Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 EKİM 2013 ÇARŞAMBA 12 DIŞ HABERLER [email protected] ABTÜRKİYE Üç yıl sonra AB’li bir diplomat, Fidan haberlerindeki asıl hedefin Başbakan olduğunu öne sürdü. yeniden başlıyor ‘Erdoğan gözden çıkarıldı’ İSRAİL DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI SÖZCÜSÜ DUYGU GÜVENÇ ANKARA MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın 10 İsrailli ajanın adını İran’a verdiği iddialarıyla başlayan “istihbarat” tartışması, Avrupa Birliği’nde (AB) farklı yorumlandı. AB’nin önde gelen etkin üyelerinden birinin Ankara Büyükelçisi, “Burada hedef Erdoğan ya da Fidan değil, İran” dedi. Cumhuriyet’in hükümetin Fidan’a yönelik tutumunu sorduğu büyükelçi, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu kavganın ardında İranABD yakınlaşması var. İsrail bunu istemiyor. Burada asıl hedef İran. ABD, İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ne yapacağından emin değil, ama İsrail, ABD’nin Ruhani’yle yakınlaşmasına karşı. ABD ise Ruhani’ye bir şans tanımak istiyor.” Bir AB’li diplomat da tartışmada asıl hedefin Başbakan Tayyip Erdoğan’ın politikaları olduğunu belirtirken “Erdoğan gözden çıkarıldı” yorumunda bulundu. Erdoğan’ın liderlik ömrünü tamamladığını ve Avrupa’da ‘düşüşteki bir lider’ olarak görüldüğünü belirten diplomat, “Kuşkusuz Erdoğan’ın izlediği politika ABD’den de İsrail’den de destek bulmuyor. Bu haberlerin hedefi bence Erdoğan’ın izlediği politika, Erdoğan’ın yöntemleri” ifadelerini kullandı. Fidan haberleri ilişkilerin düzelmesini istemeyenlerin işi Dış Haberler Servisi İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Yigal Palmor, Washington Post gazetesi yazarı David Ignatius’ın MİT Müsteşarı Hakan Fidan’la ilgili iddialarının İsrail kaynaklı olmadığını ve çıkarlarına kesinlikle hizmet etmediğini söyledi. Palmor, söz konusu haberin Türkiye medyasında “Hakan Fidan’ın hedef alınması” olarak görüldüğünü, ancak aynı haberin İsrail medyasında “İsrail’in hedef alınması ve itibarsızlaştırılması” şeklinde yer aldığını kaydetti. Hürriyet’in haberine göre, Palmor, söz konusu haberlerin Türkiye ile İsrail arasındaki diplomatik ilişkilerin tekrar kurulmasını istemeyen çevreler tarafından sızdırılmış olabileceğini söyledi. Öte yandan ABD basınında Fidan üzerinden Ankara’nın dış politikasına yönelik eleştirilerin arka planında Türkiye’nin Çin’den füze sistemi satın alma adımının yattığı iddiaları tartışılmaya devam ediyor. Fidan’a yönelik çıkışlarda bulunan Amerikan düşünce kuruluşu Dış İlişkiler Konseyi ile füze ihalesine katılan Raytheon şirketi arasında yakın ilişki olduğu iddiaları önceki gün basında yer aldı. Şam, Türkiye’den tazminat isteyecek Dış Haberler Servisi Suriye Başbakan Yardımcısı Kadri Cemil’in, Suriye’nin yıkımında muhaliflere yardımcı olan ülkelerden tazminat isteyeceklerini söylediği, bu çerçevede Türkiye’yi işaret ettiği belirtildi. Rus televizyonu RT’ye yaptığı açıklamada Cemil, konuyu Cenevre’de ikincisi planlanan uluslararası konferansta gündeme getireceklerini kaydetti. “Suriye’nin yıkılmasına neden olanlar bundan sorumlu olmalı” diyen Cemil, “Türkiye sanayi bölgesi Halep’i yağmaladı. Tüm sanayi tesisleri söküldü ve Türkiye’ye taşındı. Bu nasıl tazmin edilecek?” ifadesini kullandı. Cemil bu çerçevede herhangi bir bağımsız uluslararası mahkemenin bölgede inceleme yapabileceğini ve Suriye lehine karar vereceğini de savundu. Cenevre2 toplantısı ile Suriye’deki krize diplomatik çözüm yollarının ele alındığı, “Suriye’nin Dostları” grubu dışişleri bakanları toplantısı, dün İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleşti. 