Katalog

kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 10 ARALIK 2009 PERŞEMBE 16 KÜLTÜR CMYB C M Y B Kültür Servisi - Dünyada 100 milyon kopya satan “Da Vinci Şifresi” kitabõnõn yazarõ Dan Brown İstanbul’a geldi. Atatürk Havalimanõ’nda sempatik ta- võrlarõyla ilgi odağõ olan Brown, “Heyecan verici bir ülke olan Türkiye’de bulunmaktan mutluluk duyuyorum” dedi. Amerikalõ yazar, bugün pi- yasaya sunulacak olan son ki- tabõ “Kayıp Sembol”ün ya- yõncõsõ Altõn Kitaplar yayõn- evinin, Four Seasons Bosp- horus Otel’de düzenlenen 50. yõl gecesine katõldõ. Gece Doğan Hızlan’õn açõlõş konuşmasõ ile başladõ. Hõzlan, yayõncõlõğa çok satan kitaplar ile başlayan ya- yõnevinin, sonralarõ Nobel ve klasikler serileri ile kendini is- patladõğõnõ söyledi. Kurumun yöneticileri Batu Bozkurt ve Ayden Heper’in konuşmalarõnõn ardõndan 50. yõl temalõ geceye özel hazõrlanan kõsa film gösterimi yapõldõ. Ge- ce ENBE Orkestrasõ’nõn 50. yõ- la özel hazõrladõğõ repertuvarõnõ sunmasõ ile son buldu. ZEYNEP AVCI PARİS - Paris’in seçkin sergi mekân- larõndan Grand Palais şimdiye dek yedi düvelden kim bilir kaç büyük sa- nat eserini, kaç büyük ressamõ ağõr- ladõ. Ama herhalde burada açõlan sergilerden hiçbiri buzul çağõndan başlayõp günümüze uzanan tarihiy- le, barõndõrdõğõ uygarlõklarla, insa- nõyla, sanat yapõtõyla bir kenti böyle- sine kapsamlõ bir şekilde ortaya koy- mamõştõ. Fransa’da Türkiye Mevsimi nedeniyle 29 Ocak 2010’a kadar sürecek olan “Bizans’tan İstanbul’a: İki Kıtanın Limanı” sergisi ek- randa izlenen İstanbul’un buzul çağõndaki coğrafi oluşumuyla başlõyor. Loş salonlar- da ilerledikçe tarih öncesi çağlardaki İs- tanbul yerleşimleri, arkaik, helenistik ve Roma dönemleri birbirini izliyor. İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nden parçalarõn ağõr- lõkta olduğu bu bölümde öncelikle İzmit’te, Silivri’de ve Silahtarağa’da bulunan yapõt- lar yer almõş. Bunlar arasõnda özellikle İz- mit’ten çõkmõş olan, birinin üstünde He- rakles’in yer aldõğõ altõn takõlar ile şim- di Sultanahmet Meydanõ’nda bulunan Yõlanlõ Sütun’dan kopmuş yõlan kafalarõndan biri göz kamaştõrõyor. Bizans dönemine geçildiğin- de dünyanõn en seçkin mü- zelerinden ve ki- taplõklarõndan ge- len eserler kendini göstermeye başlõ- yor. Kente bir za- manlar adõnõ vermiş olan İmparator Konstantin’in bronz büstü Belgrat’tan, Theo- dosius kafasõ Louvre Mü- zesi’nden gelmiş. Yalnõzca Bi- zans dönemine değil, tüm sergiye katkõsõ olan kurumlarõn saymakla bitmeyeceği böylece anlaşõlõyor. Fatih Sultan Mehmet’in Bi- zans’õn sonunu belirleyen, çağ değiş- tiren fethi sõrasõnda Konstantinopolis’in hali de yan- sõtõlmõş. Bu bölümde Fatih kenti kuşatõrken Ve- nedikli bir casusun yaptõğõ Rumelihisarõ çizimi şa- şõrtõcõ güzellikte. Milano’daki Trivulziona Kitap- lõğõ’ndan getirilen bu deftercik ve üstündeki tas- vir kendi başõna koca bir camekâna kurulmuş, hay- retli bakõşlarla çevrelenmiş. İki