Katalog

CMYB C M Y B 19 ARALIK 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 15 Türk Girişim ve İş Dünyasõ Kon- federasyonu’nun Özyeğin Üniversi- tesi ile birlikte hazõrladõğõ “KO- Bİ’lerde Finansmana Erişim” ko- nulu rapor açõklandõ. Raporda, KO- Bİ’lerin en büyük sorunu olan fi- nansmana yönelik sõkõntõlarõnõn or- tadan kalkabilmesi için çözüm öne- rileri sunulurken, bu sorunlarõn çö- zümünde en önemli görevin yine KOBİ’lere düştüğü vurgulandõ. Tür- kiye’de KO- Bİ’lerin henüz çağdaş yönetim anlayõşõndan uzak olduğu belirtilen raporda, KO- Bİ’lerin çalõşanlarõ bir maliyet kale- mi olarak değil yatõrõm faktörü olarak görmesi gerektiğine işaret edildi. Türk Girişim ve İş Dünyasõ Kon- federasyonu (TÜRKONFED) Baş- kanõ Celal Beysel, finansman soru- nunun çözümü için raporu, Özyeğin Üniversitesi ile birlikte Türkiye’de- ki birçok sanayici ve işa- damlarõ derneğini din- leyerek hazõrladõkla- rõnõ söyledi. Beysel, 1980’li yõllarda dev- letin KOBİ’lere destek vermesinin piyasaya mü- dahale olarak anlaşõldõ- ğõnõ, ancak bu anlayõşõn 1990’lõ yõllarda de- ğiştiğini belirterek, “Özellikle KOS- GEB’in kurulmasıyla hü- kümetlerce KOBİ’lere des- tek verme çabası başla- masına rağmen, Türki- ye’de KOBİ’lere verilen destek yetersizdir. Bu desteğin daha yu- karılara çekilmesi için sorunların bürokratlara ve hükümete çok iyi anlatılması lazım” diye konuştu. Raporda KOBİ’lerin finansma- na erişimdeki sorunlarõ şöyle ifa- de edildi: KOBİ’lerin çoğu zaman sõnõrlõ ve yetersiz sermaye ile kurulmasõ. His- se senedi arzõ ile yapõlabilecek fi- nansman yönteminin, sõğ olan piya- sanõn derinleşememesi, bölge piya- salarõnõn olmamasõ gibi sebeplerle yaygõnlaşamamasõ,  Banka finansmanõnda, yüksek kredi maliyetleri ve istenen teminat- lar,  Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) son düzenlemeler öncesi KOBİ’ler arasõnda yeterince cazip olmamasõ ve finansal kiralamada KDV’nin yüzde 18 seviyelerinde olmasõ,  Kamu desteklerinde öne çõkan bürokrasi, atalet, teminat, yüksek ko- misyon ve giderleri,  Kamu desteklerinin yetersiz kapsamõ ve mevzuat karmaşõklõğõ,  Kayõtdõşõlõk ve bunun getirdiği haksõz rekabet sorunlarõ,  Ar-Ge ve yenilik konusunda KO- Bİ’lerin çoğunun yetersiz kalmasõ  KOBİ’lerin çoğunun çağdaş yö- netim usulleri konusunda yetersiz olmasõ, uzun vadeli ve stratejik yak- laşõmlar sergilememesi,  Özellikle finans konusundaki yaygõn bilgi yetersizliği ve nitelikli yö- netici ve kalifiye eleman sorunu. Sorunlarõn çözümü için en önemli görevin yine KOBİ’lere düştüğü ifa- de edilen rapordan çõkan çözüm öne- rileri ise şöyle: İşletme ve yönetim fonksiyonlarõ çağdaş yöntemlere açõlmalõ.  