Katalog

4 MAYIS 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 15kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Sadi Diren’in retrospektif sergisi 16 Mayõs’a kadar Kibele Sanat Galerisi’nde görülebilir Kaynağa bağlı bir seramik ustası KAYA ÖZSEZGİN G elişen çağdaş teknolojinin kapsa- ma alanõna girdiğinden bu yana seramik, geleneksel işlevini ge- riye itmekle kalmamõş, boşluktaki üç bo- yutlu konumu açõsõndan heykelle yarõşõr bir dü- zeye de gelmiştir. Gene de suyla karõlan kilin fõrõnda farklõ derecelerde pişirilmesi ve sõr- lanmasõyla elde edilen seramik formun ayõrõ- cõ özelliğine kõskançlõkla sadõk kalan sanatçõ- lar yok değil. Mesleğin kaynağõndan gelen ödün verilmez ilkelerini korumakla, derin bir kültürel geçmişin yaygõn estetik değerlerini de böylece yaşatmõş olur bu sanatçõlar. On- larõ gelenekçilikle suçlamakta biraz ileri gi- denlere, bu sanat dalõnõn vatanõ sayõlan Anadolu topraklarõndan üretilmiş objelerin sergilendi- ği arkeoloji müzelerimizi bir de bu gözle gezmeleri salõk verilebilir. Yaşayan seramik sanatçõlarõmõz ara- sõnda seçkin bir yeri bulunan Sadi Diren’in de, bu sanat dalõnõn inceliklerini yerel bir us- tadan öğrenerek mesleğe gönül bağlamõş ol- duğunu bu arada unutmayalõm. Akademi’nin seramik bölümünden mezun olduğu 1950’li yõl- larõn başõnda seramik sanatçõsõ olarak bizde siv- rilmiş isimler pek sõnõrlõydõ. Meraklõsõ ve alõ- cõsõ olmayan bir sanat dalõnõ, çok uzak bir eği- timden gelerek benimsemek ve bu alanda di- r e - nirenmek gibi başarõlõ bir sa- natsal süreçle eşde- ğerli atõlõmlar içinde oldu Sadi Diren. Uzunca bir aradan sonra bugün düzenlediği retrospektif sergisi gezildiğinde, ilk dikkati çeken nokta, “form”un, bir seramik objeden ötekine uzanan deneysel oluşumun odağõndaki canlõlõğõnõ ve yaşayan sürekliliğini korumuş olmasõdõr. Elbette ki “isimsiz” olacaktõr bu formlarõn her biri. An- cak isimsizlik, yarõm yüzyõlõ kapsayan bu iş- lerin dayandõğõ temel ilkelerden ödün verme- ye yol açabilecek bir dağõnõklõğõ akla getir- memelidir. Aksine, seramik objenin tekniğin- den kaynaklanan ve form duygusuyla bütün- leşen ortak bir eksen çevresinde gruplanõyor ol- malarõ, Sadi Diren’in seramiklerine, meraklõ- sõnõn aşina olduğu ve hemen tanõmakta zor- lanmayacağõ bir bağlantõlar silsilesi kazandõ- rõyor. İster sõrlanmõş, ister mat bõrakõlmõş olsun, ister duvara asõlmak üzere yüzeysellik bazõn- da, ister üç boyutluluk bağlamõnda ele alõnmõş olsun, bütün seramik objeleri “tanınır” yapan, sanatçõsõnõn ayrõntõlarõ katmanlõ bir kompo- zisyon çerçevesinde yansõtõyor olmasõdõr. Sadi Diren, geniş bir zaman dilimi içinde oluşturduğu çalõşmalarõ için çõkõş noktasõnõ, daha başlangõçta saptamõş görünür. Bu nok- ta, seramik sanatõnõn her tür teknik ve este- tik olanaklara açõk kapõsõnõ ihtiyatla aralamõş olmanõn getirdiği yorum kararlõlõğõdõr. Sanat dallarõ arasõndaki sõnõrlarõn eridiği, geçişim- lerin yoğunlaştõğõ bir aşamada seramiğe öz- gül bir nitelik kazandõran ana ölçütleri