Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 KASIM 2011 ÇARŞAMBA 8 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Sekiz aydır süren huzursuzluğun neredeyse her gün can aldığı ülkede kayıplarla birlikte Esad’a baskılar da artıyor Dış Haberler Servisi Suriye’de önceki gün çıkan çatışmalarda ölü sayısı 70’i buldu. Çatışmalarda ölenlerin 34’ünün asker,12’sinin asker kaçağı, 27’sinin de sivil olduğu belirtildi. Ölümlerin çoğunun Dera kentinde meydana geldiği kaydedilen çatışmaların, sekiz aydır süren ayaklanmalar sırasındaki en kanlı çatışma olduğu bildirildi. Suriye resmi haber ajansı SANA da önceki gün Dera ve İdlib kentlerinde silahlı grupların güvenlik güçlerine saldırması sonucu iki güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiğini, saldırının ardından gerçekleştirilen operasyonlarda da çok sayıda silahlı kişinin öldürüldüğünü kaydetti. Suriye’de halk ayaklanması sırasında tutuklanan 1000’den fazla kişinin ise serbest bırakıldığı bildirildi. Devlet televizyonu, “bazı olaylara karışmış ve eli kana bulaşmamış”‘ 1180 tutuklunun serbest bırakıldığını duyurdu. Kurban Bayramı dolayısıyla 5 Kasım’da, halk ayaklanmalarında tutuklanan 553 kişi serbest bırakılmıştı. Öte yandan Arap Birliği’nin Suriye’nin üyeliğini askıya alma kararının ardından Ürdün Kra S lı Abdullah da, Suriye lideri Beşşar Esad’ın iktidarı bırakmasını istedi. Arap dünyasında Esad’a “git” diyen ilk Arap lideri olan kral, BBC’ye yaptığı açıklamada “Esad görevi bırakmadan önce diyalog sürecini de başlatmalıdır” diye konuştu. uriye’de önceki gün meydana gelen çatışmalarda ölenlerin sayısı 70’i buldu. Ürdün Kralı Abdullah’ın Esad’a ‘bırak’ demesi Esad yanlılarını kızdırdı. Şam’da Ürdün Büyükelçiliği önünde gösteriler yapıldı. AB ve Kazakistan elçiliklere yapılan saldırıları kınadıklarını açıklarken Halep’te yüzlerce Suriyeli Türkiye lehine gösteri yaptı. ne yol açtı. Sayıları 120’yi bulduğu belirtilen Esad taraftarları Ürdün’ün Şam Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi yaptı. Göstericilerden ikisinin elçiliğe girmeye çalıştığını belirten Ürdün’ün Şam Büyükelçisi Ömer el İmad, Suriye güvenlik güçlerinin binaya yapılan saldırıyı engellemediklerini ileri sürdü. Benzeri gösterilerin Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye büyükelçilikleri önünde de gerçekleştirildiği kay dedildi. BM Güvenlik Konseyi, ülkedeki diplomatik misyonlara yapılan saldırıları kınadı. Üye ülkelerden birinin itiraz etmemesi halinde söz konusu kınama, örgütün kesin kınama kararı olacak. Suriye yönetimine bir kınama da Kazakistan’dan geldi. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı diplomatik misyonlara yapılan saldırıları kınadığını bildirdi. Öte yandan, AFP’nin haberine göre, Suriye’nin Halep kentinde yüzlerce Suriyeli Türkiye lehine gösteri yaptı. Muhalifler Rusya’dan destek istedi Bu arada Suriyeli muhaliflerin Rabat’ta, Esad sonrası Suriye konusunda Arap Birliği Başkanı Nebil el Arabi ile görüştüleri bildirildi. Muhaliflerin Esad’a baskı yapması talebiyle Moskova ile de görüşmeler yaptığı belirtilirken Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşen Paris merkezli Suriye Ulusal Konseyi lideri Burhan Haliun “Biz krizin aşılmasını ve bunun dış müdahaleye gerek kalmadan yapılmasını istiyoruz” dedi. Arap elçiliklerine halk protestosu Ürdün Kralı Abdullah’ın Esad’a “git” çağrısı Suriye’deki Esad yanlılarının büyük tepkisi Savaş senaryoları havada uçuşuyor Dış Haberler Servisi İngiltere’de yayımlanan El Kuds el Arabi gazetesinde yer alan bir yorumda İsrail’in İran’a saldırısına eşzamanlı olarak Türkiye’nin de Suriye’ye saldırdığı