Katalog

23 EKİM 2013 ÇARŞAMBA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA Andrea Lucchesini KÜLTÜR 15 JÜRİ ÖZEL ÖDÜLÜ Fotoğraf: Pedro Melim Fazıl Say’ın sanat yönetmenliğini yaptığı Uluslararası Antalya Piyano Festivali 8 Kasım’da başlayacak Rocio Marquez Limon Sayfamızın çok değerli yazarı Oktay Ekinci’yi yitirmenin derin acısı içindeyim. O, gerçekten de yeri asla dolmayacak bir aydındı. Uluslararası Antalya Piyano Festivali 14 yıldır kentle tümleşen bir etkinlik halinde devam ediyor. Kentin orkestrası (Antalya Devlet Senfoni) ev sahipliği yapıyor, kentin varoşlarında hiç konsere gitmemiş halka konserler götürülüyor, kentin gençliğine seslenen atölye çalışmaları, söyleşiler düzenleniyor; tramvaylar, AVM’ler ve havaalanı gibi yerlere koyulan piyanolarla herkes dilediği kadar piyano çalabiliyor! Dünyaca ünlü sanatçılar ve gençlerle Antalya üç hafta boyunca bir sanat başkentine dönüşüyor. Festivalin 14 yıl önce Fazıl Say ve Kadir Dursun’la ilk yola çıkışını anımsıyorum. Bu yıl da büyükşehir belediyesinin organizasyonu, Fazıl Say’ın sanat yönetmenliği ve Volkswagen’in ana sponsorluğunda 8 30 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek. Piyanonun odak noktası olduğu festivalde oda müzikleri, senfoniler, caz müziği ve genç yeteneklerin sunulması bir gelenek oldu. Bir de ilk seslendiriler var ki genelde tanınmayan yapıtlara karşı Kentle tümleşen festival... u Piyanonun odak noktası olduğu festivalde oda müzikleri, senfoniler, caz müziği ve genç yeteneklerin sunulması bir gelenek oldu. bizim dinleyicimizin tavrı çekingendir. Oysa bu festival cesaretle sanatçılara eser sipariş ediyor: Bu yıl Muhiddin Dürrüoğlu tarafından bestelenen “Anadolu’dan Sahneler”in ilk dünya seslendirisi yapılacak. Fazıl Say’ın dünya prömiyeri İsviçre’de yapılmış olan WaterSu başlıklı yeni piyano konçertosu, Michel Camilo’nun 1. Piyano Konçertosu Türkiye’de ilk kez seslendirilecek. Aleksey Igudesman’ın “Edirne’den Kars’a” adlı yapıtı da ilk kez FerhanFerzan Önder piyano ikilisi ve Borusan Quartet ile gün yüzüne çıkacak. Fazıl’ın yapıtlarından oluşan açılış konserini Naci Özgüç yönetimindeki Antalya Devlet Senfoni Orkestrası çalacak. Say’ın şarkılarını da Serenad Bağcan söyleyecek. Festivalin daimi konuklarından Vladimir Spivakov ve Moskova Solistleri her zaman genç solistlere fırsat verirler. Bu yıl da Ma Sin A (2003) adlı Kuzey Koreli piyanistle çalacaklar. Piyano, klarinet ve çellodan oluşan Kheops Ensemble’ın kurucularından birisi M. Dürrüoğlu. Azeri caz sanatçısı Aziza Mustafa Zadeh, Boganyi & Boldoczki piyanotrompet ikilisi, Meral Güneyman ile tango, milonga, vals ve flamenko programı, İsviçreli piyanist Werner Bärtschi, İtalyan piyanist Andrea Lucchesini ve flamenko şarkıcısı Rocio Marquez Limon ile piyanist Rosa Torres Pardo’nun “Suite Espanola” konseri rengârenk dinletiler. Festivalin bir geleneği de Kâmuran Gündemir anısına genç yeteneklerin sunulması. Bu yıl Varvara Kutuzova, İzem Gürer, Elif Işıl Karakaş ve Beste Tanağardıgil katılıyorlar. Festival, Gürer Aykal yönetimindeki Antalya Devlet Senfoni Orkestrası ve Michel Camilo ile son bulacak. Turistsiz, sıcaksız, dingin bir Antalya mevsiminde bu festivali izlemek için Antalya’ya gitmeye değer. Güney Kore’deki Haeinsa