Katalog

26 EKİM 2007 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Gümrük Teftiş Kurulu, MGK’de alınan Barzani’ye yönelik yaptırım kararına raporunda yer verdi 7 DÜZ YAZI ORHAN BİRGİT ‘Irak’a ihracatı yasaklayın’ EKONOMİK YAPTIRIMLAR İLHAN TAŞCI Ucu Açık Karar, Bağdat Yerine Ankara’dan Döndü Danıştay 13. Dairesi, hükümetin Radyo Televizyon Üst Kurulu’na başvurarak, önceki gün Hakkâri saldırısı nedeniyle uygulattığı yasak kararı için “yürütmenin durdurulması”na karar verdi. Danıştay’ın söz konusu kararı, RTÜK Yasası’nın 25. maddesinden aldığı yetkiye dayanarak harekete geçen Erdoğan hükümetinin, kapsamı belirsiz bir istek ile Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun kapısını çaldığını söylüyor. Kelimesi kelimesine öyle denmiyor ama, hükümetin “ucu açık” bir yetki isteğinden söz ediliyor; 13. Daire’nin medyaya yansıyan kararı ile ilgili açıklamalarda!.. Beş yıldır, hukuk karşısında bu kaçıncı yenilgisidir Erdoğan hükümetlerinin? Başbakan, hukukçu değil. Hukukçu olması da gerekmiyor elbette. Ama kabine üyeleri arasında bir dizi hukuk fakültesi diploması almakla kalmayan, bu konumda çok deneyimli olduklarını her fırsatta övünçle anlatan bir düzineye yakın “sayın bakan” var. Kaldı ki, koskoca Türkiye Cumhuriyeti’nin bürokrasisinde, şayet “dünya görüşleri” nedeni ile yerlerinden edilmemişler ise; yetenekleri, deneyimleri, eski deyimle söyleyeyim, “müsellem” yani ispatlanmış sayısız hukuk adamımız da var. Önemli olan, “Ben her şeyi bilirim” mantığı ile ayağa kalkmamak; özellikle o kalkış sırasında da, etrafta ne varsa yıkıp dökmemektir. ‘Habur’u kapatmak yetmez’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milli Güvenlik Kurulu’nun önceki gün Kuzey Irak’a yönelik ekonomik yaptırımlar konusunda hükümete getirdiği öneri tartışmalara neden oldu. Sadece Habur Sınır Kapısı’nın kapatılması, PKK’ye kol kanat geren Kürt lider Mesud Barzani’ye ekonomik yaptırımı tam olarak karşılamayacak. Edinilen bilgilere göre Türkiye’den Irak’ın kuzeyine yönelik yıllık olarak yapılan ticaretin bölgede yaratmakta olduğu katma değerin 2.4 milyar dolar olduğu hesaplanırken bu rakamın, Türkiye’nin Irak’ın tamamı ile olan ticaret hacmi ile aynı olması, Kürt bölgesinin Türkiye üzerinden nasıl önemli bir refah sağlamakta olduğunu da gösteriyor. Karadeniz Elektrik’in kilovat/saati 4 sentten sağlamakta olduğu elektrik kesilmediği sürece, Iraklı Kürtler Türkiye’nin sübvanse ettiği elektrik ile aydınlanmayı sürdürecek. Barzani’nin Habur Sınır Kapısı’ndan bir yılda elde ettiği 400 milyon dolarlık gelir kesilmiş olsa da Irak’ın kuzeyine Nusaybin, Akçakale ve Ceylanpınar kapılarından da yapılan ticaretin önüne geçilmesi gerekecek. Konuyla ilgili olarak Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan Nusaybin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mahsun Özmen, “Habur Sınır Kapısı’nın kapanması bizim ülkemizin çıkarına uygunsa, askerlerimizin şehit edilmesini engelleyecekse, Habur’un kapanması o kadar önemli bir ekonomik zarar vermez” dedi. Türkiye’nin bölgeye yönelik yaklaşık 3 milyar dolara giden bir ihracatı olduğuna işaret eden Özmen, “Gıda ve inşaat sektöründe, sözleşme yapan