bir çatışma senaryosu çizildi. Arap medyasında yer alan kimi yorumlarda, Suriye’ye yönelik artan izolasyona vurgu yapılarak bölgesel savaş olasılığı dile getiriliyor. Kimi haberlerde ise Türkiye’nin Suriye sınırında “tampon bölgesi” oluşturmak üzere olduğuna yönelik iddialar dikkat çekiyor. Merkezi Londra olan El Kuds el Arabi gazetesinin tanınmış editörü Abdel Bari Atwan önceki gün yayımlanan makalesinde Türkiye’nin Suriye’ye yönelik bir saldırısının, İsrail’in Suriye’nin yakın müttefiki olan İran’a saldırısına denk düşeceği bir çatışma olasılığını dile getirdi. Atwan, Türkiye ile sınırda tampon bölgeler kurulmasının, sorunun uluslararası boyutunu kazanması sürecinin ilk aşaması olabileceği iddiasına da yer verdi. İngiliz Telegraph gazetesine göre, başka Arap gazeteleri, ilk defa geçen yaz dile getirilen bir iddiayı tekrarlayarak Türkiye’nin, mülteciler için güvenli bir bölge yaratmak amacıyla ordusuna Suriye ile sınırında tampon bölgesi oluşturma emrini vermek üzere olduğunu öne sürdü. Yine Londra merkezli Eş Şark el Avsat gazetesinin Başeditörü Tarık Alhomayed de Esad rejimi için geri sayım başladığını savundu. SURİYELİ KADINLARDAN SAÇ KESME EYLEMİ Arap Birliği’nin Suriye’yi üyelikten atmasına karşı çıkan çok sayıda Suriyeli kadın, kararı saçlarını keserek protesto etti. Şam’ın Emevi Meydanı’nda bir araya gelen kadınlar, Suriye halkının müdahaleler olmadan, kendi kaderlerini kendileri tayin etme kudretine sahip olduğunu belirtti. Arap kadınlarının âdetler gereği gururun kaybolduğu anlarda saçlarından bir tutam kesiyor. (solda) Lübnan MTV televizyonunda yayımlanan bir tartışma programında ise programa katılan Lübnan’daki Baas Partisi’nin lideri Fayez Şükür ile Lübnanlı eski milletvekili Mustafa Alluş arasında Suriye konusunda kavga çıktı. (altta) Alluş’un Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı “zorba”, “cani” ve “yalancı” olarak adlandırmasının ardından Şükür de Alluş’a “yalancı” diye bağırdı. Alluş’un hakaret etmesi üzerine iki politikacı birbirlerine girdi. Alluş, elindeki kalemi fırlattıktan sonra Şükür’ün üstüne yürürken Şükür de havaya kaldırdığı koltukla karşı saldırıya geçti. (Fotoğraflar: AFP) Erdoğan’dan Şam’a ‘Beşşar’ çıkışı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Tayyip Erdoğan, Suriye’deki Türk temsilciliklerine yönelik saldırılarda Türk bayraklarının yakılmasıyla ilgili olarak Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı sert bir dille uyardı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Suriye’deki Türk varlığına karşı gösterilen saldırıları kabul etmenin mümkün olmadığını söyledi. Erdoğan, partisinin grup toplantısında Suriye’deki olayları değerlendirdi. Kendilerini üzen asıl noktanın Lazkiye’de bazı kendini bilmezlerin kameralar önünde Türkiye bayrağına yönelik yaptıkları çirkin saldırı olduğunu kaydeden Erdoğan, “Şunu buradan Esad yönetimine açık açık ifade etmek istiyorum: Tarih boyunca, yüzlerce yıldır ayyıldızlı Türk bayrağına uzanan her el, hiç tereddütsüz biçimde cevabını almıştır, bundan sonra da alacaktır” dedi. Suriye yönetimi için anlam ifade etmese de ayyıldızlı Türk bayrağının, Türkiye için, millet için ne kadar aziz ve kutsalsa, Suriye halkı için de o kadar aziz ve kutsal olduğunu belirten Erdoğan, karşıt gösterilerde bulunan muhalif kesimin ellerinde Türk bayrağı taşıdıklarını vurguladı. Erdoğan, “Türk bayrağına yönelik çirkin saldırı, ben inanıyorum ki Suriye’deki bir avuç kendini bilmezin, alçağın, kışkırtmalar neticesinde ortaya koyduğu bir eylemdir” dedi. Yabancı ülke vatandaşlarını ve diplomatlarını korumanın her ülkenin onuru ve namusu