Katalog

SAYFA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr 15 EYLÜL 2014 PAZARTESİ 16 KÜLTÜR Şarlo Hitler’e karşı ASLI SELÇUK 21. ALTIN KOZA FİLM FESTİVALİ 1521 EYLÜL TARİHLERİ ARASINDA YAPILACAK Charles Chaplin ve Adolf Hitler: Biri dünyanın en ünlü, en popüler, en tanınmış komedyeni, ötekisi dünyanın en acımasız, en megaloman, en nefret edilen adamı. Aynı yıl, aynı ay, aynı hafta doğan bu iki adam, zamanlarının en çok sevilen ve en çok nefret edilen kişileriydiler. Charles Chaplin (Şarlo) her ülkede güldürünün, Adolf Hitler’se acımasızlığın, ölümün, yıkımın simgesi oldu. Şarlo, The Tramp (Serseri) rolüyle ünlenirken, Adolf tam bir serseriydi, sokaklarda sürünüyordu. Her ikisi de ülkelerini terk eden yabancılardı. Londra’nın çok yoksul bir mahallesinde doğan Şarlo, kabare şarkıcıları olan annesiyle babasını örnek alarak tiyatroya sığındı, müzikhol komedyeni oldu. 1913’te ABD’ye gitti; iki yıl onun dünyanın en ünlü yüzü olmasına yetti. 1. Dünya Savaşı süresince dünyanın en çok tanınan yüzü Şarlo’nun yüzüydü. Shoulder Arms’ta (Şarlo Asker /1918) ilk barışçıl iletisini verdi. Otuzların ekonomik krizindeki ABD’de yaşanan bunalımı, işsizliği, grevleri, lokavtları işledi. İlk politik filmi Modern Times’la (Modern Zamanlar /1936) insani ve sosyal açıdan kapitalizmi, Hitler yanlısı, Yahudi düşmanı işadamı Henry Ford’u eleştirdi. Adolf Hitler, 1930’larda önlenemez duruma geldiğinde Hollywood onu yok sayar. Yahudi sözcüğü Amerikan filmlerinde nerdeye hiç geçmese de ülkede Yahudi karşıtlığı çok fazlaydı. Juden sehen Dich an (Yahudiler Bize Bakıyorlar) adlı Almanca kitapta Şar lo pis bir akrobat lara karşı durmanın en iyi olarak tanımlanır. yolu suratlarına karşı gülu Bu yıl Şarlo 125 Şarlo, Yahudiliğini mek, onları yok saymakyaşında. “Şarlo hiçbir zaman yadsıtır. Şarlo’da böyle yapar. Diktatör”, 21. mamıştır. Yazar Ray Bradbury’de Şarlo dünya(Fahrenheit 451) komediUluslararası Adana nın bu en tehlikenin faşizme saldırmak için Altın Koza Film li diktatörünün karen iyi film türü olduğunu Festivali’nde izleyiciyle irdelemiştir. şısına tek başına dikilir, 2. DünŞarlo filminde çift rol yeniden buluşuyor. ya Savaşı’nın başüstlenir: Tomania diktatölamasından altı gün rü Adenoid Hynkel ve sasonra Hollywood’da kurduğu getvaşta belleğini yitiren Yahudi bertoda gizlice The Great Dictator’ın ber. Berber Hynkel’in tıpatıp kopya(Şarlo Diktatör / 1940) çekimine sıdır. Bu filmde Şarlo ilkleri de gerbaşlar. çekleştirir: O güne dek hiçbir filHollywood stüdyoları onu desminde konuşmayan Şarlo ilk kez koteklemez, tüm finansı kendi üstlenuşur, ilk sesli filmidir, ilk kez 300 nir. Totaliter rejimlerle baş etmek sayfalık özgün bir senaryo yazar, için salt cesaret, yürek yetmez; onilk kez dengeli, yetenekli bir oyun cu kadrosu kurar. Hynkel’in sağ kolunu Henry Daniell oynar. Benito Mussolini’ye gönderme yapan Bacteria diktatörü Benzino Napaloni’de Jack Oakie