Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 NİSAN 2013 ÇARŞAMBA 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Demiryolları satılamaz diyen emekçiler TCDD seferlerini durdurarak özelleştirme tasarısını protesto etti Altın iflas ettirdi Altında alım yönünde pozisyon taşıyan iki büyük döviz büfesi altının onsu 1.520 dolar seviyesine gerileyince maliyetlerini düşürmek amacıyla yeni alım yaptı. Bu seviyeden fiyatların döneceğini öngören Kapalıçarşı esnafının planları tutmadı. ABD’li JP Morgan ve Goldman Sachs’a göre altını en çok zora sokacak seviye 1.200 dolar. Altın üretiminin nakit maliyeti ons başına 1.200 dolar seviyesinde. Fiyatlar bu seviyeye yaklaştıkça tedirginlik artıyor. Yatırımcı Rogers’a göre altın fiyatlarında düşüş devam eder. Çeyrek altın fiyatlarının 138 liraya kadar gerilemesiyle vatandaş altına hücum etti. Bazı kuyumcular çok altın satsalar da kârın düşmesinden yakınırken uzmanlar yaz aylarında çeyrek altın fiyatının 120 liraya kadar gerilemesini bekliyor. Ekonomi Servisi Altın fiyatları, iki günde son 30 yılın en sert düşüşünü yaşayarak yüzde 9 değer kaybedince Kapalıçarşı’da iflaslara neden oldu. Borsagundem.com’a gelen bilgilere göre altında alım yönünde pozisyon taşıyan iki büyük döviz büfesi, 1.520 dolar seviyesine gerileyince maliyetlerini düşürmek amacıyla yeni alım yaptı. Bu seviyeden altın fiyatlarının döneceğini öngören Kapalıçarşı esnafının planları tutmadı. Cuma günü ABD’de altının onsu 1.501 dolara geriledi. Cumartesi günü de Asya’da tek bir işlem 1.485 dolardan gerçekleşti. Pazartesi günü de açılıştan itibaren gelen satışlarla altın 1.440 dolara kadar sert bir düşüş yaşadı. Sert düşüşün etkisiyle teminatları sıfırlanan iki döviz büfesi için zarar, iki şirketin de sermayesinin üzerinde oldu. Diğer taraftan birçok kuyumcu esnafının da son düşüşten ağır darbe aldığı ve Kapalıçarşı’nın içten içe kaynadığı dile getiriliyor. Son dönemde döviz ve altın işinin azalmasıyla foreks ve future piyasalarında işlemlere yönelen çarşı esnafının foreks piyasalarında büyük paralar kaybettiği belirtiliyor. Altın fiyatları yüzde 9.2 değer kaybederek son iki yılın en düşük düzeyine indi ve ons başına 1.395 dolardan işlem gördü. İç piyasada 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 80.00 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 550.00 lira oldu. Çeyrek altın fiyatlarının 138 liraya kadar gerilemesiyle vatandaş altına hücum etti. Adana Kuyumcular Odası Başkanı Oğuz Başman, altındaki rekor fiyat düşüşünün kuyumcu esnafından talebi yüzde 3035 oranında artırdığını söyledi. Son yılların en sert düşüşünü yaşayan altına yatırım yapan iki döviz büfesi battı Kara tren gelmez oldu Altınyıldız’dan çevreci adım Ekonomi Servisi Küresel ki Çaputlu, “Altınyıldız olarak ısınmaya neden olduğu bilinen enerji ve su verimliliği, atık yösera gazı salımlarını netimi ile ilgili tüm hem üretim tesisleriniyileştirmeye yönede hem de operasyonlik projelerimize u Altınyıldız, sera ların sürdüğü yerleşkekurumsal sorumlugazı salımı ölçümü lerde ölçtürerek stanluğumuz adına her dart belgesi alan Altürlü desteği vermeyapan İngiliz tınyıldız, çevre konuye devam edeceğiz” BSI tarafından sunda sergilediği duşeklinde konuştu. Algerçekleştirilen yarlılıkla sektöre öntınyıldız, uluslararacü