adõm ötede yine Fa- tih’in Haliç’i kapatmak için kullandõğõ devasa zin- cirden bir parça yer alõyor. Zincirin önünde durulduğunda sarayõn üst ka- tõndan bir kilise korosunun sesi geliyor. Soylu mer- divenler serginin şaşõrtõcõ, hatta insanõn ayağõnõ yer- den kesen bir gösterisine açõlõyor: Büyük Saray’õn kubbelerinden birine Bizans ve Osmanlõ yapõt- larõnõn kubbe süslemeleri birbiri ardõna yansõma- ya başlõyor. Bizans yapõtlarõna kilise korosu eşlik ederken cami kubbelerine tatlõ bir saray musikisi döşenmiş. Aya Soyfa, Aya İrini, Kariye, Süley- maniye Camisi, Yeni Cami, Sultanahmet Camii, Ortaköy Camii ve daha nicelerine ait kubbeler te- penizde bir dakika kadar kalõyor, sonra yerini bir sonraki alõyor. Derken Osmanlõ başlõyor. Bellini’nin Fatih portresi her ne kadar loş bir köşe- de olsa da çarpõcõ. Daha da çarpõcõ olan şehzadelik döneminde Fatih’in içine ka- rakalem portreler çizdiği ve tahta ge- çince tuğrasõnõn nasõl olacağõnõ ta- sarladõğõ defteri. Brüksel’den, Bel- çika Kraliyet Kitaplõğõ’ndan gelmiş olan, Pieter C. Van Aelst’in 1533’te yaptõğõ gravürün önünde de bitmeyen bir kuyruk var. Ahşap üstüne yapõlmõş beş metreye yakõn uzunluktaki bu ça- lõşmada cenazeden düğünlere kadar Osmanlõ yaşamõndan sahneler yer alõ- yor ve ayrõntõlarõ inanõlmaz güzel. Ar- dõndan Matrakçı Nasuh ile Levni başta olmak üzere minyatür üstat- larõnõn eserleri bir bir sergileniyor. Viyana’daki Kunsthistorisches Mü- zesi’nden getirilen ve Tiziano Ve- cellio’nun 1530 civarõnda yaptõğõ sanõlan portresinde Muhteşem Ka- nuni Sultan Süleyman gencecik. Serginin sonuna doğru Mıgırdıç Melkonyan, Mihran İranian, Kons- tantin Kapıdağlı gibi Osmanlõ döne- minin azõnlõk sanatçõlarõndan yapõtlar, Rum ve Ermeni azõnlõğõn yaşamõna ilişkin parçalar yer alõyor. Sergi 20. yüzyõl başlarõ ve günümüz İstanbul’undan devasa fotoğraflarõn yansõtõldõğõ bir salonda bitecek gibi görünüyor ama, hayõr, bitmiyor. Mar- maray çalõşmalarõ sõrasõnda ortaya çõkan o görkemli limandaki buluntular, sergiyi gezenleri bir kez daha şaşõrtõyor. Başta Nazan Ölçer olmak üzere sergiyi hazõr- layanlar kadar Edhem Eldem yönetiminde kata- loğu yapanlar da bu zorlu işin altõndan keyifle kalk- mõşlar. Paris Grand Palais’de şaşõrtõlarla dolu bir sergi: ‘Bizans’tan İstanbul’a: İki Kõtanõn Limanõ’ İstanbul, bir kültür başkenti Kültür Servisi - Sanat tarihçisi Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un 1952’den bu yana biriktirdiği ve 2008’de Türk Kültür Vakfõ’na (Turkish Culture Fo- undation) bağõşladõğõ 12 binden fazla slayttan oluşan “Türk Sanatı Görsel Arşivi” önceki gün erişime açõldõ. Türk Kültür Vakfõ Türkiye Şube- si’nde düzenlenen törende Atasoy, arşivin bir yõl süren çalõşmayla dijital ortama aktarõldõğõnõ ve özellikle genç- ler için önemli bir başvuru kaynağõ ola- cağõnõ belirtti. Atasoy’un yurtiçi ve yurtdõşõndaki müze, kongre, sergi ve araştõrma gezilerinde belgelemeye de- ğer