11 ülkenin katıldığı, Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun temsil ettiği toplantıda, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu yetkilileri de yer aldı. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, toplantı öncesinde ılımlı muhalefetin bir araya gelmesi gerektiği vurgusu yaptı. Toplantının ardından yayımlanan sonuç bildirisinde Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın önceki gün seçimlerde yeniden aday olabileceği yönündeki çıkışına ise tepki gösterildi. Bildiride, “Geçici hükümet oluşturulduğunda, ellerinde kan olan Esad ve yanındakilerin Suriye’de bir rol üstlenmemesi konusunda anlaştık. Mevcut krizde yapılanlardan sorumlu tutulmaları gerekmektedir” denildi. Bildiride, “Suriye rejiminin sarin gazı kullanması, füzelerle saldırılar yapması” kınandı ve rejimden Cenevre Anlaşması’na uyması istendi. KADINLARDAN ESAD’A ZİYARET Dış Haberler Servisi AB ile Türkiye arasındaki üyelik müzakereleri üç yıllık bir aradan sonra yeniden başlıyor. Lüksemburg’da dün toplanan AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda, Türk hükümetinin Gezi Parkı protestocularına yönelik sert tutumu nedeniyle ilişkilerin soğumasına rağmen AB ile Türkiye arasındaki görüşmelerin 5 Kasım’da başlamasına karar verildi. Türkiye’nin AB ile müzakere sürecinde Almanya, Fransa ve Kıbrıs Rum Kesimi bazı fasılların açılmasına itiraz etmiş bu nedenle de üç yıl boyunca yeni fasıl açılamamıştı. Müzakerelerde bölgesel politikalarla ile ilgili olan ve yoksul bölgelere yapılan AB yardımının nasıl harcandığı konusunu ele alan 22. Başlık da tartışmaya açılacak. Avrupa Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Stefan Füle, Türkiye’deki son gelişmelerin AB’nin angajmanının önemini ve AB’nin Türkiye’de reform için bir ölçüt olmaya devam ettiğini vurgularken, Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış da AB’nin aldığı kararı “olumlu” olarak değerlendirdi. Almanya’nın Avrupa işlerinden sorumlu bakanı Michael Link, 22. Fasıl’ın açılmasına Almanya’nın verdiği desteği Türkiye’nin sağladığı ilerlemeyle ilişkilendirerek “Türkiye ile zor konuları tartışmak için gerekli ivmeyi de sağlayacağız” dedi. İngiliz Guardian gazetesi “ AB’nin girişiminin Türkiye’de demokratik reformlar için görünümü güçlendirmeyi amaçladığı” görüşünü dile getirdi. luslararası Demokratik Kadın Federasyonu’ndan bir heyet, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı ziyaret etti. Federasyon Başkanı Marcia Campos liderliğindeki heyet, Esad’a üzerinde TKP’nin “Boyun eğme” sloganının yazılı olduğu bir flama da hediye etti. Heyette Türkiye TKP Konseyi üyesi Umut Kuruç’un yanı sıra Brezilya, Yunanistan, Hindistan, Lübnan ve Ürdün’den federasyon üyelerinin bulunduğu belirtildi. U İHA Bibi’yi sebze toplarken öldürdü Dış Haberler Servisi Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü, ABD’den, “yargısız infaz”a dönüştüğünü belirttiği insansız hava araçları (İHA) ile yapılan operasyonları durdurmasını istedi. ABD’nin özellikle Pakistan ve Yemen’de İHA’larla düzenlediği saldırılar uzun zamandır eleştiri konusu oluyor. Af Örgütü’nün Yemen’de düzenlediği konferansta kurum tarafından açıklanan bir raporda, ABD’nin Pakistan’da İHA’larla katliam yaptığına dair yeni kanıtların ortaya çıktığı belirtildi. Terörle bağlantılı olduğu iddiasıyla onlarca insanın katledildiği kaydedilen raporda, Kasım 2012’de 68 yaşındaki Mamana Bibi’nin bahçesinde sebze toplarken “cehennem ateşi füzeleri”yle öldürüldüğü, Temmuz 2012’de de aralarında 14 yaşında bir çocuğun da bulunduğu 18 tarım işçisinin akşam yemeği yerken öldürüldükleri vurgulandı. Uluslararası Af Örgütü Pakistan Sorumlusu