Katalog

16 OCAK 2007 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Türk Telekom şehiriçi görüşmeyi yüzde 26 arttırdı, uluslararası ve şehirlerarasında yüzde 57 ucuzluk sağladı 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER İndirimle karışık zam ? Türk Telekom’un onay alamadığı için bir hafta gecikmeli açıkladığı yeni tarife yıllık enflasyonu üçe katladı. Tüketiciler yeni tarifenin iptali için dava açacak. Ekonomi Servisi Türk Telekom (TT), geçen hafta Telekomünikasyon Kurumu’ndan (TK) gerekli izinlerin çıkmamasından dolayı ertelediği yeni ücret tarifesini açıkladı. Türk Telekom’un 1 Mart 2007 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni fiyat tarifesine göre, şehirlerarası, uluslararası ve GSM aramalarında fiyat indirimine gidilirken şehiriçi ve sabit ücrete zam yapıldı. Yeni tarifeyle, İstanbulAnkara veya EdirneArdahan arasında yapılan telefon konuşmaları da şehiriçi tarifeden ücretlendirilecek. TT’den konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, TT’nin 2004 yılından bu yana ilk defa fiyat tarifelerinde değişikliğe gittiği hatırlatıldı. Açıklamada, şehirlerarası ve uluslararası görüşme fiyatlarında yapılan indirimlerle ev ve iş telefonlarının kullanımının artmasının hedeflenyaklaşık olarak yüzde 57 oranında ucuzlayacağı vurgulandı.TT’nin açıklamasında, son 5 ay içerisinde ev ve iş telefonlarından cep telefonlarını aramanın, yüzde 53’e varan oranlarda ucuzladığı ifade edildi. Yeni tarifelerde en büyük indirim ise uluslararası aramalarda gerçekleştirildi. Uluslararası aramalarda TT’nin yaptığı indirimin oranı yüzde 60’a ulaşırken, ev ve iş telefonları için alınan sabit ücretlerde en fazla 2.7 YTL ’lik artış gerçekleşirken, şehiriçi aramalarda ise ortalamada 1.41.8 YKr seviyelerinde bir artış yapıldı. Fil Kristal Dükkânında İngiltere ve ABD’de savaş karşıtları, Irak için öngörülen yeni savaşçı, vahşi plana karşı tepkileri örgütlemek için harekete geçtiler. Her üç ülkenin halklarının çoğunluğunun bu plana karşı olmalarının planın yürürlüğe sokulması için engel oluşturmadığının altını çizen savaş karşıtları, etkili muhalefetle caydırıcı olmaya çalışacaklar. Ancak emperyal çıkarlar, petrol üzerinden yürütülen büyük oyunların karşısında caydırıcı güç oluşturmak için, Irak işgali öncesi yüz binlerin sokaklara çıkmalarının yeterli olmadığı gerçeğini de anımsatarak çok daha etkin muhalefet oluşturmasının gereği üzerinde duruyorlar. ABD’nin Irak’ı işgalindeki hasarın inanılmaz ölçülerde büyük olması, eşyanın tabiatına uygun bir sonuç. Filin kristal mağazasının içine düşmesine benzer bir yıkım söz konusu. Bush’un bir yandan Irak’ta durumların eskisinden daha kötü olduğu itirafı ile, diğer yandan asker gönderme ve sertleşme stratejisinin ilanını bir çelişki gibi görenler için küçük bir de anımsatma var; ABD Vietnam’dan çekilmeyi düşünmeye başladığı tarihten çekilene kadar aradan bir 6 yıl geçmiş. O arada da 2 milyon insancık daha kanlı savaşta yaşamını yitirmiş. Irak’ta ABD ve işgalci ortaklarının vazgeçemeyecekleri petrole el koyma söz konusu olduğuna göre, Irak halkına verilecek zararların, hatta ABD ve işgalci ülkelerin askerlerinin kayıplarının ne derece umursanacağını varın siz düşünün. ABD ile işgalcilerin yeni Irak stratejilerinin ne getireceği üzerine olasılıklar birbirinden çok daha karanlık. Söz konusu strateji birkaç kez uygulanmıştı. Direnişi, ABD karşıtlığını önlemeye yönelik daha yöresel uygulamalarda, direniş odağı kabul edilen kentler, bölgeler kuşatma altına alınmış, terörü kırma adına kitleleri hedef alan, kadın çocuk ayırmayan, çok sayıda sivilin ölümü ile sonuçlanan büyük kırımlar yaşanmış, yerleşimler yerle bir edilmiş, yüz binler göçe zorlanmıştı. Şimdi büyüyen iç savaş, direniş paralelinde daha büyük çaplı benzer operasyonlar gündemde... Bu dehşet proje karşısında insanlığın sesiz kalmasının uygarlık, insanlığın geleceği adına daha büyük bir dehşet tablosu olacağını vurgulayan ABD, İngiltere savaş karşıtları 24 Şubat tarihinde, her iki ülkenin parlamentolarında söz konusu yeni stratejik proje görüşülürken protesto eylemleri yapmayı programlıyorlar. İngiliz savaş karşıtları ayrıca 24 Şubat tarihinde ülke çapında çok daha etkin savaş ve nükleer karşıtı bir genel eylemin örgütlenmesi girişimindeler. İngiltere’nin yeni jenerasyon nükleer silahlanma