Çalõşanlar, bir maliyet kalemi olarak değil, bir yatõrõm faktörü ve fark yaratacak en önemli kurumsal kaynaklardan biri olarak ele alõn- malõ. Ar-Ge’ye ve yenilikçiliğe odak- lanõlmalõ, teknolojiden olabildiğince faydalanõlmalõ,  KOBİ’ler, güvensizlik engelini aşmalõ, sağlõklõ ortaklõklar ile büyü- me vizyonuna erişmeli,  İş planõ yapõlmadan yeni atõ- lõmlara girişilmemeli,  Kayõtdõşõlõktan kesinlikle çõ- kõlmalõ. Raporda, tüm bunlarõn gerçekleş- tirilebilmesi için KOBİ’lere mutlaka destek verilmesinin ve bazõ yasal düzenlemelerin yapõlmasõnõn şart ol- duğu vurgulandõ. Ar-Ge ve yenilik desteklerinin iyileştirilmesi ve mev- zuatta sadeleştirmeye gidilmesi ge- rektiğine işaret edildi. Çarşamba günü Gebze Ticaret Oda- sı çok önemli bir etkinliğe ev sahipliği yaptı. TOSYÖV’le birlikte düzenlenen etkinliğin konusu “KOBİ’ler ve Giri- şimciler İçin Yeni Finansman Olanak- ları ve Fırsatlar”dı. Kredi Garanti Fonu, KOSGEB, Kalkınma Bankası, Hazine Müsteşarlığı ve KOBİ AŞ, Halk Bankası ve Finansbank’ı temsilen etkinliğe ka- tılan konuşmacıların ortak yönü sun- dukları imkânları özellikle bu ekonomik durgunluk ortamında Gebzeli iş in- sanlarıyla bir araya gelerek ve onların beklentilerini göz önüne alarak ilk ağız- dan aktarmaktı. Oldukça başarılı bir katılımla geçen bu toplantının sonuçlarının Gebze iş dünyasına ne ölçüde fayda sağlaya- cağını zaman içerisinde değerlendirmek mümkün olacak. Ancak dikkat çekici olan etkinliğe ka- tılan kurumların kendilerini anlatma ve katılımcılarını sorunlarına çözüm sunma adına her zamankinden çok daha istekli bir görüntüde olmalarıydı. Krizde çok eleştirilen finans sektörü özellikle son dönemde iş dünyasından gelen beklentiler ve artan eleştiriler karşısında azımsanmayacak bir yenili- şim duygusuna kapılmış görünüyor. Örneğin, Kredi Garanti Fonu’ndaki ye- niden yapılanma, Hazine’nin KGF’ye sağladığı bir milyar TL’lik desteğin ya- nı sıra, yirmi özel bankanın artan fi- nansman ihtiyaçlarına cevap verebilmek için KGF ile ortaklığa yönelmesi bile bu anlamda bir çözüm ve fırsat yaratma is- teğinin bir göstergesi olarak görülebilir. KGF Genel Müdürü Hikmet Kurnaz’ın söylediği gibi, geçmişteki kriz dönem- lerinde yaşanan örnekler de göz önüne alınarak krizden çıkışların en önemli yo- lu “işletmeleri ayakta tutacak finansman olanaklarının ve devlet desteklerinin olabildiğince arttırılmasından” geçiyor. Gebze’de KOBİ destekçisi kuruluşların temsilcilerinden aldığımız mesaj bu yönde bir anlayışın bir uzlaşıya dönüş- müş olduğuna işaret ediyor. Gebze Ticaret Odası 9500 üyeye sa- hip. Üyelerinin yüzde 72’si Gebze sı- nırları içerisinde yer alıyor. Küresel ekonomik krizin Gebze ekonomisine yansıması dış ticaret rakamlarında da görülebiliyor. Örneğin, 2008 yılının ilk 10 ayında Gebze’deki gümrüklerden yapılan dış ticaretin Türkiye’nin dış ti- caret hacmindeki yerini yüzde 8.4 ola- rak gösterirken 2009 yılına ait aynı gös- tergelerde bu oran yüzde 5.2. Gebze Organize Sanayi Bölgesi dev sanayi ku- ruluşları ile Türkiye ekonomisinin ana damarlarından biri. Gebze’de on OSB kurulu, Türkiye’de OSB’lerin en yoğun olduğu tek ilçe konumunda. Bölgenin bir başka özelliği de GOSB İleri Tek- noloji Parkı, TÜBİTAK-MAM, Araş- tırma Merkezi ve Teknoloji Geliştir- me Bölgesi, TÜSSİDE ve Yüksek Teknoloji Enstitüsü, TSE Araştırma Laboratuvarı ve Meslek Yüksek- okulu’nun burada konuşlanmış ol- ması... Bu özelliğiyle yöre Ar-Ge ve ye- nilikçilik merkezine dönüşmüş. Gebze’yi sadece sanayinin