Mustafa Kadri İHA’larla düzenlenen operasyonların ABD yönetimine öldürme yetkisi verdiğini savundu. Riyad’la Washington’ın arasına Suriye girdi Dış Haberler Servisi ABD basınında son dönemde, Türkiye ve Suudi Arabistan’a yönelik gizli servis başkanları odağından eleştirel yazıların kaleme alınması Washington’ın Körfez ve Ortadoğu denkleminde farklı bir politik yaklaşıma doğru yol mu alıyor sorularını artırdı. ABD’nin “şer ekseni” listesindeki Şii İran’la yakınlaşma sinyallerinin yanı sıra Mısır, Suriye politikalarının geleneksel müttefiki durumundaki Sünni eksenli Riyad ve Ankara ile gerginliğe neden olduğu yorumları da dikkat çekiyor. Wall Street Journal gazetesinde yaklaşık 10 gün aradan sonra bir kez daha Suudi Arabistan İstihbarat Başkanı Prens Bender bin Sultan el Suud merkezinde bir makale yer alırken, yazıda RiyadWashington arasında Suriye, İran, Mısır konularındaki farklı yaklaşımlar çerçevesinde esen soğuk rüzgârlara işaret edildi. “İstihbarat şefi Suudileri ABD’den uzaklaştırıyor” başlıklı haberde, geçen hafta sonu Bender’in Avrupalı diplomatlarla görüşmesinde Washington’ın bölgesel politikalarını protesto amacıyla Suriyeli muhaliflerin silahlandırılması ve eğitilmeleri konularında CIA da dahil olmak üzere ABD ile işbirliği ölçeğini azaltmayı planladığını söylediği savunuldu. Bender’in Cidde’deki toplantıya Batılı diplomatları davet ettiği, Obama yönetiminden duydukları rahatsızlığı ilettiği ifade edilen yazıda, Suriye’de kimyasal kullanılmasına bombardımanla yanıt veTürkiye’nin de aralarında olduğu mütrilmemesine, Esad yönetimitefiklerinde rahatsızlık yarattığı gönin devrilmemesine tepkili rüşüne yer verildi. Suriye konusunolduğu vurgulandı. daki yaklaşım farklılıklarına işaHaberde Riyad’ın seret edilen haberde dikkat çeken çilmek için kampanyaiddialardan bazıları ise söyle: lar yürütmesine karşın, “Riyad yönetiminin geçen hafta bu amacıABD’nin olası bir Suriye na ulaştığı BM Güvensaldırısı durumunda Suudi lik Konseyi’nin geçici Arabistan toprakları içindeki üyelik koltuğunu reddetpetrol alanlarının ABD donantiği, kararına gerekçe olaması tarafından korunması talerak Suriye, Filistin konubine Washington’dan tatmin larında konseyin etkisiz kaledici yanıt gelmedi. Suriye’nin masını gösterdiği hatırla10 gün önce vurulmasında ABD’nin asketıldı. Bender’in de Batılı MİT Müsteşarı ri ortağı olmak isteyen Sudiplomatlara konseydeer Fidan’la ilgili hab udilerle, Washington vuruki geçici üyeliği reddetyapan Wall Street labilecek olası hedeflerin lismelerinin “BM’ye deJournal’da, dün de tesini paylaşmadı. Hayal kığil, ABD’ye mesaj olduat bar Suudi İstih rıklığına uğrayan Suudiler ğunu” söylediği iddialar der Ben ı kan Baş ABD’ye savunma ortaklığınarasında. Toplantıda Sueksenli bir yorum da yeni alternatiflere açık ol. udi istihbarat şefinin Şam aldı yer dukları, uygun fiyata iyi siyönetimi karşıtlarına destek konusunda Ürdün ve Fransa da dahil lah arayışında oldukları mesajını verolmak üzere diğer müttefiklerle işbirliği di.” Ancak tüm bu gerilimlere karşın ni artıracağı mesajı verdiği kaydediliyor. Amerikalı bir yetkilinin ABD ve SuuGazetedeki yazıda Bender’in sert tutumu di Arabistan arasında ulusal güvenlik na karşın Suudi yönetiminde ABD’ye na konularını kapsayan temel hususlarda sıl bir tavır alınacağı konusunda ortak bir “güçlü ve istikrarlı bir ilişki” oldututum olmayabileceği yorumu da yapıldı. ğu yönündeki sözleri de aktarıldı. Bir Washington’ın Suriye’de muhaliflere diğer ABD’li yetkilinin de “Bazı kogönderilen silahların köktendinci grupla nularda farklı bakış açılarına sahip rın eline geçmesinden korkan, hatta ılım olsak da tüm bunları