Katalog

CMYB C M Y B 4 HAZİRAN 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU ‘Derin Türkiye’de Aşırıcılık (3) “Hoşgörüsüzlük” nerde başlar, nerde biter? Radikalizm ve aşırıcılığı, hoşgörüsüzlükten ayı- ran çizgi tam olarak nedir? Prof. Yılmaz Esmer’in ilginç, çarpıcı, öğretici araştırmasının sonuçlarını, şimdiye dek gazete- lerden takip edebildim. Araştırmanın kendisini he- nüz görebilmiş değilim. Çalışmasının tanıtımını ya- parken Yılmaz Esmer, “aşırılık kavramının tanımı- nı deneklere bıraktığını” söylemiş. Bu yolu neden seçmiş olduğunu tahmin etmek zor değil ama ge- ne de kendisinin “aşırılık” kavramına biraz daha açıklık getirmiş olmasını tercih ederdim… Gazetelere yansıdığı kadarıyla çünkü araştırma sonuçları ağırlıklı olarak yalnız “hoşgörüsüzlük” bağlamında irdeleniyor... Esmer’in verilerinden yola çıkarak “hoşgörü- süzlük” üzerinden genel geçer değerlendirmeler yapılıyor. Köşeyazıları “hoşgörüsüzlük” temelinde çö- zümlemeler sunuyor. Hoşgörüsüzlük çıtasının fevkinde Araştırmanın adı ne var ki; “Hoşgörü/Hoşgö- rüsüzlük” değil, “Radikalizm ve Aşırıcılık”… Adından da anlaşılacağı üzere, ortada -heyhat(!)- hoşgörüsüzlüğü aşan bir tablo var... Zaten akıl var, yakın var değil mi? Ona hoşgö- rüsüzlük, buna hoşgörüsüzlük… “İçki içene”, “oruç tutmayana”, “dine inanma- yana”, “Yahudi/Hıristiyan/başka dinden olana”, “ni- kâhsız yaşayana”, “kızı şortla dolaşana”… Bu kadar çok kategori de insana karşı “hoş- görüsüzlük”, sadece “hoşgörüsüzlük” olarak ta- nımlanabilir mi? “Hoşgörüsüzlük paketi” bu kadar geniş tutu- lunca, bunun adı hasbelkader artık hoşgörüsüz- lük değil; radikalizm ve aşırıcılık, icabında “fana- tizm” oluyor. Zina yapan kadın için “recm” istemek örneğin, bir “hoşgörüsüzlük” değil; tipik bir “Talibanlık” ya- ni “fanatizm” göstergesidir. “Hoşgörüsüzlük” genel geçer anlamıyla, “öte- kini dışlayan” bir saygısızlık çıtasıyla sınırlı kalır. Bu çıta, şiddet düzlemine varmaz. “Kadına yönelik şiddete” meylettiğinizde ise -ki “recm talebi” bunu gösterir- “hoşgörüsüzlüğün” kapsama alanından çıkıp artık “radikalizm”, “aşı- rıcılık” ve giderek “fanatizmlerin” sularına girmiş olursunuz… Diyeceğim o ki; “hoşgörüsüzlük”, nispeten keyfi olabilen, göreceli ve sınırlı bir kavram… “Aşırıcılık” ve “radikalizm” ise çok daha bütün- cül, kapsamlı, sistemli biçimde şiddete yönelmeye yatkın ve yakın olabilen durumları anlatmak için kullanılan ifadeler… “Aşırıcılık ve Radikalizm” araştırmasının bulgu- ları; ne yazık ki “hoşgörüsüzlük sınırlarını haydi hay- di aşan bir durumla” karşı karşıya olduğumuzu ve bu nedenle çok daha cesur yüzleşmelere ihtiyaç duyduğumuzu gösteriyor bana göre. Bir ‘yaralı bilinç’ travması Konunun çok önemsediğim bir boyutu bu. “Radikalizm ve Aşırıcılık” araştırmasının yüzü- müze çarptığı bir diğer gerçek de, derin bir “kül- türel bilinç bölünmesi”... AB’ye ilişkin verileri okurken özellikle, İranlı ya- zar Daryus Şayegan’ın kulaklarını