Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29 HAZİRAN 2014 PAZAR 12 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Serbest Ticaret Anlaşması için ABD’den destek geliyor Ekonomi Servisi Yaklaşık 3 milyon Amerikan şirketini temsil eden çatı örgüt Amerika Ticaret Odası (ATO) Başkan Yardımcılarından Khush Choksy, Amerikan iş çevrelerinin Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanmasına verdiği desteği tekrarladı. Amerika’nın Sesi’nde yer alan Melek Çağlar imzalı habere göre, ABD ile Avrupa Birliği arasında imzalanacak Transatlantik Ticaret ve Yatırım Antlaşması (TTIP) müzakereleri dışında kalmak istemeyen Türkiye, bir diğer alternatif olarak ABD ile Türkiye arasında bir STA imzalanması formülü üzerinde de duruyor. Olası bir STA, ATO’nun da gündeminde. ATO, olası bir STA’nın iki ülke ekonomisi üzerindeki etkilerini araştıran bir çalışma yapıyor ve konuyla ilgili raporu kısa süre sonra yayımlaması bekleniyor. Choksy, bu rapor öncesinde Melek Çağlar’ın sorularını özetle şöyle yanıtladı: * Türkiye’nin TTIP’e taraf olması, müzakereye taraf ülkelerin alacağı siyasi bir karar. Biz elbette iş dünyası adına konuşuyoruz ve hükümetlerin kararında belirleyici olamayız. Ama Türkiye, hem TTIP’e taraf olma hem de Amerika ile STA imzalama şansını zorlamak için bazı adımlar atabilir. * Bu çerçevede başlattığı reformları sürdürebilir. Fikri mülkiyet haklarının güçlendirilmesi, resmi ruhsat alınması sürecini modernize etmek, işgücünün kalifikasyonunu yükseltmek, sadece bir üretim merkezi değil, finans ve hizmetler sektöründe bir merkez olmak bunlar arasında. sektörü, kamu ihaleleri gibi bir dizi konuda belli standartlar getiriyor. Türkiye bu alanda önemli mesafe kaydetti ama fikri mülkiyet hakları, bürokrasinin, devletin işleyişi konularında yapabilecekleri hâlâ var. * Biz Türkiye’nin TTIP’ye taraf olma hedefini destekliyoruz. Ama nüfuzumuzu kullanabileceğimiz alan ABD ile Türkiye arasındaki ikili ticari ve ekocaret anlaşması imzalamak her zaman Amerika’nın yararına olmuştur. Türkiye de dünyanın en büyük 16. ekonomisi. ABD bu tür canlı, büyük piyasalarla iş yapma arzusunda. Biz, iş dünyası olarak bu bilgileri derleyip Kongre üyelerine, siyasetçilere, karar alıcılara iletmeliyiz. * STA’nın Türkiye’ye de sayısız yararı olacak. Her şeyden önce Türkiye TTIP’ye taraf olmazsa, Gümrük Birliği yükümlülükleri nedeniyle, bundan olumsuz etkilenebilir. Tarım gibi bazı sektörler de pazarını Amerikan ve AB şirketlerine açarken aynı uygulamadan kendisi yararlanamaz. * Amerika ile imzalanacak STA, Türkiye’nin son teknolojilere, yeni knowhow sürecine erişimini kolaylaştırır. İlaç sanayisinde teknoloji ve ArGe faaliyetleri, finans hizmetleri, havacılık sanayii, imalat sektörü bundan yarar sağlar. Türkiye üzerinden 25 milyarlık bölgesel pazarlara ve 1.5 milyarlık civar nüfusa erişim mümkün. Aynı şekilde sağlık sektöründe Türkiye bölgenin merkezi olabilir. Amaç Ne? Sonuç Önemli Ağustos 2014’te yapılacak cumhurbaşkanı seçimlerinde vatandaş hangi güdü, amaçla oy kullanacak? Amaca göre adayı ve aday belirleme yöntemini değerlendirmek gerekir. AKP iktidarı ve Sayın RTE’nin uygulamaları ile Türkiye’de patronaj düzeni kurulması daha da belirgin ve tehlikeli hale gelmiştir. Bir patron etrafında, program ve ilke bağı, ideali olmayan, çıkar paylaşımı, çıkar beklentisi ile kenetlenmiş bir yandaş kitlesi oluşmuş durumda. Bu kitle seçimde Sayın RTE’yi destekleyerek kendi çıkarlarına uygun gördükleri patronaj düzenini