Katalog

SAYFA CUMHUR YET 4 MAYIS 2011 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr İslamabad yönetimi, Washington’dan gelen suçlayıcı açıklamalar karşısında savunmaya geçti Pakistan egemenliği unuttu ELÇ N POYRAZLAR Dikkatler yeni liderde BAHADIR SEL M D LEK ANKARA El Kaide’nin bir numaralı ismi Usame bin Ladin’in öldürülmesinden sonra, örgütün hem askeri hem de siyasi açıdan bir yol ayrımına geleceği belirtiliyor. Bin Ladin sonrasında örgütün yönetiminin, halen ikinci adam pozisyonunda olan Mısırlı Eyman el Zevahiri’nin eline geçmesine kesin gözüyle bakılıyor. Bin Ladin’in öldürülmesi Ankara’da da memnuniyet yaratırken diplomatik kaynaklar, “Bu, dünya üzerindeki diğer terör örgütlerine mesaj niteliği taşımalıdır” değerlendirmesini yaptılar. Bin Ladin’in öldürülmesi, “11 Eylül hesaplaşmasının bitiş düdüğü mü, yeni bir terör döneminin başlangıcı mı” sorusunu da beraberinde getirdi. Bin Ladin sonrası, örgütün iki numarası olan Mısırlı el Zevahiri’nin örgütün iplerini eline alması bekleniyor. El Zevahiri, 7 Ağustos 1998’de, ABD’nin Tanzanya’daki Darüsselam ve Nairobi büyükelçiliklerinin bombalanması olayında rol oynadığı iddiasıyla suçlanıyor. Zevahiri’nin El Kaide’yi daha fazla siyasi zemine taşımaya kalkmasının, örgütün içindeki radikal kanadın örgütten kopmasıyla sonuçlanacağı dile getirilyor. El Kaide’nin Arap ülkelerinde sivil halktan önemli kayıplara neden olan eylemlerinin, örgütün tabanını yitirmesine neden olduğu, bu açıdan Zevahiri’nin yeni dönemde örgütü yeniden canlandırmak için Batı ülkelerini hedef alabileceği de belirtiliyor. Bölgedeki gelişmeleri yakından izleyen kaynakların yaptığı değerlendirmelere göre, Bin Ladin öldürülmeden önce El Kaide çökme noktasına gelmişti. El Kaide’yi bu noktaya getiren ise örgütün Arap ülkelerinde sıradan Müslüman insanların da topluca ölmesine neden olan eylemleri sonucu taban desteğini yitirmesi olmuştu. Aynı kaynakların bir başka değerlendirmesine göre ise Mısırlı olduğu için Müslüman Kardeşler bağlatısı da olan el Zevahiri eğer terör eylemlerine ara verir ya da eylemlerini Avrupa ülkelerine ya da ABD’ye yöneltmezse, örgüt içindeki radikal kanadın kopması kesinleşir. El Kaide’nin aynı şekilde yeniden canlandırılmasının mümkün olmadığına dikkati çeken kaynaklar, “Müslüman ülkede eylem yaparlarsa çöküşleri hızlanır. Ama diğer yandan da Batı’da eylem yapacak güçleri kalmadı” görüşünü dile getirdiler. WASHINGTON El Kaide lideri Usame bin Ladin’in, ABD güçlerince Pakistan topraklarında bu ülke yetkililerini bilgilendirmeden düzenlediği baskın sonucunda öldürülmesinin ardından Washingtonİslamabad ilişkilerinde çatlak yaşanabileceği görüşü öne çıktı. Washington’da “dünyanın en çok arananlar” listesindeki Bin Ladin’in Pakistan’da nasıl böylesine göz önünde “gizli” yaşadığına ilişkin sorular yükselirken operasyona katılmadıklarını açıklayan Pakistan Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari militanlara karşı harekete geçmedikleri yönündeki görüşleri reddetti. Bin Ladin’in uzun süredir Pakistan’ın başkentine yaklaşık 100 km. uzaklıktaki Abbottabad’da yaşadığı, kaldığı yerleşkenin Askeri Akademi’nin çok yakınında yer aldığı yönündeki bilgilerin ortaya çıkmasının ardından gözler “terörle savaşımda” yakın müttefik İslamabadWashington ilişkilerine çevrildi. ABD Başkanı Barack Obama’nın İç Güvenlik ve Terorizmle Mücadele’den Sorumlu Başdanışmanı John Brennan, “Bin Ladin’in Pakistan’da herhangi bir destek sistemi olmadan kalmasının akıl almaz” olacağını söyledi. Bin Ladin’in resmi düzeyde nasıl bir destek aldığı konusunda konuşmak istemediğini söyleyen Brennan, Pakistanlı yetkililerle yakın iletişim içinde olduklarını