Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 AĞUSTOS 2007 PERŞEMBE 4 HABERLER Bugün yapılacak TBMM Başkanlığı seçimi için eşi türban takmayan Köksal Toptan aday gösterildi DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Maliki’nin Ziyareti Çözüme Bir Adım mı? Türkiye Çankaya’ya çıkacak kişinin kim olacağına kilitlendiği için Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin ana görüşme konusu önceden bilinen Ankara gezisi basınımızda beklenen ilgiyi görmedi. Maliki’nin başkentte, Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Sezer ile görüşmeleri öngörülenden daha da uzun sürdü. Başbakanlık’ta yapılan görüşmeye Çankaya ziyareti için ara verildikten sonra, yeniden devam edildi ve sonunda iki tarafın iki ay içinde terörle mücadele konusunda bir anlaşma imzalamaları karara bağlandı. Bu arada dikkati çeken husus, Maliki’nin Ankara görüşmeleri sırasında, ülkemizde yine PKK terörünün kurbanı şehitlerin cenazelerinin kalkmasıydı. Gerçi Maliki Başbakanlık’ta yapılan toplantı sonrasında, PKK’yi bir terör örgütü olarak kabul ettiklerini ilan etmiş, bunların faaliyetlerine göz yumulamayacağını açıklamıştır. Ama acaba bu açıklama gerçekte büyük bir önem taşımakta mıdır? Ya da soruyu başka bir şekilde formüle etmek gerekirse, acaba bu açıklamanın teorik bir tatmin sağlamanın ötesinde pratikte bir anlamı var mıdır? El Maliki içtenlikle istese bile, Irak’taki dengeler, Talabani ve Barzani’nin ağırlıkları, ABD’nin Barzani ile ilişkileri ve kendi iktidarının gücü ışığında PKK ile etkin bir mücadeleyi sürdürebilir mi? ??? Yukarıdaki soruya yanıt verirken El Maliki Hükümeti’nin durumunu göz önünde bulundurmakta yarar var. Irak’taki çok merkezli iktidar olgusu içinde El Maliki Hükümeti’nin etkisi ve gücü son derecede sınırlı, hatta El Maliki’nin kendisiyle aynı partiden olan önceki Başbakan İbrahim Caferi kadar bile güçlü olmadığını belirtmek gerek. Bilindiği gibi İbrahim Caferi, bütün deneyimine karşın Başbakanlık koltuğunda bir yıldan fazla dayanamamış ve ayrılmak zorunda kalmıştır. Şu anda, işbaşında olan 40 kişilik El Maliki Hükümeti’nin yarıya yakını (17 kişi) istifa etmiş durumdadırlar. Bu bakanlar Şii ve Sünni üyelerdir. Maliki’nin Ankara gezisi sırasında önemli görüşme konularından biri de buydu. Maliki Ankara’nın Sünni bakanların kabineye dönmeleri konusunda ağırlığını kullanmasını isterken, Erdoğan da Maliki’ye söz konusu üyelerin şikâyet konularını bir kez daha anlatmış ve onlara kulak verilmesi gerektiğini söylemiş olsa gerek. Maliki’nin Ankara’nın hemen ardından uçtuğu Tahran’dan da yetkililerden Şii bakanlar üzerindeki ağırlıklarını kullanmalarını isteyeceği, gözlemciler tarafından dile getirilmektedir. Görüldüğü gibi Maliki’nin siyasi gücü ve ağırlığı, Irak topraklarından Türkiye’ye yönelen PKK terörünü önlemeye yetecek çapta değil. ??? Bu durumda Maliki’nin PKK’yi terör örgütü olarak kabul ettikleri yolundaki açıklaması, teorik olmanın ötesinde bir anlam taşımıyor. İki ay içinde Maliki yerinde kalmayı başarır ve Ankara’da imzalanan protokole uygun olarak, terör ile Irak’ın yeniden yapılandırılması, Türkiye’nin bu olguya katkısını