor” dedi. 2008’den 2015’e Türkiye ekonomisi üresel krizin yedinci yılı geride kaldı. Türkiye bu ay sonunda son derece önemli bir seçim yaşayacak. Bu döneme ilişkin Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmeleri başlıca büyüklükler açısından hatırlamakta yarar görüyorum. Karşılaştırmaları daha anlamlı kılmak için tarihsel perspektifimizi 2003’e kadar uzattım. Aşağıdaki tablo söz konusu dönem boyunca ekonominin seyrini kuşbakışı özetliyor. D K muz hiç iyi değil. Milletvekillerine karşı boykotu düşünüyoruz. Seçimlerden sonra ne yapacağımıza bakacağız. Siyasi düşüncemiz yok, biz uzlaşma istiyoruz” dedi. Toplam 700 bin kamyonla bütün Türkiye’ye 7 bin tonla 10 bin ton arasında sevkıyat yaptıklarını, bunun yüzde 25’inin Akdeniz’e, yüzde 25’inin de Karadeniz’e gittiğini söyleyen Özçelik, Doğu ve Güneydoğu’ya ise gidemediklerini, örneğin Trabzon plakalı bir kamyonun bölgeye giremediğini vurguladı. Özçelik, Doğu ve Güneydoğu’dan gelen kamyonların sorun yaşamadığını, kendilerinin de çareyi, Diyarbakır ya da Urfa plakalı kamyonlara İstanbul, Ankara, İzmir gibi şehirlerden yükleme yapmakta bulduklarını anlattı. Özçelik, sınır ticaretinin neredeyse bittiğini sözlerine ekledi. UND İcra Kurulu Başkanı Şener, olaylar nedeniyle Türkiyeİran sınır kapıları olan Esendere ve Kapıköy sınır kapılarının tamamen kapatıldığını anlatarak, “Özellikle Ortadoğu taşımalarının büyük ölçüde azalması sebebiyle iş bulmakta güçlük çeken sektör, Doğu ve Güneydoğu bölgesinde karşı karşıya olduğu her türlü tehlikeye rağmen zorlukla taşıma faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyor” dedi. Kaynaklar: TÜİK ve TC Merkez Bankası Sınır ticareti durdu Gözlemlerimiz: Sınır kapılarında işler durma noktasında luslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener de, temmuzda başlayan olaylar sebebiyle, Habur Sınır Kapısı’ndan yüzde 20, Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan yüzde 14 ve Dilucu Sınır Doğu’ya gidemiyoruz KOBİ’lere kredi için yaptıkları müracaatların sürüncemede bırakıldığından şikâyet eden Özçelik, “Herhalde siyasi nedenle bize vermiyorlar. Bizim durumu U Kapısı’ndan çıkışlarda yüzde 8 oranında azalma olduğunu söyledi. Söz konusu oranlar 11 bin Türk aracının ihracat taşımalarını gerçekleştiremediği anlamına geliyor. Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesindeki Gürbulak Sınır Kapısı’ndan çıkışta da sorunlar yaşandığını, taşımacılığın olumsuz etkilendiğini belirten Şener, kamyoncuların sınırdan gündüzleri geçerek sorunları aşmaya çalıştıklarını, ancak yine de zorluklarla karşılaşıldığı bilgisini verdi. Internetı kısıtlamayın Matihas Müller VW yatırımları gözden geçirecek misyon skandalıyla sarslan Volkswagen (VW) tüm planlı yatırımlarını gözden geçirme kararı aldı. Volkswagen’in yeni Üst Yöneticisi (CEO) Matihas Müller, Almanya’daki Volkswagen’in şirket merkezinde yaptığı açıklamada, güveni yeniden tesis etmenin birinci öncelikleri olduğunu belirterek şunları söyledi: 4 Verimlilik programımızı yeniden değerlendireceğiz. Ve açık konuşuyorum, bu ayarlamalar acısız olmayacak. 4 Yaşananların istihdama etkisini sınırlamak için elimizden geleni yapacağız. 4 Krizi yönetmek için maliyet kısıntıları yapmalıyız. 4 Diğer araçlarda parça modifikasyonu yapılacak. 4 Yazılım güncellemesi bazı araçlar için yeterli olacak. 4 Gerekli olanlar dışındaki yatırımlar durdurulacak. 