çok başarılıdır. Hannah’ta Şarlo’nun o zamanki yarı Yahudi eşi aktris Paulette Goddard vardır. Mükemmeliyetçi Şarlo, 559 gün süren çekimde beğenmediği bir sahne olunca yeniden çeker, yeniden yaratır, yeniden kurgular. Kendini dünyanın efendisi olarak gören Hynkel’in dünya küresi ile dansettiği, berber koltuğu, hıçkırık sahneleri komedinin ana sekanslarıdır. Finalde izleyicinin karşısına Charles Chaplin olarak çıkar, ne Yahudi berberdir ne de Adenoid Hynkel’dir. Yaptığı konuşma çok etkileyicidir, tüm dünyaya, insanlığa seslenir: “İmparator olmak istemiyorum. Bu dünyada herkese yer var. Yaşam özgür ve güzel olmalı. Yahudi, Katolik, siyahi, beyaz herkese yardım etmek istiyorum. Açgözlülük, erk hırsı insanların ruhlarını zehirledi, bilgimiz bizi saygısız ve yobaz yaptı. İnsanlığa, iyiliğe gereksinimimiz var. Diktatörler kendi hırsları için halkı köleleştirir. Güç halkın elindedir. Diktatörler ölür, özgürlük ölmez.” Ancak Şarlo gibi büyük bir yaratıcı faşizme, nazizme karşı komediyle durabilirdi. Onlara kendi silahlarıyla saldırmaktansa rakipsiz olduğu komediyle totalitarizmi alt etti. Bu yıl Şarlo 125 yaşında. 21. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde “Şarlo Diktatör”, bugün saat 20.30, 21 Eylül saat 12.15’te izleyiciyle yeniden buluşacak. Dolu dolu bir festival başlıyor SAVAŞ KÜRKLÜ HAFTANIN SANAT ÇİZELGESİ İSTANBUL “Tiyatrografi” sergisi Galeri5’te 17 n Tanzimat’tan Cumhuriyete Ekim’e kadar gezilebilir. Türk Resmi sergisi Sabancı n Şebnem Arıkan, Aydan Baktır, Üniversitesi Sakıp Sabancı Arzu Başaran, Sakine Çil, Müzesi’nde (SSM) görülebilir. Sergi, müzenin Sümbül Eren, Şakir Gökçebağ, kapsamlı resim koleksiyonundan oluşturuldu. Aslımay Altay Göney, Güler n Tanrı’nın Evleri isimli sergi yaz ayları Güngör, Suzy Hug Levy, boyunca Büyükada’daki Çelik Gülersoy Kültür ve Raziye Kubat, Lerzan Özer, Sanat Merkezi’nde. Emre Senan, Maria Sezer, Elif n Fotoğraf sanatçıları Can Sarıçoban, Süsler, Erhan Şermet, Yıldız Murat Sarıyar, Mustafa Dişli ve video Şermet, Gamze Taşdan, sanatçısı Erdal İnci’nin çalışmalarının yer Hande Varsat, Y. Bahadır alacağı “Preview” adlı sergi, 18 Eylül’e kadar Yıldız’ın eserlerinden oluşan “Bir Gama Gallery’de görülebilir. Reklam Arası” sergisi 18 Ekim’e n Franco Battiato’nun kişisel sergisi yarından kadar Galeri Apel’de. itibaren 20 Eylül’e kadar Beyoğlu Belediyesi n Pera Müzesi’nin Sanat Galerisi’nde. koleksiyon sergilerinden n Manzara Elvahı Nakşiye’den Kütahya Çini ve Günümüze MSGSÜ Resim ve Heykel Seramikleri, Müzesi Koleksiyonlarından Seçkiler II Osmanlı’dan isimli sergi 21 Eylül’e kadar Antrepo 5’teki Cumhuriyete MSGSÜ Resim ve Heykel Müzesi Geçici Sergi içecek kültürünün Salonları’nda görülebilir. merkezinde yer n Basako, Kerem Ozan Bayraktar, Melis alan “kahve”ye Buyruk, Yonca Karakaş, Ayşe Gül Süter’in odaklanan “Anomali” sergisi 25 Eylül’e kadar Pg Art tematik sergisi Gallery’de görülebilir. “Kahve