sürdürmeye, yerleştirmeye hatta güçlendirmeye, tahkim etmeye çalışacaklar. Sayın RTE’yi demokratik düzen hatta ülkenin geleceği açısından tehlike olarak görenler ise karşı adaya oy verecekler. Seçim, ülkeye ideal cumhurbaşkanı bulma amacıyla yapılmıyor. Bir tür referandum, halkoylamasıyla Sayın RTE’nin başkanlığının onayı veya reddi. Olaya bu açıdan bakıldığında, Sayın RTE karşıtı adayın kimliği, niteliği fazla belirleyici olmuyor. Gerçi ülkede adaya oy veririz diyen sınırlı sayıda kişi, grup var ama ne ölçüde etkili oluyorlar, takıyye mi yapıyorlar? Bu konuda da kuşkular var. Olaya başından beri bu şekilde bakıldığından çatı aday arayışını fazla anlamlı bulmadım. Cumhurbaşkanının nitelikleri konuşulduğunda doğal olarak “Yetmiş altı milyonu kucaklasın, tarafsız hareket etsin, vatandaş arasında ayrım yapmasın, hukukun üstünlüğünü savunsun, yönetimde erkler ayrılığını benimsesin, demokratik kurumlara saygı göstersin, yolsuzluğa bulaşmamış olsun, Türkiye’nin saygınlığını korusun, uluslararası itibarı bulunsun” denmiştir. Çatı aday arayış sürecinde nitelikler konusunda farklı görüşlerin ileri sürüleceğini tahmin etmiyorum. Belki lisan bilsin, şaibeli olmasın gibi özellikleri ekleyenler de olmuştur. Bu nedenle çatı aday arayışını boş bir çaba olarak gördüm. Liderlerin konuştuğu kişi ve gruplar arasında Sayın RTE’nin başkanlığını özleyenlerin bile çok farklı şeyler söylediklerini sanmıyorum. Kafalarda, gönüllerde farklı isimler olabilir. Bu isimlerle Sayın Ekmeleddin İhsanoğlu’nu karşılaştırmak da anlamlı değil. Seçimde amaç, Sayın RTE’nin yolunu keserek, Türkiye’nin son on iki yıldır gördüğü süreci durdurmak olmalıdır. Bu düşünce ile içe sindirmeyi, ideal aday tanımını bir yana bırakarak, seçimde sonuç almaya çalışılmalı diyorum. Bu bağlamda oya gitmemeyi, ilk turda değil ikinci turda oy kullanma tercihini de uygun görmüyorum. Bizler, tatilde olsak bile ara verip nasipse oy kullanmak niyetindeyiz. Kul ancak niyet eder, buna inanmak gerekir. Çevreye de adayı bir yana bırakıp oy kullanmanın gereğini, tatilin bahane olamayacağını anlatmaya çalışıyoruz. Düşük katılımın AKP lehine olacağını, ikinci tura gerek kalmadan ilk turda Sayın RTE’nin seçilebileceğini öngörüyorum. Bu nedenle oyu ikinci tura ertelemenin yararı olmayacağını düşünüyorum. Ülkenin yazgısını değiştirmek açısından cumhurbaşkanı seçimi kritik bir aşama. Bu aşamada muhalefet partilerini eleştirmenin de bir yararı yok. Tüm sorunları bir arada çözmek olanağı da bulunmuyor. Sözün kısası aday içimize sindi sinmedi, süreç anlamlıydı anlamsızdı tartışmalarını bir yana bırakıp, seçimde Sayın RTE’nin karşısındaki adaya oy vermeyi ve bunu ilk turdan itibaren yapmayı vatandaş olarak uygun görüyorum. ürkiye’nin ve Amerika’nın kazancı ne olacak? T Avrupa ile Amerika arasında yürütülen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Antlaşması’nın dışında kalmak istemeyen Türkiye bir yandan da ABD ile bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalamak için çalışıyor. Olası bir STA’nın her iki taraf ekonomisi üzerindeki etkilerini bir rapor halinde açıklamaya hazırlanan Amerika Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Choksy, “Türkiye’yi destekliyoruz” dedi. * Mikro düzeyde de hem Türk hükümeti hem de iş çevreleri, olası bir STA için Amerika’nın istediği standartları anlamak için, mesela Güney Kore ile imzalanan STA’yı incelemeli. * Güney Kore ile STA, hizmetler ABD’nin istediği standartlar nomik ilişkilerin güçlendirilmesi. Bunun en doğrudan