içeren bir anlaşmanın imzalanması gerçekleşebilirse bile PKK konusunda, güney komşumuzdan fazla bir beklenti içine düşmemiz yanlış olacak. Kuzey Irak’ta gittikçe güçlenen, ülke politikasındaki ağırlığı her geçen gün artan Kürt yönetimi, konumunu koruduğu sürece, Bağdat terörün önlenmesi konusunda Türkiye ile işbirliği konusunda, göstermelik olanlar dışında fazla bir şey yapamayacaktır. ABD’nin de daha değişik bir tavır alacağını beklemek, Washington’un Irak ve genelde BOP konusundaki gerçek niyetlerini okuyamamış olmak demektir. İstense de istenmese de başka bazı önlemler Türkiye’nin gündemine gelecektir. ABD’nin bu önlemlerin bir kısmını, yani ekonomik ambargo ve Habur’un kapatılması gibi girişimleri, yeni imzalanacak anlaşma ile engellerken, öbürlerini de lafla oyalama veya ortak operasyon gibi, sadece “dostlar alışverişte görsün!” kabilinden, kamuoyunun gözünü boyamaya yönelik sözde çarelerle önlemeye yöneleceği düşünülebilir. Kısacası, Maliki’nin Ankara ziyaretine karşın “Irak cephesinde yeni bir şey yok”. AKP’nin adayı Toptan ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bülent Arınç’ın TBMM Başkanlığı döneminde eşinin türbanlı olması nedeniyle “resepsiyon krizleri” yaşayan AKP, bu kez eşi türbansız olan Köksal Toptan’ı aday olarak seçti. Diğer partilerle de görüşen AKP, ilk turda Toptan’ı seçtirmeyi hedefliyor. CHP’den yapılan ilk açıklamalarda, Toptan’ın adaylığının olumlu bulunduğu belirtildi. Toptan, bugün parti liderlerini ziyaret edecek. TBMM Başkanlığı seçimi bugün gerçekleştirilecek. TBMM Genel Kurulu, saat 15.00’te toplanacak. Bundan önce Danışma Kurulu toplantısı yapılarak seçim turlarının aynı gün içinde tamamlanması önerilecek. Önerinin benimsenmesi halinde bugün seçim tamamlanıncaya kadar turlara devam edilecek. İçtüzüğe göre, ilk iki oylamada üye tamsayısının üçte ikisi, üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu aranacak. Üçüncü oylamada da salt ? AKP’nin TBMM Başkanı adayı Köksal Toptan, seçildiği takdirde anayasa ve içtüzüğün çizdiği doğrultuda, demokrasinin geliştirilip kişi hak ve hürriyetlerinin daha yükseğe çekilmesi yönünde çalışacağını belirterek “Bunun için de bütün partilerimizle temas ve işbirliği içinde çalışacağız” dedi. TBMM Başkanlığı için aday çıkarmayan CHP’nin Toptan’ın adaylığına olumlu yaklaştığı öğrenildi. Toptan bugün yapılacak seçimler öncesinde siyasi partilerin liderleriyle bir araya gelecek. çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oyu alan iki aday için dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, Meclis Başkanı seçilmiş olacak. AKP, adayını belirlemek için dün gün boyu toplantılar yaptı. Başbakan Tayyip Erdoğan, MKYK toplantısında üyelere anket formu dağıtarak kimi TBMM Başkanı olarak görmek istediklerini sordu. Anketten ise Köksal Toptan’ın adaylığı yönünde eğilim çıktı. Erdoğan, daha sonra parti grubunu topladı. Grup toplantısı öncesinde Toptan ile görüşen Erdoğan, toplantı salonuna Toptan ile birlikte geldi. Bazı milletvekilleri, Cemil Çiçek’in aday olmasını önerirken Çiçek, “Bazı arkadaşlar benim aday olmamı istiyor, ama benim kesinlikle böyle bir