olacak bir adım atsı ISO 14064 belgesi denetimler tığını duyurdu. Altınsonrası personel taşısonrasında ISO yıldız, sera gazı salımadan karton amba14064 belgesi mı (karbon ayak izi) laja, atık sudan tıbbi ölçümü yapan İngi almaya hak kazandı. atıklara, nakliyeden liz Standartları Enslojistiğe kadar tüm titüsü BSI tarafından alanlarda zararlı atık gerçekleştirilen denetimler son konusunda minimum çevresel zarasında ISO 14064 belgesi alma rarlı atık felsefesi ile çalışacağıya hak kazandı. nı ve personelini bu çalışma tarAltınyıldız Genel Müdürü Ze zına yönlendireceğini duyurdu. u KESK’e bağlı Birleşik Taşımacılık Sendikası’na ve KamuSen’e bağlı Türk Ulaşım Sendikası’na üye emekçiler, ‘Türkiye Demiryollarının Serbestleştirilmesi’ adı verilen özelleştirme yasa tasarısının geri çekilmesi amacıyla dün sabah Türkiye çapında bir günlük greve çıktı. Uçakların uçmayacağı günler yakın Fonlar satıyor, düşüş sürer ABD’li JP Morgan ve Goldman Sachs’a göre altını en çok zora sokacak seviye 1.200 dolar. Uzmanlar altın üretiminin nakit maliyenin ons başına 1.200 dolar seviyesinde olduğunu, dolayısıyla da fiyatlar bu seviyeye yaklaştıkça tedirginliğin arttığını belirtiyor. Goldman Sasch da altının söz konusu seviyenin aşağısına inmesi durumunda, 2017 sonrasına kadar altın madenciliği sektörünün risk altına girebileceğini açıkladı. Goldman 2017 yılı ve sonrası için beklenen 1.200 dolar tahminin daha erken görülebileceğini belirterek üreticilere uyarıda bulundu. Ünlü yatırımcı Jim Rogers altında yaşanan düşüşün 1.200 dolar seviyesine kadar devam edeceğini savunanlar arasında yer alıyor. Rogers düşüşün devamını öngördüğü altının, 10 yıl içinde yeniden yükselişe geçeceği yorumunu yaptı. ‘Dalgalanmaya hazır olUn’ Ünlü yatırımcı Marc Faber’den altın yatırımcılarına “Dalgalanmaya hazır olun” uyarısı geldi. Faber, dalgalanmanın kaynağının merkez bankaları olduğunu belirtirken “Altın 2011’den bu yana yüzde 29 düştü ama daha önce yüzde 82 prim yapmıştı” diyerek altının şu an aşırı değerli olduğunu söyledi. Faber, düşüşün bir düzeltme olduğunu kaydetti. Bu arada düşüş, altın üreticisi ülkeler dışında altın rezervine ağırlık veren merkez bankalarını olumsuz etkiliyor. Bu ülkelerin başında ise yine krizde olan Avrupa ülkeleri var. Fiyatların düşmesinde Fed’in aylık 85 milyar dolar olan tahvil alımı programının yıl sonunda durdurulması gerektiğini açıklaması, Çin’de beklenenden yavaş büyüme ve Avrupa ile Güney Kıbrıs başta ekonomisi zor durumda olan ülkelerin merkez bankalarının altın satacağına ilişkin söylentiler etkili oldu. Analistlere göre finansal krizin hafiflemesiyle riskli yatırım enstrümanlarına yönelen yatırımcıların fiyatlarda düşüş olacağını dile getirmelerinin yarattığı psikolojik ortam da çok etkili. İstanbul Haber Servisi / Yurt Haberleri Servisi Demiryollarının özelleştirilmesiyle ilgili Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan yasa tasarısına tepki gösteren binlerce TCDD çalışan iş bırakma eylemi yaptı. 