Katalog

3 MAYIS 2012 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER 9 Obama’nın Afganistan ziyaretinin hemen ardından düzenlenen saldırıda 7 kişi öldü Taliban’dan bombalı yanıt ? ABD Başkanı’nın seçim kampanyasının durağı bu kez Afganistan oldu. 2014’te bu ülkeden çekileceklerini hatırlatan Obama, “Birçok Amerikalının savaş yorgunu olduğunun farkındayım... Yurtdışında on yıllık savaştan, yurtiçinde de ekonomik krizden çıkarken, Amerika’yı yenilemenin zamanı. Bu savaş dönemi Afganistan’da başladı ve biteceği yer de orası” dedi. Dış Haberler Servisi El Kaide lideri Usame bin Ladin’in öldürülmesinin birinci yılında Afganistan’a sürpriz bir ziyarette bulunan ABD Başkanı Barack Obama “burada başladıkları işi bitireceklerini, savaşı sona erdireceklerini” söyledi. “Taliban’ın ivmesini kırdık” diyen Obama’nın Afganistan’dan ayrılmasından hemen sonra ise başkent Kâbil’de düzenlenen saldırılarda biri öğrenci 7 kişi ölürken aralarında çocukların da bulunduğu 18 kişi yaralandı. Kasımda yapılacak başkanlık seçimlerinde bir dönem daha koltuğunu koruma arayışında olan Obama, Afganistan’da Bagram Hava Üssü’nden Amerikan halkına seslendi. 2014 yılı sonuna kadar Afganların ülkelerinin güvenliğinden tam sorumlu olacaklarını söyleyen Obama, “Birlikte çalışacağız ama bu ülkede daimi üsler inşa etmeyeceğiz, kentleri ve dağlarında devriye gezmeyeceğiz” dedi. Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai Obama’nın Karzai ile anlaşmaya imza atmasının ardından Taliban’ın yabancıların kaldığı bölgeye düzenlediği saldırıda 7 kişi ölünken aralarında öğrencilerin de bulunduğu 18 kişi yaralandı. (Fotoğraflar: AP/ EPA) Tiyatro Baharı Ferzan Özpetek’in “Şahane Misafir”ini gördünüz mü? Özpetek’in filmi eski bir tiyatro sahnesinde biter. O sahne… Roma’nın dillere destan şehir tiyatrosu “Teatro Valle”nin sahnesidir. Antik Roma’nın iki bin yıllık mabedi “Pantheon”un az ilerisinde, kendisiyle aynı adı taşıyan küçük bir ara sokakta “Teatro del Valle”... İtalyan başkentinin bu en eski “şehir tiyatrosu”, bir yıldır işgal altında. “Occupy Wall Street” ve “Öfkelilerin” Madrid’deki işgal eylemlerinin kültür versiyonunu oluşturan “Teatro Valle işgali”; geçen yıl tam bu mevsimde başladı... Dönemin “kültür ve aydın düşmanı” Berlusconi hükümetinin cesaret verdiği sağcı belediye başkanı Gianni Alemanno, tiyatro fonlarını kesip Valle’yi özelleştirmek isteyince, Roma’da bir “tiyatro baharı” patladı… Kararın tebliğine fırsat kalmadan… sahne ışıkçısından aktörüne, “Valle”nin izleyicilerini de kapsıyan büyük bir insan zinciri, tiyatroyu kuşatarak işgal altına aldı. O gün bugün işgal sürüyor. www.teatrovalleoccupato.it adresiyle internette üç dilde İtalyanca, İngilizce, Fransızca bilgi veren “işgal hareketi”; kültürel direnişi tüm yönleriyle kamuoyuna anlatıyor ve destekçileri gelişmelerden günü gününe haberdar ediyor. ile önceki gün bir araya gelen Obama, iki ülke arasında stratejik bir anlaşmaya imza atıldığını da duyurdu. Obama, yeni ilişki türünün, Afganların kendi ülkelerinin güvenliğinden sorumlu olduğu, savaşın sona erdiği bir geleceği öngördüğünü belirtti. Anlaşmanın ABD’nin Afgan güçlerinin eğitilmesi için kalmasına yeşil ışık yakabileceğine dikkat çekiliyor. Konuşmasında, “Taliban’ın ivmesini kırdık” diyen Obama “Güçlü Afgan güvenlik güçleri inşa ettik. El Kaide’nin yönetimini, üst düzey 30 liderinden 20’sinden fazlasını ortadan kaldırmak suretiyle yıktık. Ve bir yıl önce, Afganistan’daki bir üsten, askerlerimiz Bin Ladin’in öldürüldüğü operasyonu başlattı” ifadesini kullandı. Amaçlarının, “Amerika’nın imajında bir ülke inşa etmek ya da Taliban’ın her