bulduğu Türk sanatõna ilişkin eserlerin fotoğraf ve alt metinlerinden oluşturduğu arşivde, minyatür, mek- tupluk, çadõr, kumaş, tablet, türbe, beşik ve halõlar, ayrõca Atasoy’un II. Abdülhamit’in fotoğraf albümü ko- leksiyonundan çektiği fotoğraflar da yer alõyor. Türkiye, Mõsõr ve Suriye’nin yanõ sõra tüm Avrupa ülkeleri ve Amerika’da bulunan Türk sanatõna iliş- kin eserlerin yer aldõğõ arşivde araş- tõrmacõlar, aradõklarõ eserin hangi ül- kede bulunduğu ve nerede sergilendiği, kaçõncõ yüzyõla ait olduğu gibi bilgi- lere ulaşabilecek. Sanat tarihçilerinin koleksiyonlarõyla genişletilmesi plan- lanan arşivin tabanõna www.turkish- culture.org//dia adresinden erişilebi- lecek. ‘Türk Sanatı Görsel Arşivi’ 12 binden fazla eserin belgelendiği arşivi sanat tarihçisi Nurhan Atasoy hazırladı BAŞBAKAN ERDOĞAN’A HAKARET GEREKÇESİYLE Laz Marks’a memleketinde soruşturma Kültür Servisi - Laz Marks oyununda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle tiyatrocu Haldun Açıksözlü’ye so- ruşturma açõldõ. 2 Haziran’da Rize’de valiliğe ait kültür merkezinde oynanan oyunda, ‘Laz Marks Emice’yi can- landõran Haldun Açõksözlü, oyunda soruşturmaya konu olan bir Tayyip fõkrasõ anla- tõyor. Soruşturma üzerine görüş veren Haldun Açõk- sözlü, “Başbakanımıza ha- karet etmişim. Oysa ben politik stand-up yaptığımı, bu nedenle hiciv ve yergi- den yararlandığımı ancak kişisel olarak kimseye ha- karet etmediğimi belirttim ve uzlaşma istemediğimi de özellikle ekledim” dedi. Yılmaz Okumuş’un yazdõğõ, Haldun Açõksözlü’nün rol aldõğõ, Tuncay Akgün’ün desenini çizdiği oyun, şim- diye kadar 97 kere sahne- lendi ve 25 bin seyirciye ulaştõ. Oyunun Türkiye tur- nesinde ise sõrada Mersin var. Merhaba Sanat Tiyatro Topluluğu’nda sahnelene- cek oyun daha sonra Antak- ya, Adana, Tarsus, Alanya ve Antalya’ya gidecek. BURSA (AA) - Resim yaparken fõrça, palet gibi klasik gereçlerin dõşõnda, spatula, bez parçasõ ve bõçak gibi malzemeler kullandõğõ için ‘Fırçasız Ressam’ di- ye tanõnan Cemil Başo (79) yaşamõnõ yitirdi. Yaklaşõk 15 yõldõr mücadele ettiği kronik obstrüktif akciğer hastalõğõ nedeniyle Bur- sa’daki evinde yaşamõnõ yi- tiren Başo’nun cenazesi, Muradiye Camisi’nde kõlõ- nan namazõn ardõndan Ha- mitler Mezarlõğõ’nda top- rağa verildi. Resimde kendi geliştir- diği tekniği uygulayan Ba- şo, klasik resim aletleri dõ- şõnda, spatula, cam, bõçak ve bez parçasõ kullanarak, yağ- lõboya ve vernikten oluşan malzemeyle ‘bristol kar- ton’a resim yapõyordu. Eği- tim ve engelliler yararõna çok sayõda sosyal organi- zasyona resimleriyle katõlan ve destek veren Başo, 2005 yõlõnda da Güney Asya’da- ki deprem ve tsunami fela- ketinden zarar görenlere yardõm amacõyla Osman- gazi Belediyesi Kültür ve Sanat Merkezi’nde açtõğõ sergide satõşa sunduğu 60 adet yağlõboya tablosunun gelirini, felaketzedelere gön- dermişti. Cemil Başo, 1930 yõlõnda eski Yugoslavya’nõn Prizren kasabasõnda