olduğunu ifade eden Erdoğan, “Özür dilemenin ötesinde gereğinin yapılmasını, sorumluların kına da saygı duymasını istiyor ve bunu arzu ediyoruz” dedi. Erdoğan, uluslararası meşruiyetini ve toplumsal desteğini kaybeden hiçbir yönetimin uzun ömürlü ldıranları sa ına ağ yr ba rk Tü n se r, şa eş “B ne eri lid e Erdoğan, Suriy dasın” diye seslendi un m ru du ek rm ve yı za ce en rek ge lup bu da Kaddafi’yi anımsattı sen de şu anda, o sayfayı açmaya doğru gidiyorsun. Zira mazlumların ahını alanlar, bunun bedelini er ya da geç öderler” ifadelerini kullandı. Erdoğan, CHP’yi de sert bir şekilde suçlayarak CHP’nin Suriye’ye giden heyetlerinin Esad’ın Türkiye’ye yönelik ağır hakaretleri karşısında dik duruş gösteremediğini söyledi. Erdoğan, “Buna tezgâha gelmek derler, tekrar tezgâha geldiler” diye konuştu. ESKİ DIŞİŞLERİ BAKANI KARAYALÇIN Suriye’de en kanlı gün ‘AKP sıfırı sıfırla çarpıyor’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Eski Dışişleri Bakanı Murat Karayalçın, Türkiye’nin Suriye ile olan ilişkilerindeki sıkıntılı sürecin hükümetin riskli ve sıklıkla yön değiştiren dış politika hamlelerinden kaynaklandığını söyledi. Karayalçın, “AKP risk alıyor, sıfır sorun politikası geçerliliğini yitirdi” dedi. Suriye ile gelinen noktayı Cumhuriyet’e değerlendiren Karayalçın, Türkiye’nin Suriye politikasının yanlışlarla dolu olduğunu belirterek “Mart ayına kadar çok yakın, ‘aile ilişkisi’ olarak nitelenen ilişkiler, ‘kardeşim’ söylemleri ne oldu da değişti? Vatandaşlara ve basına uygulanan baskı o dönemde de vardı, o dönemde Suriye neyse şimdi de o. Koşullar değişmediğine göre ne oldu da yeni bir siyaset izlenmeye başlandı?” diye konuştu. Yeni siyasetin gerekçelerinin oldukça sağlıksız olduğunu ifade eden Karayalçın, Osmanlı’ya, emperyal bir devlet düzenine referanslar içeren bir dış politikanın daha da fazla soruna gebe olduğunu belirtti. WikiLeaks belgelerinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Karayalçın, İlham Aliyev’in, TürkiyeSuriye AKP’nin yeniarasındaki Osmanlıcı dış gerilimi politikasından değerlendirdi. duyduğu rahatsızlığın ortaya çıktığını anımsatan Karayalçın, “Türkiye’nin çevresindeki bütün ülkeler, yani sıfır sorun siyaseti izleyeceğimizi vaat ettiğimiz bütün ülkeler zaten eskiden bir parçamızdı. Böyle bir mantıkla konuya yaklaştığınız zaman sıfır sorun siyasetini sıfırla çarpmış oluyorsunuz” dedi. Türkiye’nin, Suriye’ye desteğini açıklayan Lübnan, Irak ve İran yönetimleriyle de karşı karşıya gelebileceğini belirten Karayalçın, Özgür Suriye Ordusu’yla yapılan görüşmelerle büyük bir risk alındığını söyledi. Karayalçın, “Dış siyasette risk almamalısınız. Hayati konular saklı kalmak kaydıyla, bu konuda riskli bir siyaset izlenmesi yanlış ve tehlikelidir. Türkiye siyasetini değiştirebilir, Suriye’yi kınayabilir, eleştirebilir, dostluk gösterip uyarabilir veya mesaj iletebilir. Fakat hükümetin gerginliği tırmandıran son girişimleri bunların dışında kalıyor” dedi. Hükümetin Özgür Suriye Ordusu’na silah ikmali yapılmadığının ve karargâh desteği verilmediğinin altını çizmesine rağmen diğer yöndeki iddiaların sürdüğünü söyleyen Karayalçın, hükümetin bütün gücüyle meselenin barışçıl çözümü için çalışması gerektiğini belirtti. Yıldız: Elektriği kesebiliriz ‘CHP tezgâha geldi’ E nerji Bakanı Taner Yıldız, Türkiye’nin Suriye’ye elektrik ihraç ettiğini hatırlatarak, mevcut durumun sürmesi halinde bu ülkeye yapılan elektrik sevkiyatını kesebileceklerini açıkladı. Yıldız, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın Suriye ile birlikte yaptığı sondaj çalışmalarını durdurduğunu da kaydetti. Öte yandan Suriye’de