31 Mart 2013 3 Nisan 2013 arasında Türkiye’nin 6 ayrı noktasından 4 gün yürüyerek Ankara’da TBMM önünde eylem yapan emekçiler, iktidarın seslerini dikkate almaması üzerine grev kararı aldı. Grevin uygulanmasının ardından Türkiye’nin dört bir yanında gece yarısı itibarı ile tren seferleri durdu. Tren garlarında toplanan emekçiler “Demiryolu halkındır satılamaz, direne direne kazanacağız, demiryolu yasası geri çekilsin” sloganları atarak grevi başlattı. Haydarpaşa Garı’nda toplanan KESK’e bağlı Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası ve Türkiye KamuSen’e bağlı Türk UlaşımSen üyeleri, “Bu işyerinde grev var” yazılı pankart açıp, “Demiryolları halkındır, satılamaz” sloganları attı. Emniyet tehlikeye atılıyor Haydarpaşa Garı önünde toplanan kalabalık adına açıklama yapan Birleşik Taşımacılık Sendikası 1 No’lu Şube Yönetim Kurulu üyesi Mithat Ercan, “Bu işleyiş, beraberinde demiryollarımıza kaos da getirecektir. Bu da şu an demiryollarımızda yaşanan kazalar dikkate alındığında, demiryolu trafik emniyetinin tehlikeye atılması ve kazaların artması anlamına geliyor” dedi. Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) Diyarbakır Şubesi üyeleri, Diyarbakır Garı önünde bir araya gelerek grevi, halaylı protestoya dönüştürdü. Eyleme katılanlar “Yaşasın onurlu mücadelemiz”, “İşte sendika işte KESK” sloganları attı. Yaklaşık 500 demiryolu işçisi de Eskişehir gar binasının önünde basın açıklaması yaptı. Emekçiler “Demiryolları halkındır, satılamaz” sloganı attı. Ekonomi Servisi THY’de bir süredir devam eden toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanması nedeniyle Havaİş Sendikası tarafından alınan grev kararının uygulamaya geçme ÖMER ŞAN si için, sendikanın yetkili orRİZE ÇAYKUR’da yaklaşık 55 yıldır örgütlü olan Tek Gıdaİş ganlarının önümüzdeki hafta Sendikası, bu süreçte bir ilki gerçekleştirerek, tarihinde ilk kez çay toplantıya çağrıldığı belirtildi. sanayisinde greve gitme kararı aldı. Yaklaşık 4 yıl süren sendikal Sendikal Güç Birlive hukuk mücadelesi sonucunda yargı kararıyla ÇAYKUR’da ği Platformu’na üye senditoplusözleşme yapma yetkisini alan Tek Gıdaİş Sendikası, ÇAYKUR kalar tarafından dün Atatürk ve Kamu İşverenleri Sendikası ile yaptığı görüşmelerden sonuç alamadı. Arabulucuya gidilen görüşmeler sonrasında da toplu iş Havalimanı’nda, İç Hatlar’da sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlanmasının ardından, başlayıp Dış Hatlar’da sona eren Tek Gıdaİş Sendikası, ÇAYKUR’da bağlı 58 işyeri için grev kararı ve çok sayıda sendikanın de katılaldı. Tek Gıdaİş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Türkel, dığı destek yürüyüşü yapıldı. Buragrev kararı nedeniyle Rize’de yaklaşık 10 gündür sivil toplum da konuşan Havaİş Sendikası Genel örgütleri, siyasi partiler ve diğer kurum ve kuruluşlara grev Başkanı Atilay Ayçin, grevin kendikararı gerekçelerini anlattıklarını ifade ederek ÇAYKUR’un leri için amaç olmadığını, ancak böyle 22 Nisan sabahı greve uyanacağını söyledi. Yasaların giderse uçakların uçmayacağını anlataöngördüğü şekilde greve gideceklerini dile getiren Türkel, rak “Çağrılara cevap bulmazsak en kısa “Grev sürecinde ÇAYKUR, makinelerinde başka işçi sürede grev tarihini açıklayacağız. Önüçalıştıramaz. İşçileri herhangi başka bir noktaya müzdeki hafta sonu tarihi açıklayacağız. atayamaz, iş akdini feshedemez veya başka THY’nin bütün faaliyetleri duracak. Uçakişlerde çalıştıramaz, yerine işçi alamaz” dedi. ların uçmayacağı günler çok yakındır” dedi. ÇAYKUR tarihinde ilk kez greve gidiyor Çeyrek altın karaborsa Merkez’den faizde yarım puanlık indirim