yoğun, ti- caretin geliştiği bir bölge olarak görmek gerçekten tarihi geçmişine, turizm ve ta- biat varlıklarına ve de ressam Osman Hamdi Bey’e haksızlık etmiş oluruz. Gebze’nin doğal güzellikleri, tarihi değerleri sanat ve kültürel zenginlikle- rinden de söz etmekte yarar var. Geri kalmış bir toplumu çağdaşlaştırmaya ça- lışan bir aydının yorgun halini anlattığı şeklinde yorumlanan Kaplumbağa Ter- biyecisi tablosu bilindiği gibi Osman Hamdi Bey’in yapıtları arasındadır. Bir süre yaşadığı ve resimlerini yaptığı Es- kihisar köyündeki köşk müze haline ge- tirilmiştir. Fatih Sultan Mehmet’in otağının kurulduğu Hünkar Çayırı, ünlü Karta- calı komutan Anibal’ın mezarı, Eski- hisar Kalesi, Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, dağcılık, kampçılık ve dağ yü- rüyüşü gibi doğa sporlarının yapıldığı do- ğa harikası Balıklaya Vadisi Gebze’nin zenginliklerinden sadece bir bölümü... Gebze köylerindeki doğal güzellikler ve yaşamsal kültürler ise her biri ayrı de- ğerlerde... Gebze Ticaret Odası’nın yeni başka- nı Nail Çiler, matematik öğretmeni.. İş yaşamına dershane açarak başlamış, farklı işlere girerek burada da başarılı ol- muş bir işadamı.. Konuşmasında Geb- ze’nin marka şehir olması için sadece iş dünyasının büyüklüğü ile değil sosyal ve kültürel yaşam zenginlikleri ile de bir ge- lişim göstermesi gerektiğini vurguladı. Saptamalarına yürekten katılıyorum. Marka şehir olmanın yolu da böyle ol- malı... Ne yazık ki sosyal ve kültürel ya- şam zenginliğinin iyi ekonomi ile birlik- te bir gelişmişlik göstergesi olduğunu unutuyoruz. Yani sadece sanayi, bir böl- genin gelişmiş olduğunu ifade etmiyor. Bugün dünyada güçlü ekonomileri ile ta- nıdığımız gelişmiş dünya ülkelerinin kültür ve sanat ortamının zenginliğine sosyal yaşam standartlarına verdiği önem bize örnek olmalı. Başkanın çağrısına bu bağlamda destek olmanın tam zamanı... Gebzeli Ressam Osman Hamdi’den Güçlü Ekonomiye S A T I R A R A S I HİLMİ DEVELİ [email protected] KOBİ’ler çalõşanlarõna yatõrõmyapmakzorunda YAHYA ARIKAN [email protected] YAŞAMDA MALİ ÇÖZÜM Artık ceza uygulamasına ilişkin vergi hukukuna herkes her an ihtiyaç duyabilir… Nitekim vergi, trafik gibi başta pek çok alanda idare, ‘kamu düzenini’ sağlamak gerekçesiyle ceza yağdırıyor… Aslında kesilen para cezası tutarlarındaki baş döndürücü artış, parayla cezalandırmanın kamu düzenini sağlayıp sağlamadığı konusunda ironik bir tablo oluşturuyor. Ceza yedikçe kurallara baş mı kaldırıyoruz, ne!.. Öyle olmalı ki, 2009 yılının ilk altı ayında 15 milyar TL ceza yedik. Bu rakam hedeflenenin iki katı ve artık para toplamakta zorlanan devletin ceza yağdırmakta oldukça rahat olduğunu gösteriyor... Son 4.5 yılda ise 68 milyar TL yemişiz. Uygulama yaygınlaşınca araştırma konusu yaptığımız para cezaları konusunda önemli bir ayrıntı ile daha karşılaştık; kesilen bu 68 milyar TL’den tahsil edilebilen tutar sadece 14.5 milyar lira… İşte size vergi hukukunda ceza uygulamasını iyi öğrenmek için bir neden daha. Belki de haklı olan sizsinizdir! Herhangi bir alanda ceza yediğiniz