çınlattım. Türkçeye “Yaralı Bilinç” olarak çevrilen “Cultu- ral Schizophrenia: İslamic Societies Confronting the West” isimli kitabında, Şayegan; fikirlerde tam geçişkenlik sağlanamayan Batı-Doğu dünyası arasındaki “kişilik/benlik bölünmüşlüğünü” anla- tır. Yılmaz Esmer Hoca’nın AB bulguları tam böy- le bir “bölünmüşlük” ortaya koyuyor. Halkımız kendisini sırayla Azerbaycan, Filistin, Pakistan ve taa dünyanın öbür ucundaki -ne ala- kaysa?- Japonya’ya yakın hissediyor. İlk dörtte ilaç için bir tek Avrupa ülkesi yok. Ankete katılanlar nitekim ezici bir ağırlıkla -yüz- de 81- AB’nin İslamı ve Türkiye’yi -yüzde 76- böl- mek istediği kanaatini taşıyorlar. Yüzde 80 zaten ne yapılırsa yapılsın AB’nin Türkiye’yi almayaca- ğına kesin kes emin. Buna rağmen yüzde 57 çoğunlukla halkımız ge- ne de AB’ye girmeyi düşlemekten geri kalmıyor. Bu bir “yaralı bilinç” örneği değilse nedir? nilgun@cumhuriyet.com.tr ABD’nin nükleer sırları internette Dış Haberler Servisi - ABD, yüzlerce sivil nükleer tesis ve nükleer silahlar için gerekli yakõtõn bulunduğu yerlerle ilgili bilgi ve haritalarõ içeren gizli bir resmi raporu yanlõşlõkla internet üzerinden yayõmladõ. New York Times gazetesinin haberine göre, gizli olmayan bilgi ve belgeleri kamuoyuna açõklayan, Kongre’ye bağlõ Devlet Basõmevi’nin internet sitesinde, gizli nükleer bilgileri içeren 266 sayfalõk rapor geçen pazartesi yayõmlandõ. Durumun farkõna varõlmasõ üzerine rapor ertesi gün kaldõrõldõ. Cezayir’de saldırı: 10 ölü Dış Haberler Servisi - Cezayir’de düzenlenen bir bombalõ saldõrõda, 8’i polis, 2’si öğretmen 10 kişi öldürüldü. Başkent Cezayir’in 50 kilometre doğusundaki Bumerdes bölgesi yakõnlarõnda bulunan Timezrit’te düzenlenen saldõrõda bir araç konvoyu hedef alõndõ. Saldõrõnõn sorumluluğunu üstlenen olmazken Bumerdes bölgesinde El Kaide’nin etkin olduğu bildiriliyor. AP seçim süreci başlıyor BRÜKSEL (Cumhuriyet) - Avrupa Parlamentosu’nun (AP) 736 üyesini belirleyecek seçim süreci bugün başlõyor. Temsilcilerini ilk seçen ülkeler Hollanda ve İngiltere olacak. AP’de önümüzdeki beş yõl boyunca ülkelerini temsil edecek olan parlamenterler, İrlanda’da yarõn, Çek Cumhuriyeti’nde yarõn ve cumartesi, Kõbrõs Rum kesimi, İtalya, Letonya ve Malta’da cumartesi, diğer üye ülkelerde ise pazar günü yapõlacak seçimlerle belirlenecek. Danimarka’ya bağlõ yarõ özerk Grönland’da İnuitlerin partisi parlamento seçimlerini kazandõ İnuitler bağõmsõzlõk yolunda Dış Haberler Servisi - Danimarka’ya bağlõ yarõ özerk Grönland’da önceki gün yapõlan parlamento seçimlerini, ba- ğõmsõzlõk yanlõsõ sol parti İnuit Ataqa- tigiit (İA) kazandõ. İA’nõn zaferinin, Grönland’da bağõmsõzlõğa giden süre- ci hõzlandõrabileceği belirtiliyor. Grönland’da 30 yõldõr iktidarda olan sosyal demokrat Siumut partisini ye- nilgiye uğratan İA, 4 yõl önceki seçim- lere göre desteğini ikiye katlayarak yüzde 44 oranõnda oy aldõ ve 14 mil- letvekili çõkardõ. Seçim Komisyonu, 