Ekonomi Servisi Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, faizde beklentilerin üstünde indirime gitti. Merkez Bankası, politika faizini 50 baz puan düşürerek yüzde 5’e çekti. Piyasa anketlerinde politika faizinde 25 baz puan indirim bekleniyordu. MerEkonomi Servisi Özellikle Körfez ülkelerinin vatandaşları ağırlıklı ol kez Bankası politika faizinmak üzere yabancıların 2014’ten itibaren Türkiye’de yılda 67 milyar do deki son indirimi 25 baz pularlık gayrimenkul satın almaları bekleniyor. anla aralık ayında yapmışGayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği’nin (GYODER) basın toplantıtı. Merkez Bankası 50 baz pusında bir sunum yapan Sektörel Bilgi Üretimi Komitesi Başkanı Emanlık son indirimi ise Ağustos re Çamlıbel, yabancılara 2012’de 2.6 milyar dolar tutarında konut 2011’de yapmıştı. satıldığını ancak bu rakamın yabancılara gayrimenkul satışı ile ilBanka faiz koridorunun üst ve gili düzenlemelerin yansımalarının görüleceği 2014 sonrasında alt bandını da 50’şer baz puan in67 milyar dolar seviyesine çıkacağını tahmin ettiklerini söyledi. dirdi. Banka, gecelik borçlanma faGYODER Başkanı Aziz Torun ise toplantıda, “Projeden saiz oranını yüzde 4’e, gecelik borç vertışlarda gördüğümüz ki bu şu anda verilere yansımıyor. me faiz oranını yüzde 7’ye düşürdü. 2013 sonunda tapuları verdiğimiz zaman 2014’te bu Karar sonrası faiz koridoru yüzde 47 verilere yansıyacak. Körfez ülkeleri önde” dedi. Yabancıya gayrimenkul satışı 67 milyar dolara çıkar olarak uygulanacak. Gösterge faiz beklentinin üzerinde politika faizi indirimiyle yeni tarihi düşük düzeye indi. Merkez Bankası politika faizinde piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleştirdiği 50 baz puanlık indirim sonrası gösterge tahvilde bileşik faiz yaklaşık 20 baz puanlık düşüşle yüzde 5.50 seviyesinin altına geriledi. Başbakan Tayyip Erdoğan, 5 Nisan’da yüzde 6’lık faizin yüksek olduğunu açıklamış, faiz düşüşe geçmişti. Kuruldan yapılan açıklamada “İç ve dış talep gelişmeleri öngörüldüğü şekilde seyrediyor. Mevcut politika çerçevesi ve emtia fiyatlarında gözlenen düşüş cari işlemler açığındaki artış eğilimini sınırlayacak” denildi. Açıklamada, kredi artış oranının referans değerden yüksek olduğuna vurgu yapıldı. Kanser hastası üniversite öğrencisi Dilek Özçelik’in Sağlık Bakanı sanıp yanına gittiği Çevre Bakanı’ndan yardım istemesi üzerine yaşanan olayın ardından “Ben ilaç dedikçe o para anladı” sözleri 2 gerçeği olanca çıplaklığı ile ortaya koyuyor: Sağlığın ve vicdanın metalaşmasını. AKP “Sağlıkta Dönüşüm Programı” ile nasıl geniş halk kitlelerine ulaştıklarını, ilaç fiyatlarının nasıl gerilediğini, herkesin sağlık hizmeti alabilir hale geldiğini her fırsatta dile getirirken biz bunun sürdürülebilir olamayacağını, toplumun acı sonuçlarla karşı karşıya kalacağını söylüyorduk. Tıpkı Dilek gibi binlerce hastanın ilaç bulamaması ve bu soruna bugüne kadar hükümetin sessiz kalması ülkenin yoğun gündemi (!) arasında kaybolup gidiyordu. İlaç ve tıbbi teknolojide dışa bağımlı olup yaklaşık yüzde 85’ini ithal eden bir ülkeyiz. Üstelik hatırlarsınız, Sağlıkta Dönüşüm başlığında tek kamu ilaç fabrikası olan SSK ilaç fabrikası da kapatıldı. Tamam “ilaç fiyatlarının Avrupa’da beş ülkenin ilaç fiyatlarının en düşüğü alınarak