doğ- du. 7 yaşõnda ailesiyle birlikte İstanbul’a yerle- şen Başo, ilkokuldan sonra öğrenimine devam edemedi ve 14 yaşõn- dayken ailesinden ayrõl- dõ. O günden itibaren hayatõnõ para karşõlõğõ resim yaparak kazanma- ya başlayan Başo’nun adõ, hemen her mekânda resim yapmasõ nedeniy- le ‘sokak ressamları’ arasõnda anõldõ. Demirtaş Ceyhun’a yaşgünü Kültür Servisi - Çiçek Bar’da her ay düzenlenen “Çiçek’te Vefa Geceleri” kapsamõnda; yakõn zamanda kaybettiği- miz, Türk edebiyatõnõn usta kalemi Demirtaş Ceyhun, yaş günü olan 17 Aralõk’ta sa- at 19.00’da ailesi ve dostlarõ tarafõndan anõlacak. Ceyhun’a ait fotoğraflardan oluşan slayt gösterisinin ardõndan, dost- larõ tarafõndan yazarla ilgili anõlarõn paylaşõlacağõ ‘De- mirtaş Ceyhun’a Vefa Ge- cesi’nde; Mazlum Çimen ve Sadık Gürbüz, Ceyhun anõ- sõna saz çalarak türküler ses- lendirecekler. Geceye; De- mirtaş Ceyhun’un eşi Günöz Ceyhun, oğlu Ozan ve kõzõ Asya’nõn yanõ sõra Ataol Beh- ramoğlu, Kemal Bekir, Rah- mi Saltuk, Tarık Akan, Rut- kay Aziz, Müjdat Gezen ve Ülkü Ayvaz gibi sanatçõnõn yakõn dostlarõyla sevenleri katõlacak. (0 212 244 26 19) SOKAK RESSAMLARININ EN ÜNLÜSÜYDÜ ‘Fõrçasõz Ressam’ Başo yaşamõnõ yitirdi Fransa’da Türkiye Mevsimi nedeniyle 29 Ocak 2010’a kadar sürecek olan “Bizans’tan İstanbul’a: İki Kõtanõn Limanõ” sergisi ekranda izlenen İstanbul’un buzul çağõndaki coğrafi oluşumuyla başlõyor. Loş salonlarda ilerledikçe tarih öncesi çağlardaki İstanbul yerleşimleri, arkaik, helenistik ve Roma dönemleri birbirini izliyor Ferah’tan ‘Benim Adım Orman’ Kültür Servisi - Rock müziğin başarõlõ kadõn vokallerinden Şebnem Ferah merakla beklenen 6. stüdyo albümü “Benim Adõm Orman” ile 16 Aralõk’ta hayranlarõyla buluşuyor. Sözleri ve müzikleri Şebnem Ferah’a ait 12 şarkõ yer alõyor. Tarkan Gözübüyük prodüktörlüğünde, Pasaj Müzik’ten çõkan albümde, Şebnem Ferah’a klavyelerde Ozan Tügen, gitarlarda Metin Türkcan, bas gitarda Buket Doran, davullarda ise Aykan İlkan eşlik ediyor. Rock müziğin ‘Patron’una ödül Kültür Servisi - Amerikan kültürüne katkõda bulunan sanatçõlara verilen geleneksel Kennedy Center Onur Ödülleri’nin bu yõlki sahipleri müzisyen Bruce Springsteen, aktör Robert De Niro, komedyen Mel Brooks, caz piyanisti Dave Brubeck ve opera sanatçõsõ Grace Bumbry oldu. Beyaz Saray’da düzenlenen törende Başkan Barack Obama, “Ben Başkan olabilirim ama o da patron” diyerek Springsteen’e ödülünü verdi. Pearl Jam 2010 turnesine hazır Kültür Servisi - Grunge müziğin öncü gruplarõndan Pearl Jam, 2010 turnesiyle sahnelere dönüyor. Grunge akõmõnõn popüler olmasõnõ sağlayan Nirvana, Alice in Chains ve Soundgarden ile birlikte, ‘grunge dörtlüsü’nü oluşturan Pearl Jam’in yaz turnesi 22 Haziran’da Dublin’de başlõyor. Grubun konser vereceği diğer yerler ise Belfast, Londra, Berlin, Arras, Werchter ve Oeiras olacak. Dan Brown Türkiye’de Birlikteyaşamanınromanı Kültür Servisi - Aret Vartanyan ilk romanõ “Bir Ne- fes İstanbul”la önceki gün Babylon’da okurlarõyla bu- luştu. Babylon’daki buluşmaya Cü- neyt Ayral, Nermin Bezmen, Ayşe Kulin gibi pek çok yazar ve kitapsever katõldõ. Ayrõca Metehan Çorumluoğ- lu geceye özel olarak DJ seti hazõrla- dõ. Gecede konuşma yapan Aret Var- tanyan romanõnõ ‘bir arada yaşamanın romanı’ olarak tanõmladõ. Vartanyan, “Kitabım Ermenisi, Rumu, Hristi- yanı, Musevisi, Kürdü, eşcinseli, mu- hafazakârı, zengini, yoksulu hepi- mizin aynı gemide olduğu kurgusu- nu taşıyor” dedi. Afrodit Heykelciği, İstanbul Arkeoloji Müzeleri. Tombak At Başlığı, Topkapı Sarayı Müzesi (yanda). Romanist Latino ve Pilli Bebek Kültür Servisi - Çalõşmalarõnda Balkan ve Latin müziklerinin kõvrak ezgilerini bütünleştiren Romanist Latino, bu akşam saat 22.00’de Mask Live Music Club’da bir konser verecek. 2006 yõlõnda kurulan Romanist Latino, vokal ve gitarda Tuna Çokçağlayan, davulda Hakan Çetinkaya, klavyede Ümit İçke, trompette Barõş Çanakkale, trombonda Işõk Üstündağ ve bas gitarda Saygõn Tozlu’dan oluşuyor. Yarõn aynõ saatte ise yine Mask Live Music Club’da Pilli Bebek grubunun konseri var. 1993’te Ankara’da kurulan Pilli Bebek, ilk albümü “Uyandõrmadan”õ 1998-99’da çõkarmõş, yeni albümü “Olsun”da ise yeni bir rock anlayõşõnõ benimsemişti. Topluluk, Cem Kõsmet (gitar ve vokal), Cudi Genç (bas ve geri vokal), Ozan Erkan (gitar ve synthler) ve Burak Yavaş’tan (davul ve geri vokal) oluşuyor. www.masklive.net Son gözde ‘Vampirler’ Kültür Servisi - ‘Alacakaranlõk’ ve ‘Yeni Ay’ filmlerinin gişede yakaladõğõ başarõnõn ardõndan, bu filmlerin yapõm şirketi Summit Entertainment‘in yeni hedefi, en ünlü vampir ‘Dracula’ oldu. Projede yer almasõ planlanan isimler arasõnda Brad Pitt’in yer almasõ, vampirseverler arasõnda heyecana yol açarken, Pitt’in oyuncu olarak değil, yapõmcõ olarak projede yer alacağõ ortaya çõktõ. Vermeil Madalyası bir Türk’e ANKARA (Cumhuriyet) - Tevfik Fikret Eğitim Vakfõ Yönetim Kurulu Başkanõ Prof. Dr. Erden Kuntalp’e Özel Tevfik Fikret Okullarõ’nõn Fransõz Dili ve Edebiyatõ’nõn yaygõnlaşmasõna katkõlarõndan dolayõ “Académie Française” tarafõndan “Vermeil Madalyasõ” ödülü değer görüldü. Fransõz Akademisi’nin ilk kez bir Türk’e değer gördüğü ödül Prof. Kuntalp’e, bugün saat 19.00’da Ankara Galatasaraylõlar Derneği’nde düzenlenecek tören ile Fransa Büyükelçisi Bernard Emie tarafõndan takdim edilecek. Köln’de 4 kadın ressam Kültür Servisi - 2010 Avrupa Başkenti İstanbul’dan 4 kadõn sanatçõnõn resimleri Almanya’da. Funda Tarakçõoğlu, Serap Samõoğlu, Sevda Çavlõ ve Şahika Kutsal’õn yapõtlarõndan oluşan ‘Boğaziçi’nden 4 kadõn sanatçõ’ adlõ sergi 11-16 Aralõk tarihleri arasõnda Köln Galeri NY TN’de izlenebilir. Sergi açõlõşõ 11 Aralõk’ta saat 18.00’de, TC Köln Başkonsolosu Mustafa Kemal Basa, Köln- İstanbul Kardeş Şehir Derneği Başkanõ Walter Kluth ve Galeri NY TN’den Nuray Turan’õn konuşmalarõyla yapõlacak. Fotoğraf: UĞUR DEMİR