yolu da hükümetlerin STA görüşmelerine başlaması. Ancak bu durum, iki tarafın aynı anda TTIP üzerinde çalışmayacağı anlamına gelmez. * Ekonomisi büyük olan ülkelerle ti Senato’dan itiraz gelir mi? Akaryakıtta tavan fiyat belirlensin Ekonomi Servisi Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Sıtkı Yılmaz, hükümetin akaryakıtta tavan fiyat uygulamasına geçmesi gerektiğini belirterek, petrol fiyatlarındaki artışların ve döviz kurundaki dalgalanmaların tüketicilere zam olarak yansıtıldığını söyledi. Tüketicilerin ekonomik açıdan korunmasının hükümetin sorumluğunda olduğunu kaydeden Yılmaz, “Ortadoğu’daki gerilimlerin faturası tüketicilere kesiliyor. 95 oktan kurşunsuz benzinin litresi 5.13 liraya ulaştı. 2002’de ise 95 oktan kurşunsuz benzin 1.55 liradaydı. Şu an ülke içinde tüketilemeyen aynı benzin, ülke dışına 1.75 liraya satılıyor. Hükümet, söylemek yerine bir an önce akaryakıtta tavan fiyat uygulamasına geçmelidir” açıklamasında bulundu. CHP’ye ‘taşeron’ işgali İstanbul Haber Servisi Sarıyer Belediyesi’nden atılan taşeron işçiler CHP Beyoğlu ilçe binasını işgal etti, Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’ndan yardım istedi. İşçiler belediyenin taşeron işçi aldığını belirterek Kılıçdaroğlu’na “Hani taşerona karşıydı, sorunu çözsün. Haklarımızı istiyoruz” dedi. İşçiler işe dönmek istediklerini anlattı. Yaklaşık 2 saat süren işgalin ardından işçiler olaysız dağıldı. PTT işçileri yalnız değildir İstanbul Haber Servisi Bahçelievler PTT’de işçilere yönelik baskı ve mobbing iddialarına karşı DİSK’e bağlı Nakliyatİş Sendikası ve işçiler önceki gün sabah saatlerinde Bahçelievler PTT Müdürlüğü önünde bir araya geldi. Bahçelievler PTT’de çalışan memurlara ve taşeron işçilere yönelik baskıları protesto eden emekçiler, “İşçiyiz haklıyız kazanacağız”, “PTT taşeron işçisi köle değildir” sloganları attı. Nakliyatİş Sendikası Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, çalışanlara yönelik sendikal yapılaşmadan dolayı baskı ve mobbing uygulandığını belirterek “Ekmek parası için düşük ücretle, taşeron olarak çalışan işçilere burada baskı yapılıyor. Bu çalışma koşulları suçtur, ayrımcılıktır. Burada yapılan baskılara karşı bakanlık nezdinde suç duyurusunda bulunacağız. Siyasi iktidarın Camİş Sendikası üyelerinin yaptığı grevi iptal etmesini de protesto ediyoruz” diye konuştu. Enerji diplomasisi şart Bölgedeki petrol ve doğalgaz kaynaklarının el değiştirmekte olduğuna dikkat çeken Boğaziçi Enerji Kulübü Başkanı Mehmet Öğütçü, Türkiye’nin enerji aktörü olması için enerji diplomasisine ihtiyacı olduğunu ve çok hızlı hareket etmesi gerektiğini söyledi. Ekonomi Servisi Boğaziçi Enerji Kulübü Başkanı Mehmet Öğütçü, Kuzey Irak’ın petrol satışına ABD ve Bağdat’tan eskisi kadar güçlü muhalefet gelmeyeceğini söyledi. Türkiye’nin, enerji dinamiklerinin, dönüşümlerinin tam ortasında yer aldığına dikkat çeken Öğütçü, “Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ya petrol sahalarına, rafinerilerine ilerliyor ya da Fırat Nehri boyunca şehirleri ele geçirmeye çalışıyor. Ukrayna’nın offshore sahalarının büyük kısmı Rusya’ya geçti. Karadeniz’de Rus etkinliğinin artması bölge ülkelerini rahatsız ediyor. Kuzey Irak petrolü uluslararası piyasada yerini alacak. Doğu Akdeniz gazının geleceği ise sermaye eksikliği nedeniyle belirsiz. Zorlu, Turcas ve Enerjisa, ‘Biz 10 milyar metreküp gazı şu fiyata alırız’ derse, yatırım hızlanır. Önümüzdeki 68 ay içinde ciddi yatırım kararı alınmazsa buradaki fırsat