Katalog

3ANKARA T arihi binlerce yõl öncesine uzanan Ankara günümüze kadar topraklarõnda birçok uy- garlõk barõndõrmõştõr. Araştõrmacõlar Anka- ra’nõn tarihini, antik dönemde Roma/Bizans ve Sel- çuklu/Osmanlõ olmak üzere iki bölüm halinde in- celerler. Daha sonra Ankara’nõn 13 Ekim 1923’de başkent olmasõyla başlayan Cumhuriyet Dönemi gelir. Bugünün Ankara’sõ ise giderek ve hõzla dün- yanõn diğer kentlerine benzerken geçmiş dönem- lerden kalan binalarõnõ da korumaya ve gelecek ku- şaklara aktarmaya çalõşmaktadõr. Ankara’da antik dönemden kalan eserlerin en es- kisi dik yamaçlar üzerinde bir kartal yuvasõnõ an- dõran Ankara Kalesi’dir ve hiç kuşkusuz başken- tin görmeye değer yerleri arasõnda ilk sõrada yer alõr. Bir zamanlar Ankara’nõn iki önemli akarsu- yu olan Hatip ve İncesu derelerinin birleştiği nok- taya hakim bir tepede bulunan Ankara Kale- si’nin kuruluş tarihi kesin olmamakla birlikte Ga- latlara (milattan önce 3. yüzyõla) kadar uzanõr. Dõş Kale ve İç Kale olmak üzere iki bölümden oluşan kalenin tarihi aynõ zamanda Ankara’nõn da tarihidir. Galatlar, Romalõlar, Bizanslõlar, Selçuklular, Os- manlõlar arada kõsa bir süre Timur ve tekrar Os- manlõlar… Bugün çok sayõda otantik restoran ve kafeterya, butik otellere, sanat galerilerine ev sa- hipliği yapan ve Etlik’ten Çankaya’ya geniş bir An- kara panoramasõ sunan Ankara Kalesi’nin burç- larõnda gün batõmõnõ izlemek gerçekten çok ke- yiflidir. Ankara Kalesi çevresinde 15 ve 18. yüzyõllara tarihlenen birçok han, hamam ve cami bulunur. Bu camiler arasõnda en önemlileri; Ankara’da halen ayakta kalan ilk Selçuklu eseri olan Alaaddin Ca- misi ile 13.yüzyõldan kalan Aslanhane (Ahi Şe- rafeddin) ve Ahi Elvan camileridir. Bunlara bir de Ankara’daki tek Mimar Sinan eseri olan Ulucan- lar’daki Cenabi Ahmet Paşa Camisi eklenebilir. Hamamlar içinde en önemlileri ise bugünde faa- liyetini sürdüren Karacabey ve Şengül hamamla- rõdõr. Hanlarõn en eskilerine gelince; Pirinç ve Su- lu hanlar birer turistik çarşõ olarak restore edil- mişlerdir. Çengel Han Rahmi Koç Müzesi olarak kullanõlõrken yanõndaki Çukur Han butik otel ol- maya hazõrlanmaktadõr. Günümüze ulaşabilen hanlarõn en eskisi olan Kurşunlu Han ise sadece Ankara’nõn değil, Tür- kiye’nin hatta dünyanõn en önemli müzelerinden birine ev sahipliği yapmaktadõr. Anadolu Mede- niyetleri Müzesi’ni gezmeye bir gün bile yetmez ama Ankara’ya gelip de 1997 yõlõnda dünyanõn 68 önemli müzesi arasõnda “Yõlõn Müzesi” seçilen bu önemli müzeyi görmeden olmaz. Kurşunlu Han ile birlikte yanõndaki 15. yüzyõldan kalan Mahmut Pa- şa Bedesteni üzerinde kurulan müzede, tarih