Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
30 EKİM 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
CUMHURİYET’İN 85. YILI 9
Yeni bir yol açmak için...
T
ürkiye’de ciddi bir muhalefete ihtiyaç
belirtilirken, özellikle “güçlü bir sol
seçenek”, bir “sosyal demokrat parti”
beklentisinde görüş birliği açõk. Ama büyük
bir sol parti kurmak ve yõğõnlarõ arkasõna da
alarak iktidara gelmek asõl sorun.
27 Mayõs Devrimi’ni izleyen “60’lı yıllar”
çok iyi hatõrlanõr.
Onlarõn bir getirdiği de, partiler tablosunda-
ki yenilikti: Demokrat Parti’yi sürdürecek -
Süleyman Demirel’in- Adalet Partisi, çok
geçmeden kurulur ve 1965 seçimlerinde ikti-
dara gelir. Karşõsõndaki Türkiye İşçi Partisi
(TİP) ise, bir yeniliktir: Sosyalizmi savun-
maktadõr.Yine karşõsõndaki Cumhuriyet Halk
Partisi (CHP), büyük bir değişiklik içine girer:
İsmet Paşa, “Ortanın solu” tartõşmasõnõ baş-
latõr. Görünen odur ki, CHP, TİP’in sosyaliz-
mine karşõlõk, “sosyal demokrat” bir parti
olacaktõr. Batõ’ya yakõşõr bir gelişme!
Ne var ki, TİP’in sosyalizmi fazla sürdürül-
mez, kapatõlõr. CHP’ye gelince, Bülent Ec-
evit, ortanõn solu’ndan bir sosyal demokrat
parti çõkaracak ve onu 70’lerde -bir aralõk- ik-
tidara geçirecektir. Ancak, bu düş fazla sür-
meyecektir.
12 Eylül felaketi gelecek, ilk yaptõğõ da par-
tileri kapatacaktõr.
Bir süre sonra, partilere izin gelecektir: Ec-
evit, Demokratik Sol Parti’yi (DSP) kurarken;
CHP adõna konan yasaklama kalktõğõnda, De-
niz Baykal da gelip CHP’yi ihya edecektir.
Ne yapacaktõr bu iki sosyal demokrat?
İki partiyi birleştirme söyle dursun, uzlaşma
beklenen en basit konularda bile birbirleriyle
didineceklerdir: Ankara başta olmak üzere,
çoğu yerde belediyeleri kaybetmek bunun so-
nucudur.
Bu arada, DSP bir “aile partisi” olup çõkar;
bu arada, bir ikincisi Sosyal Demokrat Halk
Partisi (SHP) kurulur; CHP de, sosyal demo-
kratlõğa ait ne varsa kaybedip bugünlere bir
“hantal parti” olarak gelecektir. Ülkenin bir
“yol kavşağı”na sürüklenmekte olduğu bu
çok “duyarlı dönemde” çareler arõyoruz.
Şu konu üzerinde de durmalõyõz: 21. yüzyõ-
la girdiğimiz sõralarda, Türkiye, tam bir kuşat-
ma ya da dayatma altõndaydõ. Gerçekten, ül-
kenin devlet yapõsõ çökertilmek istenirken,
ekonomisi de yeni dünya düzeninin bir tür sö-
mürgesi haline getirilme girişimi ile yüz yü-
zeydi. Buna ancak “ulusal bir hareket”le
karşõ çõkõlabilirdi. Öte yandan, ülkeyi bu hale
düşüren sağcõ partilerin yapacaklarõ bir şey ol-
madõklarõ gibi, iş, sosyal demokrat partileri de
aşmõştõ.
Böyle bir ortamda yapõlmasõ gereken, var
olan sisteme karşõ bir “antitez” oluşturmak
ve sorunlara, “radikal, yenileştirici ve dev-
rimci” bir çözüm bulmaktõ. Cumhuriyeti ku-
ranlar da, böylesi bir yolla bir “toplum tasa-
rısı” ortaya koymuş, çağdaşlaşmanõn, aydõn-
lanmanõn yollarõnõ açmõşlardõ; o hareket baş-
langõç noktasõ olarak alõnabilir ve kendi içinde
demokratik olacak böyle bir hareket ya da
parti, gençliği de arkasõna takabilirdi.
