Katalog

29 HAZİRAN 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA İNCELEME l 11 4 Aile çocuğunda kişilik değişimini dikkate almalı. Derslerinde başarılı olan bir çocuk karakter değiştirirse, geç uyanmaya başlarsa, durgunlaşıyorsa, odasından çıkmıyorsa, banyoda uzun kalıyorsa, neşesiz, sinirli hale gelmişse soru işareti vardır. 4 Madde bağımlılığı, bağışıklık sistemini zayıflatır. Çocuk, sık sık sağlık sorunları yaşıyorsa, (nezle, grip gibi) madde kullanıyor diye düşünülebilir. 4 İntihar vakaları artar. Birden bire uzun yolculuğa çıkacak gibi herkesle vedalaşmaya, eşyalarını dağıtmaya başlarsa dikkate alınmalı. 4 Madde bağımlılığını araştırırken ailelerin yaptığı en büyük hata jandarma gibi davranmaları. Jandarma gibi davranıp çocuğun sürekli masasını, dolabını karıştırarak onunla sorgulama yaparsa, çocuk aileden daha uzaklaşır ve gizli etkinliklere yönelir. 4 Aileler, çocukları ile daha çok zaman geçirmeli. Çocuk duygusal olarak kendini güvende hissederse, aile ilişkileri iyiyse madde kullanımından daha kolay vazgeçebilir. Aman dikkat Bağımlı hale gelmek için bir kere kullanmak yetiyor l Uzmanlar bonzai kullanımının salgın şeklinde ilerlediğine dikkat çekiyor l Tuzağa kapılanlar adeta tanıdık; parçalanmış aileler ile fakir semtin çocukları... 12 YAŞINDA TANIŞAN DA VAR Ağrı kesici niyetine 4 Mustafa (20): Konya’dan İstanbul’a tedavi için geldim. Hastanede yer olmadığı için bir şekilde Ayık Yaşamda Buluşalım Derneği’ne (AYBUDER) ulaştım. 12 yaşında esrara başladım. Daha sonra eroin kullanmaya başladım. İlk önce keyif alıyormuşuz gibi geliyor ama daha sonra ağrı kesici niyetine kullanmaya başlıyorsunuz. Uyuşturucu kullanırken aile ile irtibat kuramıyorsunuz. Çünkü ne onlar sizin dediğinizi anlıyor, ne de siz onların dediğini. Hep bir yalnız kalma isteği ve boşluk hissi yaşıyorsun. Dışarıda insanların dışlayıcı ve küçümseyici hareketleri de bizim onlardan kaçmamıza neden oluyor. Doktora gidiyorsun ilaç yazıyor. Bunu kullananlar para bulamadığı zaman hiç istemedikleri yollara başvurabiliyor. Ya ailenden zorla alıyorsun ya da hırsızlık yapıyorsun. Paran yoksa da önce ihtiyacın kadar verip sonra da sattırıyorlar. Yalnızlık ve boşluk hissi l Ege Üniversitesi Madde Bağımlılığı, Toksikoloji ve İlaç Bilimleri Enstitüsü’nden Sosyolog Araştırma Görevlisi Demet Havaçeliği Atlam, gerek bonzai gerekse diğer tüm yasadışı maddelere sosyoekonomik düzeyi düşük bölgelerde ulaşılmasının daha kolay olduğuna dikkat çekti: “Bu bölgeler maddelerin satışı açısından büyük risk taşımaktadır. Kullanıcıların bir kısmı bağımlılıkları geliştiği için maddeyi sürekli temin etmek adına satışa yönelebilmektedir. Ya da maddeye ulaşmak o bölgelerde kolay olduğu için kullanım daha yaygındır. Spor ve kültürel faaliyetler, madde konusunda verilecek eğitimler madde kullanımının önlenmesi aşamasında sağlıklı olmaktadır.” Kullanmak için satıyorlar da Rüyada gibi Ölüme tutunanlar l İstanbul’da Beyoğlu’nda 1 Mayıs’ta yapılan operasyonunda ekmek arasına gizlenmiş bonzai bulunmuştu. (AA) SİBEL BAHÇETEPE / ALİ AÇAR 6 gün önce Bursa’nın merkez Osmangazi ilçesinde bonzai kullandığı belirtilen 18 yaşındaki Turgay T. yaşamını yitirdi. Gencin cesedinin yanında uyuşturucu düzeneği de bulundu. (DHA) 4 Zeyyid Ü. (22): Uyuşturucuya 17 yaşında esrar