Katalog

CMYB C M Y B 20 AĞUSTOS 2010 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr İsrail’le alışveriş eskisinden iyi Dış Haberler Servisi - İsrail’in Türkiye’ye ihracatõnõn, iki ülke arasõndaki gerilime rağmen yõlõn ilk 7 ayõnda yüzde 32 arttõğõ bildirildi. İsrail Merkez İstatistik Bürosu, geçen ocak ile temmuz arasõnda Türkiye’ye ihracatõn geçen yõlõn aynõ dönemine göre neredeyse üçte bir artarak 811.8 milyon dolara çõktõğõnõ açõkladõ. Aynõ dönemde Türkiye’den ithalat ise yüzde 30 artõşla 1.04 milyar dolara çõktõ. İki ülke arasõndaki gerginlik, 31 Mayõs’ta İsrail’in Mavi Marmara gemisine düzenlediği baskõnla doruk noktasõna çõkmõştõ. Çaldıkları laptopları sattılar Dış Haberler Servisi - Mavi Marmara’dan İsrail askerlerinin laptop çalõp sattõğõ ortaya çõktõ. Laptop çaldõğõndan şüphe edilen bir subay, İsrail jandarmasõ tarafõndan tutuklanõrken çalõntõ laptoplarõ satõn alan üç asker gözaltõna alõndõ. Yardõm gemisine ait laptoplarõn çalõndõğõnõ ilk kez duyuran Yediot Ahronot gazetesinde, yüksek rütbeli bir subayõn, “Soruşturma yeni başladõ ama görünüşe göre utanç verici ve çirkin sonuçlar ortaya çõkacak. Bu askerler üzerlerindeki formanõn neyi temsil ettiğini öğrenememişler” sözlerine yer verildi. İsrail Radyosu gemide ölenlere ait cep telefonlarõnõn çalõndõğõnõ bildirdi. Dış Haberler Servisi - 7 yõldõr işgal atõnda olan Irak’ta son ABD muharip birliğinin ülkeden ayrõlmaya başladõğõ bildirilirken sayõlarõ iki katõna çõkarõlacak sivil yetkililer ve paralõ askerler çe- kilen askerlerin yerini almaya hazõrlanõyor. Çekilme planõ doğrultu- sunda ülkeyi en son terk ede- cek muharip birlik olan 2. Piyade Tü- meni 4. Tugay sözcüsü Christopher Ophardt, birliğe ait araçlarõn dün erken saatlerde Kuveyt’e geçmeye başladõğõnõ söyledi. Askeri yetkililer, Irak’tan ay- rõlan yaklaşõk 4 bin personelin zõrhlõ araçlarõ ülkeden çõkarmakla görevli olduğunu kaydederken Savunma Ba- kanlõğõ Pentagon sözcüsü Geoff Mor- rell, muharip birliklerin çekilme süre- cinin planlandõğõ gibi ay sonunda ta- mamlanacağõnõ açõkladõ. ‘Varlığımız sona ermiyor’ ABD Başkanõ Barack Obama, yazõ- lõ açõklamasõnda muharip askerlerin çe- kilmesini memnuniyetle karşõladõğõnõ belirtirken Dõşişleri Bakanlõğõ sözcüsü Philip Crowley çekilmeyi “tarihi bir an” olarak niteledi. Crowley, “Irak’ta- ki varlığımız sona ermiyor. Yapacak önemli işlerimiz var. Irak’a karşı uzun vadeli bir sorumluluğumuz var” dedi. Birleşmiş Milletler yasalarõna göre 31 Aralõk 2008’e kadar ülkeden çekilmesi gereken ABD, Irak hükümetiyle yaptõ- ğõ anlaşmalarla işgali sürdürdü. ABD Başkanõ Obama, 2008’deki se- çim kampanyasõ sõrasõnda ABD’nin Irak’tan büyük ölçüde asker çekmesin- den, ancak yerleşik bir kuvvetin belirsiz bir süre ülkede tutulmasõndan yana ol- duğunu söylemişti. Washington ve Bağdat arasõnda Ka- sõm 2008’de imzalanan güvenlik an- laşmasõyla, bu ay sonuna kadar muha- rip askerlerin ülkeden çekilmesini ön- gören çekilme takvimi onaylanmõştõ. Obama’nõn göreve geldiği Ocak 2009’da Irak’taki 144 bine yakõn ABD askerinin sayõsõ o tarihten bu yana 56 bi- ne indirildi. Ancak muharip askerlerin çekilmesinin ardõndan, Irak askerlerinin eğitimi, idari görevler ve geçiş süreci- ne hazõrlõk amacõyla 50 bin ABD as- kerinin 2011 sonuna kadar ülkenin dört bir yanõnda kurulan ABD üslerin- de kalmasõ planlanõyor. 