Katalog

5 MART 2014 ÇARŞAMBA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA KÜLTÜR 15 SİNEMA YAZARLARI, ‘NYMPHOMANIAC’IN YASAKLANMASI KARARINI DEĞERLENDİRDİ Tutucuların sığınağı sansür ma Yönetmeliği’nin 11. maddesine dikkat çekti. Okur, “Genel ahlak, kamu düzeni gibi muğlak kavramlar var. Onlarla birlikte yönetmelikte birçok madde değişmeli” dedi. Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Genel Sekreteri Deniz Yavuz ise yasakların vatandaşların haklarını kısıtladığını belirterek “Uygun bulmadığınız bir filmi izlemezsiniz, beğenmezseniz ya da rahatsız olursanız çıkarsınız salondan. Sağlıklı insanlar için durum bu kadar basit” diye konuştu. Filmin gösterimi, üst kurul tarafından “yoğunlukla pornografik görüntü ve diyaloglar içermesi, ayrıca genel ahlaka aykırı, çocukların ve gençlerin ruh sağlığını etkileyici olumsuz örnek oluşturan görüntü ve etkiler içermesi nedeniyle” yasaklanmıştı. ASLI ULUŞAHİN Ünlü yönetmen Lars von Trier’in son filmi “Nymphomaniac”ın Türkiye gösteriminin Sinema Genel Müdürlüğü’ne bağlı Değerlendirme ve Sınıflandırma Üst Kurulu tarafından yasaklanması sinema dünyasında tepkiyle karşılandı. Atilla Dorsay, “Tutucu iktidarın tek sığınağı, ‘genel ahlaka aykırı’ gibi yuvarlak bir tanımlama” derken, Sinema Eserleri Yapımcıları Meslek Birliği (SEYAP) adına üst kurulda yer alan ve yasaklama kararına karşı çıkan iki üyeden biri olan Yamaç Okur, Sine ATİLLA DORSAY (Sinema Eleştirmeni) Kendi adıma bayıldığım bir film değil. Filmle ilgili olumsuz bir eleştiri de yazmıştım. Ama bu, yasaklanmasını hoş görmemiz anlamına gelmez. Dünyada yasak sistemi kalktı, yaş sınırlandırılması var. Bizde de durumun böyle olduğunu sanıyordum, kararı duyunca şaşırdım. Eskiden bu noktada Kültür Bakanlığı’ndan medet umulurdu. İçinde bulunduğumuz ortamda bunu beklemek saflık olur. Tutucu iktidarların tek sığınağı “genel ahlaka aykırı” gibi yuvarlak bir tanımlama. Ben yine de sağduyunun galip geleceğine ve herkesin merak ettiği bu filmi izleyeceğine inanıyorum. Sansür hortladı! “Nymphomaniac” filminin Türkiye dağıtım haklarını elinde bulunduran Özen Filmcilik ve Umut Sanat Filmcilik, dün yasak kararını avukatlarıyla değerlendirdikten sonra bir ön açıklama yaptı. “Türkiye’de sanata sansür dönemi yeniden hortlamıştır” denilen açıklamada, Lars Von Trier’in Nymphomaniac Vol.I ve II filmlerinin tüm dünyada 16 veya 18 yaş sınırı getirilerek, kesilmeden ve mozaiklenmeden seyirciyle buluştuğuna dikkat çekildi. Dağıtım şirketi, filme getirilen sansür ve atacakları hukuki adımlarla ilgili 7 Mart Cuma günü Ortaköy Feriye Sineması’nda bir basın açıklaması yapacak. Öte yandan, !f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali’nin direktörü Serra Ciliv, yasak kararının çok üzücü olduğunu söyleyerek, bu kararın festivallerin bağımsız olmasının önemini bir kez daha gösterdiğini söyledi. Ciliv, “Biz iyi ki festivaliz, iyi ki sansürden muafız ve bu filmi izleyiciyle buluşturabildik” dedi. Lars von Trier’in filmi, kendisi tarafından “denetlenmiş” versiyonuyla iki bölüm halinde !f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali’nde gösterilmişti. Film, 520 Nisan tarihleri