Katalog

4 MART 2011 CUMA CUMHUR YET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 15 İşveren maaşları çalışanın istediği bankaya yatırmalı Türkiye’de rekabet hukukunun oldukça yeni olduğuna dikkat çeken Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın, Batı’da ücret ve maaşların çalışanların gösterdiği bankalara ayrı ayrı yatırıldığını, bu durumda bankaların tek bir kurumla muhatap olma sorunu ile hiç karşılaşmadıklarını belirtti. Ekonomi Servisi Rekabet hukukunun dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yeni gelişen bir dal olduğunu belirten Yapı Kredi Bankası (YKB) Genel Müdürü Faik Açıkalın, Rekabet Kurulu’nun maaş promosyonları konusunda birlikte hareket ettikleri iddiası ile 8 bankaya soruşturma açmasından sonra, bankadaki bütün kredi süreçlerini rekabet hukuku açısından gözden geçirdiklerini ve bu konuda ciddi bir eğitim sürecine girdiklerini söyledi. Açıkalın, “Bu soruşturmanın hayırlı sonuçlanmasını diliyorum. Bence soruşturmaya tabi olmak bile amaca ulaşmıştır. En azından çok ciddi bir farkındalık sağladı. Rekabet Kanunu, herkesin çok ciddi şekilde radarına girdi. Bizim beklentimiz, ceza verilmemesi yönünde. Tabii buna karar verecek olan Rekabet Kurulu’dur” dedi. Rantgöz AKP’nin ‘Dönüşüm’ Oyunları Neoliberalgerici AKP iktidarına, birileri, belli ki dönek solculardan birileri sola ait, “Değişim”, “Dönüşüm”, “İleri” kavramlarını bol bol kullanmalarını salık vermiş olmalı ki, yaptıkları her emek düşmanı operasyonun başına bunları getiriyorlar: ‘Kentsel dönüşüm, sağlıkta dönüşüm, ileri demokrasi’ gibi… Oysa onların her “dönüştürdükleri”, aslında , IMFDünya Bankası reçetesinden, küresel sermayenin müdahalelerinden ibaret. Halkın konut hakkına, sağlık hakkına, eğitim, çalışma hakkına yapılan saldırılar, hep “dönüşüm, değişim” adına yapılıyor. Pek sevdikleri “Kentsel Dönüşüm”ü alalım. Yapılanlar nedir? Küresel sermayenin, İstanbul’u, Kafkaslar, Ortadoğu, Doğu Akdeniz’in kontrol kulesi olarak düşünme planıyla beraber, İstanbul’un taşı toprağı, gerçek anlamda “altın” kesilince, kent toprağına, özellikle de kentin eski Merkezi İş Alanı’na (MİA) yakın gecekondu bölgelerine, yapsat ürünü binaların arsalarına göz dikildi. Bu arsaların önemli bir kısmının “kamu arsası” olduğu hatırlandı ve yıllardır buralarda barınanların, “Hazine arazisini terki” istendi. Onlara, metropolün en dış halkalarında, toplama kamplarına benzer bina bloklarında yer gösterildi. Terk edilen alanlar, “Kentsel Dönüşüm”e tabi tutulacak, “mutenalaştırılacak”, “dönüştürülecekti”. Bu kadar değil tabii. Küresel kent iddialı İstanbul’un MİA’sı, LeventMaslak aksına çekilip o bölgede de, sağlı sollu gökdelen izinleri tanındı ve İstanbul rantına yönelmiş sermayeye, ofis, rezidans, AVM vb. inşası için büyük yatırım alanları açıldı. Anadolu’yu kurutan ve İstanbul’u, gelişmenin çekim merkezi yapan neoliberal politikalar, kısa sürede İstanbul’a her yıl akan 350400 bin nüfus