talebim yok” dedi. Grupta, Toptan’ın aday olması benimsendi. Toptan’ın dilekçesi TBMM Genel Sereterliği’ne akşam saatlerinde AKP Genel Sekreteri İstanbul Milletvekili İdris Naim Şahin ve Ordu Milletvekili Enver Yılmaz tarafından verildi. neticileriyle görüştü. AKP’nin MHP’yi ziyaret etmemesi dikkat çekti. MHP yöneticileri, herhangi bir randevu talebinde bulunulmadığını açıklarken Fırat, “Diğer siyasi partilerden de randevu taleplerimiz oldu. Fakat, bugün birçoğunun grup toplantısı var. Bu toplantıların sonuçlanmasından sonra onlarla da görüşme imkânımız olacak” demekle yetindi. Konuyu grup toplantısında gündeme getiren Başbakan Erdoğan, kendisine randevu vermeyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin tutumunu “Anlaşılır tarafı yok. Ama biz uzlaşmacı tavrımızı sürdüreceğiz” diyerek değerlendirdi. AKP, partilere isim götürmezken se çimin bugün tamamlanması, TBMM Başkanlık Divanı’nın hemen oluşturularak Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinin başlatılmasını önerdi. Fırat, bir soru üzerine, TBMM Başkanlık Divanı’nın bir an önce oluşması için TBMM’de grubu bulunan partilerin divanda görev alacak isimleri belirlemelerini istediklerini kaydederek partisinin, isimleri cuma günü bildireceğini söyledi. Fırat, diğer partiler isim bildirmeseler de bu aşamadan sonra divanın oluşacağını belirtti. CHP’li Topuz: Olumlu bir aday TBMM Başkanlığı için aday çıkarmayan CHP, Toptan’a sıcak mesajlar verdi. Eski CHP Grup Başkan Vekili Ali Topuz, Toptan’ın çok deneyimli bir siyaset adamı olduğunu, Bülent Arınç’tan daha farklı başkanlık yapma olasılığının yüksek gördüğünü vurguladı. Topuz, “Olumlu bir adaydır, uzlaşmaya katkı sağlayabilecek, siyasi ilişkileri yumuşatabilecek ve zenginleştirebilecek bir kişi olduğunu söylemek mümkündür. Arınç ile kıyaslanamaz. Hayır dememiz için bir neden yok” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen de önemli olanın, başkanın seçildikten sonra tarafsız bir politika sergilemesi olduğunu belirterek, Toptan’ın tarafsızlığa azami özen göstereceğini, her partiye eşit mesafede duracağını umut ettiklerini söyledi. Seçimlerde Toptan’ı destekleyip desteklemeyeceklerine yönelik bir soruyu yanıtlarken Öymen, partinin yetkili organlarıyla gerekli değerlendirmeyi yapacaklarını belirtti. Partilere ziyaret Toplantılar sırasında AKP’de Devlet Bakanı Beşir Atalay, AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Fırat ve MKYK üyesi Hüseyin Tanrıverdi’den oluşan heyet, CHP, DTP ve DSP yö ERDOĞAN ÜÇ SEÇENEK SUNDU Bülent Arınç kabineyi seçti ? Erdoğan’ın, eski TBMM Başkanı Arınç’a üç seçenek sunarak parti yönetimi, grup yönetimi ve kabineden hangisini istediğini sorduğu belirtildi. Kabineyi tercih eden Arınç’a hangi bakanlığın verileceğine Erdoğan’ın karar vereceği kaydedildi. EMİNE KAPLAN asirmen?cumhuriyet.com.tr CUMHURBAŞKANLIĞI ADAYLIĞI Gül’e ‘çekil’ baskısı artıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) AKP’de Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanı adaylığıyla ilgili kriz sürüyor. Bundan sonraki süreçte Gül’e aday olmaması yönünde baskının artabileceği dile getiriliyor. AKP’de