tüccarlarımız var, bunların yeni düzenleri nasıl olacak, bunun bir şekilde karşılanması lazım, mağduriyetin giderilmesi lazım” diye konuştu. ANKARA Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) Kürt lider Mesud Barzani’ye yönelik ekonomik yaptırım uygulanması yönündeki önerisine ilişkin kararın dayanağını oluşturan ayrıntılar bölgede bir süre önce inceleme yapan Gümrük Teftiş Kurulu’nun raporlarında da yer aldı. Kurul, PKK’nin finansal desteğinin kesilmesi için önlem olarak Türkiye’nin Irak ile olan ticaretinin “bölgede istikrar sağlanana kadar” kesilmesini önerdi. Raporda, ticareti yasaklama yetkisinin Bakanlar Kurulu’na verildiğine işaret edildi. Gümrük Başmüfettişi Mehmet Eryılmaz tarafından hazırlanan “kaçakçılık ve terorizmin finansmanı” konulu 22 Ekim 2007 tarihli raporda, uyuşturucu ve sigara kaçakçılığının özellikle PKK’nin finansman kaynaklarından biri olduğuna işaret edildi. PKK ve terörist grupların Kuzey Irak’ta her kaçak sigara yüklü konteynırın kendi kontrollerindeki bölgeden geçişi için “haraç” aldıklarına da dikkat çekildi. Raporda, hükümete şu öneride bulunuldu: “Hem ülkemize bu yöntemle yapılan kaçakçılığın önlenmesi hem de PKK terör örgütünün finansman kaynaklarının kesilmesi amacıyla, Gümrük Yasası uyarınca, Türkiye üzerinden Irak’a yapılan tüm siga Ülke çıkarları her şeyin önünde Ekonomi Servisi Son dönemde Türkiye’nin en önemli gündem maddelerinden birini oluşturan sınır ötesi operasyon için tezkere ve dolayısıyla Irak’a yapılacak bir operasyon olasılığı gözleri bölgedeki ilişkilere çevirdi. Bölgede ekonomik faaliyette bulunan işadamları, ülke çıkarlarının kendi menfaatlerinin üstünde olduğuna dair hemfikir. Cumhuriyet’te 13 Ekim’de yayımlanan “Irak’a Ekonomik Kuşatma” başlıklı haberde, elektrik de dahil olmak üzere iğneden ipliğe her şeyin ağırlıklı olarak Türkiye’den gittiği Irak’ta, gündeme gelebilecek bir ekonomik ambargonun peşmergeler de dahil tüm kesimleri zora sokacağını belirtmiştik. Sınır ticaretinden aileleriyle birlikte 2 milyon kişi ekmek yiyor. Güneydoğu bölgesinde üretimin yüzde 70’i Irak’a ihraç ediliyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) verilerine göre, Türk müteahhitlik şirketlerinin Irak’ta bugüne kadar üstlendiği projelerin toplam büyüklüğü 4.2 milyar doları aştı. Haberimizde, Irak’la yapılan ticaretin ra ve tütün ürünleri transitinin (transit ticaret ve reeksport dahil) Bakanlar Kurulu kararıyla bölgede istikrar sağlanıncaya kadar yasaklanmasında yarar görülmektedir. Bu yasağın yüksek vergi içeren ciddi kaçakçılık riski oluşturan çay ve alkollü içkileri de kapsaGüneydoğu Anadolu Bölgesi’nin geçim kaynağı olduğunu ifade eden Doğu ve Güneydoğu İşadamları Dernekleri Federasyonu Başkanı Şeyhmuz Akbaş, ekonomik koşullar iyileştirilmeden yapılacak bir operasyonun sonuç vereceğini zannetmediğini açıklarken Türkiye’nin Irak’ta yıpranan imajı için böyle bir kararın gerekli olduğunun altını çizen DEİK, TürkiyeIrak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy, gerekirse ekonomik ambargonun da uygulanabileceğine vurgu yapmıştı. Haberimizde, DEİK verilerine göre, 2005 yılında Irak’a ihracat bir önceki yıla göre yüzde 51 artarak 