bir kalıntısını yok etmek olmadığını” savunan Obama, “Hedefimiz El Kaide’yi yok et ‘Amerikalılar savaş yorgunu’ mek” dedi. İki hafta sonra Chicago’da düzenlenecek NATO zirvesinde, uzun vadede güçlü ve sürdürülebilir bir Afgan gücünü destekleme yönündeki teklifi onaylayacaklarını da dile getiren Obama şunları söyledi: “Birçok Amerikalının savaş yorgunu olduğunun farkındayım... Ama, Afganistan’da şafağın hemen öncesindeki karanlıkta ufukta yeni bir günün ışıklarını görebiliyoruz. Irak savaşı bitti... Yurtdışında on yıllık savaştan, yurtiçinde ekonomik krizden çıkarken Amerika’yı yenilemenin zamanı. Bu savaş dönemi Afganistan’da başladı ve biteceği yer de orası.” Obama’nın Afganistan’dan ayrılmasından birkaç saat sonra ise başkent Kâbil ve çevresi patlamalarla sarsıldı. Taliban militanlarının aralarında AB ve BM’den de olmak üzere yüzlerce yabancının kaldığı, yabancı üslerin olduğu yüksek güvenlikli “Green Village” bölgesine düzenlediği saldırıda aralarında bir öğrenci, bir güvenlik görevlisi olmak üzere 7 kişi öldü. NATO tüm saldırganların öldürüldüğünü duyurdu. Saldırıda 18 kişinin yaralandığı, aralarında okul yolundaki çocukların da olduğu kaydediliyor. Görgü tanıkları ve yetkililer bomba yüklü bir araçla intihar eylemcisinin kendini havaya uçurduğunu, ayrıca burka giymiş silahlı Taliban militanlarının yerleşkeye saldırdığını söyledi. Taliban’ın bir sözcüsü saldırıların Obama’nın ziyaretine yanıt olduğunu belirtti. Tiyatro siyasetin malı değildir “Valle işgalini”, ben tiyatronun önünden geçerken tesadüfen ilk gününde keşfettim. Tiyatro binasını sıra dışı bir insan kalabalığı sarmıştı. Ön cephe boydan boya, siyasi afişlerle kaplıydı… Fuaye ve tiyatro salonunun içinde de ünlü tiyatro eserlerinden yapılan alıntılar, afişlerle balkonlara asılmıştı… Nobelli yazar Dario Fo’dan (Sahi bizim Nobel yazarımız Orhan Pamuk nerede?) ünlü sinemacı Nanni Moretti’ye dek kültür sanat dünyasının tüm kalburüstü temsilcileri “Teatro Valle”de buluşmuşlardı… Büyük aktörler, sanatçılar, yazarlar… her biri yoğun programlarını bir yana bırakıp “Valle”ye koşmuşlardı. Geçirdiği fıtık ameliyatının ardından kötürüm kalan Bernardo Bertolucci bile; “Valle direnişine” fiziken katılamadığı halde duygusal bir destek mesajı göndermiş, “Valle’deki direnişi filme alabilmiş olmayı çok arzu ederdim” demişti. “Valle” etrafında etkili bir medya kampanyası yaratmayı başaran Çizme’nin sanat dünyasının önde gelen isimleri; işgali başlatan maraton boyunca birer birer sahne almışlar; yapılan kısa beşer/onar dakikalık konuşmalar boyunca, tiyatro tutkularını ve siyasi kaygılarını… işgalin doğrudan parçası olan izleyicilerle paylaşmışlardı... “Şahane Misafir”in eşcinsel pastacısını oynayan sevimli aktör Elio Germanno mikrofon başında mesela şöyle bir konuşma yapmıştı: “Tiyatro sanatçılar ve izleyenlerindir. Tiyatro siyasetin malı olamaz. Tiyatro bizlerin olduğu için biz bugün buradayız. Tiyatro, yurttaşlara ait olduğu için burayı işgal etmekteyiz. Kâr adına kimin elinde kalacağı belli olmayan tiyatromuzu korumak boynumuzun borcudur. Tiyatromuzu vermeyiz!” Özpetek’in “Şahane Misafir”i burada çekmesi de; “direnişe” verilen desteğin parçasıydı… Haziranda bir yılını dolduracak olan işgal döneminde Valle’yi vakfa dönüştürebilmek için para toplamaya girişen “işgalciler”; dönüşümlü olarak hâlâ tiyatroda yatıp kalkıyor. Tiyatro sahnesini atıl bırakmayarak, burada sürekli temsiller, gösteriler, konserler, seminerler, konferanslar, sergiler düzenliyorlar. Başta bedava olan etkinliklerin çoğu, “Valle’yi desteklemek” adına artık paralı yapılıyor… Esad’ın verdiği silahlar kendisine