kullanarak başladım. Bırakmayı denedim. Doktorların uyguladığı herhangi bir yolla sonuç alamadım. Toplumun otoriter yapısı, dışlanmışlık, kendini ifade edememek uyuşturucuya başlamamda etkili oldu. Çevrenizde uyuşturucu kullanan da varsa kaçarak ona yönleniyorsunuz. Arkadaşlarım içiyordu ve ben de bir deneyeyim dedim. Esrar ve bir süre sonra hapla tanıştım. Askere gitmeden önce haftada bir kullandığım maddeyi her gün kullanmaya başladım. Askerlikte de öyle bir şeye denk geldim ki sanki özel olarak uyuşturucu kullanan bütün askerler bir bölükte toplanmıştı. Esrarın ardından sivilde eroin ile tanıştım. Eroine başlayınca benim aradığım buymuş dedim. Çünkü dünyanın en kuvvetli ağrı kesicisi gibi geliyordu. Bir ara bonzai kullandım. Uyuşturucuların ortak özelliği kendinden geçiyorsun ve ne yaptığını bilmiyorsun. Bir boşluk içinde gibisin. Bulunduğum çevrede 10 kişiden 7’si içiyordu. Bonzai ise diğerlerinden çok farklı ve insanın yaşımını bir anda sonlandırabiliyor. Bonzainin etkileri şöyle: 4 Mutluluk hissi (kuvvetli), şehvet/istek artışı, kendini rüyada gibi hissetme, kendini enerjik hissetme, kontrol edilemeyen kahkaha varlığı, her zamankinden daha fazla odaklanmış hissetme. 4 Ağız kuruluğu, yorgunluk hissi, sersemlik hissi, hatırlama güçlüğü, çarpıntı hissi, başdönmesi, iştahta azalma, bulantı kusma gelişimi, konuşmada güçlük çekme, halüsinasyonlar görme, kulak çınlaması gelişimi, kendini sakar / beceriksiz görme, kendini durgunlaşmış hissetme. 10 kişiden 7’si içiyordu Uçurum l Bonzai, gerçekte Sentetik Cannabinoid ismi altındaki birçok maddeden oluşuyor. Tamamen kimyasal olan bu maddeler bazı bitkilerin kurutulmuş yapraklarına emdirilerek yapılıyor. Sentetik Cannabinoid’ler, insan ve hayvanlar üzerinde deney yapılmadan piyasaya sürülüyor. Bu maddeler esrar etkisi vermesi sebebi ile sentetik esrar olarak kullanım alanı buluyor. Sentetik zehir... l Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Mustafa Eren şu değerlendirmeleri yaptı: “Sokaklarda yaşayanlar genellikle tiner ve bali kullanır. Kısmen daha iyi durumda olanlar bonzai, üst gelir grubundan kişiler ise kokaine yönelir. Uyuşturucu kullanımı yaygınlaşıyor çünkü Türkiye’de gelir dağılımı adaletsizliği giderek büyüyor. İnsanlardaki umutsuzluk, gelecek kaygısı artıyor. Bu sınıfsal uçurum, iktidar tarafından kültürel kodlar üzerinden yaratılan kutuplaşmayla perdelenmeye, etkisi azaltılmaya çalışılıyor ancak nereye kadar...” “Kuvvetli mutluluk hissi, şehvet/istek artışı, kendini rüyada gibi hissetme, kendini enerjik hissetme, kontrol edilemeyen kahkaha varlığı ve her zamankinden daha fazla odaklanmış hissetme...” Sokaktaki diliyle “bonzai” son günlerde Türkiye’nin en önemli gündem maddelerinden birisi. Bonzai olarak adlandırılan yeni nesil uyuşturucu madde uluslararası polisiye literatürde “spice” olarak olarak tanımlanıyor. “Kolay ulaşılabilirliliği, sprey şeklinde sıkılarak kullanılması, fiyatının düşüklüğü, tarama testlerinde tespit edilememesi” gibi nedenlerle özellikle de fakir mahallelerin “tutunamayan” çocukları bonzainin pençesine düşüyor. Daha korkunç olan da bu zehri ortaöğretim yaşındaki çocukların harçlıklarıyla bile alıyor olabilmesi. Psikiyatrlar, önlem alınmadığı takdirde 2030 yıl içinde üretmeyen, işgücü kaybı olan, suçların arttığı “hasta bir toplumun” ortaya çıkacağını belirtirken ailelere önemli görevler düştüğünü söylüyor. Bağımlılar ise uyuşturucuya önce keyif almak ve kafayı dağıtmak için başladıklarını söylüyor. Özgüven arayışı içinde olduklarını belirten bağımlılar yaşadıklarını şöyle anlatıyor: içiyordum. İstediğim zaman içer, istemediğim zaman içmem derken arada bir kullandığım esrar günlük yaşamıma girdi. Daha sonra 2010 yılında Eskişehir’de bonzai ile tanıştım. İlk kullandığımda bunu bir daha kullanmam dedim. Ama bir kere kullandın mı bağımlılık yapıyor. 2011 yılında bonzai merdiven altına indi. Kredi bile çektim Bu maddeyi kullandığınız zaman nefesiniz kesiliyor sanki bulutların üstüne çıkıyormuş gibi oluyorsunuz ve halüsilasyonlar görüyorsun. Kimyasal özellikler hayatına girmeye başladığında karakterinden yemeye başlıyor. İlk başlarda sen onu kullanıyorken bir süre sonra o seni esir almaya başlıyor. Hiç yapmam dediğin şeyleri bir anda yapmaya başlıyorsun. Çalışma hayatın olmuyor ve hırsızlık yapıyorsun. Ben uyuşturucu içerken çalışıyordum. Ancak para yetmediği için bankadan kredi çekip alıyordum. Uyuşturucu yüzünden babamlar çok ciddi borçlar ödedi. İşyerinde ayrı, evde ayrı, dışarıda ayrı, erkek arkadaşımın yanında ayrı ben oluyordum. Belli semtlerde uyuşturucu bebek kundağında satılıyor. Yani ulaşımı da kullanımı da çok kolay.... Değerli değildim Uyuşturucuya aslında ortaokulda alkol ve antidepresan ilaçlar kullanarak başladım. Kendimi değerli hissetmiyor ve özgüven eksikliği yaşıyordum. Okul gazetesi çıkardığımızda bir dönem kendimi ifade edebileceğim bir alan oldu. Ondan sonra 2 yıl muhafazakâr bir yaşama yöneldim ve namaz kılmaya başladım. Üniversiteye gidinceye kadar hep bir arayış içindeydim. Üniversitede esrarla tanıştım. İlk kullandığımda çok hoşuma gitti. Eğlence ve keyif olsun diye 4 Seyyide Y. (30): Y kuşağı tehdit altında l Psikiyatr Prof. Dr. Nevzat Tarhan madde kullanımı artışının böyle devam etmesi durumunda 2030 yıl sonra dünyada hasta toplumların olacağını söyledi. Bonzainin formülününün sürekli değiştirildiğini, bu nedenle laboratuvar ortamında tespitinin çok kolay olmadığını anlatan Tarhan “İnce zekâlı, suça becerikli kimya mühendisleri var. Bunlar, formülleri değiştiriyor, ölçmeyi zor hale getiriyor. En büyük risk ergenlik dönemindeki gençler. Y kuşağı olarak bilinen konforuna düşkün gençler, zevk tuzaklarına kolay düşüyorlar. Aileler yol gösterici olmalı. Aileler, yasaklayıcı olmak yerine rehber olmalı” dedi. l Marmara Üniversitesi (MÜ) Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Uzmanı, öğretim görevlisi Serkan Emre Eroğlu, bonzai ya da jamaica olarak bilinen sentetik psikoaktif bu maddelerin, sokaklarda ve internette kolayca satıldığına dikkat çekerek “Facebook gibi sosyal medya organlarında dahi adına sayfaların açıldığını, siparişlerin toplandığını görmekteyiz. Piyasada 5 liraya bulunabilmekte olan ürünlerin, sokakta satılanlarına göre çok daha büyük paketleri (3 gram) internet ortamında 7090 liraya alıcı bulabilmektedir. Avrupa piyasasında 3 gramlık paketleri 2530 Avro kadardır. Bununla birlikte, Acil Servis’te karşılaştığımız bazı hastalar 5 liralık ürünü 3 kişi kullanabildiklerini iletmişlerdir” diye konuştu. ucuz Sudan l YARIN: BİLİM DÜNYASI, BONZAİ BAĞIMLILARINA ÜÇ YIL ÖMÜR BİÇİYOR