arasında düzenlenecek 33. İstanbul Film Festivali’nde de gösterilecek. FİLMİN DAĞITIMCISINDAN YASAĞA TEPKİ: ‘Yönetmelik değişmeli’ YAMAÇ OKUR (SEYAP Başkan Yardımcısı) Dernek adına üst kurulda görevliydim ve karara şerh koydum. Nedeni çok basit: Herhangi bir sinema filminin ticari dolaşıma girmeme kararını doğru bulmuyorum. Yönetmelik değişikliği talebimiz var ve bu konuda Sinema Genel Müdürlüğü’yle ilişki içindeyiz. Onlar da farkındalar, 11. madde başta olmak üzere birçok madde değişmeli. Onun dışında başka bir sıkıntı da yaş sınıflandırmasıyla ilgili. Sınırlandırma bilimsel ölçütlerle değerlendirilmeli. Kıstasın ne olduğu net bir şekilde yönetmelikte belirlenmeli. Ayrıca genel ahlak, kamu düzeni gibi muğlak kavramlar var. Bunlardan uzaklaşmamız gerekiyor. Filmin dağıtımcı firması hukuki yollara başvurursa bu emsal bir karar olur. ÜNLÜ BESTECİ ZBIGNIEW PREISNER 8 MAYIS’TA İSTANBUL’DA Özgür bir kurt Kültür Servibu sergi başka si Usta yönetbir histi. 2. Dünmen Krzysztof ya Savaşı’nda bir Kieslowski’nin buçuk milyondan filmleri için yaptığı fazla Yahudi çomüziklerle de tanıcuk öldürüldü. Bu nan Polonyalı komeser de 12 yaşınpozitör Zbigniew daki iki erkek çoPreisner, Avustralcuğu anlatıyor.” yalı şarkıcı, besteÜç bölümden ci Lisa Gerrard oluşan eserde bir ile İstanbul’da bir de Türkiye’den bir konser verecek. oyuncu anlatıcı Yapı Kredi’nin olarak yer alacak. 70. yılı nedeniy“Eser, müzikal, tile düzenlenen konyatro ve konser ser, 8 Mayıs’ta İsgibi farklı sanatlatanbul Kongre rın bir mozaiği.” Merkezi’nde gerİkinci Dünya Savaçekleşecek. şı ile ilgili neredeyYaklaşık yedi sese tüm filmleri izne önce Antalya lediğini belirten sau Preisner’in konserde Altın Portakal Film natçı, sergide görFestivali’nde jüri seslendirilecek ve albümüne ismini düklerini, hissettiküyesi olarak da bulerini müzikle anveren “Daires of Hope” eseri, lunan Preisner, yelatmaya çalıştığı2. Dünya Savaşı’nda iki Yahudi nı söyleyerek şöyni albümü “Daires of Hope” ile İstanle devam ediyor: çocuğun hikâyesini anlatıyor. bul Senfoni Orkest“Sanıyorum aynı rası eşliğinde dinleduyguları bu iki yenleriyle buluşacak. çocuk da ölümlerini beklerken ya“Müziğim, benim önüme geçti. şadı. Gelecekler mi gelmeyecekler Bu zaten hayalimdi” diyen Premi, hayatta kalabilecek miyim enisner, Kieslowski için de “Beradişesi... Okuduğum günlüklerde ber çalışıyorduk, ama asıl olayıbir ortak yan var. Hepsi başaramız dostluğumuzdu” diyor. Dün bileceklerine inanıyordu. Hep bir basınla buluşan besteci, ayrıca üç umut vardı. O yüzden eserin ismi gün önce “En İyi Yabancı Film ‘umutla yazılan günlükler’...” Film müziğini ‘hizmet müziği’ Oscar”ına değer görülen “Muholarak tanımlayan Preisner şunları teşem Güzellik”in de müzikleriifade ediyor: “Film müziğinde belne imza attı. “Daires of Hope” eserini “Bir li sınırların ve limitlerin oluyor. sergide gördüklerimden edindiBağımsız olarak müzik yazdığınız ğim intibadan doğan müzik” diye zaman özgür bir kurt olarak takıtanımlayan sanatçı, eseri şöyle anlıyorsunuz. Ben her zaman içimlatıyor: “Sergide karanlık bir odadeki dünyayı anlatmaya çalışıyoya giriyorsunuz. Bir tane mum yarum. Gördüğüm dünyayı değil. nıyor