ve bunu araştırmayı sürdüreceklerini ifade etti. Zerdari militanlara Pakistan Cumhurbaşkanıyönündeki(altta sağda)reddederken karşı harekete geçmedikleri görüşleri Pakistanlı bir istihbarat yetkilisi ise utanç duyduklarını ifade etti. Bin Ladin operasyonunun egemenlik ihlali boyutunu ise bir tek eski Cumhurbaşkanı Müşerref dile getirdi. Müşerref, “Amerikan birlikleri sınırdan geçerek, kentlerimizden birinde eylem gerçekleştiriyor. Bu Pakistan halkının kabul edebileceği bir şey değil” dedi. ABD’nin Pakistan’daki büyükelçiliği ve konsoloslukları, ikinci bir emre kadar halka verilen rutin hizmetlerini durdurdu. (REUTERS) kistan güvenlik birimlerinin yanıtlaması gereken sorular bulunduğunu dile getirdi. Amerikan Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Mike Rogers ise ABD’nin en az bir düzine üst düzey El Kaide liderinin Pakistan’da olduğunu düşündüğünü belirtti. Pakistan’ın İngiltere Büyükelçisi Vecid Şemsül Hasan’ın Bin Ladin’in öldürülmesiyle sonuçlanan operasyonu ABD ile ülkesinin ortak yürüttüğü iddiası kısa bir süre sonra Pakistan Cumhurbaşkanı Zerdari tarafından yalanlandı. Zerdari, Amerikan Washington Post gazetesinde yayımlanan makalesinde, Pakistan’ın topraklarındaki militanlara karşı harekete geçmediği yönündeki görüşleri de reddetti. El Kaide liderinin yerinin Pakistanlı yetkililerce bilinmediğini savunan Zerdari, “Bin Ladin, onun olabileceğini düşündüğümüz hiçbir yerde değildi” ifadesini kullandı. Zerdari, “ortak bir operasyon olmasa da, ABD ile Pakistan arasındaki on yıllık işbirliği ve ortaklığın, medeni dünyaya sürekli tehdit oluşturan Bin Ladin’in yok edilmesini sağladığını” kaydetti. ABD’de bazılarının, Pakistan’ın terorizmle mücadelede enerjiden yoksun, ikiyüzlü olduğunu iddia ettiklerini söyleyen Zerdari, bunların gerçekleri yansıtmadığını belirterek, “Pakistan’ın El Kaide’den nefret etmek için her ülkenin olduğu kadar sebepleri var. Terorizme karşı savaş, Amerika’nın olduğu kadar Pakistan’ın da savaşıdır” dedi. ti. Ancak sonrasında evin takibine son verildiğini kaydeden yetkili “iyiyiz ama Allah değiliz” ifadesini kullandı. estek ağına sahip olduğu açık Pakistan’n Washington Büyükelçisi Hüseyin Hakkani ülkesinin Bin Ladin’in izini sürerken istihbarat servislerinin eksikliklerini araştıracağını söyledi. Hakkani, CNN’ye yaptığı açıklamada, “Bin Ladin’in bir destek ağına sahip olduğu açık. Bütün mesele, bu ağın hükümet bünyesinde mi, Pakistan devleti içinde mi yoksa Pakistan halkında mı olduğunu bulmakta” diye konuştu. Uzmanlara göre ABD’nin Bin Ladin’in bulunduğu binaya Pakistan yetkililerine haber vermeden bir operasyon düzenlemesi6 iki ülke arasındaki “güvensizliği” gösteriyor. İslamabad yönetiminin genel olarak Washington’dan gelen suçlamalara karşı kendini savunan bir tavır izlediği gözlenirken eski Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref ABD’ye, “ülke egemenliğini ihlal etti” diyerek tepki gösterdi. Hindistan kanalı CNNIBN’ye konuşan Müşerref, “Amerikan birlikleri sınırdan geçerek, kentlerimizden birinde eylem gerçekleştiriyor. Bu Pakistan halkının kabul edebileceği bir şey değil” dedi. Operasyonun Pakistan özel birlikleri tarafından yapılmasının daha iyi olacağını söyleyen Müşerref şu ifadeleri kullandı: “Eğer iki kurum ortak düşmana karşı operasyon yürütecekse karşılıklı güven olması gerekir.” Ülkesinin El Kaide ve Taliban’la savaşta olduğunu belirten Müşerref, bazı Pakistanlıların Bin Ladin’le işbirliği yapma olasılığının da bulunduğunu kaydetti. Müşerref El Kaide’nin hâlâ olduğu uyarısında bulunarak “çatışma kazanıldı ama savaş sürüyor” diye konuştu. İki ülke arasında ABD’nin insansız uçaklarının düzenlediği saldırılar yüzünden gerilim yaşanıyor. D ‘Pakistan soruları yanıtlamalı’ ABD Senatosu İç Güvenlik Komitesi Başkanı Joseph Lieberman, Pakistan’ın Bin Ladin’in İslamabad yakınlarında saklandığını bilmediğini kanıtlaması gerektiğini söyledi. Lieberman, bunun için Pakistan üzerinde gerçek bir baskının zamanı olduğunu kaydetti. ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Carl Levin de, Bin Ladin’in öldürülmesinden sonra Pa stihbarat utanç içinde Pakistan istihbarat servisi ISI ise Bin Ladin’in bulunduğu yeri tespit etmekte başarısız olduğunu kabul etti. BBC’ye konuşan bir ISI yetkilisi bunun için utanç duyduklarını söyledi. Yetkili, Bin Ladin’in yaşadığı binaya, 2003 yılında El Kaide üyesi olduğu düşünülen başka bir kişinin kaldığı düşünülerek baskın düzenlendiğini belirt HELMUT SCHMIDT’TEN TEPK : Uluslararası hukuk ihlal edildi OSMAN ÇUTSAY (Fotoğraflar: AFP) El Kaide’nin intikam eylemlerine karşı dünyanın pek çok şehrinde güvenlik önlemleri arttırılıyor. ABD’liler 11 Eylül kurbanlarını anmak için bir araya geliyor. ‘Bombalı araç’ korkusu AL CAN ULUDAĞ Harabeye dönen bina otel oldu El Kaide’nin 2003’te stanbul’u kan gölüne çeviren terör saldırılarının hedeflerinden biri olan Levent’teki HSBC eski genel müdürlük binası otel oldu. Yatırımı, Azeri asıllı işadamı Mübariz Mansimov’un sahibi olduğu Palmali ve ISR Group, işletmesi ise Marriott International ait olan The stanbul Edition Otel’in açılışı dün Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay tarafından yapıldı. stanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu ile El Kaide saldırılarının düzenlendiği dönemde NATO Afganistan temsilcisi olarak görevlendirilen eski Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin’in de katıldığı açılışta Günay, Bin Ladin’in öldürülmesinin hemen ardından otelin açılışının yapılacak olmasını tesadüf olarak değerlendirerek, “Dünyada ilahi adalet diye bir şey vardır” dedi. ANKARA Liderleri Usame bin Ladin’in ABD operasyonuyla öldürülmesi üzerine El Kaide’nin “öcü alınacak” açıklaması yapması Ankara’yı da alarma geçirdi. Terörle mücadele ile istihbarat birimleri, ülke genelindeki tüm güvenlik kuruluşlarını uyararak, gerekli önlemleri almasını istedi. Başkentte ABD, İsrail, İngiltere gibi elçiliklerin önündeki polis sayısının arttırıldığı görüldü. Kavaklıdere’deki ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin önünde fazladan bir otobüs çevik kuvvet konuşlandırıldı. El Kaide’nin 2003’te Neve Şalom, Beth İsrael sinagogları, HSBC Bankası Genel Müdürlüğü’ne bombalı saldırıda bulunması nedeniyle yabancılara ait bu tip sivil noktalar da korunacak yerler arasına alındı. Büyük yabancı kuruluşların çevresine sivil ekipler görevlendirildi. Başbakanlık ile İçişleri ve Adalet bakanlıkları gibi önemli kamu kurumlarının çevresinde de kuş uçurtulmuyor. Burada beklemek isteyen araçlar hemen uyarılırken şüpheli görülen kişilere kimlik soruluyor. Önlemler kapsamında Başbakanlık’ın çevresindeki caddelere kamyonet, panelvan, pikap tipi araçların girişi yasaklandı. Girmek isteyen araçlara ise 66 lira para cezası kesildi. Daha önce yapılmayan bu uygulamanın başlatılmasının nedeni olarak bombalı araç endişesi gösterildi. Diğer yandan istihbarat birimleri, El Kaide’nin Türkiye yapılanmasında olduğunu düşündüğü kişileri izlemeye aldı. Teknik ve fiziki takibe alınan bu kişiler arasında El Kaide’ye yönelik operasyonlarda gözaltına alınıp serbest bırakılanlar da yer alıyor. Son dönemde Afganistan ve Pakistan’a seyahat eden Türklerin de listesi gözden geçirilerek durumu şüpheli görülenler not ediliyor. Fotoğraf: ŞULE KÖKTÜRK Çiçek’ten PKK sitemi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Usame