penceresi kapanabilir” dedi. Öğütçü, son gelişmeleri de dikkate alarak Türkiye’nin bir an önce enerji diplomasisi ortamı oluşturması gerektiğini söyledi. Uluslararası piyasada gaz bolluğu nedeniyle fiyatlar düşerken Rusya’nın hâlâ pahalıya satış yaptığına da değinen Öğütçü, “Yakında Türkiye, Rus gazının yarı fiyatına Kürt gazı alacak. Rusya, Türkiye’ye sattığı gazın fiyatını düşürecek” diye konuştu. Bulgaristan yerine Türkiye’nin Güney Akım’da yer alma ihtimalinin, yılda 16 milyar metreküplük Azeri gazını Avrupa’ya taşıyacak TANAP’ı sekteye uğratabileceğini belirterek “Türkmen, İran, Irak, Doğu Akdeniz gazının da devreye girme ihtimali düşünüldüğünde bu, ciddi bir gazgaz rekabeti yaratır” dedi. Öğütçü, bazı tahminlerin aksine petrolde fiyatın 200 doları bulmayacağını, 100115 şeridinde kalacağını savundu. Öğütçü, “Ancak IŞİD tahminizden daha güçlüyse ve Bağdat’ı ele geçirmeye çalışırsa, İran da Basra ve kutsal mekânların tehdidi altına girmesiyle müdahalede bulunursa, bölgede ciddi savaş çıkar ve bu, petrol fiyatlarını uçurur” diye konuştu. IŞİD mobilya sektörünü vurdu Ekonomi Servisi Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün ülkedeki kentleri ele geçirmesi Türkiye’nin bölgeye yapılan mobilya ihracatını da olumsuz etkiledi. Irak’ın Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkelerden biri olduğunu, IŞİD ile ilgili problemden sonra ihracatta önemli ölçüde düşüş yaşandığını söyleyen Akdeniz Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Bülent Aymen, “Güvenlik endişesi nedeniyle şoförler gitmek istemiyor. Şu an Zaho’daki aktarma yerinde ihraç malları birikiyor. 120 Haziran arasında ihracat 548 milyon dolar. Geçen sene aynı dönemde ise 606 milyon dolardı, yaklaşık yüzde 8’lik bir düşüş söz konusu” diye konuştu. Elektronik kayıtta süre Ocak 2015’e ertelendi Vergi denetim faaliyetlerinin gelişen teknolojilere uygun bir şekilde yürütülebilmesi amacı ile belirlenen konulara ilişkin kayıtların elektronik ortamda oluşturulması zorunluluğu 1 Ocak 2015’e ertelendi. Kayıt sistemi, depolama, taşıma ve otogaz bayilik lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar ile Tütün Ticareti Yetki Belgesi almış gerçek ve tüzelkişilerin de aralarında bulunduğu belirlenen mükellefleri kapsıyor. Turkcell’e ödül Ekonomi Servisi Turkcell Global Bilgi, ContactCenterWorld.com tarafından düzenlenen EMEA (Avrupa Ortadoğu ve Afrika) bölge finallerinde “En İyi Müşteri Deneyimi& Uygulaması” kategorisinde birinci oldu. Lizbon’da gerçekleşen ve dünyanın önde gelen çağrı merkezi firmalarının yarıştığı organizasyonda Turkcell Global Bilgi, farklı müşteri ihtiyaçlarına yönelik geliştirdiği çözüm ve yaklaşımlarla dikkat çekti. Şirket, kasım ayında Las Vegas’ta düzenlenecek dünya finallerine de katılmaya hak kazandı. Ödülü (soldan sağa) Turkcell Rafta farklı, kasada farklı fiyata son Global Bilgi Bireysel Operasyonlar Birim Yöneticileri Miray Yılmaz Okunakol ve Mehmet Karahasanoğlu ile Bireysel Operasyonlar Müdürü Melda Sofuoğlu aldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, Fiyat Etiketleri Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Buna göre, perakende satışa sunulan malların satış fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark bulunması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanacak. Bir işletmenin açılması, devredilmesi, işyeri adresi veya faaliyet konusu değişikliği nedeniyle yapacağı indirimli satışların süresi 3 ayı, tasfiye durumunda ise 6 ayı geçemeyecek.