cumhurbaşkanı adayıyla ilgili sıkıntı sürüyor. Bu konuda parti içinde görüş birliğine varılamıyor. AKP Genel Başkan Yardımcısı Dengir Fırat, Meclis Başkanlığı seçimi için partilerle görüştükten sonra bir soru üzerine, cumhurbaşkanı seçimi konusunun gündeme gelmediğini belirterek “Daha vakit erken. Bu, diyaloğun birinci adımı’’ dedi. Fırat’ın açıklamaları, aday olmaması için Gül’e yönelik baskının daha da artacağı biçiminde yorumlandı. AKP Eskişehir Milletvekili Murat Mercan “Karar verilecek zamanı gelince. Benim gönlümün adayı Sayın Gül’dür” diye konuştu. Abdüllatif Şener ise “Şu anda adaylıklarla ilgili herhangi bir değerlendirme yapmam doğru olmaz” açıklamasını yaptı. AKP’nin dün yapılan MKYK toplantısında da Gül’ün adaylığı gündeme geldi. Toplantıda konuşan Gül, aday olup olmayacağı konusuna girmezken dış politikayla ilgili açıklamalar yaptı. Üyelerden Öznur Çalık, “Geçenlerde yaşlı bir amca gördüm. Bana, Abdullah Bey’in aday olması gerektiğini söyledi. Ben de öyle düşünüyorum. Aday olmalıdır, seçimin kazanılmasında çok büyük etkisi var” diye konuştu. Çalık’ın sözlerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Gül’den herhangi bir yanıt gelmezken her ikisinin de sessiz kaldığı belirtildi. ANKARA TBMM Başkanlığı’na aday olmayan Bülent Arınç, kabineye giriyor. Arınç’ın başbakan yardımcılığına getirileceği belirtilirken Beşir Atalay’ın sorumluluğundaki kurumların Arınç’a bağlanacağı dile getiriliyor. Başbakan Tayyip Erdoğan, yeni kabine listesi üzerindeki çalışmalarını sürdürüyor. Eski TBMM Başkanı Arınç’ın “Meclis Başkanlığı görevinden sonra geldiğim nokta, partimin hizmetinde milletimin emrinde bir milletvekili olarak başarılı görev yapmaktır. Onun dışında nerede, hangi noktada bir görevlendirme olursa, bu görevleri seçme ve beğenme lüksünden uzağız” açıklaması, “Arınç, kabineye giriyor” şeklinde değerlendirildi. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, eski TBMM Başkanı Arınç’a üç seçenek sunduğu, parti yönetimi, grup yönetimi ve kabineden hangisini istediğini sorduğu belirtildi. Arınç’ın da kabineyi tercih ettiği, ancak Arınç’a hangi bakanlığın verilece ğine Erdoğan’ın karar vereceği kaydedildi. Arınç’ın “Görev teklif edilmiş olsa şunu yaparım, bunu yapamam derim” diyerek her bakanlığı kabul edemeyeceği mesajı verdiği de belirtildi. Arınç’ın yakın çevresi ise başbakan yardımcılığı verilmesini bekliyor. Arınç’a yakın kaynaklar, “Beşir Atalay’ın sorumluluğundaki kurumlar Bülent Bey’e verilir. Devlet Bakanlığı’nın yanına da başbakan yardımcılığı eklenirse sorun çözülür” görüşünü dile getiriyor. Kabine listesinde, Devlet Bakanı Mehmet Aydın, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Bayındırlık ve İskân Bakanı Faruk Özak ile Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, gidecek bakanlar arasında sayılıyor. Erdoğan’ın, 22 Temmuz seçimlerinin ardından çıktığı kısa tatilde bu bakanlarla görüştüğü ve teşekkür ettiği ileri sürüldü. Şahin ve Çelik’in grup yönetimine getirilmesi bekleniyor. Toptan: İlk turda seçilmeyi umuyorum AKP’nin TBMM Başkanı adayı Toptan, seçildiği takdirde anayasa ve içtüzüğün çizdiği