göz önünde bulundurmanõn kararlõlõğõdõr bu ay- nõ zamanda. Kendi sõnõrlarõ içinde her tür baş- kalaşõmõ ve dönüşümü saklõ tutuyor olsa da, kaynağa belli bir uzaklõkta durmayõ ve onu gözden kaybetmemeyi, neredeyse tarihsel bir ilke olarak uygulamak, Diren’in seramikle- rine özgü bir “duruş”u gündeme taşõyor. Se- ramiklerden bronz heykellere ve özündeki ta- sarõm mantõğõyla organik bağõnõ koruyan özgün baskõresimlere kadar her yapõt, bu du- ruşun önemini açõğa vurmaktadõr. (0 212 316 15 80 ) Kültür Servisi - Goethe Enstitüsü’nün Av- rupa Komisyonu ve Dõşişleri Bakanlõğõ’nõn birlikte yürüttüğü ‘Kültür Köprüleri’ prog- ramõ çerçevesinde başlattõğõ ‘Avrupa Ede- biyatı Türkiye’de – Türk Edebiyatı Av- rupa’da’ (European Literature Goes to Tur- key - Turkish Literature Goes to Europe) pro- jesinin tanõtõmõ, dün TBMM Başkanõ Kök- sal Toptan, Almanya Federal Meclis Baş- kanõ Prof. Norbert Lammert ve Macaristan Ulusal Meclis Başkanõ Katalin Szili’nin ka- tõlõmõyla Alman Konsolosluğu Yazlõk Rezi- dansõ’nda yapõldõ. Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanõ ve proje partneri Osman Ka- vala, Avrupa Komisyonu Türkiye Dele- gasyonu Daire Başkanõ Michael Vogele, Go- ethe Enstitüsü İstanbul Müdürü Claudia Hahn-Raabe ve Büyükelçi Cuntz’un yaptõ- ğõ konuşmalarõn ardõndan, piyanist Sabri Tu- luğ Tırpan’õn ‘Simyacı’ kitabõndan esinle- nerek bestelediği ‘Mevlana – Simyacı Sen- fonik Şiir’ gösterisi sahnelendi. 5 Mayõs 2009 – 22 Haziran 2010 tarihleri arasõnda, Türki- ye’nin 24 kentinde ve 8 Avrupa ülkesinde gerçekleştirilecek tasarõnõn basõn toplantõsõ- nõn finalindeyse ‘gezici kütüphane’ otobü- sü, projenin ilk durağõ olan Diyarbakõr’a uğur- landõ. Gezici programõn ilk ayõnda ayrõca Ma- latya, Gaziantep, Urfa ve Van ziyaret edile- cek. Bu ay tasarõya katõlacak sanatçõlarsa şöy- le: Thorsten Becker, Jutta Richter, Björn Kern, Zafer Şenocak, Monika Maron, Necla Kelek, Hans Ulrich Treichel, Renate Welsh, Dieter Sauter, Zielke Boztüy Duo, Atilla Aldemir Joo-Hyun Bae ve Nora Thiele Trio. (http://www.goethe.de/ins/tr/ist/trindex.htm) 2. İŞÇİ FİLMLERİ FESTİVALİ’NDE BUGÜN  FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ’nde saat 12.00’de Asna’nõn Çocuklarõ, 13.45’te Asya Minör Yeniden, 15.00’te Porto Marg Hera, 16.15’te Eğitim Tarihinin Sessiz Kahramanlarõ, 17.20’de Merdivenaltõ Nobel, 18.15’te Lilit’in Kõzkardeşleri, 19.30’da İplik Hayatlar, 20.30’da Karanlõğõn Gözleri. (0 212 2393 81 11)  YEŞİLÇAM SİNEMASI’nda 12.00’de Nenemin Öyküsü, 14.15’te Süt ve Çikolata, 14.45’te Pasta, 16.15’te İşte Özgür Dünya, 18.15’te Kõrlangõcõn Yuvasõ, 19.00’da Bozuk Dümen, 19.20’de Kafesteki Kuş Gibiydik. (0 212 293 68 00)  İSTANBUL HALKEVİ’nde 12.00’de Bitmeyen Yol, 14.00’te Ekmek Parasõ, 14.45’te Portakal Hasadõ, 15.30’da Fabrika’nõn Kalbi, 18.00’de Merdivenaltõ Nobel, 19.45’te Almanya Acõ Vatan. (0 212 245 82 65)  KOLEKTİF KÜLTÜR MERKEZİ’nde 12.00’de Kedinin İçindeki Fare, 12.30’da Nâzõm’õn Küba Seyahati, 14.00’te Şehir Sakin, 16.30’da San Fransisko 68 Grevi, 17.45’te Çalõşan Çocuklar Üzerine, 19.15’te Tolya, 19.45’te 100 Bin Kişiydiler.  