Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 HAZİRAN 2007 PAZAR 12 EKONOMİ AKP döneminde gübre yüzde 115.50, mazot yüzde 146.07 zamlanırken hububat yarıda kaldı YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Buğdayda zam aldatmacası ? Açıklanan fiyatlar maliyetin çok altında. Ayrıca TMO bundan haşere hasarı, süne zararı gibi birçok kesinti yapıyor. Bunlara bir de borsa kesintisi ekleniyor. Çiftçinin alacağı para kuşa dönüyor. ZEYNEP ŞAHİN Sağcılık, Solculuk AKP’nin özellikle varoşlara bedelsiz hizmet götürdüğü, yoksullara yiyecek yardımı yaptığı, ramazanda iftar çadırları kurduğu, bu nedenle solcu, sosyal demokrat geçinenlere göre daha solda olduğu konusunda bazı yorumlar okuyor, duyuyoruz... Bu tür bir sığ, yalınkat sol anlayışına katılmak olanaklı değildir. Geçmişte en zor yorumlar, sağcı olarak nitelendirilen partiler için tarım ürünlerine yüksek taban fiyatı uyguladıklarında yapılagelmişti. Kuşkusuz sol yaklaşımda, gelir dağılımının düzeltilmesi, daha dengeli bir gelir, servet dağılımına ulaşılması amaçlardan biridir. Ancak gelir dağılımının düzeltilmesi, yalnız bazı yerel hizmetlerin bedelsiz ya da düşük bedelle sağlanmasına, yardım paketlerine, iftar çadırlarına, hatta eğitim bursu sağlanmasına indirgenemez. Bundan daha ileri bir sol anlayışı Adam Smith’te dahi vardır. Adam Smith, devletin amaçlarından birinin yoksulları zenginlere karşı korumak olduğunu açıkça yazmıştır. Solun amacı, toplumun yaşam kalitesini yükseltmektir. Yaşam kalitesinin yükselmesi, yalnız yaşamın fiziki koşularının iyileşmesini değil eğitim düzeyinin yüselmesini, kültür zenginliğini, özsaygıyı, toplumun gerçek gereksinimlerini karşılamaya yönelik bir iş sahibi olmayı da içerir. Vatandaşların, itilmişlik, kakılmışlık, başkalarına muhtaç olma duygusundan kurtulması, eşit olduğuna inanması, bunun için özsaygısının güçlenmesi gerekir. Yaşam kalitesinin yükselmesinde, özsaygı, beslenme, barınma gibi fizyolojik gereksinimlerinden belki de hiyerarşik olarak aşamalar sırasında daha üstte yer almaktadır. Yardım paketleri, bazı hizmetlerin lütuf olarak bedelsiz sağlanması, oy pazarlığı ile yüksek destek fiyatları, gerçekte özsaygının güçlenmesini önlemekte, muhtaç olma duygusunu pekiştirmekte, insanların yaşamında kısırdöngü yaratarak yaşam kalitesinin yükselmesini, varoşlardan kurtulmasını engellemektedir. Sol, geniş kitlelerin yaşam kalitesinin yükselmesi açısından kapitalizmi, kapitalizmin ileri bir aşaması olan emperyalizmi engel bir tehlike olarak görür. Eğer günümüzde Birleşmiş Milletler’in araştırmalarına göre, 18 bin çocuk açlıktan ölüyor, milyarlarca insan, belki dünya nüfusunun yüzde 50’den fazlası yoksulluk, hatta açlık sınırında yaşıyorsa, geliri en yüksek yüzde 20’lik grubu dünya mal ve hizmet üretiminin yüzde 86’sını görüyorsa, emiyorsa, hâlâ yeni dünya düzeninden, küreselleşmenin insan yararına olduğundan dem vurmak, bilgisizlik değilse en azından aymazlık olarak nitelendirilmelidir. Sol, biçimsel bir demokrasiyi değil, kapitalizmi siyasal meşruiyete oturtmaya çalışan bir demokrasi anlayışını değil, refahın, gönencin demokratikleşmesini, bireyin toplumsal, siyasal yaşamda etkin bir rol almasını savunur. Vatandaşı demokrasi mankeni olarak görmez. Solcu, oy avcılığı, halk dalkavukluğu yapmaz, halka gerektiğinde onu eleşirecek, ona doğruyu söylecek kadar saygılıdır. Türkiye’de solun, AB’ye, ABD’ye karşı tavır alması tutarlı bir davranıştır. Serbest pazar, demokrasi, insan hakları alalaması ile dünyayı