Katalog

17 ARALIK 2013 SALI CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR Hollywood’un ‘soğuk güzeli’ Joan Fontaine 96 yaşında öldü u “Rebecca” filmindeki yorumuyla Oscar’a aday gösterilen Fontaine, iki yıl sonra “Şüphe”deki oyunuyla Oscar ödülünü almıştı. 19 Ünlü tiyatro ve sinema oyuncusu Peter O’Toole 81 yaşında hayata veda etti Sahnede ve perdede 50 yıl uponAvon’da Shakespeare Memorial Theatre’da oynamış ve Shylock rolüyle büyük başarı kazanmıştı. 1963’te National Theatre’ın açılış oyununda Hamlet’i oynayan O’Toole, 1960’larda Sean O’Casey’nin “Dünyanın Düzeni”, George Bernard Shaw’un “İnsan ve Üstüninsan”, 1970’lerde Samuel Beckett’in “Godot’yu Beklerken” ve Anton Çehov’un “Vanya Dayı” gibi oyunlarında ününü pekiştirmişti. Tiyatro yaşamında klasik rolleri yeğlemiş olmasına karşın, sinemada, sahip olduğu iktidar ve sorumluluğu kaldıramayan, sorunlu ve karmaşık kişilikleri canlandıran O’Toole, 1964’te “Beckett” filminde Kral II. Henry’yi ve 1965’te Joseph Conrad’ın romanından uyarlanan “Lord Jim”de başrolü oynamıştı. O’Toole’un önemli filmleri arasında “Generallerin Gecesi”, “Bir Milyon Dolar Nasıl Çalınır”, “Elveda Öğretmenim”, “Caligula” “Hayatımın En Güzel Yılı”, “Son İmparator”, “Rebecca’nın Kızları” sayılabilir. O’Toole, anılarını, 1990’larda “İsteyerek Aylaklık: Çocuk” ve “İsteyerek Aylaklık: Çırak” adları altında iki cilt olarak yayımlamıştı. Hitchcock’un ‘Rebecca’sıydı Kültür Servisi Hollywood’un altın çağının en parlak oyuncularından Joan Fontaine, önceki gün 96 yaşında öldü. Alfred Hitchcock’un 1940’ta çektiği “Rebecca” filminde başrolleri Laurence Olivier ile paylaşan ve bu filmdeki başarısıyla Oscar’a aday gösterilen Fontaine, iki yıl sonra yine Hitchcock’un “Şüphe” filminde Cary Grant’le oynamış ve En İyi Kadın Oyuncu Oscarı’nı almıştı. Hollywood’daki 40 yıllık oyunculuk uğraşı boyunca 50’ye yakın filmde oynayan Fontaine’in ablası ve ünlü film yıldızı Olivia de Havilland ise iki kez Oscar’a değer görülmüş ve iki kız kardeş hayatları boyunca büyük bir çekişme içinde olmuştu. Bugün 97 yaşında olan De Havilland Paris’te yaşıyor. Joan Fontaine, 1978’de yayımlanan “Gül Bahçesi Değil” adlı otobiyografisinde, hastalıklı geçen çocukluğunun aslında oyunculuk yeteneğini geliştirmesini sağladığını yazmıştı. Hitchcock klasiklerindeki rolleriyle ünlenen ve beyazperdede “soğuk güzelliğiyle” tanınan Joan Fontaine, ünlü yönetmen Max Ophuls’un “Meçhul Bir Kadının Mektubu” adlı filminde de oynamıştı. Fred Astaire, Katharine Hepburn, Laurence Olivier gibi pek çok büyük oyuncuyla başrolleri paylaşan Fontaine, 1982 Berlin Film Festivali’nde seçici kurul başkanlığı yapmıştı. Broadway’de pek çok kez sahneye de çıkan Fontaine, “Çay ve Sempati” adlı oyunda Deborah Kerr’ın yerini almıştı. Kültür Servigeçen ay, önümüzsi David Lean’in deki yıl göste1962’de çektirime girmeği “Arabistansi tasarlanan lı Lawrence” fil“İskendemindeki rolüyriyeli Katele dünya çapınrina” filminda üne erişen İngide Romalı bir liz tiyatro ve sinehatibi canlanma oyuncusu Peter dıracağı açıkO’Toole, bir sürelanmıştı. dir tedavi görmekİngiltere’de, te olduğu Londiçkiye düşkünra’daki Wellinglükleri yüzünton Hastanesi’nde den Richard yaşama veda etti. Burton’la birBritanya’nın gelmiş likte pek çok geçmiş en önemli kez gazeO’Toole, “Arabistanlı tiyatro oyuncularınte manşetLawrence” filmindeki dan biri kabul edilerine taşırolüyle ünlenmişti. len O’Toole 81 yanan O’Toole, şındaydı. oyunculuk yaSahnede Shakespeare, Sinema eleştirşamı boyunmeni Barry Norca tam 8 kez Çehov, Shaw, O’Casey man, O’Toole’un