İşte, o sõralarda bir grup aydõn, Profesör
Mümtaz Soysal’õn düşüncelerinin aydõnlõğõn-
da, Bağõmsõz Cumhuriyet Partisi’ni (BCP)
kurdular ve bugün de ayaktadõr: BCP, gerçek-
te sõradan bir sosyal demokrat parti olmayõp
onu aşan bir kuruluştur. Yeni bir sürecin tem-
silcisidir.
Önemli olan da, işte bu süreçtir.
1929 Büyük Bunalõmõ’nõn ardõndan bizde
olan bitenleri de hatõrlatmanõn sõrasõdõr: 1923
İzmir İktisat Kongresi’nden sonra beyinlere
kazõnan “liberal” yolla kalkõnmanõn bir şey-
ler kazandõrmadõğõnõ, ülkenin yazgõsõnõ elle-
rinde tutanlar 1929 Büyük Bunalõmõ çattõğõn-
da gördüler. O õssõz ortamda, çare, doğrudan
doğruya devletin kollarõnõ sõvamasõydõ: Türki-
ye’de sanayinin temelleri işte böyle atõldõ ve
yükseldi. Kapitalizm de böyle pekişti ve
“üretim”e dayanõyordu.
Ne var ki, 1979’da onun yönü, üretimden
alõnõp “tüketim”e çevrildi.
AKP, bu yanlõşõn en rezil temsilcisidir: Dõ-
şarõdan tüketim adõna gelen sermayeye kapõ-
lar ardõna değin açõlõrken, içerdeki kurulu
üretken sanayi “babalar gibi” satõldõ, yok
edildi.
Düşmanõn bile yapmadõğõnõ yaptõlar...
Günümüzde, korkunç alametler belirdiğin-
de, korktuklarõmõz -dileriz- gerçekleşmesin.
Ama duyduğumuz korkular, sadece bu kaygõ-
lar, bizi bir karara da götürmelidir: Türki-
ye’nin 1950’lerle tõkõldõğõ kalkõnma yolunun
yanlõş olduğunu; 1979’larla saplandõğõmõz
“tüketim toplumu” yolunun ise daha beter
bir yanlõş olduğunu, hemen bir iktisat kongre-
sini toplayõp, enikonu tartõşõp yeni bir yola
girmemiz gerektiğini ilan etmeliyiz.
Yeni bir yolu açacak olanlar da, yurtsever,
ilerici, Cumhuriyetçi, demokrat ve devrimci
güçlerdir.
EY TÜRKİYE’NİN YURTSEVER, İLERİ-
Cİ, CUMHURİYETÇİ, DEMOKRAT VE
DEVRİMCİ GÜÇLERİ BİRLEŞİNİZ!..
BİTTİ
İstanbul Haber Servisi - Cumhuri-
yetin 85. kuruluş yõldönümü, İstan-
bul’da coşkulu etkinliklerle kutlandõ.
Türk bayraklarõ ve Atatürk posterleriy-
le Vatan Caddesi’ndeki tören alanõnõ dol-
duran on binlerce yurttaş, caddeyi “kır-
mızı-beyaz” renklere bürüdü. Törende
konuşan İstanbul Valisi Muammer Gü-
ler, yurttaşlara teröre karşõ birlik çağrõ-
sõ yaptõ.
Vatan Caddesi’ndeki resmi geçit töre-
ninde konuşan Güler, “Terör belasına
karşı her zamankinden daha güçlü
durmalıyız. Terörle mücadele azmimiz
asla zayıflatılamaz” dedi. Törende Çağ-
daş Yaşamõ Destekleme Derneği
(ÇYDD), Lions, Rotary, TEMA’nõn da
bulunduğu çok sayõda sivil toplum ku-
ruluşu “Vatan toprağı kutsaldır, ka-
derine terk edilmez”,“İzindeyiz” yazõlõ
pankartlar taşõdõlar.