Bin Ladin’in öldürülmesini değerlendirirken, Türkiye’nin terör örgütleriyle ilgili elde ettiği bilgileri ilgili ülkelerle paylaştığını belirterek, “PKK veya diğer terör örgütleriyle mücadele söz konusu olduğunda, Türkiye bugüne kadar mücadelesini büyük ölçüde tek başına yapmıştır. Bu bizim üzüntü kaynağımız” dedi. Ankara Hali’ni ziyaretinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çiçek, terörle mücadelede uluslararası işbirliğinin önemine işaret ederek “Teröre hangi ülke muhatap olduysa ona göre farklı muamele yapılmakta” diye konuştu. Çiçek, bir süre önce ABD’nin, PKK’nin en üst düzey 5 yöneticisini, uyuşturucu kaçakçılığı yaparak elde ettikleri parayla terör örgütünü finanse eden insanlar olarak dünyaya ilan ettiğini anımsattı. Bu kişilerin bir kısmının Irak’ın kuzeyinde olduklarını ifade eden Çiçek, Irak’ın kuzeyinin kontrolünün büyük kısmının ABD’nin sorumluluğunda olduğunun altını çizdi. Bu kişilerin bir kısmının da Avrupa’da olduğuna dikkati çeken Çiçek, “Avrupa ile yaptığımız sayısız görüşmelerde dişe dokunur bir gelişme elde edilemedi” dedi. Başbakanlık’ın araç korkusu Davutoğlu Roj TV’yi anımsattı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Danimarka Dışişleri Bakanı Lene Espersen ile yaptığı görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında terörü teşvik gerekçesiyle Roj TV hakkında başlatılan hukuki süreci yakından izlediklerini belirterek “Son gelişmeler de göstermiştir ki her türlü terör insanlık suçudur” dedi. Espersen ise bir gazetecinin Danimarka’nın bu konuda yeni bir adım atıp atmayacağını sorması üzerine, üzerine “Danimarka’da bu kararları mahkemeler verir. Bu konuda bir müdahale yapmamız mümkün değil. Roj TV mahkemede bekletiliyor, savcılık da kanıtları incelemekte. Sanırım bu yıl ağustos ayında yargıçlar kararlarını vereceklerdir” diye konuştu. FRANKFURT – Usame bin Ladin’in öldürülmesi, Avrupa politikasında da soru işaretleriyle karşılandı. Federal Almanya’nın eski sosyal demokrat başbakanlarından Helmut Schmidt, uluslararası hukukun ve BM Şartı’nın ihlal edildiği bir operasyonla karşı karşıya olunduğunu savundu. Alman Birinci Televizyonu ARD’de bir programa çıkan ve görüşlerini ayrıntılarıyla açıklayan 92 yaşındaki yazar ve politikacı, bu girişimle Pakistan’ın egemenlik haklarının da açıkça zedelendiğini hatırlattı. Amerikan halkının zafer duygusunu anlayabileceğini, ancak aldığı infaz kararıyla ABD Başkanı Barack Obama’nın da gerçekten güç bir durumda olduğunu kaydeden Helmut Schmidt, geleceğin hiç de parlak görünmediğini savundu. Kısa bir süre önce “Dinin Sorumluluğu” (Religion in der Verantwortung) başlıklı yeni bir kitabı yayımlanan Schmidt, “Batı, geçmişte İslam dünyası karşısındaki kendini beğenmişliğinin acısının çekebilir” görüşünü dile getirdi. Etkili devlet adamı, Obama’nın Bin Ladin’in öldürülmesiyle Almanya’nın eski ilgili kararının başbakanlarından sorumluluğunu Helmud Schmidt’e kendisinin hiç göre “Batı, geçmişte almak slam dünyası istemeyeceğini karşısındaki kendini bildirdi. El Kaide beğenmişliğinin liderinin egemen bir acısını çekebilir.” devletin topraklarında öldürülmesini, iki tarafı keskin bıçağa benzeten Helmut Schmidt, infaz eyleminin olumsuz sonuçlarına karşı uyarılarını sürdürdü. Endişelerini saklamayan ve İslam dünyasına karşı daha farklı bir politika izlenmesi gerektiğini belirten Schmidt, “İleride İslam bağlantılı 50’yi aşkın devlet birleşebilir” görüşünü de yineledi. Helmut Schmidt, Samuel Huntington’un kitabının tam başlığını hatırlatarak, “Huntington, kitabında, kültürlerin savaşından değil, birbirine çarpmasından söz ediyordu. Bu, gerçekten de ortaya çıkabilir” diye konuştu. C MY B C MY B