4 6.5 milyar Avro bile ödesek cezaların tamamını karşılamak için yeterli olmaz Müller, personel maliyetinin yüzde 16.7 ile 1997’den beri en yüksek seviyede olduğunu belirtti. Volkswagen’in Wolfsburg’daki merkezinde 60 binden fazla işçi çalışyor. Diğer yandan Bild gazetesi, Volkswagen skandalında, mühendislerin EA 189 tipi dizel motoruna emisyon standartları ve maliyet koşullarını karşılayacak bir çözüm üretememesi sonucu değerleri maniple eden yazılımı kullanmaya karar verdiğini iddia etti. Skandal neticesinde ise VW yaklaşık yüzde 9 değer kaybetti. l Ekonomi Servisi TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu: Kurallar interneti kısıtlayan değil, internetin önünü açan bir rol üstlenmeli, teknolojik gelişime ayak uydurmalı ürkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu büyümenin temelinde inovasyona yönelik yatırımların yattığını belirterek sınırötesi veri aktarımına getirilen kısıtlamaların yeniden değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. B20 Dijital Ekonomi Konferansı’nda konuşan Hisarcıklıoğlu, 2005’te 1 milyar olan internet kullanıcı sayısının şu anda 3 milyarı aştığını hatırlatarak, 5 yıldan kısa bir sürede bu rakamın 4 milyara çıkacağını ancak halihazırda internete dünya nüfusunun yarıdan çoğunun hiç erişiminin olmadığını aktardı. Hisarcıklıoğlu, en tehlikeli uçurumun KOBİ’ler için olduğunu ifade ederek, dijital teknolojileri etkin kullanamayan KOBİ’lerin rekabet yarışında geride kalacağını belirtti. Hisarcıklıoğlu, iş dünyası T E B20 Dijital Ekonomi Konferansı’nın açılışını TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu (soldan), Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin ve TÜSİAD Başkanı Cansen Başaran Symes yaptı. Fiber ağı yetersiz odafone Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Gökhan Öğüt Türkiye’deki mevcut fiber ağının, ulusal düzeyde bir dijital altyapı sunmak ve evlere kadar genişbant hizmeti götürmek için yeterli olmadığını söyledi. “Dijital Ekonomiler: Ezberbozan Teknolojiler ve Regülatif Sorunlar” başlıklı oturumda konuşan Öğüt, şöyle devam etti: “Ülke olarak, gerek şehir içlerinde gerekse şehirler arasında daha fazla ve yeni fiber döşenmesine ihtiyacımız var. Regülasyonların, fiber paylaşımını ve yeni fiber yatırımını teşvik etmesi gerekiyor. Bu noktada, en öncelikli konu, bugün 100’den fazla ülkede uygulanmakta olan Ulusal Genişbant Politikası’nın Türkiye’de de devreye alınması. Fiber alanında kaynakların verimli kullanılması ve mükerrer yatırımların önüne geçilmesi için ortak bir şirket kurulması da düşünülebilir. Burada da global pratiklere bakılması ve Türkiye’nin koşullarına V en uygun modelin seçilmesi gerektiğini düşünüyoruz.” Twitter Avrupa Kamu Politikaları Direktörü Simead McSweeney ise girişimciliği kolaylaştırmak, teşvik edici olmak, istihdam yaratmak gibi konuların kolay olmadığını kaydederek, “Özellikle dijital ekonomide mutlaka etrafınızdaki insanlara güven sağlamalısınız. Bu durum, katılımcı tarafları belli bir yöne zorlamıyor. Ancak bu insanların bir arada çalışmaları, birbirilerini anlıyor olmaları gerekiyor” dedi. Google Ortadoğu, Afrika, İsrail ve Türkiye Bölgesi Kamu İlişkileri Direktörü Doron Avni, “Geniş bant erişiminde yüzde 10’luk bir artış iş hacmini yüzde 1.4 genişletiyor. Dijital beceriler işin kilididir. B20’de de bu tavsiye edilmiştir” dedi. olarak internetle alakalı kurallarla ilgili beklentilerini ise şu sözlerle ifade etti: “Kurallar interneti kısıtlayan değil, internetin önünü açan bir rol üstlenmeli, hızlı, teknolojik gelişime ayak uydurabilecek şekilde sade ve esnek olmalı, özel sektörün görüşü alınarak konmalı, girişimcilere işini nasıl yapacağını dayatmamalı, sadece bir genel çerçeve çizmeli, kuralların devletler arasında uyumlu olmasına özen gösterilmeli.” Türk Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Cansen Başaran Symes de dijital ekonominin Türk ticari hayatında süratle yaygınlaşması gerektiğini söyledi. Symes, teknolojinin iş hayatına entegre olabilmesi için daha iyi eğitim politikaları benimsenmesi gerektiğine işaret etti. l Ekonomi Servisi l Enflasyon 2001 krizi sonrasında tek haneli rakamlarda. Ancak yüzde 8 alt sınırı kırılamadan 2015’e ulaşılmış; Türkiye küresel ekonominin görece hâlâ yüksek enflasyon yaşayan ekonomilerinden birisi. l 2003’e görece döviz kurundaki değişim enflasyon oranının altında. 