1.8 milyar dolardan 2.7 milyar dolara yükselirken ithalat yüzde 1.9 oranında azalarak 458.6 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2006 yılında bir önceki yıla göre Irak’a ihracat yüzde 6.7 oranında azalarak 2.5 milyar dolar olarak gerçekleşirken ithalatın da aynı yıl yüzde 18.4 oranında düşüşle 374 milyon dolar olduğuna yer verilmişti. jik değeri olan ulusal hazinelerin korunması, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması gerekçeleriyle eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına yasaklama veya kısıtlamalar koyabilir” hükmünün yer aldığı anımsatıldı. Kaçakçılık fabrikası Atina’dan Kuzey Irak’ta kurulu kaçak üretim yapan sigara fabrikalarına ilişkin hazırlanan raporda ise Türkiye üzerinden Kuzey Irak’a sigara makinesi, makine aksamı ve hammadde sevkıyatı yapıldığı belirtildi. Raporda verilen örneğe göre, Yunanistan’dan Irak’a çeşitli sigara makinesi, makine aksamı taşıyan bir aracın Habur’a geldiği ihbarı üzerine inceleme yapıldı. İncelemede, “Paperpack Tsoukaridis S.A. AtinaYunanistan” firmasından yüklenen sigara paketleme makine ve aksamlarının alıcısının “Ali Muhammed Jeris DohukIrak” olduğu anlaşıldı. Habur Gümrüğü’ne verilen talimatla malzemelerin Irak’a geçişinin durdurulduğu anlatılan raporda, malzemelerin Dohuk’ta bulunan gümrük komisyoncularının depolarına konulduğu daha sonra da Erbil Sigara Fabrikası ve İran’da Irak sınırına yakın bir yerde yeni kurulan fabrikaya dağıtıldığının saptandığı anlatıldı. Teknolojiyi düşünmeyen iktidar Zaten söz konusu “yasak kararı”, sadece Danıştay Dairesi’nin vurguladığı gibi, kapsamı belirlenmemiş bir yetki uygulaması olmakla kalmıyordu ki... Bugünkü iletişim tekniğine göre de, işlemesi, uygulanması da olanaksızdı. Çünkü yaşadığımız dünya, artık “demirperde” yasaklarına meydan okuyacak bir teknoloji deviniminin etrafında dönüyor. Radyo ve televizyon kurumlarımız, sadece RTÜK’ün kara kaplı defterlerinde adları yazılı olanlarla sınırlı değil. Komşu ülkelerle de değil; dünyanın bir ucundan evlerimizin içine giren sayısız yasal ya da yasal olmayan iletişim araçları var. Özellikle de internet gibi, ne yazık ki bizim yerleşmiş bildiğimiz kuralları tanımayan ve o başkaldırısına da henüz çözüm bulunamayan bir teknoloji devi, yatak odalarımıza kadar müdahale edebiliyor. Nice zamandan bu yana, haber kaynakları da uluslararası ölçütler içerisinde ve dolayısıyla sınır tanımayan bir özgürlük anlayışı ile çalıştıkları için, sizin duyulmasını yasaklarla önlenmesini düşündüğünüz bir olayı, belki de çarpıtarak evlerinize getirecek boyuttalar. Nitekim birkaç günden beri, o yasağı delmek amacıyla değil sadece, “halkın haber alma hakkını” karşılayabilmek için de, televizyon kanallarımız, “Türk F16’larının PKK çetesinin barınakları üstüne” bomba yağdırdığı haberlerini İngiliz Reuter Haber Ajansı’nı kaynak göstererek yayımlıyorlar. masında fayda bulunduğu düşünülmektedir.” Raporda, Gümrük Yasası’nın 55. maddesinin 2. fıkrasında “Bakanlar Kurulu, kamu ahlakı, kamu düzeni, kamu güvenliği, insan, hayvan ve bitki sağlık ve hayatlarının korunması, sanatsal, tarihi veya arkeolo Yıllık 2.5 milyar dolar kazanç büyüklüğü olan kaçak