YOYO PRODÜKSİYON’da 19.30’da 100 Bin Kişiydiler.  GÖZTEPE HALKEVİ CEMRE PARKI’nda 20.00’de Süt ve Çikolata, 20.30’da Lilit’in Kõzkardeşleri.  AVCILAR HALKEVİ’nde 17.30’da İplik Hayatlar, 18.15’te Lilit’in Kõzkardeşleri, 19.15’te Süt ve Çikolata, 20.00’de Sonbahar. Kültür Servisi - Pera Güzel Sanatlar Li- sesi’nin bu yõl dördüncüsünü düzen- leyeceği Pera Piyano Festivali, yarõn İş Sanat Kültür Merkezi Konser Sa- lonu’nda açõlõş töreni ile başlõyor. Gecede, festival sponsorlarõ için ya- põlacak plaket töreninin ardõndan Beh- zad Gerçeker’e Uluslararasõ Lions 118-T Yönetim Çevresi Federasyo- nu’nca ‘Ord. Prof. Dr. Fahrettin Ke- rim Gökay’ ödülü verilecek. Törenin devamõnda ise Pera Orkestrasõ sahneyi alacak. 10 Mayõs’a dek farklõ mekân- larda devam edecek etkinlikte, Marina Horak, Tamara Poddubnaya, Vic- tor Santiago Asuncion ve Alexis Feo-Fernandez’ in konserleri, Zöh- rab Adıgüzelzade, Vasıf Hasanoğlu, Ova Sünder, Lale Feridunoğlu, Ofelya Aleskerova, Samir Mirzayev, Leyla Pınar Tansever ve Dr. Tolga Zafer Özdemir’in atölye, resital ve se- minerleri yer alacak. Konserlerin ve katõlõmõn ücretsiz olduğu festivalde sponsorlarõn desteği ile katõlõmcõlara değişik hediyeler ve hatõra eşyalar da- ğõtõlacak. 6-21 yaş arasõ gençlerin ücretsiz katõlõmõna açõk olan festi- valde ayrõca 8 Mayõs’ta 14-16 yaş ara- sõ ve 9-10 Mayõs 2009 tarihlerinde 17- 21 yaş arasõ genç sanatçõlarõn katõla- cağõ iki yarõşma daha düzenlenecek. Dereceye girenlereyse para ödülü- nün yanõ sõra çok sayõda hediye veri- lecek. (www.perasanat.com.tr - 0 212 245 30 08) Piyanistlerin İstanbulbuluşmasõ Türkiye-Avrupa yazar mübadelesi Kültür Servisi - Beşiktaş Belediyesi tarafõn- dan düzenlenen ‘Ustalara Saygı’ etkinli- ğinin bugünkü konuğu, edebiyat dünya- mõzda geride bõraktõğõ kõrkõ aşkõn yõla bir o kadar da yapõt sõğdõran Selim İleri ola- cak. İlk kitabõ ‘Cumartesi Yalnızlığı’nõ he- nüz 19 yaşõndayken okurlara sunuşundan bu yana hep edebiyatõn ‘başrol’de olduğu bir ömür süren yazar için hazõrlanan gece, bugün saat 20.00’de Akatlar Kültür Mer- kezi Melih Cevdet Anday Sahnesi’nde yapõlacak. ‘Ustalara Saygı’ buluşmasõna Ayşe İçinsel, Deniz Kavukçuoğlu, Didem Demirkent, Doğan Hızlan, Elif Şafak, Füruzan, Gülgûn Çarkoğlu, Halit Refiğ, İnci Enginün, Mehmet Güreli, Ömer Er- dem, Sırma Köksal, Taha Akyol, Türkan Şoray ve Zeynep Miraç Özkartal ko- nuşmacõ olarak Selim İleri ile ilgili duygu ve düşüncelerini seyircilerle paylaşacak. Melike Demirağ’õn Selim İleri’nin sevdiği şarkõlarõyla renklendireceği gecede tiyatro sanatçõsõ dostlarõ Nergis Çorakçı-Can Başak çifti, oğullarõ Cem Başak ile birlikte sahneye gelerek özel bir Selim İleri port- resi çizecek. (0 212 351 93 84) Kültür Servisi - Bakõrköy Belediye Ti- yatrolarõ’nõn dört sezondur devam eden “Lütfen Kõzõmla Evlenir misiniz” adlõ oyu- nu “Stichting Anatolie Festival” çerçeve- sinde Hollanda