ile metropolü şimdiden 1314 milyon nüfuslu bir sorun yumağı yapmaya yetmişti zaten. İstanbul’a yığılanların konut talepleri, hızla yatırımları kamçıladı, RTE’nin kamu arsalarını payanda yaparak devleştirdiği, kamu denetiminden uzak çiftliği TOKİ’nin de gayretleriyle İstanbul’un her yeri bir şantiyeye dönüştürüldü. Değerli kamu arsalarının büyük inşaat firmalarına verilmesiyle ortaya çıkarılan “prestijli yapılar”dan TOKİ’nin payına düşenin bir kısmıyla, İstanbul’un ve Anadolu’daki alt sınıfların istifleneceği beton bloklar da yapıldı ve bu, allanıp pullanıp TOKİ’nin konut sorununa çözümü olarak sunuldu. Tezgâh müthiş işliyordu. Kamu arsaları, “sermaye” olarak masaya sürülüyor, çoğu yandaş müteahhitlerle anlaşmalar yapılıyor, konutlar üretiliyor, yandaş yan sanayiye iş çıkıyor, yandaş arazi sahipleri nemalanıyor ve İstanbul’dan başlayarak Ankara, İzmir, Adana, Konya, Kayseri gibi merkezlerden ortaya devasa bir sermaye birikim çarkı çıkıyordu. Tabii bununla bitmiyordu. Bu inşaat furyasının ortaya çıkardığı bir de devasa altyapı inşaatı var. Yan yollar, viyadükler, Marmaraylar, kara taşıtları için tünel projeleri, 3. köprüler ve kim bilir daha neler neler, “kentsel dönüşümü” tamamlayacak dünya kadar yatırım, sermaye birikimi fırsatı sunuyor. Bu kentsel yağmayı tamamlayacak Galata, Haydarpaşa gibi “yüzük taşı” projelere ise hiç girmiyorum… Büyük kentlerdeki konut projelerinde deniz bitince, aynı firmalar otel yatırımlarına yöneliyorlar ve mesela İstanbul’un dört yanında orta sınıf turist için “yatakhane” vasfında otel inşaatları başlatıldı. Ama bununla da bitmiyor. Sırada bu kez, “Sağlıkta Dönüşüm”ün bir ayağını oluşturan “sağlık kampusu” inşaatları var. Bunun için Sağlık Bakanlığı bünyesinde “KamuÖzel Ortaklığı Daire Başkanlığı” kuruldu. Tezgâh şöyle: Kamu, arsayı verecek, özel sektör “sağlık kampusu” kuracak, kentin merkezindeki hastaneler bu yeni yerleşime taşınacak. Devlette, para yoktu ama müteahhide, kentin merkezine kurulu eski hastane binalarını verebilirdi, yeni kampusta yer alacak, otel, AVM türü binaları verebilirdi. Daha ne olsun… Öncelikle 27 ilde sağlık kampusu yapılması planlanıyor. İstanbulİkitelli, Kayseri, Ankara, Bursa, Kocaeli en önemli kampus illeri. Sağlıktan sonra sırayı “eğitim kampusları” almaz mı? Tarihi üniversite binaları, hele Boğaz’a nazır Mimar Sinan, Galatasaray, Kabataş Lisesi, hatta Boğaziçi Üniversitesi binalarını taşırsınız şehir dışı kampuslara, binaları da verirsiniz turizm şirketlerine… Hele hele, Selimiye Kışlası, Kuleli, Boğaz’daki tüm askeri alanlar ne müthiş “Turizm Dönüşümü” mekânları olur!.. Olmaz, demeyin, bu rantgözler için “olmaz, olmaz”… Her şeyi metalaştırmak, özelleştirmek, ticarileştirmek mübah onlar için. Dinen de mübah… Bu rantgözlere karşı kentlerimizi ve kendimizi savunamadıkça, her şey onların planladığı gibi oluyor ve olacak. Şakası yok, her şey… Tepkiler abartılı “Bildiğim kadarı ile dünyada bir tek