ön- cesi çağlardan günümüze kalan çeşitli arkeolojik eserler tarih sõrasõna göre sergilenmektedir. GEZİLECEK BAŞKENT Bu bölgeden ayrõlmadan önce son olarak An- kara’daki en eski Bizans eseri özelliği taşõyan Ana- fartalar’daki Aziz Klemens Kilisesi’nin (4-5.yüz- yõl) kalõntõlarõ görülebilir. Ulus semti aynõ zamanda “Cumhuriyet Ankara’sõ”nõn da önemli mekanla- rõna ev sahipliği yapar. Cumhuriyet’in ilan edil- diği 1. Meclis Binasõ bugün Kurtuluş Savaşõ Mü- zesi olarak kullanõlõrken bu binadan biraz aşağõ- da yer alan 2. Meclis binasõ Cumhuriyet Müzesi olarak düzenlenmiştir. Bu iki bina ile birlikte tam karşõlarõnda yer alan ve bugün Devlet Konukevi olarak kullanõlan Ankara Palas bir dönemin en ya- kõn tanõklarõ olarak halen ayaktadõr. Bugün Devlet Resim ve Heykel Müzesi olarak kullanõlan tarihi Türk Ocağõ binasõ Türk resim ve heykel sanatõ koleksiyonlarõna ev sahipliği ya- parken buraya komşu Etnografya Müzesi’nde ise Selçuklulardan bugüne Anadolu’dan derlenen folklorik eserler, silahlar, ağaç işleri vb sergilen- mektedir. 1937 yõlõnda Mimar Şekip Akalõn tara- fõndan yapõlan Ankara Garõ, Cumhuriyet Türki- ye’sinin en önemli yapõtlarõndan biridir. Öte yan- dan burada sergilenen ve Atatürk’ün yurt gezile- rini yaptõğõ özel vagonu ve bir zamanlarõn Direk- siyon Binasõ iken daha sonra müze olarak düzen- lenen ve Atatürk’ün Çankaya Köşkü’ne taşõnma- dan önce yaşadõğõ Atatürk Konutu, konutun alt ka- tõndaki Demiryollarõ Müzesi ile gar binasõnõn ya- nõndaki TCDD Galerisi ve Müzesi çalõşma saat- lerinde gezilebilir. Karayoluyla olduğu gibi An- kara Garõ’ndan bir banliyö treniyle kolayca ula- şabileceğimiz Atatürk Orman Çiftliği Atatürk’ün mirasõ ve Ankara’nõn en büyük yeşil alanõ olarak Cumhuriyet eserleri arasõnda önemli bir yer tutar. Cumhuriyet Ankara’sõnõn en önemli eseri hiç kuşkusuz Ankara’yõ başkent yaparak, bu bozkõr ka- sabasõnõn tarihini değiştiren ulu önder Atatürk’ün yattõğõ Anõtkabir’i ve içindeki Atatürk ve Kurtu- luş Savaşõ Müzesi’dir. 1953 yõlõnda açõlan ve As- lanlõ Yol, Tören Meydanõ ve Mozole olmak üze- re üç kõsõmdan oluşan Anõtkabir, bir yarõşma so- nucu Emin Onat ve Orhan Arda tarafõndan tasar- lanmõştõr. Müzede yer alan Atatürk’e ait çeşitli ha- tõralara ilave olarak, Türk, Azeri ve Rus sanatçõ- lar tarafõndan resim-maket şeklinde büyük pano- ramalara dönüştürülen; Aydõn Erkman’õn Ça- nakkale, Sakarya ve Büyük Taarruz adlõ duvar re- simleri, gerçek savaş objeleri ile birleştirilerek Kur- tuluş Savaşõ’nõn üç cephesi canlandõrõlmõştõr. Çõ- kõşta karşõmõza çõkan Atatürk’ün masasõnda otu- ran şekildeki balmumu heykeli gözleriyle