1979 yõlõndan beri iktidarda olan Siu- mut’un yüzde 26 oy aldõğõnõ ve 9 mil- letvekili çõkardõğõnõ açõkladõ. Adõ yer- li İnuit toplumu anlamõna gelen İA’nõn 31 üyeli parlamentoda hükümeti kur- mak için küçük partilerin desteğini al- masõ gerekiyor. Seçim sonuçlarõnõn belli olmasõn- dan sonra İA lideri Kuupik Kleist, Grönland’õn başkenti Nuuk’da taraf- tarlarõna yaptõğõ konuşmada, “Grön- land bunu hak ediyor. Bu ülkeyi herkesin yardımıyla ileriye, yeni bir döneme taşıyacağız” dedi. Kleist, Siu- mut’la koalisyona gitmeyeceklerini de kesin bir dille ifade etti. Başbakan Hans Enoksen’in partisi Siumut, geçen kasõm ayõnda yapõlan re- ferandumdan, Danimarka ile ilişkilerin yeniden düzenlenmesi sonucu çõkõnca erken seçim kararõ almõştõ. Referandumla kabul edilen yeni dü- zenlemeler 21 Haziran’da yürürlüğe gi- recek. 21 Haziran’dan sonra yerli İnu- itlerin konuştuğu İnuitçe resmi dil ola- cak, yerel polis gücü, mahkemeler ve sa- hil güvenlik aşamalõ olarak Grönland hükümetinin denetimine verilecek. Danimarka hükümeti, Grönland eko- nomisinin ihtiyaçlarõnõn üçte ikisini sağlõyor, ayrõca adanõn savunma ve dõş politikasõnõn denetimini elinde tu- tuyor. Danimarka Kraliçesi Margret- he ise devletin başõ sayõlõyor. Petrol gelirlerinin paylaşımında düzenlemeler Yeni düzenlemeler, Danimarka ile petrol gelirlerinin paylaşõmõ konusun- da yeni kurallarõ belirlemek için gö- rüşmelere bu ay başlanmasõnõ da içe- riyor. Uzmanlar, Grönland’da henüz çõ- karõlmamõş zengin petrol, doğalgaz ya- taklarõ ile elmas, altõn gibi değerli madenler bulunduğunu belirtiyorlar. Küresel õsõnmaya bağlõ olarak Kuzey Buz Denizi’nde buzullarõn erimesi, söz konusu doğal zenginliklere ulaşõlma- sõnõ kolaylaştõrõyor. Ancak bölge üze- rinde hak iddia eden ülkeler bulunmasõ çekişmeyi de beraberinde getiriyor. Ku- zey Buz Denizi’ne kõyõsõ olan ülkeler Kanada, Norveç, Rusya ve ABD böl- gede hak iddia ediyor. Grönland’õ erken seçimlere götüren süreç Siumut’un yöneticilerinin kamu parasõnõ özel harcamalarõ için kullan- dõğõnõn ortaya çõkmasõyla başladõ. Es- ki İçişleri Bakanõ Jens Napaattooq, vergi mükelleflerinin 24 bin dolarõnõ ki- şisel harcamalarõ için kullandõğõ ge- rekçesiyle 4 ay hapis cezasõ aldõ. Grönland’da 30 yõldõr iktidarda olan sosyal demokratlarõ yenilgiye uğratan İA’nõn zaferinin, adada bağõmsõzlõğa giden süreci hõzlandõracağõ belirtiliyor. Zengin doğal kaynaklara sahip olan Grönland’õn bulunduğu Kuzey Buz Denizi, bölgede hak iddia eden devletlerin çekişmesine sahne oluyor. YEMENLİ TUTSAK ÖLÜ BULUNDU Guantanamo’da ‘5. resmi intihar’ Dış Haberler Servisi - ABD’nin Guantanamo üssündeki esir kampõnda, 7 yõldõr yargõlanmadan tutulan Yemenli bir tutsağõn intihar ettiği bildirildi. ABD ordusu, 31 yaşõndaki Muhammed Ahmet Abdullah Salih’in hücresinde ölü bulunduğunu ve intihar ettiğinin sanõldõğõnõ kaydetti. Güney Komutanlõğõ’ndan yapõlan açõklamada, gardiyanlarõn rutin kontroller sõrasõnda ölü bulunan