turnesine çõkõyor. Muzaf- fer İzgü’nün yazdõğõ, Burak Karaman’õn yö- nettiği oyunda; Ayşe Demirel, Fidan Tek Koşar, Münir Akça, Çetin Etili ve Alican Yücesoy oynuyor. Dekor, kostüm, Ayçõn Tar’a; müzik Tolga Çebi’ye, õşõk ise Mu- rat İpek’e ait. Oyun; kocasõ öldükten sonra tüm hayatõ- nõ kõzõnõ evlendirmeye adayan bir annenin, evlenmeye karşõ direnen kõzõyla giriştiği mü- cadeleyi ele alõyor. Turne, 7-10 Mayõs ta- rihleri arasõnda gerçekleşecek. BBT’nin oyunu Hollanda’da AKATLAR KÜLTÜR MERKEZİ ‘UstalaraSaygõ’ etkinliğiSelimİleriiçin Kültür Servisi - Türkiye’nin en uzun soluklu müzik festivallerinden olan Yõldõz Teknik Üniversitesi Gitar Gün- leri’nin onuncusu bugün başlõyor. 8 Ma- yõs’a dek Yõldõz Teknik Üniversitesi Be- şiktaş Yerleşkesi Oditoryumu’nda sürecek etkinlik kapsamõnda Lorenzo Micheli, David Martinez gibi gitar ustalarõnõn konserleriyle birlikte, bir de gitar beste ya- rõşmasõ gerçekleştirilecek. Bugün 19.00’daki açõlõş konserinin iz- lencesinde Yıldız Gitar Düo ve Neşet Ruacan’õn caz gitar resitali yer alõyor. Yarõn ise ‘Genç Yetenekler’ konserleri kapsamõnda YTÜ Gitar öğrencileri, 20.00’de ise Alkan Akõncõ sahne alacak. Çarşamba 19.00’da 30. yõllarõna ulaşarak bir rekora imza atan İstanbul Gitar Trio’nun konseri var. Üçlü 30. yõllarõ dolayõsõyla bir de onur ödülü alacak. Hemen ardõndan kla- sik repertuvarõnõn yanõ sõra Türk besteci- lerinin yapõtlarõnõ da yorumlayacak Terci- Korad ikilisi sahne alacak. İkiliye YTÜ Uluslararası 10. Gitar Günleri ‘Yılın Gitaristi’ ödülü verilecek. Perşembe 19.30’da Tarrega, Andres Segovia yarõş- malarõ da dahil, 15 yarõşmayõ kazanmõş, albümleri Naxos’dan yayõmlanan genç gitarist David Martinez sahne alacak. Sanatçõ konserinde Albeniz, Cho- pin, Tarrega gibi İspanyol beste- cilerin yanõ sõra ünlü Flamenko gi- taristi Paco de Lucia’yõ da yo- rumlayacak. Cuma kapanõş gecesinde ise ‘YTÜ 2. Ulusal Beste Yarışması’nõn sonuçlarõ açõklanacak ve ödül töreni ger- çekleştirilecek. Törenin ardõndan Aguado, Tedesco gibi bestecilere yer verecek olan İtalyan gitarist Lorenzo Micheli sahneye çõkacak. Tüm etkinlikler Y.T.Ü Beşiktaş kampusu Oditoryumu’nda olup ücretsiz. (www.gitar.yildiz.edu.tr) Gitar günleri 10 yaşõnda G oethe Enstitüsü’nün düzenlediği ve Haziran 2010’a dek sürecek “Avrupa Edebiyatõ Türkiye’de – Türk Edebiyatõ Avrupa’da” projesiyle Avrupa edebiyatõ Türkiye’nin 24 kentine, Türk edebiyatõ 8 Avrupa ülkesine gidiyor. ‘Avrupa Edebiyatõ Türkiye’de-Türk Edebiyatõ Avrupa’da projesi yarõn Diyarbakõr’da Zamanın dansı, dansın zamanı Kültür Servisi - Bimeras Kültür Vakfõ’nõn düzenlediği ‘iDANS Uluslararasõ Çağdaş Dans ve Performans Festivali’nin ikincisi, 6 Mayõs - 3 Haziran tarihleri arasõnda İstanbul’un çeşilti mekânlarõnda yapõlacak. Bu sezon “zaman” kavramõ üzerine yoğunlaşan festival, 20 ülkeden 40 kadar uluslararasõ tasarõya ev sahipliği yapacak. Festival ayrõca İstanbullu koreograflardan seçmelerle 22-24 Mayõs hafta sonunda “Yerel Saat” adlõ bir özel program