zaman ne yapacaksınız? Nereye başvuracak, ödemeyi nasıl yapacak, uzlaşma ya da dava sürecinde nelere dikkat edeceksiniz?... İşte bu konuda bilinmesi gerekenler:  İhbarname elinize ulaştığında dava açmadan önce, idari aşamada şansınızı deneyebilirsiniz. Seçenekleriniz şunlar: İşlemde bir “vergi hatası” varsa, düzeltilme isteyebilirsiniz. Dava açmayacaksanız, Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesine göre “ödeyeceğinize ilişkin bir dilekçe” vererek bu tür bir başvuruyu ilk kez yapıyorsanız “vergi ziyaı” cezasının yarısını indirtebilirsiniz. Ancak indirimden yararlanabilmeniz için vergi aslı ile kalan cezayı indirimden sonraki vadesinde ödemelisiniz.  Uzlaşma başvurusunda bulunulabilir. Uzlaşma, vergi ve cezanın tutarı konusunda pazarlık edilmesi suretiyle indirim anlamına geliyor. Tarhiyat sonrası uzlaşma başvurusu ise, vergi-ceza ihbarnamelerinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılabiliyor. Bu seçenekte anlaşma sağlanamasa da vergi mahkemesinde dava açma hakkınızı yitirmiyorsunuz. Ancak tarhiyat öncesi ya da sonrası uzlaşmadan, yalnızca birini talep edebiliyorsunuz. Dava seçeneği Uzlaşma talebinde bulunan bir mükellef, uzlaşamazsa yani vergi ve cezanın tutarı konusunda, vergi idaresinin temsilcileri ile anlaşamazsa, vergi mahkemesinde dava açabilir. Ancak, hem cezada indirim yaptırıp hem de dava açma yoluna gitmek mümkün değil. Aynı şekilde, uzlaşma yolu ile vergi ve cezanın tutarı konusunda anlaşmaya varan bir mükellefin, ayrıca dava açması da mümkün değil. Mükellefin, vergi ve cezanın belli bir kısmı için uzlaşması belli bir kısmı için de dava açması da mümkün olabiliyor. Vergi ve cezalar için “teminat” istenmesi durumunda, belirlenen süre içinde teminat gösterilmesi gerekiyor. Teminat istenmesine esas olan olayda; açıkça hukuka aykırı bir durum varsa ve telafisi imkânsız zarar ortaya çıkacaksa, “yürütmeyi durdurma ve iptal” davası açılabilir. Bu gibi durumlarda, vergi mahkemesi vergi dairesi savunması alınana kadar yürütmeyi durdurma kararını, öncelikli olarak verebilir ya da vergi dairesinin savunma süresini kısa tutabilir. 1- Ocak ayında kanser teşhisi konuldu. Nisanda tedavim bitti. Kontroller sonucu 09.09.09 işbaşı (çalışabilir) verildi. Bu hastalığımı sebep gösterip işyerimden istifa etsem kıdem tazminatı alabilir miyim? Bölge Çalışma Müdürlüğü’nde sorduğum bir memur, hastalığını gerekçe gösteremezsin, “iş göremez-çalışamaz raporu” olması gerekir, dedi. 2- Devlet hastanesinden yüzde 65 özürlü raporu aldım. Bu raporla vergi muafiyeti istedim. Vergi dairesi tekrar hastaneye gönderdi. En son kontrol Pt Filmde “tam yanıt” vermiş şeklinde rapor verildi. Ben elimdeki yüzde 65 raporla işçi bulmaya özürlü statüsünde istihdam edilmek için kayıt yaptırdım. Raporun ve hastalığımın son durumu bu statüyü değiştirir mi? Sorduğum memur; “Kazanılmış haktır. Biz herhangi bir kuruma yazı göndermiyoruz” dedi. Mehmet Güneç Yüzde 65 raporla özürlü statüsünde istihdam edilebilirsiniz. Bunun için elinizdeki raporla Türkiye İş Kurumu’na kayıt yaptırın. 