Katalog

22 MAYIS 2011 PAZAR CUMHUR YET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 15 Dört yıldır tasfiye edemedikleri Karadeniz Bakır İşletmeleri’nin yönetim kurulu üyeleri ayda 2 bin TL alıyor Bu da tasfiye arpalığı MURAT KIŞLALI Politikada Düzey Yaklaşan genel seçimlere ilişkin olarak partilerin, parti başkanlarının genel tutumu gözlendiğinde; seçmen davranışları konusunda bazı varsayımlara ve/veya gözlemlere dayanıldığı izlenimi edinilmektedir. Bu varsayımlar: “Seçmen kolayca yönlendirilebilir; ayartılabilir, seçmen daha çok kısa süreli çıkar beklentisi ile hareket eder; seçmen irdelemez, araştırmaz, sorgulamaz, tumturaklı sözcükler seçmeni etkiler, seçmen kişisel polemiklere daha çok ilgi duyar, zayıf belleklidir.” Seçmen davranışı konusunda varsayım ya da gözlemler özetlenen yönde olunca fikir, bilgi, görüş değil kişisel tartışmalar, suçlamalar hatta aşağılamalar ön plana çıkar, lafazanlık artar, boş, ucuz polemiklerle zaman israf edilir, politikada tartışma düzeyi yükselmez. “Elit değil snop denilebilecek bir grup yapılanları, söylenenleri düzeysiz bulabilir, ama seçim arifesinde halk politikacıların davranışlarını benimsiyor, destekliyor, bundan rahatsızlık duymuyor. Politikada da halkın düzeyine inmek zorunludur; liderler bunun gereğini yerine getiriyorlar” denilebilir. Halkımızın, snopları değil, parti başkanlarının tutumlarını benimsediği savunulabilir. Gerçekten halk bu politika düzeyinden hoşnut mu? Doyurucu buluyor mu? Anketler, TV’ye yansıyan eğilimler, TV’deki tartışmalar, vatandaş olarak güven vermiyor. Önce sonuç belirlenip ona göre ayarlamaların yapıldığı yönünde deneyim ve gözlemlere dayanan yerleşmiş konular var. Gerçekten içtenlikle halkın olaylara nasıl baktığının bilinmesi, ne düşündüğünün sorgulanması gerekir. Yine bir sürücü ile konuyu konuşurken sürecin, liderlerin tartışmalarını, sözlerini komik bulduğunu söyledi. Komik, bu sözcüğü mizah, esprili olma anlamında değil, Türkiye için kara mizah olma anlamında kullandı. TV kanallarına belirli görüşlerin sesyayarlığını yapsın ya da faydalansın, çıkar sağlasın diye çağrılanlar var. Konuşmalar çoğu kez incir çekirdeğini doldurmuyor, geyik muhabbeti düzeyinden ileri gitmiyor. Genelde bizim çevrelerde izlenmiyor. Bu tepki politikada snopluk olarak nitelendirilebilir. Gerçekten öyle mi? Çılgın projenin ortaya atıldığı bazı işadamlarının, gazetecilerin, sözde bilim adamlarının, mimarların ciddi ciddi ortada gerçekten bir proje varmış gibi tartıştığı, olumlu yorumların yapıldığı günlerin ertesinde; sayıca az da olsa yine vatandaşların görüşlerini öğrenmek için sorguladım. Bir sürücünün yaptığı tanım olayı özetliyordu: “Laf olsun torba dolsun.” Türkiye’de gerçekten olayları izleyen, bilinçle değerlendiren bir vatandaş kitlesi var. Önemli olan bu kitlenin ülkede çoğunluk haline gelmesini sağlamak. Politikacılara ilişkin kasetler de, vatandaşı bir yerde küçümsemenin, vatandaş ancak böyle etkilenir anlayışının ürünü. Bence yapılan vatandaşa hakaret, aşağılama, kasetlerle aşağılanan yalnız kasetlerin aktörleri değil, vatandaşın kendisi... Vatandaş internette ancak bu tür yayınlar izler, ilgilenir ve etkilenir anlayışının ürünü bunlar. Seçim nutukları, demeçleri TV tartışmaları, sözde bilim adamlarının yorumları, laf olsun torba dolsun nitelikli yazılar, konuşmalar, düzeysiz kasetler, vatandaşı küçümsemenin, vatandaş ancak bunlardan anlar yaklaşımının sonuçları. Belki bu tür yaklaşımı haklı bulacak gerçekten vatandaş davranışları da olabilir. Ancak vatandaşın önemli bir bölümünün, sandıkta bu yaklaşıma tepki vermesini beklemek aşırı bir iyimserlik mi olur? ANKARA Özelleştirme kapsamında bulunan ve faaliyeti kalmayan Karadeniz Bakır İşletmeleri’nin (KBİ) 4 yıl önceki tasfiye kararına rağmen hâlâ çalıştığı belirlendi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın (ÖİB) atadığı ve KBİ’yi tasfiye etme görevi verilen yönetim kurulu üyeleri, ayda 2 bin TL maaş almaya devam ederken şirket bir yılda gazete ve mecmuaya 2 bin 26 TL, misafir ağırlamaya 2 bin 865 TL, ilan ve reklama da 15 bin 422 TL harcadı. Bundan önce ÖİB’ye bağlı Ankara Doğal Elektrik Üretim AŞ isim Özelleştirmeler konusunda hayli hızlı çalışan hükümetin, sıra tasfiyeye gelince aynı hızı göstermediği, KB ’nin dört yıl önce alınmış kararına karşın tasfiyenin hâlâ yapılamadığı ve bu süreçte 20 bin liranın üzerinde çaykahve, ağırlama ve reklam harcaması yapıldığı ortaya çıktı. li şirketin de faaliyeti kalmamasına karşın kapatılmadığını tespit eden Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) “tasfiye işlemlerinin bir an önce sonuçlandırılmasını” istedi. ri 2009 Yılı Raporu”nda Murgul İşletmesi’nin devrinin ardından şirketin üretim faaliyetinin tamamen sona erdiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi: “Şirketin işletmelerinin özelleştirilmesinin 2006 yılında tamamlanmasıyla her türlü işletmecilik ve ticari faaliyeti sona ermiş olup, varlıkları da elden çıkarılmış bulunmaktadır. Böylece işlevini yitirmiş olan KBİ’nin, hukuki varlığının sona erdirilmesi için Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 22.6.2007 tarih ve 2007/42 sayılı kararıyla tasfiye edilmesine ve tasfiye işlemlerinin şirket yönetim kurulu tarafından yerine getirilmesine karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda 20.08.2007 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısında şirketin tasfiye edilmesi kabul edilmiştir. Şirketin tasfiye işlemlerinin bir an önce sonuçlandırılması gerekmektedir.” Çaylar şirketten Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu’nun (YDK) 26 Ekim 2010 itibarıyla tamamlanan “Tasfiye halinde Karadeniz Bakır İşletmele haleler de rekabete aykırı Şirketin 1.6 milyon liralık giderinin 1.2 milyon lirasının 20 memur ve işçinin maaşına ayrıldığı belirtilen raporda, “Hizmet alımlarının genellikle mevcut ihalenin uzatılması şeklinde yapıldığı görülmüş olup bu tür alımların rekabeti sağlayacak şekilde yapılmasına özen gösterilmesi hususuna değinilir. Ayrıca temizlik işleri hizmet alımı kapsamında 4 adet temizlik işçisi çalıştırılmış ve bu çerçevede toplam 51.8 bin TL ödeme yapılmıştır. Tasfiye halinde bir