Molası: n Maltepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Kütahya Fakültesi, Çizgi Film Animasyon Bölümü öğrencilerinin işlerinden oluşan “Çizgi Filmin ABC’si” dönem sonu sergisi 25 Eylül’e kadar Caddebostan Kültür Merkezi Sanat Galerisi’nde görülebilir. n Cemil Cahit Yavuz’un ANKARA “Serbest Alan” isimli sergisi n Opera Sahnesi’nde, “Carmen” 27 Eylül’e kadar Evin Sanat adlı opera eseri 1, 8, 18 Ekim’de Galerisi’nde izlenebilir. saat 20.00’de, “Harem” adlı bale n Ressam, mimar ve eğitimci eseri 2 Ekim’de saat 20.00’de, Handan Özsırkıntı Kasap’ın “Tosca” adlı opera eseri 11, 20 Kozmik Devinim konulu sergisi Ekim’de saat 20.00’de, “MDT Beyazıt Beyaz Saray Sanat Sanatın İfadesi” adlı modern dans Galerisi’nde 27 Eylül’e kadar gösterisi 13 Ekim’de saat 20.00’de, görülebilir. “Yarasa” adlı operet eser 15 Ekim’de n Gazi Sansoy’un “POP!” saat 20.00’de, “Kont Dracula” adlı adlı solo sergisi 28 Eylül’e bale eseri 16, 25, 30 Ekim’de saat kadar Galeri İlayda İstanbul 20.00’de, “Bir Yaz Gecesi Rüyası” adlı Zorlu Center PSM’de. modern dans gösterisi 22 Ekim’de n Ceyda Aykan, Ekin saat 20.00’de, “Akdeniz Esintisi” adlı Koç, Esin Altay, Esma bale eseri 23 Ekim’de saat 20.00’de, Sürücü, Leyla Emadi, “Yarasa” adlı operet eser 27 Ekim’de Meray Akmut, Parısa saat 20.00’de. (0 312 324 68 01) Karamnezhad, Pemra nLeyla Gencer Sahnesi’nde, “Çocuk Aksoy, Seher Yılmaz Dünyası” adlı çocuk müzikali 26 Ekim’de “İçimizdeki Çocuklar saat 11.00’de. (0 312 324 68 01) Buluştular Bir Gün” karma sergisi 4 Ekim’e kadar MERSİN Teşvikiye Sanat Galerisi’nde n Mersin Devlet Opera ve Balesi, görülebilir. sezonu açtığı, ‘Senfonik Konser’i 20 n Duvarların Dili: Graffiti / Eylül Cumartesi günü 20.30’da Mersin Marina Amfi Tiyatro’da yineleyecek. Bu Sokak Sanatı graffiti sergisi kez Şef Bujor Hoinic yönetimindeki Pera Müzesi’nde 5 Ekim’e kadar konserde, Şef Hoinic’in kendi eseri görülebilir. olan ve türkülerimizden oluşan, n Yersiz Yurtsuz adını taşıyan ‘Anadolu Rapsodisi’ni solistler Medine Irak’ın yağlıboya eserlerinden Nihan Evren, Bengi İspir oluşan 5. kişisel sergisi, 5 Ekim’e kadar Özdülger, Mehmet Yılmaz ve Rahmi M. Koç Müzesi’nde görülebilir. Onur Polat seslendirecek. n Sanatçı Selçuk Demirel’in 1974(0324 2390460) 2014 yılları arasında basında yer alan çizimlerinden yapılmış bir seçki “İnsanoğlu Kuş Misali” başlığı altında İstanbul Fransız Kültür Merkezi’nde 7 Ekim’e kadar görülebilir. n Koç Üniversitesi Medya ve Görsel Çini ve Seramiklerinde Sanatlar Bölümü öğrencilerinin Kahvenin Serüveni” , 24 çalışmalarından oluşan iki farklı sergi 8 Ekim’e kadar Pera Müzesi’nde. Ekim’e kadar MAVA ve RAMPA Gallery’de. n Şakir Gökçebağ’ın “Black n İnönü Vakfı tarafından Lozan Hole” isimli yerleştirme çalışması Antlaşması’nın imzalanmasının 90. Zorlu Center PSM’de 1 Kasım’a kadar yılı etkinlikleri kapsamında İnönü görülebilir. Vakfı’nın arşivlerinde yer alan belge ve n