dönüyor OSMAN ÇUTSAY Kahire’de protestoculara ölümcül saldırı Dış Haberler Servisi Mısır’ın başkenti Kahire’de Savunma Bakanlığı’nın önünde bir süredir oturma eylemi yapan protestoculara kimliği bilinmeyen kişilerce yapılan molotofkokteyli saldırısında 20 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi de yaralandı. Cumhurbaşkanlığı adaylığı Mısır Seçim Komisyonu’nca iptal edilen Selefi aday Hazım Salah Ebu İsmail’i destekleyen gruplar ile bazı sol ve liberal görüşlü örgütler, iktidarda bulunan Yüksek Askeri Konsey’in görevi sivillere devretmesi isteği ile başkentin Abbasiye semtinde bulunan Savunma Bakanlığı önünde geçen hafta oturma eylemi başlatmışlardı. Eylemin ilk günlerinde Abbasiye sakinleri ile eylemciler arasında da çatışmalar çıkmış, Selefi protestocular yakaladıkları saldırganları bir çadırda uzun süre alıkoymuşlardı. Davutoğlu, Annan’la görüştü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, BM ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan’la telefon görüşmesi yaparak Suriye’deki durumu ele aldı. Davutoğlu, Türkiye açısından Suriye’deki durumun nasıl göründüğünü Annan’a aktardı. İdlib’de savaş suçu işlendi Dış Haberler Servisi İnsan Hakları İzleme örgütü (HRW), Suriye güvenlik güçlerinin İdlib eyaletinde “savaş suçu” işlediğini belirtti. New York merkezli örgütür raporunda Suriye ordusunun 12 Nisan’da ateşkesin başlamasından önce 95 sivili öldürdüğünü ileri sürdü. Bu arada BM’nin üst düzey yetkililerinden Herve Ladsous ise Suriye’de ateşkesin ihlalinde çatışan her iki tarafın da suçlu olduğunu söyledi. FRANKFURT Almanya’nın etkili haber dergisi Der Spiegel’in internet sitesinde yer alan ayrıntılı bir haberde, isyancı gerillaların nihai saldırı için yoğun biçimde silahlandığı, büyük miktarda havan topu, tanksavar ve uçaksavar füzesiyle her tür mermi depoladığı, bu arada silah tacirlerinin de “hayatlarının işini bağlayarak büyük kazançlar sağladığı” belirtildi. Kuzey Lübnan’daki isyancılarla bağlantı kuran Der Spiegel, taktik değiştiren isyancıların, ağır silahlara yöneldiğini bildirdi. İsyancıların Duşka, Grad, Katyuşa, TAW, SAM6, SAM7 gibi füzeler, havanlar ve topları Lübnan üzerinden satın ve teslim aldığı ortaya çıkarken, bunların Esad’a son saldırı için şimdilik depolandığı da vurgulandı. Silah kaçakçılarının, “malları”, Lübnan’daki Yeşil Hat üzerinden Suriye’ye soktuğu ileri sürülen haberde, isyancıların Suudi Arabistan’ın 100 milyon dolarlık yeni bir fonu silah alımı için serbest bırakmasını beklediği kaydedildi. Dergi, silah tacirleri ve isyancılarla yaptığı görüşmelerde, ağır silahların savaşın seyrini değiştireceğine inandıklarını ve bir şeriat devleti kurmanın önünün bu sayede açılacağını belirttiklerine de dikkat çekti. Suriye’nin Lübnan’daki müttefiki Hizbullah’a, Alevi gruplara ve Hıristiyanlara silah verdiği, ancak bu silahların o kesimlerdeki “satıcılar” tarafından kaçakçıların ve isyancıların eline döndüğü ileri sürüldü. Mısır’da protestocular kendilerine saldırdığını iddia ettikleri kişiyi kıyasıya dövdüler. (Fotoğraf: AFP) Clinton geldi, ‘misafirlik’ bitti Dış Haberler Servisi Çin’de hükümet karşıtı eylemleri nedeniyle tutulduğu ev hapsinden kaçan görme engelli aktivist Çen Guangçeng’in sığındığı ABD’nin Pekin Elçiliği’nden ayrıldığı belirtildi. Aktivistin elçiliği terk ettiğini Çin resmi haber ajansı Şinhua duyurdu. Ajans, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın yıllık Çin ziyaretine başladığı sırada, “6 gün boyunca” kaldığı elçilikten ayrıldığı haberi gelen Çen’in büyükelçiliği “kendi iradesiyle” terk ettiğini belirtti. Ancak Çen’e yakın bazı kaynaklar aktivistin