Türkiye’de çalışanların hangi bankadan maaş alacağına kurumlar karar veriyor” diyen Açıkalın, Batı’da ücret ve maaşların çalışanların gösterdiği bankalara ayrı ayrı yatırıldığını, bu durumda da bankaların tek bir kurumla muhatap olma soru nu ile hiç karşılaşmadıklarını belirtti. Soruşturmaya gösterilen tepkileri “biraz abartılı” bulduğunu belirten Açıkalın, YKB’nin 2010 performansı ve 2011’e ilişkin hedefleri konusunda şunları söyledi:  Türkiye’de bankacılığın gelir kompozisyonu, faiz geliri dışında komisyon ve masraf gelirine dönmeli. Bunu 2010’da başarabildik. Masraf ve komisyon tahsilatımız yüzde 11 arttı. Masrafların yüzde 65’ini bu yolla tahsil ettik. Bankacılık sektöründe bu oran yüzde 50’nin biraz altında.  Geçen yıl koyduğumuz hedefleri başardık. Gelirgider rasyomuz yüzde 40.5.  Geçen sene sloganımız “kaldığımız yerden büyümeye devam”dı. Bu yıl “akıllı büyüme”. Regülatörün öngördüğü ve bizim saygı duyduğumuz yüzde 25’lik kredi büyümesine uyuyoruz. Önemli olan sürdürülebilir büyüme.  KOBİ’ler, tüketici kredileri ve proje finansmanı bizim için öncelikli. 2009 Ekimi’nde YKB’nin KOBİ kredileri departmanında haftalık değerlendirilen teklif sayısı 2 bin 200’dü. Geçen hafta 13 bin 500 oldu.  2010’da 38 şube açtık, 2011’de 5060 şube açacağız. Azerbaycan’da bir bankamız var. Erbil’de temsilcilik açmayı düşünüyoruz. Ziraat Bankası kâr rekoru kırdı ğımızı saptadılar. Ekonomi Servisi Zi Yurtdışında genişleraat Bankası Genel Müme düşünülen coğrafyalardürü Can Akın Çağlar, bu da finansal dalgalanmaların yıl kredilerde yüzde 25 arhenüz dip yaptığı düşünültış planladıklarını, kredi müyor. Ama şube açma hacminin yıl sonunda 67 stratejisinden vazgeçilmedi. milyar lirayı aşmasını he Bu yıl halka arzla ildeflediklerini söyledi. Çağgili şu an görünen bir şey lar, bankanın genel müyok. dürlük binasında düzen 2010 kârının 818 millediği basın toplantısında, yon TL’si Hazine’ye akbankanın 2010 yılı faaliyet sonuçlarını açıkladı. Geçen yıl 3.7 milyar tarılacak.  Bankanın aktifleri Çağlar, bankanın 2010 lira kâr eden 2010 sonunda 151 milyar yılında brüt 4 milyar 469 milyon lira, net 3 milyar bankaya, bu yıl 4 bin TL’ye ulaştı.  Banka bu yıl 4.515 713 milyon lira kâr elde 515 kişinin işe kişiyi işe almayı hedefettiğini söyledi. Ziraat Bankası Genel alınması planlanıyor. liyor.  Takip oranı 2010 yıMüdürü Çağlar şu açıklında yüzde 0.6 oldu. Kredilerin toplamı lamaları yaptı:  Bu yıl kredilerde yüzde 25’lik ar 56.2 milyar TL olarak gerçekleşti.  Tarımsal kredilerde 13.6 milyar tış planlandı.  Kredi hacminde yıl sonunda 67 TL’lik bakiyeye ulaşıldı.  Bankanın aktif kârlılığı yüzde 2.8 milyar TL aşılacak.  Yılbaşından bugüne kadar kredi seviyesinde, sektörünkü ise yüzde 2.5 civarında. ler yüzde 1.6 geriledi.  