Geçit töreninde, TSK’ye ait tank ta-
buru, zõrhlõ araçlar, hava savunma sis-
temleri araçlarõ, ile İstanbul Büyükşe-
hir Belediyesi araçlarõ ve metrobüs de
yer aldõ.
HAVALİMANINDA ATATÜRK
SERGİSİ
TAV Havalimanlarõ’nca, “Cumhuri-
yet Sergisi” dün açõldõ. Atatürk Havali-
manõ Dõş Hatlar Terminali’nde açõlan ser-
gi, 2 Aralõk Salõ gününe kadar gezilebi-
lecek. TAV, Ankara Esenboğa Havali-
manõ’nda açtõğõ “Dahi Kurtarıcı” sergisi
de aynõ tarihlerde ziyaret edilebilecek.
Yurt Haberleri Servisi - Cumhuriyet
Bayramõ’nõn 85. yõldönümü yurt genelinde
coşkuyla kutlandõ.
ADANA: Adana’daki törenlere katõlõm
önceki yõllara oranla çok yüksek oldu.
ADD ve ÇYDD, gazetemizin “Cumhuri-
yet aydınlıktır” manşetli dünkü sayõsõnõ ta-
şõdõ. Uğur Mumcu Meydanõ’ndaki resmi tö-
rende konuşan Vali İlhan Atış’õn isteği üze-
rine törene katõlan yurttaşlar el ele tutuştu.
Atõş, “Türk ulusu birlik ve beraberlik için-
de Cumhuriyet’in ilelebet yaşamasını
sağlayacaktır” dedi.
ANTALYA: Vali Alaaddin Yüksel tö-
rende yaptõğõ konuşmada “İçeriden ve dı-
şarıdan zarar geldiğinde, topraklarımı-
zı vatan yapmayı da destan yazmayı iyi
biliriz. Sabrımız zorlandığında yeni des-
tanların nasıl yazılacağını herkesten iyi
biliriz” dedi.
BURSA: Törenlere halk büyük ilgi
gösterdi. CHP’li Nilüfer İlçe Belediyesi ise
Cumhuriyet’in 85. yõldönümü nedeniyle 50
bin Atatürk posteri dağõttõ.
DİYARBAKIR: Valilik önünde düzen-
lenen törenlerde konuşmalarõn ardõndan
geçit töreni yapõldõ. Askeri birliklerin ge-
çişine F-16 uçaklarõ da eşlik etti. DTP’li Bü-
yükşehir Belediye Başkanõ Osman Bay-
demir törenlere katõlmadõ.
ESKİŞEHİR: Atatürk Bulvarõ’nda coş-
kuyla kutlanan törenlere yurttaşlar büyük il-
gi gösterdi. Bulvar boyunca yurttaşlar ev ve
işyerlerine Türk bayrağõ astõ. Tramvaylara
da “Cumhuriyet Bayramınız kutlu olsun”
yazõlõ dövizler asõldõ.
KAYSERİ: Hakkâri’de 2 hafta önce bin-
diği helikopter teknik nedenlerle kõrõma uğ-
rayan 1. Komando Tuğayõ Komutanõ Tuğ-
general Ömer Faruk Küçük de Kayse-
ri’deki törenlere katõldõ. Küçük, sağ aya-
ğõndaki çatlak nedeniyle aksayarak yürüdü.
İSKENDERUN: Atatürk Bulvarõ’ndaki
törenlerde coşku vardõ. Kaymakam Cengiz
Horozoğlu, “Irkçılık ve buna bağlı bağ-
nazlık ülkenin temellerine yerleştirilmiş
dinamitler kadar yıkıcı ve zararlı olur”
dedi.
HAKKÂRİ: Şehir Stadyumu’nda yapõlan
kutlamalar sõrasõnda kentte geniş güvenlik
önlemleri alõndõ.
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - İzmir’de-
bayram coşkusu sokaklara taştõ. Yurttaşlar,
alanlarõ doldurdu.