Tapınağı’nda Tripitako Koreana Kütüphanesi. LİZBON Portekiz Ulusal Kültür Merkezi’nin 2002’de ölen kadın başkanı, yazar ve milletvekili Helena Van de Silva’nın adına ilk kez konulan “Avrupa Kültürel Mirasında Bilinçlenmeyi Artırma” amaçlı “Jüri Özel Ödülü” yazarımız Özgen Acar’a pazartesi gecesi verildi. Calouste Gulbenkian Müzesi’nin salonunda yapılan ödül töreninde Portekiz Cumhurbaşkanı Profesör Anibal Cavaco Silva da yazarımızı kutladı, başarılarının devamını diledi. Çeşitli ülkelerden gösterilen 13 aday arasında kitapları ile Avrupa kültürüne katkılarda bulunan İtalyan yazar Claudio Magris’e ödülünü Portekiz Cumhurbaşkanı Özgen Acar Lizbon’da ödülünü aldı verdi. Ödülün paylaşımı söz konusu olmadığından Acar’a “Jüri Özel Ödülü”nün verilmesi kararlaştırılmıştı. Konuklar arasında Türkiye’nin Lizbon Büyükelçisi Ebru Barutçu Gökdenizli ile çesitli ülkelerin büyükelçileri ve Portekiz’in ileri gelen kültür insanları da törende yer aldı. Törene Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Durao Barroso video görüntüsü ile katıldı. Europa Nostra’nın Başkanı ünlü tenor Placido Domingo’nun gönderdiği konuşması okundu. Törenin ilk bölümünde Portekiz kültürel varlıklarını koruma çalışmaları sunucularca anlatıldı. İlerleme Raporu, FSEK ve IFRRO Kongresi Avrupa Birliği’nin (AB) Türkiye ilerleme raporlarının daha çok siyasi kriterler bölümü merak edilir, tartışılır. Oysa raporlarda “Ekonomik Kriterler” bölümü çok daha geniş yer tutar. O bölümde malların serbest dolaşımından başlayarak medya, tarım, balıkçılık, enerji gibi birçok başlık altında yıl içinde Türkiye’nin AB’ye katılma konusunda ne kadar yol aldığı değerlendirilir. Bu bölümlerden biri de “Fikri Mülkiyet Hukuku”dur. AB’ye katılımla ilgili açılmış 13 başlıktan yedincisi olan “Fikri Mülkiyet Hukuku Faslı” ile ilgili ilk toplantı 67 Şubat 2006’da yapılmış. Bu faslı kapatmak için yapılması gereken işlerin en önemlisi “telif hakları alanında AB müktesebatı ile tam uyumun sağlanması ve uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi için Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nu (FSEK) değiştirmek” olarak belirlenmiş. Görüşmelerde Türkiye’yi temsil eden Telif Hakları Genel Müdürlüğü hazırladığı eylem planında yasa değişikliğini en geç 2009’da gerçekleştireceğini bildirmiş. O dönem bir taslak çalışması da yapılmış, ama nedense öngörülen tarihte yasada gerekli değişiklikler yapılmamış. Ertuğrul Günay’ın bakanlığı döneminde Telif Hakları Genel Müdürlüğü, diğer resmi kurumlara örnek olacak bir işbirliği anlayışıyla FSEK’de taraf olan tüm sektör temsilcilerinin katılımıyla iki yılı aşkın bir süre çalışarak yasa taslağını hazırlamış, taslak Bakanlar Kurulu’na görüşülmek üzere gitmişti. FSEK’nin geçen aylarda Meclis’ten geçip yasalaşması bekleniyordu. Ama 24 Ocak 2013’te bir kabine değişikliği yaşandı. Ömer Çelik, Ertuğrul Günay’dan görevi devraldı. Yasa taslağını Bakanlar Kurulu’nda ve Meclis’te Ömer Çelik savunacağı için etik olarak taslak geri çekildi. FSEK taslağının Çelik’in imzası ile hızlıca Bakanlar Kurulu’na tekrar getirilmesi bekleniyordu. Aradan geçen 9 aylık sürede bu imza işlemi gerçekleşmedi. Sektör temsilcileri yazılı ve sözlü olarak FSEK taslağının yasalaşması ile ilgili beklentilerini