sigara teröre kaynak yaratıyor PKK’ye finans sağlıyor ADANA (AA) Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı raporlarına göre Türkiye’ye yasadışı yollarla sokulan ‘kaçak ya da sahte’ sigaranın yıllık kazanç büyüklüğü 2.5 milyar doları bulurken, bunun önemli kısmının terör örgütlerine aktarıldığı ifade ediliyor. KOM Daire Başkanlığı, Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü ve Adana Emniyet Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgilere göre yasadışı sigara ticareti nedeniyle her yıl tüm dünyada yaklaşık 30 milyar dolar vergi kaybı yaşanıyor. KOM Daire Başkanlığı’nın raporlarında, “Türkiye’de gerçekleştirilen yasadışı sigara ticaretinin rakamsal kazanç büyüklüğünün yaklaşık 2.5 milyar dolara ulaştığı, kaçakçılık faaliyetinin terör örgütleri ve organize suç gruplarına finansman kaynağı oluşturduğu’’ belirtiliyor. Raporlarda, yurtiçinde tüketilen ‘6 paket sigaradan 1’inin’ kaçak ve sahte olduğu, bu miktarın parasal karşılığının toplam vergi gelirlerine oranlanması durumunda ise yüzde 10 seviyesine denk düştüğü kaydediliyor. Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü verilerine göre de 2006’da gümrüklerde 463 milyon 391 bin YTL değerinde kaçak ürün yakalandı. Bunların 22 milyon 484 bin YTL değerindeki bölü O zaman, bu yasaklamayla neyi sağlayacağız? Hükümetin, vahşet çetesinin asıl amaçları arasında ülkemizin üstünde bin yıla yakın bir dönemden bu yana gerçek kardeşler gibi yaşayan insanlar arasında tahriklerden doğacak bir çatışma olasılığını önlemek amacı ile radyo ve televizyon kuruluşlarından otokontrol istemesi çok gerekli ve doğal bir davranıştır. Ama onun için de, haber kaynaklarının musluğunu kısmak yerine, sürekli akmasını sağlamak; bunun için de bir bakanın gözetiminde 24 saat çalışacak meslek elemanlarını görevlendirmek en doğrusu değil midir? Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında bu işlevi, dönemin basından da sorumlu ve hükümet sözcülüğü görevini de üstlenmiş bakanı olarak ben yaptım. Rahmetli Başbakan Ecevit, Başbakanlık makam odasının arkasında küçük bir odaya getirttiği, o dönemin seyyar “asker karyolaları”ndan birisinde arada bir uzanma olanağı buluyordu. Ben de Basın Yayın Genel Müdürlüğü’ndeki çalışma ofisimdeki bir kanepede arada bir istirahat ediyor, ama telekslerden başımı kaldırmıyor, 70’li yılların iletişim teknolojisinin elverdiği ölçütleri aşmaya çalışıyordum. Hem kendi kamuoyumuzu, hem de dış dünyayı habersiz bırakmamayı başarmak için. Unutmadan ekleyeyim. Barış Harekâtı’nın başlamasından önce dönemin MSP’li Adalet Bakanı, ilan edilmiş olan sıkıyönetimin gazetelere sansür getirmesini ve bazılarının kapatılmasını da istemiş, ama başarılı olamamıştı. IRAK MECLİS BAŞKANI Geç kalındı MGK’den Kuzey Irak’taki Kürt gruplara yönelik ekonomik yaptırım yönünde tavsiye kararının sürece yayılması durumunda geç kalınacağına dikkat çekiliyor. Hükümetin kararlılığını hemen göstermemesi, yaptırım uygulanacak kalemlerin belirlenmesi gerekçesiyle sürece yayılmasının istenen sonuca hizmet etmeyeceği belirtiliyor. Uzmanlar, en ciddi yaptırımın elektrik konusunda uygulanabileceğine dikkat çekerken alternatif olarak görülen