4857 sayılı İş Kanunu’nun “işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı”nı düzenleyen 24. maddesinin I. fıkrasında, (a) bendinde; iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa (4857/24-I-a) işçi iş sözleşmesini herhangi bir fesih bildirimi süresi beklenmeksizin derhal feshedebilir. Yani, iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple sağlığınız veya yaşayışınız için tehlikeli olması halinde işverenden kıdem tazminatınızı alarak ayrılabilirsiniz. Ancak, SGK’den emekli olmanız halinde de işyerinizden kıdem tazminatı alma hakkınız olduğunu ve özürlülerin diğer çalışanlara göre daha kolay emekli olduklarını hatırlatmak isteriz. Sorularınız için malicozum ism mmo.org.tr ad- resine mail ata- bilirsiniz. Tüm sorular e-posta ile tek tek ce- vaplanacaktır. İŞ GÖREMEZ RAPORU OLANLAR KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR KOBİ’lerin çoğu zaman sõnõrlõ ve yetersiz sermaye ile kurulmasõnõn ve finansman kaynaklarõna erişiminin büyük sorunlar arasõnda ele alõndõğõ raporda, çözüm için öncelikle işletmelere görevler düştüğü belirtildi. KOBİ’lere Dünya Bankası’ndan yeni finansman Türkiye’deki Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) Dünya Bankasõ’nõn yeni finans- manõndan yararlanacak. Dünya Bankasõ’ndan yapõlan açõkla- mada, bankanõn, Türki- ye’deki KOBİ’ler için Finansmana Erişim Projesi için 250 mil- yon dolar eşdeğerin- deki ikinci ilave kre- diyi onayladõğõ bildi- rildi. Kredinin hükümet garantisi kapsamõnda Türki- ye Halk Bankasõ AŞ’ye verile- ceği ve Türkiye’deki KOBİ’le- rin orta ve uzun vadeli işletme sermayesi ve yatõrõm finansma- nõ ihtiyaçlarõnõ destekleyeceği kaydedildi. KOBİ’ler için Fi- nansmana Erişim Projesi kap- samõndaki bu ikinci ilave kredi, Halkbank’a sağlanan top- lam 250 milyon dolar eşdeğerindeki (100 milyon dolar ve 101.1 milyon Avro) taahhüde bağlõ esnek bir kredi.. Kredinin faiz oranõ 6 aylõk libor artõ sabit marj. Kredi 5 yõl- lõk bir geri ödemesiz dönem de dahil olmak üzere 14 yõllõk bir ni- hai vadeye sahip. Koç İşletme Enstitüsü CEMS’ye katıldı Koç Üniversitesi İşletme Ens- titüsü, işletme okullarõ ve çoku- luslu şirketlerin dünya ölçeğinde stratejik ittifakõ olan Uluslararasõ İşletme Okullarõ Birliği’ne (CEMS) resmi olarak katõldõ. Koç Üniversitesi İşletme Enstitüsü’nün CEMS’ye dahil olmasõ 4 Aralõk’ta Köln’de yapõlan CEMS Genel Kurulu İbrasõ ile kesinleşti. Üni- versite, 2010 - 2011 akademik yõ- lõ için CEMS MIM (Master in In- ternational Management) olarak bilinen CEMS Uluslararasõ Yö- netim Yüksek Lisans Progra- mõ’na öğrenci kabul etmeye baş- layacak. CEMS ağõnda 4 kõtadan 28 okul ve 54 uluslararasõ lider şir- ket bulunuyor. CEMS Uluslararasõ Yönetim Yüksek Lisans progra- mõ, 2005-2008 yõllarõ arasõnda Financial Times tarafõndan birbi- rini takip eden yüksek sonuçlar alõrken, 2009 yõlõnda ise uluslar- arasõ yönetimde çõtayõ biraz daha yükselterek, uluslararasõ yönetim yüksek lisans programlarõ ara- sõnda dünyada bir numara olarak gösterildi. İSO’nun İnovasyon Büyük Ödül’ü Dizayn’a 8. Sanayi Kongresi kapsa- mõnda, bu yõl