2011 sonrası belirsiz ABD yetkilileri 2011 sonrasõnda Irak’ta kalacak askerlerin sayõsõnõn yüzlerle ifade edileceğini söylese de, si- yasi istikrarsõzlõğõn ve şiddetin sürdü- ğü ülkede çekilmenin planlandõğõ gibi gerçekleşmesinin mümkün olmadõğõ söyleniyor. Mezhep çatõşmalarõnõn ye- niden yükselişte olduğu ülkede 7 Mart seçimlerinin üzerinden 5 ay geçmesine rağmen hâlâ hükümet kurulamadõ. Irak Genelkurmay Başkanõ Bebakir Zeba- ri de, geçen hafta ülkesinin kendisini ko- ruyacak güce sahip olmadõğõnõ ve ABD’nin 2020 sonuna kadar ülkede kal- masõ gerektiğini söylemişti. Iraklõ yetkililer, ABD’nin çekilmesi- nin ülkeyi büyük bir kargaşaya sü- rükleyeceğini belirtirken ABD as- kerlerinin 2011 sonrasõnda da Irak’ta kalmasõ gerektiğini savu- nan ABD yetkililerinin sayõsõ da az değil. Savunma Bakanõ Robert Gates, geçen hafta yeni kurulacak Bağdat hükümetiyle bu konuda görüşmelerin sürdürüleceğini söy- leyerek Irak’taki askeri varlõğõn de- vamõna yeşil õşõk yakmõştõ. 2007- 09 arasõnda Irak’ta ABD Büyü- eklçisi görevini yürüten Ryan C. Crocker da, “Bizim takvimler Irak’ın gerçekliğinin uzağında. Bu yıl içinde 2011 sonrasında da durumu ortak olarak gözden geçirmemiz stratejik olarak çı- karımıza olur” dedi. Eski Devlet Başkanõ Saddam Hüseyin’in devrildiği 2003 işgalinin ardõndan, Irak’ta 4 bin 400’den faz- la ABD askeri ölürken ölen siville- rin sayõsõ bir milyonu aştõ. Ülkede büyük yõkõma yol açan işgale ABD’de büyüyen tepki nedeniyle, ABD askerlerinin Irak’taki varlõğõ- nõn sürmesi halinde bunun Obama yönetimine desteği azaltabileceği belirtiliyor. Paralı asker ordusu büyüyecek Çekilme sürecinde ABD asker- lerinin Irak güçlerini eğitme gör- evini Dõşişleri Bakanlõğõ’na bağlõ diplomatlar ve özel güvenlik güç- leri devralacak. New York Ti- mes’õn haberine göre, El Kaide gi- bi dinci örgütlerle ve isyancõlarla mücadele amacõyla ülkede bulunan paralõ askerlerin sayõsõnõn 2 katõna, yani 7 bine çõkarõlmasõ bekleniyor. Öte yandan, sivil kayõplar nedeniyle eleştirilere hedef olan özel güven- lik şirketlerinin ülkedeki varlõğõnõn artmasõ da tartõşma yaratõyor. Aylardõr Irak’ta görev alanõnõ genişletmek üzere hazõrlõklarõnõ sürdüren Dõşişleri Bakanlõğõ, Pen- tagon’dan askeri araç, uçak ve he- likopter almayõ planlõyor. Yeni gü- venli üslerin inşasõ ve yeni elçi- likler açõlmasõnõn ABD’ye mali- yeti milyarlarca dolarõ buluyor. BAĞDAT YÖNETİMİNDEN WASHINGTON’A İSTEK LİSTESİ ABD bir kõsõm silahlarõ Irak’a hibe edecek BARKIN ŞIK ANKARA - Amerikan ordusu, Irak’tan çe- kilirken geride yüksek teknoloji silahlarõnõn bir kõsmõnõ bõrakacak. Bağdat yönetiminin, hali- hazõrda ABD’ye verdiği on milyarlarca dolarlõk silah siparişi listesi bulunuyor. Bu listedeki si- lahlardan bazõlarõnõn Irak ordusuna hibe edil- mesi geriye kalan kõsmõnõn ise satõşõ bekleni- yor. Irak ordusunun isteklerinin içinde savaş uçağõ, helikopter ve tank gibi ağõr silahlar ile taktik tekerlekli hafif silahlar da yer alõyor. Amerikan ordusu Irak’taki ağõr silahlarõnõ, Kuveyt’teki Shuaiba Limanõ üzerinden çeki- yor. Özellikle mayõna dayanõklõ araçlar (MRAP) Shuaiba