İran güzergâhının Türkiye’nin yerini dolduramayacağını belirtiyorlar. ‘Petrolü keseriz’ tehdidi Haber Merkezi Irak Meclis Başkanı Mahmud el Meşedani, Türkiye’nin ekonomik yaptırım uygulaması durumunda, hükümetinin de boru hattıyla Irak’ın kuzeyinden Ceyhan’a yapılan petrol sevkıyatını durduracağını söyledi. Suriye ziyaretinde başkent Şam’da Devlet Başkanı Beşar Esad ve yardımcısı Faruk el Şara ile görüşmesinin ardından gazetecilere açıklama yapan Meşedani, Irak’ın kuzeyinin baskı altına alınamayacağını ifade ederek, “Irak zengin bir ülke. Eğer ekonomik yaptırım olursa Ceyhan boru hattını keseceğiz” dedi. Suriye’yi beş günlüğüne ziyaret eden Meşedani, Suriye’nin krizi sona erdirme çabaları kapsamında Türkiye ile Irak arasında arabuluculuk yapmayı düşündüğünü belirterek, koşullar oluşursa doğru zamanda arabuluculuk planının açıklanacağını kaydetti. Meşedani, Beşar Esad’ın sorunun çözümü için olumlu bir rol üstlenmeye hazır olduğunu ifade ettiğini açıkladı. Hükümet ağırdan alıyor Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, eDönüşüm Türkiye İcra Kurulu 22. Toplantısı’nda, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. Bakan Ekren’e, Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) tavsiye kararı anımsatılarak, Irak’a yönelik ne gibi tedbirler alınacağına ilişkin soru üzerine, MGK’nın basın bildirgesinde iki önemli madde olduğunu hatırlattı. Bunlardan birinin TBMM’nin tezkere kararından sonra alınması gereken “siyasi ve askeri tedbirlerin” görüşülmesi olduğuna işaret eden Ekren, şöyle devam etti: “Bunun içeriği de siyasi ve diplomatik süreç devam edecek, askeri seçenek her zaman için gündemde olacak. Ekonomiyle ilgili alınabilecek tedbirlerde doğrudan veya dolaylı ilişkili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları ile yapacağımız toplantıdan sonra, Bakanlar Kurulu’na bu konuda geniş bir tavsiye kararı sunacağız. Bakanlar Kurulu kararını aldıktan sonra da eylemleri sizlerle paylaşacağız.’’ münü ise Tekel ürünleri oluşturuyor. Tek Gıdaİş Sendikası Güney Anadolu Bölge Şube Başkanı Gürsel Diliçıkık Kuzey Irak’ta üretilen kaçak sigaraların daha sonra tekrar kaçak yollarla ve sahte belgelerle Türkiye’ye getirildiğini ifade ederek “Sahte ürünler, gerçek değerinin çok altında fiyatla piyasaya sürülerek, Tekel’in pazar payı düşürülüyor ve ülke ekonomisine darbe vuruluyor. Tezgâhlarda satılan, kaçak olduğu bilinen sigaralardan içen kişiler, bilmeden de olsa terör örgütüne destek sağlıyor. İçilen her kaçak sigara, Türk askerine silah olarak doğrultuluyor. Terör örgütü kaçakçılardan da haraç keserek gelir elde ediyor” dedi. Faks: 0 216 302 82 08 obirgit?ekolay.net CHP MİLLETVEKİLİ ERSİN RODER ve UNKODER: Karar alınırsa kontak kapatmaya hazırız Nakliyatçılardan destek sözü İSKENDERUN/MERSİN (Cumhuriyet) RORO İşletmecileri ve Kombine Taşımacıları Derneği (RODER) Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Yüksekgönül, Habur’un kapatılmasına destek vererek, ekonomik ambargoya ve kontak kapatmaya hazır olduklarını söyledi. Uluslararası Nakliye Komisyoncuları Derneği (UNKODER) Başkanı Mehmet Yavuz, Habur Gümrük Kapısı’nın kapatılmasının ülke ekonomisi üzerinde etkili olmayacağına, ‘Meclis’te uyuşturucu lobisi mi var?’