ilk defa düzen- lenen “İSO İnovasyon Ödül- leri”, düzenlenen törenle sa- hiplerini buldu. “İSO İnovasyon Büyük Ödülü”nü, Dizayn Teknik Plastik Boru ve Elemanlarõ Sa- nayi ve Ticaret AŞ kazanõrken ödülü Dizayn Grup Yönetim Kurulu Başkanõ İbrahim Mir- mahmutoğulları aldõ. “Bilgi” kategorisinde ödülü Teknodrom Robotik ve Oto- masyon, “İnsan Kaynakla- rı” kategorisinde Kartek Kart ve Bilişim Teknolojileri, “Stra- tejik Planlama” kategorisinde İSTON İstanbul Beton Ele- manlarõ ve Hazõr Beton Fabri- kalarõ, “Süreç Yönetimi” ka- tegorisinde Yiğit Akü Malze- meleri, “İş Sonuçları” kate- gorisinde ise İpek Kâğõt Sana- yi kazandõ. “İSO İnovasyon Jüri Özel Ödülü”nü Altõparmak Gõda şirketi alõrken, “Liderlik” ka- tegorisinde ise ödül verilmedi. Ödülleri, İSO Yönetim Ku- rulu Başkanõ Tanıl Küçük ile İSO Meclis Başkanõ Erdal Bahçıvan sundular. 6 kategoride gerçekleşen ödüllere farklõ sektörlerden 41 sanayi kuruluşunun başvuru yaptõğõnõ belirten Küçük, bun- lardan 17’sinin finale kalmaya hak kazandõğõnõ kaydetti. Türk Kızılayı’na SGK çalışanından kan Haklı talepleri için sürdürdükleri mücadelelerinde sonuna kadar yanlarında olduğumuz eczacılarımızla ipleri geren Sosyal Güvenlik Kurumu örnek bir sosyal sorumluluk kampanyasına imza atıyor. Kurum, Türk Kızılayı ile 9 Aralık Çarşamba günü protokol imzaladığını açıkladı. Bana gönderdikleri açıklamada kampanya şöyle anlatılıyor: “Sloganı ‘SGK Çalışanları Kan Veriyor Hayat Veriyor’ olan, gönüllü katılımlı sosyal sorumluluk projesi olarak düzenlenen kampanyaya katılan illerden ilk gün alınan bilgiler ışığında Türk Kızılayı ve Türk halkı için kurumumuz çalışanları tarafından Türkiye’nin kan ihtiyacının yüzde 22’sinin karşılandığını söyleyebiliriz. Kurumumuzca başlatılan kan bağışı kampanyasının yapıldığı ilk gün Türkiye genelinde 4500 ünite kan toplanmış, kurumumuz hizmet birimlerinin yer aldığı 21 ilde aynı gün toplam 963 ünite kan toplanmıştır. Kampanya sonunda yaklaşık 3500 ünite kan toplanacağı tahmin edilmektedir...” Tebrikler... Şu an isteğe bağlı sigorta primi ödüyorum (Bağ-Kur). Ancak karşıma ayda bir hafta çalışacağım bir iş olanağı çıktı ve değerlendirmek istiyorum. Öğrenmek istediğim, hem SSK’li olarak haftada 7 gün çalışmak hem de isteğe bağlı olarak ayda 23 gün prim ödemek olur mu? Çünkü emekli olabilmem için daha 30 ay prim yatırmam gerekiyor. Yine diğer bir sorum emekli olduktan sonra ayda 1 hafta çalışacağım SSK’li işime (ayda çalıştığım süre kadar -1 hafta- prim ödeyerek) devam edebilir miyim? Alpaslan Varol Hem 4/a’lı (SSK’li) olarak bir ay içinde 7 gün çalışmak, hem de isteğe bağlı olarak çalışmadığınız 23 gün isteğe bağlı prim ödemek mümkündür. Ancak artık isteğe bağlı primlerin Bağ-Kur’a sayıldığına dikkat edin. Emekli olduktan sonra da sosyal güvenlik destek primi ödeyerek ayda 1 hafta çalışmak mümkündür. HEM SSK’Lİ HEM DE İSTEĞE BAĞLI ÇALIŞABİLİR MİYİM? Bu Yazõyõ Kesip Cebinizde Taşõyõn! Çünkü… TÜRKONFED’in raporunda, işletmelerin finansman sorununa dönük çözüm önerileri sõralanõrken çağdaş denetim anlayõşõ önerildi [email protected]