içeriyor. iDANS, sahne performanslarõ, video yerleştirmeleri ve sanatçõ buluşmalarõnõn yanõ sõra festivalin kavramsal çerçevesiyle ilgili uluslararasõ bir konferans da düzenliyor. Konferans, 16-17 Mayõs 2009 tarihlerinde İstanbul Modern Sanat Müzesi’nde gerçekleşecek. (http://www.idans.info/ ) Kültür Servisi - “Ve Diğer Şeyler Toplulu- ğu” adlõ tiyatro topluluğu; “3. Evren” adlõ yeni oyununu, 08 Mayõs - 20 Haziran tarihleri arasõnda GalataPerform’da sahneleyecek. Kültür Bakanlõğõ desteğiyle sahnelenen “3. Evren”in ilk gösterimi; 8 Mayõs saat 20.30’da GalataPerform’da yapõlacak. Oyun; 20 Haziran’a dek, her hafta Perşembe ve Cuma günleri saat 20.30’da, Cumartesi günleri ise 15.30 ve 20.30’da GalataPer- form’da izlenebilir. Oyunu yazan ve yö- neten Yeşim Özsoy Gülan. Oynayanlar ise Tülin Özen, Bur- han Batur Belirdi ve Ayşe Burcu Eren. (0 212 243 99 91) VEDİĞERŞEYLERTOPLULUĞU Yenioyun‘3.Evren’ Kültür Servisi - Yaman Tarcan önceki gü- nü yaşama veda etti. Tiyatro ve sinema oyuncusu Tarcan (50), Kadõköy’deki evinde hayatõna son verdi. Sanatçõyõ, eşi Nurdan Tarcan’õn taban- cayla kanlar içerisinde ya- tarken bulduğu açõklandõ. Sanatçõ, İsviçreli yönetmen Xavier Koller’e Oscar ödü- lü kazandõran, Almanya’ya göç eden Türk ailelerin dra- mõnõn anlatõldõğõ “Umuda Yolculuk” filminin oyun- cularõ arasõndaydõ. Çağdaş Sinema Oyuncularõ Derneği üyesi Tarcan, bugüne dek tiyatro oyunu, sinema film- leri ve TV dizilerinde rol aldõ. Bunlarõn arasõnda Asmalõ Konak, Mustafa Hak- kõnda Her Şey sayõlabilir. Selahattin Ya- man Tarcan’õn bir yakõnõnõn, “Ya- man’ın bir yıldır düzenli iş bulamadı- ğını ve bu sürede bankalara yaklaşık 20 bin TL borçlanarak bunalımda oldu- ğunu biliyordum” dediği iddia edildi. Yaman Tarcan yaşamõnõ yitirdi Kültür Servisi - Ülkemizde verdiği konserlerle dinleyenleri kendine hayran bõrakan Paco Peña, bugün ve yarõn Cemal Reşit Rey’de konser ve- recek. Paco Peña, üç yõl önce CRR’de verdikleri A Compás! (İlk Nabõz) isimli konserde flamenkonun doğasõnda yer alan çok farklõ ritim- lerin etkisini aktarmõş ve dakikalar- ca ayakta alkõşlanmõştõ. Müzik ka- riyeri boyunca 20’nin üzerinde al- büme imza atan, sayõsõz kişi ve top- lulukla konser veren sanatçõ, Ame- rica’s Guitar dergisinin okuyucula- rõ tarafõndan aralõksõz beş sene “Yı- lın En İyi Flamenko Gitaristi” seçilmişti. 1981’de Cordoba’da Pa- co Peña Flamenko Merkezi’ni kuran ve ardõndan Córdoba Uluslararasõ Gitar Festivali’nin sanat direktörü olan Peña, Hollanda’da Rotterdam Konservatuvarõ’nda 1985 yõlõnda dünyanõn ilk “Flamenko Gitarı Profesörü” olmuştu. “Flamenko Gitarı Profesörü”, besteci, oyun ya- zarõ, yapõmcõ ve sanat danõşmanõ Pa- co Peña, bu kez karşõmõza “Fla- menco Vivo” ile çõkacak. Gecede Peña’ya gitarda Paco Arriaga, Rafael Montilla; vokalde Miguel Ortega, In- maculada Rivero, perküsyonda Nac- ho López eşlik edecek. Angel Mu- ñoz, Charo Espino, Ramón Mar- tínez ise gecenin dansçõlarõ. Paco Peña, Flamenco Vivo ile sahnede... CEMAL REŞİT REY’DE