doğrultuda, demokrasinin geliştirilip kişi hak ve hürriyetlerinin daha yükseğe çekilmesi yönünde çalışacağını belirterek “Bunun için de bütün partilerimizle temas ve işbirliği içinde çalışacağız. Meclisimizin sesini yükseltip yüceltmeye, herkesin ümitle baktığı bir yer haline gelmesine çalışacağız” dedi. İlk turda seçilmeyi umut ettiklerini kaydeden Toptan, bugün DSP lideri Zeki Sezer, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, DTP Genel Merkezi ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi ziyaret edeceğini söyledi. AKP Grubu’dan, TBMM başkan vekillikleri için Nevzat Pakdil, Hakkı Köylü ve Eyüp Cenap Gülpınar’ın aday gösterilmesi kararlaştırıldı. AKP Grup Başkan Vekilliği için de Ertuğrul Günay, Sadullah Ergin, Haluk İpek, Bekir Bozdağ ve Nurettin Canikli’nin isimleri öne çıktı. AKP’nin TBMM Başkanlığı’na aday gösterdiği Toptan, bugün siyasi parti liderleriyle görüşecek. (Fotoğraf: AA) Toptan, DYP’de genel başkanlık yarışını kaybedince AKP’ye geçti 30 yıldır siyaset yapıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) AKP’nin TBMM Başkanlığı’na aday gösterdiği Zonguldak Milletvekili Köksal Toptan, hem 12 Eylül öncesi hem de sonrasında aktif siyasette yer alan ender isimler arasında bulunuyor. Adalet Partisi (AP) sıralarında siyasete başlayan Toptan, bakanlık görevi de üstlendiği DYP’de iki kez çıktığı genel başkanlık yarışını kaybettikten sonra, 2002 seçimleri öncesinde siyasi rotasını AKP’ye çevirdi. 1943 yılında Rize’de doğan Toptan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu. 5 Haziran 1977 tarihinde AP’den Zonguldak milletvekili olarak parlamentoya girdi. 12 Kasım 1979 tarihinde Demirel başkanlığında kurulan azınlık hükümetinde bir başka Zonguldak milletvekili Ömer Barutçu’ya rağmen Demirel tarafından şans tanınarak devlet bakanı oldu. Bu görevi 12 Eylül 1980 askeri darbesine kadar devam etti. 12 Eylül döneminde siyasi yasaklı olan Toptan, yasakların kalkmasının ardından DYP Zonguldak Milletvekili olarak Meclis’e girdi. Çiller’e iki kez yenildi 1991’de kurulan DYPSHP koalisyon hükümetinde Milli Eğitim Bakanı olarak görev alan Toptan, bu partideyken dönemin DYP Genel Başkanı Tansu Çiller’e karşı girdiği iki genel başkanlık yarışını da kaybetti. Toptan 13 Haziran 1993 kongresinde çıktığı genel başkanlık yarışından, Çiller’in ezici çoğun lukla genel başkanlığa seçilmesiyle çekilmek zorunda kaldı. 20 Kasım 1999’daki DYP kongresinde yine Çiller’e karşı aday olan Toptan, bir kez daha yarışı kaybedince DYP dışında arayışlara yöneldi. Toptan, 2002 seçimlerinden kısa süre önce katıldığı AKP’den Zonguldak milletvekili seçildi. AKP’ye katıldıktan sonra da Meclis’te en kritik komisyonlardan biri olan Adalet Komisyonu’nun başkanlığını yürüten Toptan, kriz zamanlarında uzlaşmacı tutumu ile öne çıktı. Toptan’ın ismi 22 Temmuz seçimlerinden önce de henüz Abdullah Gül’ün adaylığı kesinleşmeden önce hem “ılımlı” olması hem de eşinin başı açık olması nedeniyle cumhurbaşkanı adayları arasında da geçmişti. Bülent Arınç’ın hukukçuluğuyla övünürken söylediği sözler, mesleki kariyeriyle örtüşmüyor ‘İpten adam aldığını görmedik’ İLHAN