ve bütün salon cam prizMaalesef meydana gelen bir sürü ma şeklinde. Kendinizi cennetşey beni dehşete düşürüyor. Sate, göklerdeymişsiniz gibi hissedivaş ya da terörist saldırılar değil yorsunuz. Bir ipe tutunarak ilerlibu. Kendi yarattığımız teknolojiyi yorsunuz ve öldürülen çocukların kontrol edemeyişimiz... Teknolojiisimleri ve yaşları okunuyor. Aiye Tanrı’ya inandığımızdan daha lem savaşı yaşadı, anlattılar, ama çok inanıyoruz.” ‘Bu zihniyetten ne beklenir ki?’ u Atilla Dorsay, “Tutucu iktidarın tek sığınağı, ‘genel ahlaka aykırı’ gibi yuvarlak bir tanımlama” dedi. SEYAP Başkan Yardımcısı Yamaç Okur, yönetmeliğin değişmesi gerektiğini vurguladı. SİYAD Genel Sekreteri Deniz Yavuz ve sinema yazarımız Sungu Çapan da ‘Yasağa hayır!” dedi. ‘Yasaklama hoş görülemez’ SUNGU ÇAPAN (Cumhuriyet sinema yazarı) Lars Von Trier’in seks bağımlılığını, cinsellik olgusunu ‘sadomazo’ her yönüyle ele alarak konu edinen, hazmı zor, son “olay filmi” “Nymphomaniac/İtiraf”ı seyretmiş biri olarak bu filmin yasaklanmasını bekliyordum, desem ukalalık olmaz sanırım. Çünkü dini imanı para olan ve sanat dahil her alana el atan muhafazakâr AKP zihniyetinden başka ne beklenir ki zaten? Uyarıya ‘evet’, yasağa ‘hayır’ DENİZ YAVUZ (SİYAD Genel Sekreteri) Sanat eserlerinin yasaklanması, sanatçıların engellenmesinin bu çağda, hiçbir yasada ve iradede yeri yoktur. Televizyonda rahatsız olduğunuz bir şeyle karşılaşırsanız cihazı kaparsınız. Aynı şekilde uygun bulmadığınız bir filmi izlemezsiniz; beğenmezseniz ya da rahatsız olursanız çıkarsınız salondan. Sağlıklı insanlar için durum bu kadar basit. “Nymphomaniac” ile ilgili durumdan öte yönetmeliklerde bu kararların alınmasını sağlayan düzenlemelerin ortadan kaldırılması gerekiyor. İlgili kurum, insanların ruh sağlığını, hakkını elbette gözetmek zorunda ve bununla ilgili yaş sınırı uyarıları yapmakta. Yasaklayarak birçok vatandaşın kimi haklarını kısıtlamış olmuyor muyuz? Genel Müdür yasağı savundu Sinema Genel Müdürü Cem Erkul , AFP’ye bir açıklama yaparak, “Nymphomaniac” filminin “pornografik görüntüler ve kadına karşı aşırı şiddet içermesi nedeniyle” yasaklandığını belirtti. “Bu film porno kategorisinde” diyen Erkul, çoğunluğu alışveriş merkezlerinde bulunan sinema salonlarında filmin gösteriminin uygun olmadığını söyledi. “Demokratik ülkelerde eleştiri normal” diyen Erkul, filmin festivalde gösterileceğini, genel bir yasağın söz konusu olmadığını ifade etti. SİYAD’dan açıklama ‘Büyük talihsizlik’ Kültür Servisi Sinema Yazarları Derneği (SİYAD), “Nymphomaniac” filminin yasaklanmasıyla ilgili açıklama yaptı. “Sinema filmlerinin ve sanat eserlerinin kitlelere ulaşmasını engelleyen her yasanın gereksiz olduğuna inanıyoruz” denilen açıklamada, “Yaşadığımız çağda böylesi bir kararı insanlık, irade ve ifade özgürlüğü adına, ivedi biçimde düzeltilmesi gereken büyük bir talihsizlik olarak nitelendiriyoruz” ifadeleri yer aldı. Devletin görevinin yaş sınırı sınıflandırma gibi uygulamalarla çocukları korumak ve yurttaşlarını bilgilendirmek olduğu belirtilen SİYAD, “Yetişkin bireylerin tercihlerine müdahale etmeye hakkı olmaz. Sansürün bütün boyutlarına karşıyız” dedi.