limanõndan önce Pa- kistan’a buradan da Ta- liban’a karşõ yürütülen ope- rasyonlara katkõ sağlamak üzere Afganistan’a sevk ediliyor. Irak’ta kulla- nõlan silahlarõn bir kõsmõ ise bu ülkede kalacak. ABD Ordusu, Irak’taki silahlarõnõ geri çe- kerken transfer masraflarõ ile ilgili maliyet ana- lizi yapacak. Bu analiz, hibe edilecek silah sis- temleri ile ilgili iskeleti ortaya çõkaracak. Bu gelişmeye paralel olarak, Washington yö- netiminin elinde Bağdat’õn verdiği uzun bir si- lah listesi bulunuyor. Irak’õn ABD’den istediği silah sistemleri şöyle: Kürtler uçağa karşı çıkıyor ? 36 adet F 16 C/D savaş uçağõ. Kuzey Irak’taki Kürt gruplar bu alõma güvenlik kay- gõlarõ nedeniyle karşõ çõkõyor. Karşõ çõkma ge- rekçesi ise Irak ordusunun yönetiminin Arap- larõn eline geçmesi durumunda, uçaklarõn kendilerine karşõ kullanõlmasõ. ? Irak Kara Kuvvetleri için 206 milyon do- lara 160 adet 4x4 M1117 silahlõ güvenlik ara- cõ. Bu araçlara takõlmak üzere 160 adet 12.7 mi- limetre makineli tüfek, 160 telsiz, 144 adet bomba atar ve 4 adet kurtarma kamyonu. Tanklar ve helikopterler ? Irak Kara Kuvvetleri için 3 milyar dolara toplam 392 adet 8x8 hafif silahlõ araç. ? Irak ordusu için 6 adet silahlõ helikopter ile 24 adet silahlõ hafif helikopter. ? Helikopterlerin yanõnda 200 adet Hellfi- re füzesi, 15 bin adet 2.75 inç roket, 565 adet 120 milimetre, 665 adet 81 milimetre ha- van topu da isteniyor. ? Irak Kara Kuvvetleri 140 adet M1A1 Abrams tankõ. Bu tanklar son ne- sil tanklar içinde yer alõyor. Bu tank- larla birlikte 8 adet tank kurtarma ara- cõ, 64 adet taktik tekerlekli zõrhlõ araç, 12 adet komuta kontrol aracõ, 16 adet paletli lojistik araç, 8 adet zõrhlõ ambulans, 35 ağõr yük kamyonu, 40 adet tanker, 36 adet kargo aracõ, 4 adet enkaz taşõma aracõ, 140 adet 5 tonluk kargo kamyonu, 8 adet bakõm aracõ, 32 adet 500 galon kapasiteli su tankõ treyleri, 16 adet 2500 galon kapasiteli su tankõ kamyonu, 16 adet motosiklet, 80 adet 8 ton kapasiteli ağõr – orta treyler. Irak ordusunun istediği bu listedeki silahla- rõn önemli bir kõsmõnõn hibe edilmesi geriye ka- lanlarõn ise satõlmasõ bekleniyor. ABD, Afgan ordusuna da yüzlerce zõrhlõ araç, kamyon ve bin- lerce silah hibe etmişti. Afganistan’a yapõlan hi- be kapsamõnda Humvee tipi cipler ve zõrhlõ araç- lar ile hafif ve ağõr silah sistemleri bulunuyor- du. ABD ordusu, daha önce Irak ordusuna eği- tim amaçlõ olarak 22 tank hibe etmişti. 2 . Piyade Tümeni’ne bağlõ birliğe ait araçlar dün Kuveyt’e geçmeye başladõ ancak ABD’nin çekilme takvimiyle ilgili tartõşmalar büyüyor. Obama yönetimi takvime bağlõ kalacaklarõnõ açõklasa da binlerce askerin 2011 sonrasõnda da Irak’ta kalmasõnõ isteyen ABD’li yetkililerin sayõsõ az değil. Güvenlik alanõnda sorumluluğu devralacak Dõşişleri Bakanlõğõ, paralõ askerlerin sayõsõnõ iki katõna çõkarmayõ ve Pentagon’dan askeri muhimmat almayõ planlõyor. Meksika sınırına ulusal muhafız Dış Haberler Servisi - ABD, Meksika sõnõrõna ulusal muhafõz birlikleri yerleştirmeye başladõ. ABD Başkanõ Barack Oba- ma, sõnõra güvenliği sağlamak için 1200 kişilik bir kuvvet yer- leştirileceğini açõklamõştõ. Önceki gün California eyaleti ile Meksika arasõndaki bölgeye ilk birlikler