Kamu kurumlarına 7 yılda 18.3  Rekabet Kurumu bizi de inceledi, kanuna aykırı bir işlem yapmadı milyar TL aktarıldı. STFA’dan 4 milyon dolarlık tahliye operasyonu ÖZCAN YAŞAR Libya’da 1972’den bu yana faaliyet gösteren Türk inşaat şirketi STFA, Türk işçileriyle birlikte, Vietnam, Pakistan, Fas, Nepal, Mısır ve Sudan uyruklu 2 bin çalışanını Türkiye’ye getirdi. Dokuz adet özel uçak kiralayan, gemiler ve tarifeli seferlerden de çalışanlarına yer tahsis eden STFA, olayların meydana geldiği gün başlattığı operasyonunu 28 Şubat’ta tamamladı. STFA nşaat Grup Başkanı Tahsin Bağcı, şunları söyledi: “Libya’dan çalışanlarımızın maaşları ödendiği gibi, Türk vatandaşlarına 500 TL, yabancı çalışanlarına da yaklaşık 1 maaş tutarında 250 dolar yol harçlığı yardımı yaptık. Kurtarma operasyonun bütçesi 4 milyon dolar. STFA’nın Libya’daki çalışmalarına karşılık 50 milyon doların üzerinde alacağı bulunuyor. Bununla birlikte şantiyelerde 25 milyon doları aşkın ekipmanın yağmalanma ihtimali çok yüksek.” Piyasalar yara sardı Ekonomi Servisi İMKB günü 1722 puanlık yükselişle 60 bin 387 puandan tamamladı. Hisse senetlerinin değer artışı ortalama yüzde 2.94 oldu. Libya’da olası barış planlarına dair haberler petrol fiyatlarında gevşeme getirdi. Brent tipi petrol 102 dolara kadar indi. Petrol fiyatlarındaki gerileme ve ABD’den tahminlerin üstünde gelen veriler Avrupa borsalarını yukarı taşıdı. Piyasadaki olumlu havaya İMKB de katıldı. Son 40 yılın dibini gören enflasyon verileri de borsanın yükselişinde etkili oldu. Döviz gevşedi. Dolar, 1.61 TL’nin altına indi. Faiz arttırımı beklentileri tahvilde faizi yüksek seviyelerde tutmayı sürdürdü. Gösterge tahvilin ortalama bileşik faizi yüzde 8.87 seviyesinde seyretti. Önerilen isimler reddedilirse Efes Pilsen takımı kapanacak Ekonomi Servisi Anadolu Grubu Yö lışmaları devam ediyor.” Etkinliklerin dünya tanıtımı için Türkinetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Efes Pilsen takımı için Tütün ve Alkol Pi ye’ye gelen FaberCastell’in 8. kuşak yasası Düzenleme Kurumu’na ‘Efes’ ve temsilcisi Kont Anton Wolfgang von Fa‘Anadolu Efes’ olmak üzere iki isimle mü berCastell, grubun 14 üretim merkezi, dünyanın çeşitli yerleracaatları bulunduğunu rinde 23 satış firması ve ifade ederek “O olursa FaberCastell’in 250. yılı distribütörü, 7 bin çalıolur, olmazsa olmaz, şanıyla 120 ülkede faaliyani kapanır” dedi. etkinliklerinde konuşan yet gösterdiğini belirterek FaberCastell’in 250. Özilhan, grup olarak bu yıl 20102011 mali yılında yılında şirketin yönetim içecek ve enerji sektörlerine 520 milyon Avro civakurulu başkanı kutlamarında konsolide ciroya ları Türkiye’den başladı. toplam 800 milyon dolarlık Etkinlikte gazetecileyatırım yapacaklarını söyledi. ulaşmayı hedefledikleririn sorularını yanıtlani bildirdi. yan Özilhan şunları söyADEL Kalemcilik Geledi: “Bu yıl için 800 milyon dolarlık ya nel Müdürü Taner Dursun ise “Zengin tırım planladık. Bunun 200 milyon ürün portföyümüze kâğıt ve dosyaladoları enerjiye ayrıldı. İçecek ağırlık ma ürünleri ile okul ve sırt çantalarılı bira ve Coca Cola’da kapasite artış