Balçova Belediyesi’nce düzenlenen “Sevdamız
Cumhuriyet” etkinlik önceki akşam gerçek-
leştirildi. Gazetemiz Ege Bölge Temsilcisi
Serdar Kızık’õn yönettiği “Cumhuriyet
Devrimi ve Karşıdevrim Süreçleri” adlõ
söyleşide Gazetemiz Ankara Temsilci Musta-
fa Balbay, CHP Grup Başkanõ Kemal Ana-
dol ve ve CHP Manisa Milletvekili Şahin
Mengü konuşmacõ olarak yer aldõ. Söyleşinin
açõlõş konuşmasõnõ yapan Balçova Belediye
Başkanõ Mehmet Emin Çalkaya, “Kurtuluş
savaşında emperyalistlere ve yerli işbirlik-
çilere karşı savaşmıştık. Günümüzde de
durum değişmedi” dedi. Kõzõk da Türk dev-
riminin antikapitalist özellik taşõdõğõnõ vurgu-
layarak “Cumhuriyet kulu birey, ümmeti
millet yaptı. Fakat AKP hükümeti Cumhu-
riyetin kazanımlarını erozyona uğratarak
bu durumu tersine çevirmeye çalışıyor” di-
ye konuştu.
Büyük Ortadoğu Projesi adõ altõnda Ortado-
ğu’nun yeniden şekillendirilmeye çalõşõldõğõnõ
anõmsatan Balbay, “Yeni yeni haritalar da-
yatılıyor. Biz Sevr’de dayatılan haritayı
yırttık, 2. Dünya Savaşı sonrası sunulan ha-
ritayı yırttık, bu haritayı da yırtarız” dedi.
Cumhuriyet kazanõmlarõnõ koruma mücadelesin-
de, Ergenekon davasõyla Atatürkçülerin yõldõ-
rõlmak, sindirilmek istendiğini de belirten Bal-
bay, “İlhan Selçuk’un ve gazetemizin adını
halkın gözünde küçük düşürmeye çalıştı-
lar. Bunu başaramadılar. Cumhuriyet ya-
zarlarının veremeyeceği hiçbir hesap yok”
dedi.
İZMİR’DE ANLAMLI ETKİNLİK
‘Bu haritayı da
Sevrgibiyırtarız’
I S P A R T A ’ D A A D D ’ Y E V A L İ E N G E L İ
Kutlamalarda
türban şovu
Haber Merkezi - Cumhuri-
yet’in 85. yõlõ yurt genelinde
görkemli törenlerle kutlanõrken
bazõ yerlerde de “bildik” gö-
rüntüler yaşandõ. Kutlamalara,
Ayvalõk, Akçaabat ve Amas-
ya’da “türban şov”, Isparta’da
Atatürkçü Düşünce Derneği
(ADD) yasağõ, Turgutlu’da ise
bayrak krizi gölge düşürdü.
TÜRBANA ASKER
TEPKİSİ
AYVALIK’taki kutlamalar
kapsamõnda dün Hüsnü Uğural
Stadõ’nda etkinlikler gerçekleş-
tirildi. Binlerce yurttaşõn katõldõğõ
törende, Ata’yõ Anma Kros Ya-
rõşmasõ’nda dereceye girenlere
ödül vermek için Garnizon Ko-
mutanõ Albay Gürsel Işık çağ-
rõldõ. Türbanõyla kürsüye çõkan
imam hatipli 18 yaşõndaki Nu-
riye Memiş adlõ kõzõ gören Al-
bay Işõk, “Bu ne rezalet?” di-
yerek ödülü vermeden yerine
döndü. Tribünler alkõşlarla ola-
yõ protesto etti. 5 bin metre bü-
yük bayanlarda yarõşan türbanlõ
kõzõn, yarõşma sõrasõnda başõnõn
açõk olduğu öğrenildi. Kayma-
kam Nalbant görevliler hakkõn-
da soruşturma açõlacağõnõ kay-
detti.