konu- şur gibidir. Yeniden düzenlenmiş şekliyle “Atatürk ve Kurtuluş Savaşõ Müzesi” Anõtkabir’i gezen-gez- meyen herkes için yeni bir ziyaret nedenidir. ozkantimur@yahoo.com En iyi korunan ‘eve’ onur ödülü Dünya Miras Kenti Safranbolu’da öz- gün haliyle onarõlarak günümüzde de yaşatõlan geleneksel evlerin tespit ve teşvik edilmesi amacõ ile düzenle- nen “En iyi korunan ev” onur ödülü sa- hiplerini buldu. Safranbolu Belediye- si İmar Komisyonu, İmar Müdürlüğü ve Koruma Kurulu Müdürlüğü’nden oluşan seçici kurul, özel mülkiyet olarak kullanõlmasõ, korunmasõ ge- rekli kültür varlõğõ olmasõ, özgün mal- zeme ve özgün plan şemasõna saygõ, özgün detaylara saygõ, özgün iç ve dõş süsleme, müdahalelerin zamana bağ- lõ durumu kriterlerini dikkate alarak Çeşme Mahallesi’nde bulunan Hacõ- bakioğlu Şükrü Efendi Evi Ahmet Sarõaltõn ile Cemal Caymaz Mahalle- si’nde bulunan Erdoğan Caymaz’õn ev- lerini ödüle layõk gördü. Onur ödülüne layõk olan Hacõbakioğlu Şükrü Efendi Evi, geçiş döneminde Osmanlõ ve Cumhuriyet döneminin ortak özelliklerini taşõmasõ, kentte kesme taş kullanõlan ilk ev olmasõ ve yekpare taştan yapõlmasõ ile taban iş- lemesinin mona kesme taş özelliğin- de olurken Erdoğan Caymaz’õn tari- hi evi ise içerisinde yaşanõlarak ko- runan ve üç kuşakta aşağõdan yuka- rõya Safranbolu yönetiminde millet- vekili ve belediye başkanõnõn yaşadõğõ ev olma özelliğini taşõyor. Ödül alan evlere plaketleri Millet- vekili Mehmet Ceylan, Karabük Va- lisi Nurullah Çakõr, Safranbolu Kay- makamõ Gökhan Azcan ve Safran- bolu Belediye Başkanõ Dr. Necdet Aksoy’un ve birçok yurttaşõn katõlõ- mõ ile çakõldõ. CMYB C M Y B Yazı ve fotoğraflar Timur ÖZKAN bir dönemle sõnõrlamõşõz. Yani zenginli- ğimizi satamõyoruz, çünkü yeteri kadar ta- nõtamõyoruz. Dünyanõn en büyük açõk ha- va müzesi Anadolu’muzun tarihi mirasõ- nõ, termal kaynaklarõmõzõ, dağlarõmõzõ, yaylalarõmõzõ, denizlerimizi, el sanatla- rõmõzõ, hatta yemeklerimizi bile tanõta- mamõşõz. Belki İstanbul’u duymuşlardõ da yerkürenin neresinde olduğunu bilmeyen milyonlar vardõr. Tanõtõm ve pazarlama bugün bir bilim da- lõdõr. Ve bu işi bilenler de yok değil. Ge- çenlerde ülkemin bir tanõtõm şaheserini iz- ledim televizyon ekranlarõnda, gurur duy- dum. Fransõzlarõn sembolü Eyfel Kulesi, Türk Bayrağõ renkleriyle donatõlmõştõ. Tür- kiye’nin AB kapõsõnda kalmasõnõ isteyen Cumhurbaşkanõ Sarkozy’nin ülkesinde ve sözde soykõrõmõn bir numaralõ savunucusu Ermeni diasporasõnõn gözü önünde, Fran- sõzlarõn sembolü ve gözbebeği Eyfel’in te- peden aşağõya kõrmõzõ beyaz renklerle do- natõlmasõ büyük bir tanõtõm harikasõdõr. 