açık ve dürüst lı muhaliflere bile ulaştırılmasına tem bir şekilde birbirimizle paylaşıyokinli yaklaşımının Suudi Arabistan ve ruz” dediği kaydedildi. Dış Haberler Servisi Kişisel servetiyle dünyanın en zengin devlet adamı kabul edilen Brunei Sultanı Hasan Bolkiah, İslami ceza yasalarını daha da sertleştirdi. Bolkiah, dün yaptığı açıklamada, hırsızların ellerinin kesilmesini ve zina yapanların recm edilmesini içeren “yeni” İslami ceza yasasının altı ay içerisinde uygulanacağını bildirdi. Bolkiah, yeni yasanın Allah’ın yol göstericiliğinde, petrol zengini 420 bin nüfuslu ada ülkesinin “büyük tarihinin bir parçası” olarak yaşama geçirileceğini kaydetti. Nüfusun üçte ikisinin Müslüman olduğu ülkede Budist, Hıristiyan ve yerel inançlara sahip azınlıklar var. Dinleme krizini telefonda konuştular Dış Haberler Servisi Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) 70 milyondan fazla Fransızın telefon görüşmelerini dinlediğinin ortaya çıkmasıyla ABD ile ilişkileri krize giren Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın ABD Başkanı Barack Obama’yı telefonla aradığı bildirildi. Hollande’ın telefon görüşmesinde iki ülke arasında ortaya çıkan krizden duyduğu rahatsızlığı dile getirdiği belirtildi. Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan dün yapılan açıklamada Hollande’ın, Obama’dan Fransa’nın konuya ilişkin olarak ayrıntılı şekilde bilgilendirilmesini istediği kaydedildi. Açıklamaya göre Obama bu tür eylemlerin müttefikler arasında sorun yaratabilecek nitelikte olduğunu kabul etmekle beraber basında yer alan bazı haberlerin abartılı olduğunu ve gerçeği yansıtmadığını söyledi. ‘Esad rol üstlenmeyecek’ Cenevre’ye gelecek Davutoğlu: Koalisyon idan 2 mevkidaşıyla karşılaştırılmıştı Wall Street Journal’da yaklaşık 10 gün önce de MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın mercek altına alındığı makalede Fidan, Suudi istihbarat şefi ve İran’ın Kudüs Kuvvetleri Komutanı Kasım Süleymani ile karşılaştırılmış, bu isimler bölgedeki liderlik boşluğunu ülkelerince doldurmaya çalışan üç istihbarat şefi olarak nitelendirilmişti. Amerikan Foreign Policy’de önceki gün çıkan bir yorumda Riyad’ın ABD’nin Rusya ile Suriye konusunda ortak adımlarına ve bu çerçevede kimyasal silahların imhası anlaşmasına varmasına tepkili olduğu kaydedildi. F Dış Haberler Servisi Venezüella dün geçen hafta sonu ülkenin hava sahasına giren iki düşman uçağını düşürdüğünü açıkladı. Bu ayın başlarında bu tür hava ihlali yapan uçaklara karşı operasyon izni veren yasanın kabulünden sonra havadaki ilk saldırı olarak değerlendirilen olayda vurulan uçaklarda Orta Amerika’dan uyuşturucu kaçıran tacirlerin bulunduğu ve Venezüella hava kuvvetlerine ait uçağın pilotunun uyarısını geri çevirdiği belirtildi. Dış Haberler Servisi Kenya’nın başkenti Nairobi’deki AVM saldırısının sorumlusu Eşşebab örgütüne üye olduğu iddia edilen İngiliz Samantha Lewthwaite’ın El Kaide’nin eski lideri Usame Bin Ladin için yazdığı şiirler bulunduğu bildirildi. Beyaz Dul lakaplı Lewthwaite’in Usame’ye Övgü adını taşıyan 34 dizelik şiirde “Usame babam, kardeşim, ona olan sevgim hiçbir şeye benzemez / Artık sen yoksun, Müslümanlar uyanmak ve güçlü olmak zorunda ..” gibi ifadeler var. Venezüella uçak düşürdü Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, “Suriye Ulusal Koalisyonu, Türkiye’nin de içerisinde olduğu bazı ülkelerin garanti vermesi durumunda Cenevre’ye geleceklerini söyledi” dedi. Davutoğlu toplantı sonrasında basına yaptığı açıklamada “Bildirgede göreceksiniz, Türkiye’nin önem verdiği temel unsurlar yer alıyor” dedi. Brunei şeriat kılıcını biledi Beyaz Dul’dan Ladin’e şiir