ailesinin güvenliğinden endişe ettiğini ve bu yönde Çinli yetkililer tarafınÇen elçilikten çıkarken, dan tehdit edildiği için elçilikten ayrılmak ABD yönetiminin üst yekililerinden biri, benzeri bir zorunda kaldığını savundu. ABD’nin Pekin Büyükelçisi Gary Locdurumun bir kez daha ke , ailesiyle görüşeceği belirtilen aktivisti tekrarlanmayacağını belirtti. (Fotoğraf: AFP) kendi arabasıyla tedavi görmek üzere bir tıp merkezine götürdüğünü söyledi. Hükümetin kürtaj ve kısırlaştırma politikalarına karşı olduğu gerekçesiyle 22 Nisan’da ev hapsinde tutulmasına karar verilen Çen’in ABD Büyükelçiliği’ne “normal olmayan” yollardan getirildiğini iddia eden Çin yönetimi, ABD’den özür talep etti. Çin Dışişleri bakanlığı sözcüsü Liu Weimin, ABD’nin tutumundan Çin’in “mutlu olmadığını” kaydederek gelişmenin iki ülke arasındaki ilişkiyi etkileyeceğini ifade etti. Çen Guangçeng’in ülkesini ziyaret etmekte olan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ı öpmek istediği ileri sürüldü. İddiayı ABD’li bir yetkili ortaya attı. ‘Koyun’dan yurttaşa… “Teatro Valle” işgali, şehir tiyatrolarının yanı sıra İtalya’da “kamu tiyatroları” olarak anılan devlet tiyatrolarına atfedilen önemin bir göstergesi. Milano’nun efsanevi Piccolo tiyatrosu yanında Torino, Cenova, Trieste, Catania gibi önemli kentlerde on altı büyük “kamu tiyatrosu” bulunan İtalya’da bu gelenek, II. Dünya Savaşı sonrası yıllarda güç kazanmış… “Faşizm tortularından” arındırılan “özgür, bağımsız yurttaşı” geliştirmek amacıyla desteklenen “kamu tiyatroları”, belli bir misyonla ortaya çıkmış: Toplumu demokratik yönde dönüştürmek! İzleyiciyi “koyun” kategorisinden çıkartıp, “yurttaşlık bilinciyle” geliştirmek... Bu amaçla onlara kültürel, medeni, laik bir donanım vermek… Tiyatroyu “laik” bir kurum olarak kilise baskısından özellikle uzak tutmak ve özerk biçimde güçlendirmek… “Muhafazakâr sanat” adına, kilise nitekim öteden beri tiyatroya hep nüfuz edip, etkisine sahip çıkmak istemiş… 19. yüzyılda “kamu tiyatrosunun” İtalya’daki ilk çıkışı zaten başlangıçta kiliseden; dini bayramlar harici kamuya gösteri sunmak özgürlüğünü elde etmek ayrıcalığıyla sağlanmış… Tiyatro dolayısıyla… laiklikle doğrudan ilgili bir konu. “Kamu hizmeti veren tiyatro”, rastgele bir gösteri sahnesinden ibaret değil. Çok etkileyici bir “kültür taşıyıcısı”. Antikçağlardan itibaren tiyatro daima açılım, diyalog, eleştirel bir düşünce mabedi olmuş… Tiyatroyu vermek bu nedenle, bunların hepsini feda etmek anlamına geliyor. AKP’nin tiyatroyu hedefe koyması boşa değil. Clinton’ı öpmek istiyor CUM OK İSTANB UL ÇA ĞRISI 6 MAYIS 2012 Saat 12.00’de DOLMABAHÇE’DEYİZ! YİĞİTLERİMİZ, AC I K AY BI M IZ Çağdaş tiyatromuzun önde gelen oyuncularından, Nâzım Hikmet etkinliklerinde yıllar boyu birlikte çalıştığımız arkadaşımız, Vakfımız Danışma Kurulu Üyesi YUSUF ASLAN, HÜSEYİN İNAN ve DENİZ GEZMİŞ’in uğruna canlarını verdikleri “Tam Bağımsız ve Gerçekten Demokratik Türkiye” mücadelesinde, Amerikan bahriyelilerinin bundan 40 yıl önce denize döküldüğü Dolmabahçe Rıhtımı’nda buluşarak, ellerimizdeki kırmızı karanfilleri denize serperek, Onlara saygı sunacağız... SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ İletişimBilgi: 0536 739 02 29 0555 967 24 97 0535 412 68 68 0532 391 11 27 CÜ N E YT TÜ R EL’i yitirmenin acısı içindeyiz. Nâzım Hikmet Vakfı Cenazesi, 3 Mayıs Perşembe günü (bugün) Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde yapılacak törenin ardından, Teşvikiye Camisi’ndeki öğle namazını müteakip Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedilecektir. w w w. cu moki st a nbul . org C MY B C MY B