nı eklediğimiz 2010 yılında net cirolarımız var. Ayrıca Gürcistan ve Ka muzu yüzde 27 artışla 111.4 milyon liradeniz’de enerji yatırımları yapıyoruz. raya çıkardık. Kârlılığımız ise yüzde 31 Sinop’ta termik santral için ÇED ça oranında artış gösterdi” diye konuştu. Tuncay Özilhan FaberCastell Faber Castell, 2011’de yüzde 17 büyümeyle 130 milyon liralık net ciro gerçekleştirmeyi hedefliyor. Vestel’den kişiyi tanıyan ekran Dünyanın en büyük bilişim fuarı CeBIT’te Vestel’in 3D LED TV, connected TV, Android tabanlı TV, interaktif tahta, dokunmatik ekranlar ve kameralı dijital reklam ekranı gibi yeni ürünleri dikkat çekiyor. CeBIT’e 11. kez katılan Vestel, 90 metrekarelik standında 40 yeni ürün sergiliyor. Vestel’in ilk kez bu fuarda tanıttığı kameralı dijital reklam ekranları ise önünden geçen kişinin profiline göre, kişiye özel reklam yayımlama özelliğiyle dikkat çekiyor. Almanya’daki Türkler ‘Oksijen’lenecek Oksijen ArGe tarafından Türkiye’de geliştirilen Lokasyon Bazlı Servis Altyapısı Vodafone Locate, ilk kez Vodafone Almanya’da kullanıma sunuluyor. Vodafone Locate, Vodafone’un kurumsal müşterilerinin, çalışanlarını ve ekiplerini GPS ya da mobil şebeke ağını kullanarak takip etmelerini sağlıyor. nnova’dan para makinesi İnnova, CeBIT Fuarı’nda ATM’ye benzer özelliklere sahip tamamen Türk teknolojisiyle geliştirilen Ödeme ve Tahsilat Kioskları’nı tanıtıyor. Hizmet sektörü, perakende sektörü ve devlet kurumları için her türlü ödeme işleminin nakit ya da kredi kartı kullanarak self servis olarak gerçekleştirilebilmesini sağlayan İnnova Ödeme ve Tahsilat Kiosku sayesinde kullanıcılar, fatura ödeyebiliyor, kontör yükleyebiliyor, vergi ödemesi ve döviz alım satımı gibi çeşitli işlemleri de yapabiliyor. Turkcell’den bursiyer projesi Turkcell Lisansüstü Burs Programına katılan 100 öğrenciden 12’si CeBIT’te projelerini tanıttı. Tanıtılanlar arasında gereksiz enerji tüketiminin azaltılması, uzaktan eğitim, yerleşim alanlarının yoğun olduğu alanlarda sinyal kalitesinin yükseltilmesi gibi çalışmalar yer alıyor. Fırat Üniversitesi’nden araştırma görevlisi Nilay Yıldırım, mobil eğitim, teknoloji tabanlı sosyal öğrenme, video tabanlı eğitim, oyun tabanlı eğitim, semantik web gibi uzaktan eğitim için önemli olan kavramları incelediği projesini anlattı. Elazığ’da 90 ilköğretim öğrencisi üzerinde denenen projede, Bugs Bunny ve Sünger Bob karışımı maskotla oyun sırasında çocuklara İngilizce öğretiliyor. SAP yazılımları ODTÜ’ye giriyor ODTÜ ile yazılım şirketi SAP, CEBIT Fuarı’nda işbirli yaptılar. SAP Üniversite İşbirliği Programı Kıdemli Başkan Yardımcısı Elena María Ordóñez del Campo ve ODTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. M. Volkan Atalay’ın imzaladığı anlaşma ile ODTÜ öğrencileri, bundan böyle dünyanın lider şirketlerinin iş akışlarını en verimli hale getirmek için kullandığı güncel SAP yazılımlarını derslerinde öğreniyor olacaklar. C MY B C MY B