sömüren güçlere destek vermemek, onlarla birlikte hareket etmemek solculuğun gereğidir. Solculuğu, yardım paketine, ucuz veya bedava yerel hizmet verilmesine, eğitim bursuna, taban fiyatına indirgememek, bu denli küçültmemek, sulandırmamak gerekir. Sol, emperyal güçlere karşıdır; insanların yaşam kalitesinin yükseltilmesini amaçlar. Yaşam kalitesi, bireyin siyasal, toplumsal yaşamda etkin olmasını, edilgenlikten kurtulmasını, demokrasi mankeni derekesine düşürülmemesini de kapsar. Her konuda olduğu gibi solculukta da sığlıktan, yalakalıktan kurtulmamız gerekir. Sol sözcüğü yanlış algılamalara yol açmamalıdır. Girdilerdeki artış karşılanamıyor TZD verilerine göre son 5 yılda gübrenin fiyatı yüzde 115.50, mazotunki yüzde 146.07 zamlandı. Buğday fiyatındaki artış ise yüzde 63.04’te kaldı. Buna göre çiftçi 2002’de 4.78 kg. buğday karşılığı bir litre mazot alabiliyordu. Bir litre mazot için gerekli buğday miktarı 2003’te 4.30’a, 2004’te 4.18’e, 2005’te 5.57’ye, geçen yıl 6.27 kiloya yükseldi. Çiftçi, AKP hükümeti iş başına geldiğinde 51.52 kg buğday karşılığı bir dekar alanı sulayabiliyordu. Oran 2003’te 58.46, 2004’te 63.70, 2005’te 74.14, 2006’da da 73.28 kg’ye yükseldi. 5 yıl önce, 1.03 kg buğdaya bir kg üre gübresi alabilen çiftçi aynı gübreyi 2003’te 0.95, 2004’te 0.94, 2005’te 1.20, 2006’da ise 1.36 kg. buğday karşılığı alabildi. lanıyor. Ayrıca buğdayın türüne göre, Ankara’daki ürün 42.5 Ykr’ye alınırken, fiyat Adana’da 40 Ykr’ye, Güneydoğu’da 39 YKr’ye düşüyor. Geçen yıl 385 YTL/ton olan makarnalık buğday müdahale alım fiyatı 440 YTL/tona, 375 YTL/ton olan ekmeklik buğdayın müdahale alım fiyatını da 425 YTL/tona yükseltirken, geçen yıl ton başına 35 YTL olan prim tutarı da 45 YTL’ye çıkarıldı. Bu, TZOB’nin 48 Ykr’luk, ZMO’nun 45 Ykr’luk maliyet hesabını aşıyor. Açıklanan fiyatlar başta TZOB ve Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) olmak üzere çiftçi örgütlerini memnun etmedi. Açıklamalarda yıllardır çiftçinin yüksek girdi düşük alım fiyatı nedeniyle gelir kaybı yaşadığına vurgu yapıldı. Açıklanan fiyat, en kaliteli ürün olan “Anadolu beyaz kırmızı sert buğday” için geçerli. Ülkenin farklı yörelerinde yetişen farklı türdeki buğ daylara göre fiyatlar da değişiyor. “Kırmızı yarı sert buğday”ın fiyatı 400 YTL/ton, “beyaz yarı sert buğday”ınki 390YTL/ton, diğerleri 375 YTL / ton olacak. Kârlı olsa tarlalar boş durmaz ZMO Başkanı Gökhan Günaydın açıklanan fiyatın tüm ülkede TMO tarafından verilecek ücretmiş gibi yansıtıldığını, oysa üreticinin eline çok daha düşük bir ücret geçeceğine dikkat çekti. Günaydın, TMO’nun bu orandan ödeme öncesi “Haşere hasarı, süne zararı” gibi birçok kesintinin yanında, “Bir de borsa kesintisi yapılacağını” belirtti. Son bir yılda zirai mücadele ilacına yüzde 20, gübreye yüzde 50 civarında zam yapıldığına işaret eden Günaydın, “2 milyon hektar tarımsal alan boş duruyor. Bu fiyatlar tarımsal üretimi sürdürülebilir kılmaya yetseydi, vatandaş bunu zaten ekerdi” dedi. ANKARA Hükümetin açıkladığı hububat alım fiyatları, çiftçiye “yarardan çok zarar sağlayacak” bir tabloyu ortaya koyuyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) 48 YKr, Ziraat Mühendisleri Odası’nın (ZMO) da 45 YKr’nin üzerinde hesapladığı buğdayın kg üretim maliyetinin çok altında kalan 42.5 YKr’lik fiyat, üreticinin cebine girecek net para da değil. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) alımdan önce çeşitli fiyat düşüşleri yapıyor, borsa kesintisi uygu Hayvancılık destekleme miktarları Ekonomi Servisi Hayvancılıkta destekleme fiyatları belirlendi. Buna göre, damızlık düve belgeli hayvan başına 550, damızlık düve sertifikalı hayvan başına 275 YTL destek verilecek. Yerli gen kaynaklarının korunması amacıyla büyükbaş hayvanda 350, küçükbaş hayvan için de 60 YTL ödeme yapılacak. Sütte verilecek destek miktarı litre başına 1.5 YKr ile 5.5 YKr arasında belirlendi. Sağımda hijyeni artırmak ve süt kalitesini yükseltmek amacıyla da 100 bin ve 200 bin YTL ’lik fatura bedelinin yüzde 40’ı destek verilecek. POAŞ’ın rafinerisine izin çıkmadı ANKARA (AA) Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), Petrol Ofisi AŞ’nin (POAŞ) Ceyhan’a 3 milyar dolar bedelle kurmayı planladığı rafineri için yaptığı lisans başvurusunu reddetti. EPDK, Petrol Ofisi’nin mevcut akaryakıt dağıtım şirketinin unvanıyla rafineri lisansı almasını uygun bulmayarak yeni bir şirket kurup bu şirket adına yeni bir başvuru yapması gerektiğine karar verdi. EPDK Başkanı Yusuf Günay, yaptıkları hukuki değerlendirmede bir dağıtım şirketinin aynı tüzel kişi olarak, hem dağıtım faaliyeti yapmasını hem de rafinerici lisansı almasını uygun bulmadıklarını belirtti. Turcas, E.ON’la iki santral kuracak ? Ekonomi Servisi Turcas Elektrik Üretim AŞ, E.ON Energie AG’nin yüzde 100 iştiraki olan E.ON Kraftwerke GmbH ile Türkiye’de, biri doğalgaz diğeri de ithal kömüre dayalı iki adet elektrik santralının kurulması ve işletilmesi imkânlarını geliştirmek amacıyla yapılabilecek bir ortaklığa ilişkin olarak başlattığı görüşmeler olumlu sonuçlandı. Bu konuları belirleyen bir niyet mektubu önceki gün taraflar arasında imzalandı. Buna göre, her biri yaklaşık 800 megawat güce sahip santrallar için ayrı ayrı kurulması öngörülen Ortak Girişim Şirketleri’nin yüzde 70 hissesi E.ON Kraftwerke GmbH’ye, yüzde 30 hissesi Turcas Elektrik Üretim AŞ’ye ait olacak. Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, “Bu ortaklığın, E.ON ile birlikte Turcas’ı çok önemli bir konuma taşıyacağına inanıyorum” dedi. AİFD: İlaçta hamle yapmak şart Ekonomi Servisi Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AİFD) Genel Sekreteri Engin Güner, Türkiye’de kişi başına düşen sağlık harcamalarının OECD ülkelerinin beşte biri, ilaç harcamalarının ise üçte biri olduğunu söyledi. Ankara’da düzenlenen AİFD Akademi Toplantıları 1’in açış konuşmasını yapan Güner, Türkiye’de ilaç sanayiinin 10 milyar dolarlık bir piyasa oluşturduğunu belirterek “Ancak ArGe’ye ayrılan kaynak ve ihracat çok kısıtlı. İlaçta hamle için tüm altyapı mevcut. Bu açıdan üniversitesanayi işbirliği büyük önem taşıyor” dedi. Sanal ortamda bahis için bayilik ? Ankara (ANKA) Sanal ortam altyapısı kapsamında bulunan cep telefonu, interaktif dijital televizyonu ve internet altyapısına sahip sanal ortamda bahis oynatacak firmalara bayilik verilecek. Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre, sanal ortam bayilerine, sanal ortam altyapısı kapsamında bulunan cep telefonu, interaktif dijital televizyonu ve internet altyapı platformlarından en az bir tanesinde müşterek ve sabit ihtimalli bahis oyunlarını oynatmak zorunluluğu getiriliyor. Ayrıca, teşkilat tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülmesi kaydıyla yukarıda anılan platformlardan en az bir tanesinde müşterek ve sabit ihtimalli bahis oynatma olanağına sahip firmalara sanal ortam bayiliği verilecek. Bu arada Spor Toto Teşkilat Başkanlığı reklam yönetmeliğinde de değişiklik yapıldı. CUMHURİYET 12 CMYK