Oscar’a aday ve Beckett gibi olağanüstü bir kagösterilmişti, ama yazarların oyunlarındaki rizma sahibi, gerödülü bir türlü başarılarıyla ünlenen çek bir film yıldızı alamamıştı. Kenolduğunu belirterek disine birkaç kez Peter O’Toole, “Oyunculuğu sonusunulan Onur “Arabistanlı Lawrence” na kadar sürdürOscarı’nı reddefilmindeki yorumuyla dü, oynamak onun den sanatçı, en sohayatıydı” dedi. nunda 2003’te bütün dünyada üne TV yorumcusu ödülü kabul eterişmişti. Michael Parkinmişti. son da, O’Toole’un Peter O’Toole, ölüm haberine çok Londra’da Kralifazla üzülmenin zor olduğunu söyleyet Tiyatro Akademisi’nde öğredikten sonra, gülümseyerek şöyle denim gördükten sonra gençlik yıldi: “Peter hayatın yaşanmamış hiçlarında gazetecilik yapmıştı. Sabir yanını bırakmamıştı, öyle denatçı Londra’da ilk kez 1956’da ğil mi?” George Bernard Shaw’un Geçen yıl 50 yıllık bir oyunculuk “Binbaşı Barbara” oyuuğraşından sonra sahneden ve perdenundaki Peter Shirley rolüyden çekildiğini bildiren O’Toole’un, le sahneye çıkmış, 1960’ta Stratford DİDEM ŞAHİN’İN BELGESELİ, 150 YIL ÖNCE YAŞANAN KIYIMI ANLATIYOR Çerkezler ‘No Sochi!’ diyor u Dün akşam Levent Kültür Merkezi’nde gösterilen “No Sochi!” belgeseli, 150 yıl önce yaşanan Çerkez kıyımını anlatmasının yanı sıra Sochi Kış Olimpiyatları’nın ekosisteme vereceği zararları da sergiliyor. ASLI ULUŞAHİN 2014 Kış Olimpiyatları’nın Rusya’nın Soçi kentinde yapılması Çerkezleri harekete geçirdi. Çünkü 2014, 1.5 milyon Çerkezin Çarlık döneminde göçe zorlanmasının (1864) ve Soçi’den Osmanlı topraklarına göçen Çerkezlerin pek çoğunun orada ya da yolda yaşamını kaybetmesinin 150. yıldönümü. Putin Rusyası’nın olimpiyatlarla kıyımın üzerini kapatmaya çalıştığını, en azından yaşananlarla ilgili herhangi bir hassasiyet göstermediğini düşünen Çerkezler, bir süredir dünya kamuoyunun dikkatini Soçi’ye çekmeye çalışıyorlar. Uluslararası faaliyet yürünen “No Sochi 2014 İnisiyatifi” bu anlamda kalıcı ürünler veriyor ve onlardan biri de Didem Şahin’in çektiği “No Sochi!” belgeseli. Didem Şahin de Çerkez ve anneannesinin aktardıklarıyla farkına vardığı kültürünün izlerini çocukluğundan bugüne taşımış. Soçi’deki olimpiyatlar söz konusu olduğunda da bu belgeseli çekmeye karar vermiş. Olimpiyatlara karşı sembolik olarak düzenlenen “AntiMaskot” tasarım yarışmasında, yazar, çizer Aydan Çelik’le yolları ke Yönetmen Didem Şahin, Soçi’deki bir mezarlıkta... 1.5 milyon Çerkez, Çarlık Rusya döneminde göçe zorlanmış, pekçoğu Soçi’de ya da yolda hayatını kaybetmişti. sişince, hem belgeselin kurgusu hem de başkarakteri oraya çıkmış. Belgesel, kendisi de Çerkez olan Çelik’in Soçi’ye yolculuğunu, orada yaşadıklarını, 1860’larda Kafkasya’dan göçen ailesini ve elbette 150. yıl önce yaşanan kıyımı anlatıyor. Bunun yanında olimpiyatların ekosisteme ve ekonomiye zararlarını gözler önüne seriyor. Şahin, Kafkasya’daki çekimlerin zorlu geçtiğini, “gizli çekim” yaptıklarını söylüyor. “Çünkü istesek de Putin hükümetinden izin alamazdık” diyor. Şahin’in çekimler sırasında gördüğü manzara ise şöyle: “Krasnodar, Lazarevsk ve Soçi Adler bölgesini boydan boya gezdik. Bu güzergâh aynı zamanda 1864 sürgün kıyılarını da kapsayan alandı. Sadece Soçi Limanı değil, Karadeniz’in tüm kıyı bölgeleri Çerkezler den arındırılmıştı.” Yapımın başkarakteri Çelik, Rusya’nın Çerkezlere ait tutumuna örnek olarak Soçi’deki “Dostluk ve Barış Müzesi”ni gösteriyor: “Müzedeki görevli, buranın eskiden Ubıhların (Çerkez halklarından biri) vatanı oldu ğu söyledi. Ancak müzede her millete ait plaket olmasına