kuruluş olan şirkette giderlerin en aza indirilmesine yönelik her türlü önlemin alınması gerekir” denildi. ‘Türk ş kontrol altına girmez’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkİş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, “Türkİş, iktidarların, siyasi partilerin veya işçiler dışındaki herhangi bir kuruluşun ya da çevrenin kontrolü altına girmez. Belki her zaman gürlemez ama gürlediğinde yağar ve kuru gürültüye pabuç bırakmaz” dedi. Kumlu, Türkiye Yolİş Sendikası Olağan Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, yönetime geldiklerinden bu yana 26 ayrı eylem gerçekleştirdiklerini belirterek şunları söyledi: “Hükümetlerin, halkın taleplerini dile getiren sivil toplum örgütlerine, sendikalara kulaklarını tıkadığında bunun zararını Türkiye görür. Ne oluyor? Madenler deneyimsiz taşeron işçilerine mezar oluyor. İş sağlığı, iş güvenliği gözetilmediği için işçi kardeşlerimiz patlamalarda çöken binaların altında kalıyor. Hırsızlık artıyor. İşsizlik artıyor, yoksulluk artıyor, fuhuş artıyor.” Sürekli iş göremezlik oranı da yüksek Raporda, 20032008 arasında yaşanan iş kazalarının yüzde 8.8’inin; meslek hastalıklarının yüzde 69.3’ünün; ölümlü iş kazalarının yüzde 7.84’ünün; meslek hastalığı sonucu ölümlerin, yüzde 13.63’ünün; sürekli iş göremezlik ile sonuçlanan iş kazalarının yüzde 6.7’sinin; sürekli iş göremezlik ile sonuçlanan meslek hastalıklarının ise yüzde 86’sının madencilik sektöründe meydana geldiği belirtildi. Kaderleri de yüzleri gibi kara olmasın Ekonomi Servisi Türkiye’de 28 yılda yaşanan maden kazalarında 647 madenci hayatını kaybetti. En fazla can kaybı 263 madencinin hayatını kaybettiği 3 Mart 1992’de Kozlu kömür ocaklarında meydana gelen grizu patlamasında yaşanırken, bir diğer büyük kaza da 1983’te 103 madencinin hayatını kaybettiği grizu patlamasında yaşandı. Maden Mühendisleri Odası’nın (MMO), Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na 28 yılda yaşanan büyük maden kazalarında 647 madenci hayatını kaybetti. En fazla can kaybı 1992’de Kozlu’da yaşandı. Söz konusu grizu patlamasında 263 madenci yaşama veda etti. gönderdiği “İl Afet ve Acil Durum Müdürlüklerinde Maden Mühendisi istihdamı” raporundan derlenen bilgilere göre, ölümlerin bu denli yüksek olmasında risk haritalarının çıkarılarak önleyici tedbirlerin yeterince alınmadı, özellikle olay sonrası arama ve kurtarma çalışmalarının etkin bir şekilde yapılmadı. Koordinasyonun ve iletişimin sağlanmasında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı kadrolarının öneminin yaşanan pratikler içerisinde ancak görüldüğü ortaya çıktı. Oda bu nedenle TTK’de daha fazla maden mühendisi çalışması gerektiğine dikkat çekti. Kurum da toplam 49 maden mühendisinin istihdam edilmesini istedi. Deprem riski kategorisine göre görevlendirmenin yapılmasını isteyen oda; Amasya, Balıkesir, Bolu ve Manisa’da 3’er, Çorum, Erzurum, Kahramanmaraş, Kütahya, Zonguldak, Yozgat, Karaman ve Tekirdağ’da 2’şer ve risk haritasında yer alan diğer 21 ilde de 1’er tane olmak üzere toplam 49 maden