Yemenli tutsağõn ölüm nedenini araştõrmak üzere soruşturma başlattõğõ ifade edildi. Yetkililer, bu olayõn ABD’nin terörle mücadele kapsamõnda 2002’de kurduğu esir kampõndaki “5. resmi intihar vakası” olduğunu belirttiler. Afganistan’da Taliban saflarõnda savaşmakla suçlanan ve 2002’de Guantanamo’ya gönderilen Salih, 7 yõldõr birçok tutsak gibi askeri mahkeme tarafõndan yargõlanmadan Guantanamo’da tutuluyordu. Washington’daki Yemen Büyükelçiliği sözcüsü Muhammed Albaşa, olaydan üzüntü duyduklarõnõ ve bir yetkilinin cenazeyi almak üzere Guantanamo’ya gittiğini söyledi. İnsan haklarõ ihlalleri nedeniyle tepki gören esir kampõnda bugüne kadar birçok tutsağõn da intihar girişiminde bulunduğu bildirilmişti. 30 yıldır iktidarda bulunan sosyal demokratları yenilgiye uğratan İnuit Ataqatigiit Partisi’nin yandaşları sevinç gösterilerinde bulunurken parti lideri Kuupik Kleist, Siumut partisi ile koalisyona girmeyeceklerini ifade etti. (AP) ‘İSTENMEDİĞİMİZ YERDE DURMAYIZ’KAZADAN ÖNCE BOMBA İHBARI DENİZ BERKTAY KİEV- ABD, Ukrayna’nõn Kõrõm bölgesinde diplomatik temsilcilik açma planõndan vazgeçme sinyalleri vermeye başladõ. ABD’nin Ukrayna Maslahatgüzarõ James D. Pettit, kendileri için temel şartlardan birinin Kõrõm Özerk Cumhuriyeti makamlarõnõn ve Kõrõmlõlarõn tutumu olduğunu, onlarõn ABD’nin isteğine karşõ çõkmalarõ durumunda ABD’nin diplomatik temsilciliği Ukrayna’nõn bir başka bölgesinde açacağõnõ söyleyerek, “İstenmediğimiz yerde durmayız” dedi. Nüfusun büyük bölümü Rus ABD, bu yõlõn başlarõnda Kõrõm’da diplomatik temsilcilik açma arzusunda olduğunu açõklamõş, ancak bu açõklama, nüfusunun önemli kõsmõ Ruslardan oluşan ve Rusya’ya yakõnlõk duyan Kõrõm bölgesinde tepkiyle karşõlanmõştõ. Dış Haberler Servisi - Fransõz Havayollarõ’na bağlõ Airbus A330 tipi uçağõn Atlas Okyanusu üzerinde kaybolmasõndan 4 gün önce aynõ havayollarõna ait bir uçağa bomba ihbarõ yapõldõğõ ortaya çõktõ. Brezilyalõ yetkililer, telefonla yapõlan ihbar üzerine, Buenos Aires-Paris seferinin ertelendiğini duyurdular. Buenos Aires’in Ezeiza Havaalanõ yetkilileri ve polisin, 27 Mayõs’ta uçakta 90 dakika süreyle bomba aradõklarõ ancak bir şey bulamadõklarõ bildirildi. Geçen pazartesi günü kaybolan Airbus uçağõnda 216 yolcu ve 12 kişilik mürettebat bulunuyordu. Soruşturmayõ yürüten Fransõz yetkililer, Rio de Janeiro-Paris seferini yaparken kaybolan uçağõn kara kutularõnõn bulunmasõ konusunda “iyimser” olmadõklarõnõ belirtirken, uçakta Rio de Janeiro’dan kalkmadan önce bir sorun olduğuna ilişkin işaret görülmediğini söylediler. Fransõz ordusundan yapõlan açõklamada ise Atlas Okyanusu’nda 5 kilometrekarelik bir alana yayõlmõş durumda bulunan enkazõn kaybolan uçağa ait olduğu doğrulandõ. Bu arada Brezilya’da uçakta bulunan 228 kişi için 3 günlük yas ilan edildi. OTEL ve APARTSIFIR TURUNÇ - - - Tüm Odalarda Çift Çanak_Dijital Receiver_Uydu TV www.diplomathotel.com.tr 252-476 7145 veya 537-825 7979 -