rağmen, Çerkezlerle ilgili hiçbir şey yoktu.” Kendisi de spor yorumcusu olan Çelik, 2014 Soçi Olimpiyatları’na “iki nedenle” karşı olduğunu anlatıyor: “Olimpiyatlar artık sportif etkinlik olmaktan uzak. Yıkılıp yerine yeni bir şey yaratılmalı. Ardında artık büyük paralar ve onun yarattığı ekolojik, ekonomik tahribat var. Olimpiyatlar Kafkasya’ya ekolojik yıkım getirecek. Diğer taraftan Çerkez olduğum için de bir hassasiyetim var, ama söz konusu olan Afrikalılar olsaydı da tepkim aynı olurdu.” Çelik, bir Rus kanalının onunla yaptığı söyleşide, “AntiMaskot” yarışmasındaki işlerini kanlı bulan eleştirilere şöyle yanıt vermiş: “Doğru, tasarımlarım kanlı, ama aynı zamanda iç kanamalı. Göç sırasında kan akmadığını düşünsek bile, rızası dışında insanların sürgün edilmesi iç kanamadır.” Antik AŞ’nin düzenlediği ‘Değerli Tablolar ve Osmanlı Eserleri’ müzayedesi Nazmi Ziya’nın tablosuna 1 milyon 50 bin TL Kültür Servisi Antik AŞ’nin düzenlediği “Değerli Tablolar ve Osmanlı Eserleri” müzayedesinde özel koleksiyonlardan seçilmiş Osmanlı dönemine ait eserler ile ünlü ressamların tabloları satışa sunuldu. ShangriLa Bosphorus Otel’de yapılan müzayedede Nazmi Ziya’nın “Sanatçının Evi” konulu tablosu 1 milyon 50 bin liraya alıcı buldu. Ayrıca İbrahim Çallı’nın “Köy” konulu eseri 380 bin, Sami Yetik’in peyzaj konulu çalışması 350 bin, oryantalist ressam Flandin’in “Sürre Alayı” konulu çalışması 475 bin liradan satıldı. Müzayedede hat sanatından eserler de yer alıyordu. Yedikuleli Seyyid Abdullah’ın elyazması 315 bin liraya alıcı bulurken, karikatürist Cemal Nadir’in 15 bin liradan satışa sunulan 41 eserinden oluşan koleksiyonu 17 bin TL’ye satıldı. Akbank Sanat>Çocuk Tiyatrosu POLKA THEATRE iş birliği ile Eğlenceli, komik ve sürprizlerle dolu “İçerisi Dışarısı” mükemmel bir çocuk oyunu! Geçtiğimiz yıl 40. yılını Türkiye turnesi ile kutlayan Akbank Çocuk Tiyatrosu, yeni oyununda uluslararası bir iş birliğine imza atıyor. Akbank Çocuk Tiyatrosu ve 1979 yılında Londra’da kurulan Polka Tiyatrosu’nun iş birliği ile İstanbul’da sahnelenmeye başlanan “İçerisi Dışarısı” isimli oyun, İngiltere’de çocuklar ve aileleriyle yapılmış olan ortak atölye çalışmaları sonucunda oluşturuldu. İSTANBUL MODERN’İN DÜZENLEDİĞİ GECEDE 1 MİLYON 155 BİN TL TOPLANDI Eğitime destek... Yönetmen Çevirmen Oyuncular Sahne Tasarımı Işık Tasarımı Yardımcı Yönetmen Süpervizör Yürütücü Yapımcı : Jonathan Lloyd : Seçil Honeywill : Kubilay Çamlıdağ, İpek Türktan Kaynak : Albert Potrony : Chris Randall : Lerzan Pamir : Mehmet Ergen : Hakan Silahsızoğlu Kültür Servisi İstanbul Modern’in, eğitim programlarını destekleyerek çocuk ve gençlerin eğitimine olanak yaratmak amacıyla düzenlediği 5. Gala Modern’de, 1 milyon 155 bin TL toplandı. 14 Aralık’ta düzenlenen, RaffiMaya Portakal yönetiminde yapılan “destek yarışına” 600 gönüllü katıldı. Bugüne kadar bu katkılarla 150 bin çocuğun sanat eğitiminden yararlandığını hatırlatan İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, “Gelecek yıl, yeni bir eğitim programına başlayacağız. Çocuklar, sanatçılar ve tasarımcılarla, hazırlayacağımız müzik, moda tasarımı gibi başlıklarla özel atölyelere katılacak” dedi. 07142128 Aralık Cumartesi Saat: 11.30 BİLET SATIŞ NOKTALARI > Akbank Sanat İstiklal Cad. No: 8 34435 Beyoğlu, İstanbul > Bilgi için > 0212 252 35 00 / 01 > www.akbanksanat.com Etkinliklerin gerçekleştirileceği salonlara girebilmek için davetiye veya biletlerin önceden alınmış olması gerekmektedir. YETİŞKİN 6 TL ÇOCUK BİLETLİ 3 TL > www.biletix.com Çağrı Merkezi > 0216 556 98 00