düzenlenmesi” iyi bir uygulama. Ama ilaç firmaları “bu ucuz ilaç politikası” karşısında ilaç temininde zorluk çıkardığında, yaşamsal öneme sahip bu ilaçlara hastalar erişemediğinde neden bir çözüm yoluna gidilmedi? Gücü Sanofi sözünü tuttu Bundan yaklaşık 7 ay önce Zentiva Dünya Başkanı Jerome Silvestre, Sanofi Grubu Türkiye’nin o dönemki Ülke Müdürü Olivier Guillaume ve Zentiva Türkiye Genel Müdürü Şahin Arslan’ın ev sahipliğinde bir buluşma gerçekleştirmiştik. Hem ilaç sektörünü hem de Sanofi Grubu’nun Türkiye’deki faaliyetlerini, yatırımlarını ve gelecek hedeflerini konuştuğumuz buluşmada en çok öne çıkan konulardan birisi de Türkiye’nin antibiyotik tedarik üssü olma konusuydu. Zentiva Dünya Başkanı Jerome Silvestre, Türkiye’yi dünyanın antibiyotik üssü olarak konumlandırmayı hedeflediklerini ve 2013 yılında 40 ülkeye antibiyotik ihracatı planladıklarını vurgulamıştı. Sanofi sözünü tuttu. Sanofi’nin Lüleburgaz’da ürettiği ilk antibiyotikler İtalya, İsveç ve Macaristan’a ulaştı. 250 bin kutu. Sanofi, sefalosporin grubu antibiyotikleri İngiltere’de fason olarak ürettiriyordu. Grubun yeni Türkiye Başkanı Jacques Nathan, bu yıl sonuna kadar Avrupa’nın farklı ülkelerine 1.2 milyon flakon antibiyotik ihraç edeceklerini açıkladı. Nathan, “2014 yılından itibaren Kanada, Japonya, Kamboçya, Tayvan, Tayland, Vietnam gibi yeni ülkelere de ihracata başlayacağız. Gerekli tüm onaylar alındıktan sonra ise Japonya, Rusya, Kanada, Avrupa ülkeleri, Ortadoğu ülkeleri, Asya Pasifik ve Körfez ülkeleri olmak üzere 40’tan fazla ülkede bu ürünlerin satışı yapılacak” dedi. Kanser İlaçları... Sağlığın ve Vicdanın Metalaşması... yeten yurtdışından ilacı getirtiyor ama ya bunu karşılama olanağı olmayanlar... Kanser tedavisi ile piyasa ilişkisi ayrı ve uzun bir yazının konusu... Teşhisinden tutun, tahliller, tedavi, ameliyatlar, ilaçlar, dökülen saçlar için peruklar... Devasa bir sektör çoğu zaman hasta ve hasta yakınını çarkları arasında öğüten, ezen... Neyse dönelim bu yazıya... Dilek Özçelik’in derdini anlatmaya çabaladığı kişiye yani Çevre Bakanı Erdoğan Bayraktar’a... Aslında doğru hedefe yönelmiş genç kız bilmeden. Çünkü Çevre Bakanlığı’nın doğayı, ekolojik dengeyi hiçe sayarak uyguladığı politikalar sonucu bu ülkede kanser hastalıklarının sayısında bu kadar artış var. Hava kirliliği, su kirliliği, katı atıklar, toprak kirliliği, çarpık sanayileşme ve kentleşme... Ne yazık ki toplumsal değerlerin sadece “din” ve “para” eksenine indirgendiği bir dönüşüm geçiriyor Türkiye. Hal böyle olunca vicdanların da metalaşması kaçınılmaz oluyor. Vicdanı rahatlatmanın en iyi yolu da belli ki, birçok insan için, (tabii parası olan) cebinden çıkarıp birkaç kuruş vermek... Dinlemek, anlamaya çalışmak diye bir şey yok. Kim bilir belki anlaması bile mümkün değil. Bakan eski TOKİ Başkanı üstelik. Yıllar boyu hangi arazi daha fazla rant getirir, hangisine lüks konut yapalım, hangisini orta sınıfa verelim hesabını yapmış; kaç ailenin evinin yıkılmasına sebep olmuş... Onun dili para. Bu yüzden çıkardı hemen 300 lirayı. Kızcağız almayınca da sıkıştırdı cebine, “aman düşürme az para değil” diye... Zavallı Bakan nasıl anlasın yanına yaklaşan genç kızın sadece bireysel değil toplumun önemli bir sorununu dile getirdiğini... Dilenmediğini, para istemediğini...