Çağdaş Çin Resim Sergisi: fotoğraflardan oluşturulan “Lozan’dan Mürekkebin Ruhu karma sergisi 2 Cumhuriyet’e İsmet İnönü” sergisi 11 Ekim’e Kasım’a kadar MSGSÜ Tophanei kadar FMV Galeri Işık’ta görülebilir. Amire KSM’de izlebilir. n “Taksim: İstanbul’un” isimli sergi 11 n Nar Photos’un arşivinden Ekim’e kadar Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul “Yolda” isimli sergi 9 Kasım’a Araştırmaları Enstitüsü’nde. kadar İstanbul Modern Fotoğraf n “Soyutla Başlamak” karma sergisi 11 Galerisi’nde. Ekim’e karar Kare Art Gallery’de. n “Yazlık: Şehirlinin Kolonisi” nTEM Sanat’ta şiir, resim ve heykel adlı sergi 16 Kasım’a kadar SALT sanatını buluşturan “Düğün” adlı sergi, 15 Beyoğlu’nda izlenebilir. Ekim’e kadar görülebilir. n Çok Sesli isimli sergi 27 n Mengü Ertel’in yaşamından kesitlerin Kasım’a kadar İstanbul Modern’de. ve sanatçının yapıtlarının yer aldığı n Güneş Acur ve Nadir ADANA Sinemaseverlerin heyecanla beklediği 21. Altın Koza Film Festivali bugün başlıyor. “Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması” ve “Akdeniz Ülkeleri Kısa Film Yarışması” gibi festivalin özünü taşıyan yarışmaların ön planda olduğu festivalde, film atölyesi çalışmaları, sergiler ve ünlü sanatçıların katılacağı konserler halkla buluşturulacak. Bu yıl 1521 Eylül tarihleri arasında gerçekleşecek festivalin önemli ayağı olan yarışma bölümünde 12 film jüri önüne çıkacak. Birçoğu ilk kez izleyiciyle buluşacak filmler arasından, yönetmen Reha Erdem’in başkanlığındaki jüri, Altın Koza’ya değer bulunan filmi belirleyecek. Festival kapsamında her yıl olduğu gibi yine Dünya Sineması Seçkisi, Akdeniz Ülkeleri Film Seçkisi, özel gösterim bölümleri, belgesel gösterimleri, söyleşiler, atölye çalışmaları ve sergiler sinemaseverlerle buluşacak. Festivalin önemli bir diğer etkinliği de, ölümünün 100. yılında çeşitli etkinliklerle anılan Orhan Kemal için olacak. Adanalı ünlü romancı, 17 Eylül Çarşamba günü 18.00’de Abidin Dino Parkı’nda açılacak “Orhan Kemal 100 Yaşında” adlı serginin yanı sıra, aynı günün akşamı Büyükşehir Belediye Tiyatrosu’nda yönetmen Mehmet Güleryüz’ün sunumunu yapacağı, “Sessizlerin Sesi Orhan Kemal” etkinliğiyle anılacak. Festival, 20 Eylül akşamı Çukurova Üniversitesi Kongre Merkezi’ndeki ödül töreniyle son bulacak. Baylan’ın “Uykudaki Tını” adlı resim sergisi 8 Aralık’a kadar Banyan Restaurant’ta görülebilir. n Aslı Kutluay, Somnur van der Kraan, Peruze Yiğit’in “Buluşma” başlıklı sergisi yarından itibaren Şeli Art Project çatısı altındaki Vino Steak House’da 9 Aralık’a kadar görülebilir. nArter’de 18 Eylül’de açılacak, Güneydoğu Asya çağdaş sanatına odaklanan “Göçebe Bakış” sergisi 4 Ocak’a kadar görülebilir. ANKARA n Sema Kansu tel sanatı sergisi 26 Eylül’e dek Vakıfbank Ankara Genel Müdürlük Sanat Galerisi’nde. (0 312 455 75 75) n Köklere Dönüş güncel halk sanatı 2 Kasım’a dek Salt Ulus Ankara’da. (0 312 324 30 24) n Frigyes König/ Simyacı resim 15 Kasım’a dek Ankara Güler Sanat’ta. (0 312 236 21 22) n Osman Dinç/ Bir Dünya Hikâyesi resim 9 Aralık’a dek Cermodern Sanatlar Merkezi’nde. (0 312 310 00 00) ADANA n Adana Fotoğraf Amatörleri Derneği’nin (AFAD) yeni sezon dolayısıyla açtığı, ‘Ödüllü Fotoğraflar Sergisi’ sürüyor. Ulusal ve uluslararası yarışmalarda başarılı olmuş fotoğraf sanatçılarının 36 karesinin yer aldığı AFAD Kasım Gülek Sanat Galerisi’ndeki sergi hafta boyu izlenime açık olacak. (4584224) MERSİN n Altamira Sanat Galerisi’ndeki geleneksel, ‘Yaz Sergisi’ sürüyor. Sergide, sanatçılar Süleyman Saim Tekcan, Devrim Erbil, Doğan Akça, Ahmet Yeşil, Mustafa Pilevneli, Gaye Yeşilsoy, Gülçin Anıl, Ekrem Kadak, Müjgan Özkaya Yılmaz, Güzin Atıl Akdemir ile Gürcistan’dan Vakhtang Beselia, Malhaz Koçalidze ve Casi’nin yağlıboya çalışmaları yer alıyor. Sanatseverlerin büyük ilgi gösterdiği sergi, 20 Ekim tarihine dek izlenebilecek. (0324 2330312) GAZİANTEP n Sanko Sanat Galerisi’ndeki, ‘Bitki ve Hayvan Fosilleri Sergisi’ sürüyor. Bilim ve Paleontoloji Derneği’nin düzenlediği, 20 bitki ve hayvan fosilinin bilgi tanıtımının yapıldığı ilginç sergi 10.00 22.00 saatleri arasında ziyarete açık tutuluyor. (0342 3366066) Burhan Doğançay’ın çektiği ve ilk defa sergilenecek fotoğrafları Haziran 2015’e kadar Doğançay Müzesi’nde görülebilir. İSTANBUL n Sahne Beşiktaş’ta “Aspava” oyunu salı 20.00’de. (0212 280 33 33 ) n Garajistanbul’da “Shakespeare’in Bütün Eserleri” oyunu salı 20.30’da. (0212 244 44 99) n Tiyatro Karakutu’da “Uyarca” oyunu çarşamba 20.30’da. (0212 243 77 17) n İkincikatKaraköy’de “#YarınınOyunları4 Ruveyda” oyunu çarşamba, perşembe, cuma, cumartesi 20.30’da. (0212 292 32 47) n Hakan Gerçek Tiyatro Topluluğu’nun “Üstü Kalsın” oyunu çarşamba 20.30’da, Maya Cüneyt Türel Sahnesi’nde. (0530 880 6531 ) n Dostlar Tiyatrosu’nun “Yaşamaya Dair” oyunu perşembe, cuma, cumartesi, pazar 20.30’da, Ali Paşa Hanı’nda. n Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde “Ekonomania” oyunu perşembe, cuma, cumartesi, 20.30’da. (0216 336 12 00) n Bo Sahne’de “Bakarsın Bulutlar Gider” oyunu perşembe 20.30’da.(0212 251 37 42) n Seyyar Sahne’nin “Durum Bu” oyunu perşembe saat 20.30’da Sekizincikat’ta. n Oda Tiyatrosu’unda “Kadınlar Erkekler İlişkiler ve Çelişkiler” oyunu cuma 20.30’da. (012 266 77 33) n Kara Kutu Tiyatro Topluluğu’nun “Yaka Paça” oyunu cuma, cumartesi 20.30’da Tiyatro Karakutu’da. n Bo Sahne’de “Adolf” oyunu cuma 20.30’da. n Profilo Kültür Merkezi Büyük Salon’da “Leyla’nın Evi” oyunu cumartesi, pazar 20.30’da. (0212 216 44 00) n GRİ Sahne’de “Mezarsız Ölüler” oyunu cumartesi 20.30’da. (0212 232 34 12) n Profilo Kültür Merkezi Küçük Salon’da “III. Richard” oyunu pazar 18.30’da. (0212 216 44 00) Son ARTPOP albümünün tanıtımı için çıktığı dünya turnesi kapsamında ilk kez Türkiye’ye gelecek olan Lady Gaga’nın konseri salı günü İTÜ Stadyumu’nda. İSTANBUL nİTÜ Stadyumu’nda salı günü, efsane isim Lady Gaga’nın konseri var. Son ARTPOP albümünün tanıtımı için çıktığı dünya turnesi kapsamında ilk kez Türkiye’ye gelecek Lady Gaga’nın konseri için kapı açılış saati 17.00. n Nardis Jazz Club’da bugün 21.30’da Şenol Filiz, Birol Yayla, Cem Tuncer, Erdal Akyol, Pınar Duruk’tan kurulu Yansımalar; salı 21.30’da Barış Ertürk, Bilal Karaman, Baran Say, Erdem Göymen’den oluşan Bilal Karaman Quartet; çarşamba 21.30’da Momchil Atanasoff, Rayleymon Janga, Juri Schewe’den oluşan Open Source Trio; perşembe 21.30’da Baki Duyarlar “Stand Art Trio”; cuma 22.30’da Luis Ernesto Gomez y LA Descarga Band; cumartesi 22.30’da Sibel Köse Group konserleri. (0212 244 63 27) nCemil Topuzlu Harbiye Açıkhava Sahnesi’nde çarşamba Sıla, cuma Kardeş Türküler, cumartesi İlhan İrem konserleri var. Konserler saat 21.00’de başlıyor. nBeyoğlu Hayal Kahvesi’nde bugün Vera grubunun, salı Nükleer Başlıklı Kız’ın, ardından Bulutsuzluk Özlemi’nin, çarşamba Güntaç Özdemir’in, perşembe Niyazi Koyuncu’nun, cuma ise Aylin Aslım’ın konseri var. Konserler 22.30’da başlıyor. nKüçükÇiftlik Park’ta DJ performaslarının sergileneceği iki etkinlik var. “All Orijinals İstanbul” konseri cumartesi, “MasterPeace Sound Of Peace Festivali pazar günü gerçekleşecek. nJolly Joker İstanbul’da perşembe saat 21.00’de İrfan Özata, cuma saat 22.00’de Model, cumartesi yine saat 22.00’de Yaşar konserleri var. nHayal Kahvesi Arena Park’ta cuma saat 22.30’da Suzan Kardeş’in konseri var. nBKM Mutfak Sahne’de bugün saat 21.00’de Kurtalan Ekspres, salı yine 21.00’de İlker Gümüşoluk Serkan Yılmaz konserleri var. nPeyote Club İstanbul’da perşembe 22.00’de Christina Zurbrügg ve Signals From Outside 29 konseri. (0212 251 43 98) nMask Live Music Club’ta yarın Işığın Yansıması grubunun, çarşamba Cem Özkan’ın, perşembe İrem Candar’ın, cuma Artı 90 grubunun, cumartesi ise Nilüfer Açıkalın’ın konserleri var. Konserler saat 22.00’de başlayacak. ANKARA n Cermodern Sanatlar Merkezi’nde, Altus Kültür Sanat’ın organizasyonluğunda İngiliz müzik grubu OI VA VOI’nin vereceği konser 27 Eylül’de saat 20.30’da. (0 312 310 00 00) n Jolly Joker Ankara’da, Leman Sam ve Yaşar’ın vereceği konser 19 Eylül’de saat 22.00’de, Yıldız Tilbe’nin vereceği konser 20 Eylül’de saat 22.00’de, Feridun Düzağaç konseri 26 Eylül’de saat 22.00’de, Volkan Konak’ın vereceği konser 27 Eylül’de saat 22.00’de, Yeni Türkü’nün vereceği konser 3 Ekim’de saat 22.00’de, Fettah Can’ın vereceği konser 4 Ekim’de saat 22.00’de, Carlton J. Smith’in vereceği konser 8 Ekim’de saat 22.00’de, Mor ve Ötesi’nin vereceği konser 10 Ekim’de saat 22.00’de, Levent Yüksel’in vereceği konser 11 Ekim’de saat 22.00’de, “Cumhuriyet Konseri” başlıklı konser 29 Ekim’de saat 20.00’de. (0 312 424 11 11) n Congresium Ankara ATO’da, Devlet Opera ve Balesi sanatçılarının vereceği “Sezona Merhaba” konseri 27 Eylül’de, saat 20.30’da. (0 312 324 68 01)