TRABZON’un Akçaabat il-
çesindeki törenlere Merkez İlk-
öğretim Okulu’ndan öğretmen-
ler N.A., N.K. ve F.T. okul bah-
çesindeki ve Fatih Stadyu-
mu’ndaki törenlere türbanlarõy-
la katõldõ.
ISPARTA Valiliği’nin Cum-
huriyet’in 85. yõl kutlamasõ kap-
samõnda yapõlan yürüyüşün prog-
ramõnda “kamu kuruluşlarının
ve kamu yararına çalışan der-
neklerin geçiş törenine katıla-
bilecekleri” ifadesinin yer al-
masõna karşõn, valilik Atatürkçü
Düşünce Derneği (ADD) Ispar-
ta Şubesi üyelerinin yürüyüşe ka-
tõlmalarõna izin vermedi. ADD Is-
parta Şube Başkanõ Mahmut
Özyürek uygulamanõn “hukuki”
değil, “siyasal” olduğunu belir-
terek Isparta Valisi Şemsettin
Uzun hakkõnda bugün suç du-
yurusunda bulunacaklarõnõ açõk-
ladõ.
TEKİRDAĞ’daki törenlere
imam hatip lisesi kõz öğrencile-
ri katõlmadõ. Tekirdağ Milli Eği-
tim İl Müdürü Üner Dilek, ko-
nuyla ilgili bilgisi olmadõğõnõ
belirtti. Okul yönetiminin tören-
lere katõlan askeri yetkililerin
türbanlõ öğrencilere tepki gös-
termesinden çekinerek 100 kõz
öğrenciyi törene getirmediği ile-
ri sürüldü.
YIRTIK BAYRAK
SKANDALI
TURGUTLU’daki Cumhuri-
yet Bayramõ kutlamalarõnda yõr-
tõk Türk bayrağõ skandalõ yaşan-
dõ. Turgutlu 50. Yõl Alanõ’nda
gerçekleştirilen kutlamalar sõra-
sõnda, çevredeki yüksek apart-
manlarõn çatõ katlarõndan havaya
paraşütlü Türk bayraklarõ bõra-
kõldõ. Yurttaşlar, bazõ bayrakla-
rõn parçalanmõş olmasõna tepki
gösterirken Turgutlu Kaymaka-
mõ Sadettin Kalkan ise “Bun-
da bir art niyet yok” dedi.
AMASYA’da törenlere özel
bir kõz öğrenci yurdunda kalan
öğrenciler, törenlere katõlmaya-
rak türbanlarõyla tribünlerde otur-
du.
KIRKLARELİ Valisi Hüseyin
Avni Coş, Dereköy Sağlõk Oca-
ğõ’nda görevli bir doktoru gece
yarõsõ lojmanda ziyaret ettiğine
ilişkin iddiayõ TBMM günde-
mine taşõyan CHP Milletvekili
Turgut Dibek’i, Cumhuriyet
Bayramõ kutlamasõnda protokol
tribününde ikinci sõraya attõ. Di-
bek, törene katõlanlarõn alkõşlarõ
arasõnda protokol tribününden
ayrõldõ ve törenleri halkõn ara-
sõnda izledi.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’ndeki hiçbir DTP’li be-
lediye başkanõ ise Cumhuriyet’in
85. yõl kutlamalarõna katõlmadõ.
Yurttaşlarõn yoğun ilgi gösterdiği Cumhuriyet Bayramõ kutlamalarõnda birlik beraberlik mesajlarõ verildi
Yurttaşenlikhavasõndabayram
İstanbul’da birlik çağrõsõ
Özel BJK İlköğretim okulu’nda bayramı coşkuyla kutladı.
GİRESUN
TOKAT
CİZRE
DÜZCE
İSTANBULESKİŞEHİR
Adana’yurttaşlar gazetemizin ‘Cumhuriyet
Aydınlık’tır manşetli dünkü sayısını taşıdılar.
Albay Işık dereceye giren
türbanlı yarışmacıya tepki
göstererek ödülünü vermedi.