Katalog

26 ARALIK 2014 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Mustafa Koç 11 Türkiye’nin yılın ilk on ayındaki 1.8 milyar dolarlık tahıl ithalatının 1 milyar doları Rusya’dan yapılmıştı Rusya ekmeğimizi kesecek kady Zlochevsky, “Perşembe gününden beri sözleşmeler uyarınRusya’nın güçlü tarım lobisi olan ca yola çıkması beklenen bir tek Tahıl Birliği, ülke içindeki arzı ko gemi dahi çıkmadı” derken açıkrumak için tahıl ihracatına getirilen lamadan sonra küresel düzeyde vakısıtlamalar nedeniyle diğer ülkelere deli tahıl fiyatları yükseldi. Rusya sevkıyatın tamamen durduğunu ve 2008’de de buğday ihracatına verbüyük çaplı sözleşmelerin tehlike gi getirmiş, 2010’daki kuraklık nede olduğunu açıkladı. Rusya’nın en deniyle de resmi bir ihracat yasağı büyük tahıl alıcıları arasında Türki uygulamıştı. Zlochevsky, ocak ayı ye, İran ve kısıtlamalar karşısında en sonuna kadar ihraç edilmesi beklehassas durumda olan Mısır var. nen 3 milyon ton kadar buğHaziran 2014’ten bu yadayın beklemede olduğuna Türkiye Rusya’dan 1.7 nu söyledi. Rusya Tahıl milyon ton buğday ithal Türkiye Ziraatçılar Birliği, ülke içindeki arzı etti, daha önce yapıDerneği Genel Başkakorumak için diğer ülkelere lan anlaşmalarla yıl nı İbrahim Yetkin’e yaptığı tahıl ihracatını tamamen göre Türkiye’nin itsonuna kadar bunun 2.3 milyon tonu buhal ettiği tahıl üründurdurdu. Rusya’nın en büyük lacağı öngörülüyor. tahıl alıcısı olan Türkiye’de yakın lerinin yarısını Toprak Mahsulleri zamanda ekmeklik ve makarnalık Rusya’dan alıyor. Ofisi (TMO) yetkiRusya’nın ihracat buğdayda sıkıntı yaşanması lilerine göre son biryasağı Türkiye’yi bekleniyor. Bu durum yurtkaç aydır Rusya’dan Kanada, Kazakistan taşa da yeni zam olarak yapılan tahıl ithalatınve ABD gibi başka ülda ciddi sorunlar yaşakelere yönlendirecek. geri dönecek. nıyor. Sevklerde gecikmeRusya’dan vergi muafiler söz konusu. Ayrıca Türyeti ile buğday alıyorduk. kiye bu ülkeden tahıl ithalatı yapŞimdi daha pahalıya başka ülkesa dahi yeni ek vergiler ödemek du lerden bulmak zorundayız. 2015’te rumunda kalacak. Türkiye’nin yıl hava şartlarının nasıl gideceğini billık 19 milyon ton buğdaya ihtiya mediğimiz için stoklarda sıkıntılar cı var. Özellikle kaliteli ekmeklik olabilir. Eğer başka ülkelerden pave makarnalık buğdayda pazarda halıya tahıl ürünleri gelirse bu yurtciddi sıkıntı yaşanıyor. Bu alanda taşın ekmeğine de yansıki eksiklik Rusya’dan gelen buğ yacak. Türkiye yılda 4.5 dayla kapatılıyordu. Rusya’nın ye milyon ton tahıl ithalani yasağı ekmeklik ve makarnalık tı yapıyor. Türkiye’nin buğday. Türkiye’nin yakın zaman bu tür sorunlarla karşıda kriz yaşayacağını gösteriyor. Uz laşmaması için manlara göre Türkiye başka ülkeler ü r e t i m e den daha pahalıya buğday almak zo a ğ ı r l ı k runda kalacak. Bu da yurttaşa zam vermeolarak yansıyacak. Türkiye’nin yı si ge lın ilk on ayındaki 1.8 milyar dolar rekilık hububat ithalatının 1 milyar do yor. ları Rusya’dan yapılmıştı. İbrahim Rusya Tahıl Birliği Başkanı ArYetkin ŞEHRİBAN KIRAÇ Helva lüks ürün oldu Sofraların vazgeçilmez lezzetleri arasında yer alan helva ve tahin, yüzde 24’e varan vergi oranları nedeniyle lüks tüketime girdi. Türkiye’nin dünya helva pazarındaki liderliğini kaybetmek üzere olduğunu bildiren Susam Tahin Helva ve Reçel İmalatçıları Derneği Başkanı Necati Göksu, “Yunanistan, Mısır, Cezayir gibi ülkeler Türkiye’nin pazar liderliğini elinden almaya başladı. Yeni yılda susama uygulanan verginin hafifletilerek sektöre nefes alma ve rekabet desteği sağlanmalı. Bu vergi maliyetleriyle geleneksel lezzetlerimiz kaybolmaya yüz tutacak” dedi. Gönlü en zengin Koç oldu Ekonomi Servisi Türkiye’nin en fazla bağış yapan iş insanlarını belirleyen Capital Dergisi “Gönlü Zenginler” araştırmasında ilk sırayı Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç aldı. Araştırma Türkiye’de en çok bağış yaparak bağış kültürüne katkıda bulunan 15 iş insanını belirledi. Buna göre listede Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk ikinci, FİBA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin ise üçüncü oldu. Turkcell 3G’de hızı üçe katladı Ekonomi Servisi Turkcell, şebekesini Üç Taşıyıcılı (Triple Carrier) mobil internet teknolojisi ile uyumlu hale getirdi. Veri yükleme teknolojisinde de tek taşıyıcıdan çift taşıyıcıya yükseltme yapılarak veri yükleme hızlarında iki kat artış sağlandı ve 11.5 Mbps’a varan hızlara ulaşıldı. Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, “81 ildeki şebekemizi 3G hızını üç kata çıkaran Üç Taşıyıcılı mobil internet teknolojisini sunacak şekilde yapılandırdık” dedi. Bu teknoloji, sayesinde web sayfalarının açılış hızı, video dosyalarının veri indirme hızı gibi ölçütlerde önemli oranda iyileşme sağlanıyor. Buğday üretimi yüzde 14 düştü Son yılların en kötü kuraklığı nedeniyle 2014’te tahıl üretim miktarı bir önceki yıla göre yüzde 12.7 azalarak 32.7 milyon tona geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, buğday üretimi 2014’te yüzde 13.8 azalışla 19 milyon ton olurken arpa üretimi yüzde 20.3 azalışla 6.3 milyon ton oldu. Baklagillerin önemli ürünlerinden nohut yüzde 11.1 azalışla 450 bin ton, kırmızı mercimek yüzde 17.7 azalışla 325 bin tona düşerken yumru bitkilerden patates yüzde 5.5 artarak yaklaşık 4.2 milyon tona yükseldi. Meyve üretim miktarı 2014’te bir önceki yıla göre yüzde 6.2 azalarak 17.1 milyon tona düştü. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 20132014 üretim sezonunda ülke genelinde, kuraklık, don, sel, aşırı yağış, fırtına, hortum, dolu gibi hemen hemen tüm afetlerin yaşandığı bir dönem olduğunu, çiftçinin doğal afetlerden büyük zarar gördüğünü belirtti. Bayraktar “Buğday üretimi 22 milyon 50 bin tondan 19 milyon tona, arpa 7 milyon 900 bin tondan, 6 milyon 300 bin tona, çeltik üretimi 900 bin tondan 830 bin tona indi” dedi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), temmuz ayında yayınladığı Gıda Görünümü raporunda, 2014 yılı toplam hububat üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 10 azalarak 33.8 milyon tona gerileyeceğini öngörmüştü. u Hükümet 891 lira olan asgari ücretliye 3+3 zam öngörürken devletin resmi kurumu TÜİK bile işçinin hakkı 1424.70 lira dedi. Buna göre asgari ücretli her ay 533 lira eksik aldı. Emekçi 533 TL eksik aldı MUSTAFA ÇAKIR Yoksulluk sınırı 4 bin TL’yi aştı ANKARA Hükümet 891.03 lira olan asgari ücrete yüzde 3+3 zam öngörürken devletin resmi kurumu TÜİK bile ağır işte çalışan bir işçinin geçimi için gerekli olan ücreti bin 424.70 lira olarak açıkladı. Halen asgari ücretin 891.03 lira olduğu dikkate alındığında asgari ücretlinin 6 aydır her ay 533 lira eksik ücret aldığı sonucu ortaya çıktı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu 3. toplantısını dün Türk İş’te gerçekleştirdi. Toplantıda TÜİK bir işçinin geçinebilmesi için gerekli olan ücreti açıkladı. Buna göre ağır işte çalışan işçi için bu rakam net 1424.70 lira, orta iş için 1190.70 lira, hafif iş için de 1278 lira. Sendikalar bu açıklanan üç rakamdan ağır iş için öngörülen 1424.70 lirayı dikkate alıyor. Toplantıda işçi kesimini temsil eden Türkİş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, asgari ücretin en düşük devlet memurunun maaşı seviyesine yükseltilmesini istediklerini, ancak ko misyonun diğer üyelerinin buna sıcak bakmadığını söyledi. Irgat, “Talebimiz insan onuruna yakışan bir ücreti geçerli kılmak. Alım gücünün iyice düştüğü, kriz senaryolarının dillendirildiği bu ortamda, dar gelirliye bir simit parası kadar artışın yapılmasını kabul etmek mümkün değil. Bundan dolayı TÜİK’in hesapladığı rakam müzakerelerin temelini oluşturmalıdır” dedi. Komisyonun bir sonraki toplantısı 30 Aralık’ta gerçekleştirilecek. Ekonomi Servisi Türkİş’in “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasında, aralıkta dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 1232, yoksulluk sınırı da 4 bin 14 lira olarak hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için gereken gıda harcaması (açlık sınırı) 1232 lira 35 kuruş, gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 4 bin 14 lira 17 kuruş oldu. Tek kişinin yaşam maliyeti aralıkta bin 457 lira 81 kuruş olarak hesaplandı. Ekonomi Servisi Türkiye’de 1524 