Bakan Çelik’e bildirmekle kalmayıp basın açıklamaları da yaptılar. Basın açıklamasında AB ile uyum sağlanmasının yanında dijital alanda hızla yaygınlaşan korsan yayıncılıkla mücadele için de FSEK taslağının bir an önce yasalaşması gerektiği belirtiliyordu. Türkiye İlerleme Raporu’nun “Fasıl 7: Fikri Mülkiyet Hukuku” bölümünde yıllardır tekrar edilen “Fikir ve sanat eserleri kanunu taslağı hazırlanmaktadır” cümlesini okuyunca bu gelişmeleri hatırladım. Kültür sektörü temsilcileri, Başbakan Erdoğan’ın korsan yayınla mücadeledeki kararlılığını ve 2004’te FSEK’de yapılan son değişiklikte nasıl bir rol aldığını hatırlatıp taslağın Meclis’e gelememesinin nedeninin gündem yoğunluğu olabileceğini söylüyor ve FSEK taslağının Meclis’e geldiğinde 2004’te olduğu gibi tüm partilerin desteğiyle hızlıca yasalaşabileceğini belirtiyorlar. 84 ülkeden 140 meslek birliğinin üye olduğu Uluslararası Çoğaltım Hakları Kuruluşları Federasyonu IFRRO 2013 Dünya Kongresi 2831 Ekim 2013 tarihlerinde İstanbul’da yapılacak. Yazar ve yayımcılık meslek birliklerinin üye olduğu IFRRO’nun kongresine Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı WIPO, UNESCO, CERLALC, AB ve Arap Devletleri Birliği gibi kurumların temsilcileri de katılacak. IFRRO Genel Kurulu’nun açılış konuşmasını Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik yapacak. Çelik’in açılış konuşmasında FSEK taslağının yasalaşmak üzere Meclis’e yollandığı müjdesini vermesi bekleniyor. Michel Camilo MASUMİYET MÜZESİ’NİN KATALOĞU ‘ŞEYLERİN MASUMİYETİ’ Pamuk’a ABD’den sanat kitabı ödülü Kültür Servisi Orhan Pamuk tarafından Masumiyet Müzesi’nin kataloğu olarak hazırlanan “Şeylerin Masumiyeti” bu sene ilk kez verilen Mary Lynn Kotz Ödülü’ne değer görüldü. Geçen yıl Amerika’da yayımlanmış hem en iyi müze ve sergi kataloğu hem de en edebi sanat kitabı seçilen kitap, Pamuk’un yazıp yayımladığı ve hem müze kataloğu hem de İstanbul’da kullanılan eşyalar ve koleksiyoncular üzerine düşüncelerini yazdığı edebi bir hatıra kitabı. Ödül, görsel sanatlar ya da sanatçılar üzerine yazılmış gazetecilik, şiir, kurmaca, biyografi, tarih ve müze sergisi ve kataloğu olarak yazılmış eserler arasından edebi açıdan en yetkin olanına veriliyor. Ödül töreninde yaptığı konuşmada romanlarını okurun kafasında resimler canlandırmak için yazdığını ifade eden Pamuk, “Resim olmadan edebiyat; yazı ve bir metin olmadan da bir resim hayal edilemez...” diye konuştu. Virginia Kütüphanesi ile Virginia Güzel Sanatlar Müzesi’nin ilk işbirliği olan ödül, önemli Amerikan ressamlarından Georgia O’Keeffe uzmanı ve “Rauschenberg: Sanatı ve Hayatı” adlı kitabıyla ödüllere değer görülmüş akademisyen ve yazar Mary Lynn Kotz anısına veriliyor. Ödülün diğer adayları “Cezanne” adlı kitabıyla Alex Danchev, “Titian”la Sheila Hale, “Âşık Sanatçılar”la Veronica Kavass ve “Bernini’nin Sevgilisi” ile Sarah McPhee’ydi. DÜZELTME Dün 15. sayfada yayımlanan Aydın Doğan Vakfı Karikatür Yarışması’yla ilgili “Özgür İfade Platformu” başlıklı haberde, Semih Balcıoğlu’nun yarışmanın danışmanı olduğu söylenmiştir. Ancak karikatürist Semih Balcıoğlu, 27 Ekim 2006 tarihinde hayatını kaybetti. 