konuşlandõrõldõ. Sõnõra 200’den fazla asker gönderen Kaliforniya eya- letinin Valisi Arnold Schwarzenegger, sõnõr böl- gesine gitti. Schwarzeneg- ger birliklerin Amerikan halkõnõn güvenliğini sağ- layacağõnõ söyledi ancak göçmen sorununa kalõcõ bir çözüm bulunmasõ gerekti- ğini vurguladõ. Çoğu ABD’nin güneyindeki Meksika sõnõrõndan girerek ABD’de yasadõşõ olarak yaşayan 12 milyon kişi bulunuyor. Obama, sõnõrõn uyuşturucu ve insan kaçakçõlarõ ile yasadõşõ göçmenlere karşõ korunmasõ ko- nusunda söz vermişti. Yine bir sõnõr eyaleti olan Ari- zona’da göçmenler konusunda çõkarõlan sert yasalar õrkçõlõk suçlamasõyla karşõlaşmõş, fede- ral hükümet müdahale etme- mekle eleştirilmişti. Türkiye Reaper peşinde BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - Ankara’nõn ABD Kongresi’ni ikna etme çabasõnõn arka planõnda silahlõ insansõz hava aracõ alma planõ bulunuyor. Dõşişleri Bakanlõğõ Müsteşarõ Feridun Sinirlioğlu başkanlõğõndaki heyetin Washington temaslarõnõn sonucu, Türkiye’nin özellikle terörle mücadelede stratejik öneme haiz bu silahõ almasõnda belirleyici olacak. Edinilen bilgelere göre, Türkiye özellikle ABD askerleri Irak’tan tamamen çekildikten sonra, PKK ile mücadele edebilmek için Washington yönetiminden füze de taşõyabilen insansõz hava aracõ Reaper’lardan almak için girişimde bulundu. Ancak, bu konuda ABD Kongresi’nin onayõnõn siyasal açõdan gerekli olmasõ Ankara’yõ sõkõntõda bõraktõ. Özellikle, AKP’nin İran’a yakõn tutumu ve BM Güvenlik Konseyi’ndeki yaptõrõm oylamasõnda “hayır” oyu kullanmasõ ve İsrail ile yaşanõlan gerilim nedeniyle ABD Kongresi Türkiye karşõtõ hava ağõr basõnca, Reaper satõşõ da çõkmaza girdi. Mq-9 Reaper adõ verilen insansõz hava aracõ, 40 saatin üzerinde havada kalabiliyor. Reaper hava aracõ saatte 370 kilometre hõzla 5 bin 850 metre yüksekliğe çõkabiliyor. Yaklaşõk 14 milyon dolar tutarõnda olan bu uçaklar, televizyon kameralarõnõn yanõ sõra, radar ve lazerler de taşõyor. ‘Erkekler Giremez’ Dış Haberler Servisi - Endonezya’da trenlerde yalnõzca kadõnlarõn bineceği vagonlar tahsis edildi. Dün başlatõlan uygulama, toplu taşõma araçlarõnda meydana gelen tacizleri engellemeyi amaçlõyor. Endonezya Demiryollarõ yetkilisi Makmur Syaheran: “Bayan yolcular daha güvenli hissetsinler diye onlarõ koruyoruz. Bu çalõşma sonucunda toplu taşõma ortamlarõnda kadõnlara zarar verilmesi engellenmiş olacak” diye konuştu. Kadõnlar isterlerse erkeklere girişin yasak olmadõğõ vagonlarõ da kullanmaya devam edebilecekler. Endonezya, 200 milyonla dünyada en çok Müslümanõn yaşadõğõ ülke. Endonezya’da kadõnlar şeriat kurallarõnõn çok katõ uygulandõğõ Arap ülkelerinde olduğu kadar aşõrõ muhafazakâr tutumlarla karşõlaşmõyor. Irak’taki son muharip birlikler ayrõlmaya başlarken ABD güçlerinin yerini paralõ askerlerin almasõ bekleniyor İşgal yükü özel orduya geçiyor 2. Piyade Tümeni 4. Tugay’dan Yarbay Darron Wright, 7 yıllık işgalin ardından geçtiği Kuveyt’te purosunu yakarken, aynı tümenden iki asker de Kuveyt sınırına önce varmak için yarışa girdi. (Fotoğraflar: AP) Sınıra 200’den fazla asker gönderen Kaliforniya eyaletinin Valisi Arnold Schwarzenegger, sınır bölgesine giderek askerlerle tokalaştı. (Fotoğraf: AFP) (AFP)