yaşanan siyasi ve toplumsal gelişmelerden dolayı işadamları, ihracatçılar ve nakliye firmalarının Suriye’deki gelişmelere ilişkin sorularını yanıtlamak ve karşılaştıkları sorunları tespit etmek üzere Ekonomi Bakanlığı bünyesinde “Suriye İzleme Masası” oluşturuldu. Firmalarının doğrudan bilgi temin edebilecekleri bir telefon hattı ve eposta adresi tahsis edildi. Ekonomi Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Suriye İzleme Masası’yla 03122128742 telefon numarasıyla irtibat kurulabilecek. Ayrıca, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, yarın Suriye’de faaliyette bulunan firmalarla görüşecek. ’ESAD SON ŞANSI KULLANAMADI’ Haber Merkezi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ‘son şans’ olarak nitelendirdiği Arap Birliği’nin önerilerini Suriye’nin değerlendirmediğini söyledi. Resmi ziyaret için Fas’ta bulunan Davutoğlu’dan, Fas Dışişleri Bakanı Taib Fassi Fihri ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yine Suriye’yi hedef aldı. Davutoğlu, Arap Birliği’nin sunduğu önerilerin Suriye için son şans olduğunu ancak yönetimin bunu değerlendiremediğini söyledi. Suriye halkının yanında olduklarını söyleyen Davutoğlu, Suriye’deki elçiliklere yapılan saldırılara ilişkin olarak da “Suudi Arabistan ve Katar’dan da özür dilenmesini bekliyoruz” diye konuştu.Davutoğlu, bundan sonra atılacak adımlarla ilgili olarak bugünkü TürkArap İşbirliği Forumu toplantısında bu konuyu ele alacaklarını söyledi. Chavez ‘nükleer savaş’ dedi Dış Haberler Servisi Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez Ortadoğu’da tüm dünyayı tehdit edecek bir nükleer savaş riski olduğunu ileri sürdü. Chavez, söz konusu riski İran’ın nükleer programı yüzünden Batı ile arasındaki gerginliğe bağladı. Yaptığı açıklamada, “Dünyanın sonunu getirebilecek bu tehdidin şu anda bile bulunduğunu” iddia eden Chavez, “bu riskin ilk suçlularının, birçok atom bombasına sahip olan ABD ve müttefikleriyle İsrail olduğunu” söyledi. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (UAEK) kısa bir süre önce yayımlanan raporunda, İran’ın barışçıl nükleer programını paravan olarak kullanarak gizlice nükleer silah üretmeye çalıştığı iddiaları yer alıyordu. Rapor, İran’ın nükleer faaliyetinin ciddi bir tehdit olduğunu düşündüren kesimlerde paniğe yol açmıştı. ül: Suriye çıkmaz sokakta Cumhurbaşkanı Gül de Macaristan Cumhurbaşkanı Pal Schmitt ile düzenlediği ortak basın toplantısında Suriye’ye tepki gösterdi. Gül, bir soru üzerine şöyle konuştu: “Bugün olanların hiçbiri sürpriz değil. Biz olacakları ve işlerin nereye kadar gideceğini çok açık bir şekilde söyleyip gerekenin yapılmasını hep hatırlattık. Maalesef Suriye bugün çıkmaz bir sokağın içine girmiştir. Tabii ki Suriye’deki gerek vatandaşlarımız, gerek oradaki varlığımız büyükelçimiz, diplomatlarımız, diplomatik misyonlarımız bunlara karşı gösterilen saldırıları kabul etmek mümkün değil. Bu konuda eğer gerekli tedbirleri almazlarsa şüphesiz ki bunlar tekrarlanırsa tepkimiz daha farklı olacaktır.” G C MY B C MY B ‘Beşşar, sen...’ derhal bulunmasını da Suriye yönetiminden bekliyoruz. Cezaevlerinde binlerce siyasi tutuklu bulunduran Beşşar, sen Türk bayrağına saldıranları da bulup gereken cezayı vermek durumundasın. Suriye yönetiminin sadece Türkiye’deki Türklere ve Türk bayrağına değil, kendi hal olamayacağını belirtirken de “Son dönemde kendi halkına karşı savaş açanların nasıl bir trajik sona ulaştıklarını Beşşar Esad da görmelidir. Zulüm ile abad olunmaz, mazlumun kanı üzerine gelecek inşa edilmez. Aksi takdirde tarih bu tür liderleri kanla beslenen liderler olarak anar. Esad,