14. sayfadaki “50 Yıl Sonra Nâzım” başlıklı haberde ise “Nâzım Hikmet Sempozyumu”nun Bilgi Üniversitesi’nde yapılacağı belirtilmiştir. Söz konusu sempozyum Bilkent Üniversitesi’nde gerçekleşecektir. Düzeltir, yanlışlar için okurlarımızdan özür dileriz. Cambridge Üniversitesi’nden Dr. James Campbell tarafından hazırlanan ve Thames Hudson tarafından yayımlanan “The Library A Word History” (Kütüphane: Bir Dünya Tarihi) kitabında dünyanın 20 ülkesinden 80 kütüphanenin çarpıcı fotoğrafları yer alıyor. 5 yıllık bir çalışma sonucu hazırlanan kitapta, Washington’daki Kongre Kütüphanesi’nden Cambridge’teki ortaçağ dönemine ait Trinity Hall Kütüphanesi’ne kadar birçok yer hakkında bilgi mevcut. Fotoğraflar ise Will Pryce imzasını taşıyor. Ülkemizden fotoğraf sanatçısı Ahmet Ertuğ da “Temples Of Knowledge” adında bir kitap yayımlamış, çalışmada Avrupa’nın önemli kütüphanelerinin fotoğrafları yer almıştı. İlke Basın Yayım tarafından yayımlanan kitapta, kütüphanelerin tarihsel gelişiminin anlatımı Friedriach Krinsinger’e, tematik sunuş metni ise Thierry Grillet’ye ait. ın n a y n ü D bütün eri el n a h p ü küt n Kültür Servisi CerModern Kasım 2013 25 Ocak 2014 tarihleri arasında uygulamalı müfredatıyla sinema atölyeleri düzenliyor. “Şimdi Değilse Ne Zaman?” sloganıyla gerçekleştirilen atölyelerde danışman eğitmenler arasında Nebil Özgentürk, Can Dündar, Derviş Zaim, İpek Bilgin, Çağ Çalışkur, Pınar Bulut, Nilgün Öneş, Mustafa Preşeva, Thomas Balkenhol, Mehmet Açar ve daha birçok önemli isim yer alacak. Ankara Film Evi’nin yürütücülüğünde 12 hafta sürecek CerModern Sinema Atölyeleri için kayıt alımı başladı. CerModern sinema atölyeleri... ‘Pembe Yıldız’ 60 milyon dolar Sotheby’s’in ‘Muhteşem Mücevherler’ müzayedesinde rekor kırılması bekleniyor dede yer alacak olan “Walska Briolette Elmas Broş”un satış öncesi tahmini değeri ise 8 milyon dolar (16 milyon TL) olarak belirlendi. Müzayedenin şaheseri olarak nitelenen 59.60 karatlık oval kesim “Pink Star” elması, Amerika Gemoloji Enstitüsü’nün bugüne kadar değerlendirdiği en büyük kusursuz pembe elmas olarak biliniyor. 1999 yılında De Beers tarafından Afrika’da çıkarılan 132.5 karatlık ham elmas, iki yıldan fazla süren kesim ve işlenme süreci sonucunda, bugün “Pink Star” adı verilen göz kamaştırıcı değerli taşa dönüştürüldü. “Pink Star”ın, bugüne kadar müzayedeye çıkarılan en değerli elmas olduğu belirtiliyor. Efsane mücevherler arasında anılan “Walska Briolette Elmas Broş” ise 1971 yılında ünlü Van Cleef&Arpels tarafından yaratıldı. Şaheser bir tasarımı olan broş, 96.62 karatlık sarı bir elmas taşıyor. Armut biçiminde üç köşeli elmas, bir zamanlar opera şarkıcısı ve mücevher tutkunu Ganna Walska’nın (18871984) koleksiyonundaydı. Sotheby’s’in üç yıl önce yine Cenevre’de düzenlediği bir müzayedede, “Graff Pink” adlı elmas 46.2 milyon dolara alıcı bularak alanında dünya müzayede rekoru kırmıştı. u 13 Kasım’da Cenevre’de satışa sunulacak ‘Pembe Yıldız’ın bugüne kadar müzayedeye çıkarılan en değerli elmas olduğu belirtiliyor. Kültür Servisi Dünyanın önde gelen müzayede kuruluşlarından Sotheby’s’in 13 Kasım’da Cenevre’de düzenleyeceği “Muhteşem Mücevherler” müzayedesinde “dünyanın en büyük doğal hazinelerinden biri” sayılan “Pink Star” (Pembe Yıldız) adlı elmas, 60 milyon dolar (yaklaşık 120 milyon TL) tahmini değerle satışa sunulacak. Müzaye