yaş arası gençlerin 2013’te yüzde 17 olan işsizlik oranı bu yıl yüzde 18.9’a ulaştı. Citi Foundation tarafından desteklenen Junior Achievement Worldwide’ın (Genç Başarı Eğitim Vakfı) yayımladığı rapora göre, ciddi müdahalelerle, giderek artan seviyelerde seyreden genç işsizliğinin önüne geçilebilir. “İşsiz Kuşak: Küresel Genç İşsizliği Sorunu” raporuna göre, dünya genelinde yaşları 15 ile 24 arasında yaklaşık 600 milyon genç işsiz var. Türkiye özelinde durum şöyle özetleniyor: Süregelen genç işsizliği rakamları Türkiye ekonomisine olumsuz yansıyor. Türkiye’deki çocuk işçilerin oranının yüksek olmasının, sosyal eşitsizliği körükleyen nedenlerden biri olduğu belirtiliyor. 6 ile 17 yaş arasındaki çocukların yüzde 6’sı çalışıyor ve asgari ücretin altında maaş alıyor. Bu çocukların yüzde 15’ten fazlası okula gitmiyor. Bu da, küresel ekonomi krizinin bir sonucu olarak, çocuk işçiliğinin nasıl arttığının ve çocukları temel haklarından nasıl yoksun bıraktığının bir göstergesi. Çocukların yüzde 6’sı işçi AYM’den memuru sevindirecek karar ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Anayasa Mahkemesi, Emekli Sandığı Yasası’nın, “emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağına” ilişkin hükmünü iptal etti. Karar ile yaklaşık 800 bin memurun ikramiyesinde 25 bin liraya yakın artış olacak. Ankara 10. İdare Mahkemesi, baktığı bir davada, Emekli Sandığı Yasası’nın, 6270 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Yasası ile Bazı Yasalarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa ile değiştirilen maddesinde yer alan “…verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmaz” ibaresinin anayasaya aykırı olduğu kanısına vararak iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Davayla ilgili esas incelemesini yapan Anayasa Mahkemesi, emekli ikramiyesi ödenebilecek sürenin 30 yılla sınırlandırılmasına ilişkin hükmü oyçokluğuyla iptal etti. Böylece, emekliler 30 yılın üstündeki çalışmaları için de ikramiye alabilecek. CHP’den kıskandıracak işçi zammı: Yüzde 70 ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP ile Tez Koopİş Sendikası arasında toplu iş sözleşmesi imzalandı. İmza töreninde konuşan Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu, “Sevgili taşeron işçileri, CHP’nin iktidarında sizin sendikanız olacak ve siz taşeron işçisi olmayacaksınız. Hepiniz özgür, bağımsız, sendikalı ve kadrolu işçi olacaksınız. Toplusözleşme hakkınız olacak” dedi. CHP lideri Kılıçdaroğlu, Türkiye’de 89 siyasi partinin bulunduğunu, ancak sendikası olan tek siyasi partinin CHP olduğuna işaret etti. Tez Koopİş Sendikası Genel Başkanı Osman Gürsu imzalanan toplusözleşmenin, CHP’nin, emeğe ve emekçiye saygısının bir göstergesi olduğunu belirtti. Kılıçdaroğlu ve Gürsu’nun imza atmasının ardından toplu iş sözleşmesi pastası kesildi. Sözleşme uyarınca CHP Genel Merkezi’nin 137 çalışanının maaşlarına en düşük yüzde 10, en yüksek yüzde 70 ücret zammı yapıldı. Temizlik işçisi olan 38 taşeron işçi kadroya alındı, yüzde 70’e varan en yüksek zam da kadroya alınan işçilere yapıldı. Bu işçilerin 1150 TL olan maaşları 2 bin 400 TL’ye yükseldi. Yılda 4 brüt maaş ikramiye ve 1300 metreküp doğalgaz yardımı alacak olan çalışanlar, 20 TL’de günlük yemek yardımına kavuştu. Çalışanlar için 900 TL evlenme yardımı 1250 TL de doğum ödemesi yapılacak. Fotoğraf: AA Doğuş, çocuk hastanesi kuruyor Ekonomi Servisi Acıbadem Sağlık Grubu ve Doğuş Grubu çocuk hastanesi kurmak için anlaştı. İstanbul’da 016 yaş grubu çocuklara yönelik tanı ve tedavi hizmeti vermek amacıyla kurulacak hastane; binasından hasta odasına, polikliniklerinden laboratuvarlarına kadar çocuk dünyasına özel olarak tasarlanacak. Acıbadem Üniversitesi’nin akademik birikimiyle hizmet sunacak. Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit F. Şahenk, “Geleceğimiz için sağlıklı kuşaklar yetiştirmek ve onları doğdukları andan itibaren güvence altına almak” dedi. Acıbadem Sağlık Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Aydınlar da “Tedavileri uzun süren çocuklarımız için özel eğitim alanları oluşturulacak” diye konuştu. C M Y B