mühendisinin Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nda istihdam edilmesini istedi. Hangar 850 kişi alacak Ekonomi Servisi Günde 36 bin çift ayakkabı üretim kapasitesine sahip olan Hangar Ayakkabı’nın Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Selçuk, personel bulamadıkları için sezonun en yoğun aylarında talebe yetişemediklerini belirterek “Şu an 2 milyon dolarlık da tekstil yatırımı yapacağız. Mağazamızda çoraptan kot pantolona kadar pek çok ürün yer alacak. Yıl sonuna kadar mağaza sayımızı bine çıkaracağız. Eleman bulabilirsek ayakkabı fabrikamıza 700, mağazalarımıza da 150 kişi daha alacağız. 15 liraya satılan bir gömleği 9 TL’ye, 29 liraya satılan bir kot pantolonu, aynı kalitede 19 liraya satacağız. Mağazalarımızda 1 TL’ye çorap, 1 TL’ye boya bulunacak” diye konuştu. MERKEZ’DEN NOT: AVRO’DAN AYRILIŞIN MAL YET YÜKSEK OLUR Ekonomi Servisi Merkez Bankası uzmanlarınca hazırlanan ekonomi notunda, Avrupa’da parasal birlikten ayrılmanın oldukça maliyetli olacağı belirtildi ve sürecin Almanya ve Fransa gibi ekonomileri de bozabilecek zincirleme etki yaratabileceğine dikkat çekildi. Parasal birliğin parçalanması neden endişe yaratıyor, bunun olası sonuçları ne olabilir? Merkez Bankası uzmanlarının bu soruya cevap aradığı ekonomi notuna göre, ilk bakışta Avro’dan vazgeçmek, çevre ülkeler açısından rekabet gücü avantajı yaratarak üretim artışı sağlama potansiyeli taşıyor gibi görünse de derinlemesine incelemede, birlikten ayrılma kararının “ekonomik maliyetinin oldukça yüksek olduğu” ortaya çıkıyor. Böyle bir karar merkez ülkeler açısından çevre ülkeleri finanse etme yükünden kurtulma imkânı sağlasa bile finansal bağlantıların güçlülüğü, olumsuz etkileri beraberinde getirebilecek. Ceylan nşaat cezayı kabul etti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) mize bir açıklama gönderen Ceylan İnşaat, Elektrikte kayıp ve kaçakların azaltıl söz konusu cezanın bir trafo onarımı neması amacıyla özelleştirilen Dicle Elek deniyle sayaca yapılan müdahaleden kaytrik Dağıtım’ın yeni ortaklarından Ceylan naklandığı ileri sürerek “Bu aşamada idaİnşaat, kaçak elektrik kullandığı gerek re tarafından sayaca müdahale olduğu kabul edilerek hatalı olarak kaçak çesiyle ceza ödediğini kabul etti. Ceylan İnşaat söz konusu elektrik ce elektrik cezası tahakkuk ettirilmiş olup, zasının kendisine hatalı olarak taahhuk ettirildiğini ve ödemeyi “itiraz hakkı saklı kalmak üzere Şirket, söz konusu elektrik cezasını yaptığını” ileri sürerken itiraz haködemesine karşın itiraz hakkını kını kullandığına veya cezanın hakkullandığına dair bir bildirimde bulunmadı. sızlığının kabul edildiğine dair bir bildirimde bulunmadı. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) kaçak elektriği kesen Türkiye Elektrik Dağıtım Ceylan İnşaat AŞ tarafından itiraz hakAŞ’nin (TEDAŞ) suç duyurusunda bu ları saklı kalmak üzere ceza ödenmişlunmayarak görev ihmali ettiğini bildirdi. tir. Kaldı ki şirketimize kaçak elektrik Cumhuriyet’in 28 Nisan 2011 tarihli kullanımı mevzubahis bulunmadığınsayısında yer alan “Kediye Ciğer Teslim dan, şirketimiz hakkında herhangi bir Edilmiş” başlıklı haberi üzerine gazete suç duyurusunda bulunulmamış ve bir kamu davası ikame edilmemiştir” değerlendirmesinde bulundu. BAŞKANLIK Buna karşın EMO’nun konuya SÜREC BAŞLADI ilişkin Cumhuriyet’e yaptığı değerlendirmede: “Şirket açıklaEkonomi Sevrisi Uluslararası Pamasında, kaçak elektrik cera Fonu (IMF) İcra Direktörleri Kurulu, zası kesildiği ve bu cezanın yeni IMF başkanının belirleneceği seçim şirket tarafından ödendiği sürecini başlattı. Yeni başkanlık için aday kabul edilmektedir” ifabaşvuruları gelecek pazartesiden itibaren desinde bulundu. kabul edilecek. Başvurular 10 Haziran’a Bu arada, Ceylan İnşaat kadar yapılabilecek. Yeni başkanın 30 Haaçıklamasında söz konusu ziran’a kadar seçilmiş olması hedefleniyor. cezanın da eski para ile 2 Adaylar bildirildikten sonraki 7 gün içinmilyar 853 bin 811 TL olde, 3 adaya indirgenen kısa listeyi uzlaşı madığı, sadece 807 milyon yoluyla hazırlamayı hedefleyen kurul, 667 bin TL olduğu iddia edikısa listeyi oluşturana kadar adayların lirken, Cumhuriyet’in edinismini gizli tutacak. Adaylarla Wasdiği “Diyarbakır Elektrik Dahington’da bir araya gelecek kuğıtım Müessesesi Tahsil Fişi”nde rul, adayları değerlendirecek ödeme yapılan miktar 2 milyar 853 ve içlerinden birini başmilyon 811 TL olarak yer aldı. kan seçecek. IMF’DE Ülker’den Türk kahvesi Orta kavrulmuş ve ince çekilmiş Arabica çekirdeklerinden üretilen yeni Ülker Türk Kahvesi Kütahya Porselen tarafından özel tasarlanarak üretilen fincanlarla görücüye çıktı. COCA COLA’DAN ŞERBET CocaCola, ramazanda şerbet satışlarına da başlayacak. Sütaş, çocukları unutmadı Sütaş, çocuklar için ürettiği süt ürünü Büyümix’i daha fazla kalsiyum ve D vitamini ekleyerek yeniledi. Ambalajları da yenilenen sütlerin çilek, orman meyveli, muzlu, şeftali ve kayısılı çeşitleri bulunuyor. V SA KULLANIMI 5 KAT ARTTI Visa ticari kart kullanımları 5 kat arttı. Türkiye’de tüm ticari kartların toplam alışveriş hacmi ise 2010 yılının aralık ayında 1.5 milyar TL olarak gerçekleşti. Pınar Peynir’den gurme lezzetler Pınar, peynirde gurme lezzeti arayanlara çedalı ve kekiklizeytinli peynirleri, krem peynir ve üçgen olarak satıya sundu. TÜRK TRAKTÖR’E 4 ÖDÜL Türk Traktör, kurumlar vergisi kategorisinde, 2010’da 47 milyon 776 bin lira ve 2009’da 6 milyon 539 bin lira tahakkuk tutarı ile en yüksek düzeyde kurumlar vergisi ödeyen şirketler arasında yer alarak ATO’nun düzenlenen vergi rekortmenleri listesinde dört ödül aldı. Konya Şeker çikolatada iddialı Konya Şeker, yeni çikolata markası Torku Play’e bisküvi, moka, mısır gevreği, pirinç patlaklı ve fındık krokanlı çeşitlerini de ekledi. 45 gramlık paketlerde sunulan ürünlerde herhangi bir GDO maddesi yer almıyor. Carte d’Or’dan yeni dondurma Carte d’Or, geçen yıl piyasaya çıkardığı dondurmalı pasta serisine ‘brownie’li çikolatalı dondurmalı pastayı da ekledi. Yeni ürün 13.99 TL. NOKSAN’DAN KRED İnoksan ve Finansbank’ın yaptığı anlaşmayla yeni restoran açacak ya da restoran mutfaklarını yenileyeceklere 250 bin TL’ye kadar kredi veriliyor. C MY B C MY B