TAŞCI ANKARA “İyi bir ceza avukatı olmak ve adamı ipten alıp ipe götürmekle” övünen eski TBMM Başkanı Bülent Arınç ile aynı dönemde Manisa’da avukatlık bürosu açan CHP Milletvekili Erdoğan Yetenç, Arınç’ın değerlendirmesinin gerçeği yansıtmadığını söyledi. Arınç’ın iddiasının tersine, Yetenç, “İpten kimseyi aldığını görmedik. Daha ziyade hukuk ve iş davalarına bakardı” dedi. Arınç’ı 30 yıldır izleyen ? Bülent Arınç, TBMM Başkanlığı’na aday olmayacağını duyurduğu basın toplantısında iyi bir ceza avukatı olduğunu savunarak “Benim işim ceza... Adamı ipten alır ipe götürürüm’’ demişti. Arınç ile aynı yıl mezun olan ve aynı dönemde Manisa’da avukatlık bürosu açan CHP Milletvekili Erdoğan Yetenç, “Arınç daha ziyade hukuk ve iş davalarına girerdi. Hakİş işçilerinin davalarına bakardı. Tarikatçıların ceza davası varsa onları da takip ederdi” dedi. Arınç’ı 30 yıldır izleyen Manisalı gazeteci Yüksel Gördes de Arınç’ın baktığı davaların genelde cemaat çevresinden ve parti yandaşlarından olduğunu söyledi. gazeteci Yüksel Gördes de “Davalara girdiğini kim söylüyor ki ipten adam alsın” dedi. Bülen Arınç, TBMM Başkanlığı’na aday olmayacağını duyurduğu basın toplantısında iyi bir ceza avukatı olduğunu savunarak “Benim işim ceza... Adamı ipten alır ipe götürürüm. İşte biraz miras hukukunda ihtisasım vardı, ama vergi davası geldiğinde, ‘Ben bu işi bilmiyorum’ derdim. ‘Bu adam nasıl avukat’ deyip çıkarlardı kapıdan” dedi. Arınç ile aynı yıl Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olan ve eski TBMM Başkanı ile aynı dönemde Manisa’da avukatlık bürosu açan CHP Manisa Milletvekili Erdoğan Yetenç, Arınç’ın kendi avukatlığına övgüsünün gerçeği yansıtmadığına işaret etti. CHP’li Yetenç, “Bülent Arınç daha ziyade hukuk ve iş davalarına girerdi. Hakİş işçilerinin davalarına bakardı. Tarikatçıların ceza davası varsa onları da takip ederdi” dedi. 1973’te Manisa’da birlikte avukatlık bürosunu açtıklarını anımsatan Erdoğan Yetenç, “Fazla ceza davası almış değildir. İpten kimseyi aldığını da görmedik” dedi. ‘Adliyede gövde gösterisi yaptı’ Bülen Arınç’ı 30 yıldır izleyen Manisalı gazeteci Yüksel Gördes de Arınç’ın baktığı davaların genelde cemaat çevresinden ve parti yandaşlarından olduğunu söyledi. Gördes, Arınç’ın milletvekili seçildiğinde baro üyeliğinden çıkarılmak istendiğini ve bunun üzerine “Beni kimse çıka ramaz” diyerek adliyede gövde gösterisi yapmaya çalıştığını kaydederek “Hep kendini ön plana çıkarmayı sever. Büyük işler yapıyormuş gibi davranır. Hiç susmadan konuştuğu için de köyden gelenleri etkilerdi” dedi. Arınç’ın türban davalarına da baktığını anımsatan Yüksel Gördes, “Davalara girdiğini kim söylüyor ki ipten adam almış olsun. Particilikten avukatlık yapmadı ki... Genç avukatlar vardı, onun yerine onlar girerdi alınan dosyalara” diye konuştu. Hukukçuluğuyla övünen Bülent Arınç, cumhurbaşkanının 16 Mayıs’a kadar seçilememesi durumunda Ahmet Necdet Sezer’in görevden ayrılacağını ve kendisinin de TBMM Başkanı sıfatıyla Cumhurbaşkanlığı’na vekâlet edeceğini savunmuştu. Arınç’ın iddiasının tersine Sezer yaklaşık 3 aydır görevini sürdürüyor. CUMHURİYET 04 K