1789 Fransõz Devrimi’nin 100 yõlõ ne- deniyle açõlan proje yarõşmasõnõ İzmirli le- vanten Gustav Eiffel kazanmõş ve tek Frank almadan Eyfel’i dikmiş. 1889’da açõ- lõşõ yapõlan Avrupa’nõn en yüksek tepesi- ne Fransõz bayrağõ çekilmiş ve o günden bu güne “Eiffel Kulesi” Fransõzlarõn sembo- lü olmuş ve Paris Belediyesi ile yapõlan bir anlaşmaya göre de Gustav Eiffel 1989’a dek dünyanõn en çok turist getiren kulenin ge- lirini almõş. İşte Ermenileri ve bir kõsõm Fransõz’õ sokağa düşüren olay Fransõzlarõn sembolü “Eiffel”in kõmõzõ beyaz bayrağõ- mõzõn renklerini yansõtan donanõmdõr.e çekilen Türk bayrağõdõr. Bugün Paris’ in civarõndan da görülen Ey- fel kõrmõzõ beyaz renklerle Paris’in kalbinde beş gün yer alacak. Ermenilerin protesto- su devam ederken Eyfel’in nasõl olup da Tüklere verildiği de ayrõca Fransa parla- mentosunda gündeme gelecek.Türkiye bu organizasyon ile akõl almaz bir tanõtõm ba- şarõsõ elde etmiştir. Fransõzlarõn sembolü- ne beş gün boyunca el koymak kolay ve inanõlõr bir olay değildir. Ayrõca Paris be- lediyesini ikna etmek de ayrõ bir başarõdõr. Türkiye Dõşişleri Bakanlõğõ, Kültür ve Tu- rizm Bakanlõğõ Tanõtõm Genel Müdürlüğü ve İstanbul Sanat ve Kültür Vakfõ‘nõn or- ganize ettiği bu tanõtõm turizm adõna önem- li bir atõlõmdõr. 2009 Fransa’da ‘’Türk yõ- lõ‘’ olarak ilan edilmişken, bunu Türk mevsimine dönüştürenlere Fransõzlarõn beynine gözüne ve kalbine girerek büyük bir ders verilmiştir. Cumhuriyet Ankara’sı TUR - İZM Abdülkadir Yücelman ayucelman@cumhuriyet.com.tr Hayri ASLAN ANKARA’NIN BAŞKENT OLUŞUNUN 86. YILI KUTLANIYOR SPA turisti 161 bin Kültür ve Turizm Bakanlõğõ sağlõk turizmi alanõnda hizmet veren te- sis ve bu sektör için gelen yurt dõşõ tu- rist sayõsõnõ açõkladõ. Buna göre; işlet- me belgeli termal turizm tesis sayõsõ 37, yatak sayõsõ ise 9 bin 935, yatõrõm belgeli termal turizm tesis sayõsõ 13, ya- tak sayõsõ ise 8 bin 175. SPA hizmeti veren belediye belgeli tesislerin kaplõ- ca niteliğinde olanlarõn sayõsõ 33 ve bu tesislerde de 5 bin 593 yatak bulunu- yor. Türkiye’yi 2007 yõlõnda sağlõk tu- rizmi için 154 bin 603, 2008 yõlõnda ise 161 bin 833 yabancõ turist ziyaret etmiş. Taksitli turlar Pronto Tur Cumhuriyet Bayra- mõ‘na özel yurt dõşõ turlar düzen- ledi. 73 liradan taksitlerle satõşa su- nular turlara vizesiz seyahat edilebi- lecek yerler de dahil. Düşten gerçeğe... Gezi yazarõmõz Eser Saka’nõn, “Düş- ten Gerçeğe Yolculuk: Doğu Tür- kistan” fotoğraf sergisi açõldõ. 23 Ekim’e dek gezilebilecek sergi, İstan- bul Beyoğlu Ziraat Bankasõ Tünel Sa- nat Galeri’sinde görülebilir. (Müeyyet Sok. No:1 Tünel-İstanbul) 14 EKİM 2009 ÇARŞAMBA