2015 itibarıyla Amerikan Doları’nın enflasyondan arındırılmış reel fiyatı, 2003 düzeyinin hâlâ yüzde 13 altında. l Dövizde yaşanan ucuzlama bir yandan ithalat talebini kamçılamış, diğer yandan da ithalat maliyetlerindeki ucuzlama sayesinde enflasyonun yüzde 810 bandında korunabilmiş olmasına olanak sağlamış gözüküyor. l Ancak ithalat talebindeki artış, cari işlemler dengesinin milli gelirin yüzde 5’ini aştığını; kriz öncesi yüzde 8’e, kriz sonrası “toparlanma” diye adlandırılan 20102012 arasında da yüzde 10’una kadar yükselmiş olduğunu gözlüyoruz. Ancak sorun cari işlemler açığının rakamsal büyümesiyle sınırlı değil. Dış açığın finansman biçimi borçlanmayı arttırıcı sermaye girişleri ile sürdürülmekte. Bu da Türkiye ekonomisinin dış kırılganlığını arttırıcı önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. l Bu gelişme sonucunda dış borç stoku 144 milyar dolardan 402 milyar dolara, dolar bazında yaklaşık 3 misli artmış. Ancak dövizin reel olarak ucuzlaması sayesinde TL bazında hesaplandığında dış borcun milli gelire oranı yüzde 5060 olarak gözlenmekte ve borç yükü sanki makul düzeyde seyrediyor algısı yaratmakta. Nitekim kısa vadeli dış borçların, uluslararası rezervlerimize görece yüksekliği dış kırılganlığın en önemli göstergesi olarak yorumlanıyor. l Ancak söz konusu dış kırılganlık sadece finansal bir mesele değil. İthalatın giderek ara malı ve yatırım mallarında yoğunlaşması ile birlikte ulusal sanayinin yatay ve dikey girdiçıktı bağlantılarının tahrip olmasına ve istihdam kazanımlarının da sınırlı kalmasına neden olmakta. Bunun sonucunda sanayinin milli gelir içindeki payı yüzde 15’e gerilemiş; işsizlik oranında ise kalıcı bir kazanım elde edilememiş durumda. 2003 sonrası Türkiye’sinde ekonomideki gelişmelerin ana belirleyicisinin dövizin ucuzluğuna bağlı olduğu gözleniyor. Her ne pahasına ucuz döviz! Bu ise, kuşkusuz, salt teknik bir iktisadi mesele değil. Güven şart Kadınlar daha çok yönetmeli rçelik AŞ Genel Müdürü Hakan Bulgurlu, kadınların yönetim düzeyinde de sayısını artırmak gerektiğini söyledi. G(irls)20 Zirvesi’nin ikinci gününde düzenlenen “Değişimin Erkek Şam Ethem Sancak Altay tankına talip oldu MC Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak, Altay tankının seri üretimi konusunda, “Şimdi orada bir prosedür var, Savunma Sanayii bir prototip geliştiriyor. Bunu o zaman Koç Grubu üstlenmişti. O prototip bitince seri üretim için Savunma Sanayii Müsteşarlığı ihale açacak. Biz de bu işte iddiası olan bir grup olarak bazı partnerlerle beraber bu ihaleye gireceğiz” dedi. Doha’da düzenlenen High Tech Port by MÜSİAD Qatar Fuarı’ında konuşan Sancak, “Partnerler hakkında şu an bilgi veremem. Çünkü birileri duyar o partnerleri gider caydırır” ifadesini kullandı. BMC’nin Yönetim Kurulu Üyesi Katar Silahlı Kuvvetleri Endüstriyel Komite Başkan Yardımcısı Mohammed K. AlKuwari de önceki gün yaptığı açıklamada Türkiye ile Katar’ın stratejik ortaklık için BMC’nin çok iyi bir model olduğunu belirtmesi, Sancak’ın Altay tankı için aradığı partnerin Katarlı olabileceğini akıllara getirdi. l Ekonomi Servisi B A Hisseler çakıldı Hakan Bulgurlu piyonları” paneline katılan Bulgurlu, “Hedeflerimden biri liderlik ekibindeki kadın sayısını yüzde 40 artırmak, beyaz yakalı çalışan oranını da yüzde 30’a çıkarmak. İnsanların artık cinsiyet eşitliği konusunda erkeklerin çaba göstermesi gerektiğini anlaması gerek. Cinsiyet eşitliği nefes almak gibi temel insan haklarından biri” dedi. Bulgurlu, bu konunun küresel bir sorun olduğunun altını çizerek, kadınların yönetici olduğu şirketlerin hem daha değerli hem de daha başarılı olduğunu kaydetti. C M Y B