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP İzmir Milletvekili Ahmet Ersin, Türkiye’de uyuşturucu satışı ve kullanımında çok ciddi artış olduğunu belirterek ilköğretim çağındaki çocukların uyuşturucu kullanmaya başladığını bildirdi. Ersin, TBMM’de düzenlediği toplantıda, geçen yasama döneminde görüşülemeyen “ekim ayının ilk haftasının uyuşturucuyla mücadele haftası olmasını öngören kanun teklifiyle, uyuşturucuyla mücadelede gerekli önlemlerin alınması için Meclis araştırması açılmasını içeren önerge”yi, yeniden TBMM Başkanlığı’na sunduğunu söyledi. Uyuşturucu kaçakçılığına karşı ciddi mücadeleye gereksinim olduğunu, bunu başlatacak kurumların başında Meclis’in gelmesi gerektiğini belirten Ersin, “Van Gölü canavarına ilgi duyan TBMM, eğer uyuşturucu sorununa ilgi duymuyorsa, Meclis’te uyuşturucu baronlarının lobisi mi var, sorusu akla gelir. Türkiye’de uyuşturucu kullanımının yaygınlaşmasının nedenlerinden birisi de hükümetin uyguladığı ekonomi politikalarıdır” dedi. ? Habur’un kapatılmasına destek veren RODER ve UNKODER, Irak’a uygulanacak olası ambargonun en az askeri önlemler kadar etkili olacağını ve bu karara uymaya hazır olduklarını belirttiler. ancak bölge insanları açısından ciddi sorunlar yaratabileceğine dikkat çekti. Yavuz, Irak’ın Türkiye ekonomisindeki dış ticaret payının yüzde 3 gibi düşük bir seviyede olduğuna dikkat çekerek “Kuzey Irak veya bütün Irak’la yapılan ticari ilişkilerimizin askıya alınması, ülkemizin genel ekonomik hayatı üzerinde ciddi sorunlar doğurmayacaktır” dedi. Yavuz, Habur’un kapatılmasının, büyük ihtimalle geçici süreli olacağını belirterek şunları söyledi: “Ancak ambargo denince akla diğer bazı yaptırımlar gelir. Bölgeye elektrik verilmeyebilir, Kuzey Iraklı birilerine ait olduğu iddia edilen Mersin Serbest Bölge’deki firmaların faaliyetleri kısıtlanabilir. Devlet, en başta bu ve benzeri faaliyetleri kontrol altına alabilir” diye konuştu. Ekonomik ambargonun askeri operasyon kadar etkili olacağını vurgulayan RORO İşletmecileri ve Kombine Taşımacıları Derneği Yönetim Kurulu üye si Yüksekgönül, “Çünkü, inşaat demirinden gıdasına kadar oraya giden malların yüzde 70’i Türkiye’den karşılanıyor. Onlara ders verilecekse, en iyi yöntemlerden birisi de ekonomik ambargodur. Biz RODER olarak buna hazırız ve devletin alacağı kararı hemen uygulayacağız” dedi. Yüksekgönül, şöyle konuştu: “Oraya gidipgelen birisi olarak biliyorum ki; Irak çok şey kaybeder. Habur’un kapatılması belki bize de bir miktar ekonomik kayıp da yaratacaktır. Ama o kayıptan çok vatanın birliği ve güvenliği önemlidir.” Sınır kapısı kapatılmasın Diyarbakır’da önceki gün açılan 6. Ortadoğu Ticaret ve Sanayi Fuarı’na katılan Kuzey Iraklı 200 Kürt işadamı, Türkiye’nin operasyon yapmasını istemediklerini söyledi. Kürt işadamları Habur’un da kapatılmaması çağrısında bulundu. Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ticaret alanında çalışmalarının desteklenmesini isteyerek, “Türkiye bizim için önemli bir devlet. Kötü günlerde Türkiye vatandaşlarımıza sınırlarını açtı. Kürtler bunları hatırlıyor ve unutmaz” dedi. CUMHURİYET 07 K