yatırımları için 75 milyar poundluk bir harcama öngördüğünü anımsatıyorlar... ??? Türkiye’ye ülkemiz gündemine dönersek... Bizim AKP iktidarının ülke çıkarları, bütünlüğü, Cumhuriyet, laikliğe ilişkin tahribatlarına her gün yeni bir boyut ekleniyor... Başbakan Erdoğan, Türkiye’nin kırmızı çizgilerinin her biri için çok daha boyutlu tehdit anlamına gelen ABD’nin yeni Irak stratejisi, Türkiye’nin bir kez daha harcandığını ortaya koyan, başta Bush, Rice, ABD yetkililerinin gaftan çok bilinçli, tehdit içerikli açıklamaları karşısında; kendi sorumluluklarının sorumsuzluğunu, suç ortaklıklarını kapatmaya yönelik birtakım öfkeli açıklamalar yapıyor ya... Öncelikle Dışişleri, ardından kendisi, başka açıklamalarla ABD’nin yeni projesine onay verip duruyorlar. Zaten yandaşları piyasacılar, medya yorumcuları, piyasa olasılıkları üzerine konuşurlarken piyasalar için risk oluşturacak bir adımın atılmasının söz konusu olmayacağı; sınır ötesi operasyonları, Kerkük için siyasi adım.. türünden girişimlerin gündemde olmadığı yolunda güvence veriyorlar... Kamuoyunda açıkça dillendirilmeyen, ancak Erdoğan’ın en yakınındaki medya yıldızlarından gelen bir yeni, seçimlere ilişkin, bakanlarını da kaynak yapmış, haber ve yorumlarsa çok daha ilginç. Daha dün Başbakan Erdoğan erken seçime hayır derken bununla Cumhurbaşkanlığı öncesi bir erken seçime hayır denildiğinin altını çiziyorlar. Aslında Erdoğan’ın hükümet üyeleri ve parti yönetim kadrolarının onayını da aldığı planda, Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası bir erken seçimin gündemde olduğunu söylüyorlar. Plana göre Cumhurbaşkanlığı AKP adına alındıktan sonra, bunun rüzgârı, morali kırılmadan hemen bir seçim kararı var. Gerekçeleri de hazır; yılın başından seçim atmosferine girmiş ekonominin bir an önce istikrara kavuşması, beklenti süresinin kısaltılması gerek... Aynı gerekçe ile çok daha haklı donelerle gündeme getirilen Cumhurbaşkanlığı öncesi seçimi reddeden AKP, hemen sonrasında en kazançlı çıkmayı hesapladığı seçime, olağan seçime birkaç ay kaldığı için erken seçim demeyerek, yalancı da çıkmayacakmış... Tabii bu çifte kavrulmuş kazançlı çıkma hesaplarına CHP, toplumun çoğunluğunun anketlere göre hayır diyen iradesi, sesiz kalırsa... soner@cumhuriyet.com.tr Müteahhitlerin kârı eriyor Ekonomi Servisi Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı (TMB) Erdal Eren, yurtdışı müteahhitlik ve müşavirlik sektöründeki iş hacminin son 4 yıllık dönemde 8 kattan fazla artmış olmasına karşın, kâr marjı, getirilen döviz miktarı ve yurtdışında istihdam edilen Türk işçi sayısının büyük ölçüde gerilediğini söyledi. Eren, 1998 yılında Türkiye’ye getirilen döviz miktarı 2.3 milyar dolar iken, 2006 yılının 10 ayında bu rakamın 732 milyon dolara gerilediğini kaydetti. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ve Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, ortak basın toplantısı düzenledi. Eren toplantıda yaptığı konuşmada, müteahhitlik mesleği2006’da 12.7 milyar dolarlık iş aldığını kaydederek 2007 hedefini 15 milyar dolar olarak açıkladı. 2007’de teknik müşavirlik hizmetleri için devlet yardımı programı başlatacaklarını dile getiren Tüzmen, bu programda teknik müşavir ve mühendislerin yurtdışında faaliyet göstermelerinin sağlanacağını söyledi. Türk müteahhitleri, 2006 yılında yurtdışında en fazla projeyi 2 milyar 801 milyon 156 bin 772 dolarla Rusya’da üstlendi. Katar’da 2 milyar 469 milyon 914 bin 985 dolar, Kazakistan’da da 1 milyar 252 milyon 885 bin 629 dolarlık iş üstlenen müteahhitler, Ortadoğu’da 4 milyar 937 milyon dolarlık, Bağımsız Devletler Topluluğu’nda (BDT) 4 milyar 941 milyon dolarlık proje üstlendi. Doany: Enflasyonu etkilemeyecek TT Yönetim Kurulu Başkanı Paul Doany, Merkez Bankası’nın “2007’nin ilk çeyreğinde haberleşme grubunda telefon görüşme ücreti kaynaklı fiyat artışları beklendiği” nin Türkiye’deki imajının kötü olmasından yakındı. TMB’nin pek çok üyesinin bugüne kadar dünyanın 4 kıtasında ve Türkiye’de binlerce proje gerçekleştirdiğini anlatan Eren, “İnşaat, Türkiye’nin yurtdışında kendi üretimiyle rekabet ettiği 23 sektörden biridir. Ancak, yurtdışında çalıştırdığımız işçi sayısı en iyimser tahminle yarı yarıya azalmıştır. Bunlar, üzerinde hassasiyetle durulması gereken konulardır’’ diye konuştu. Devlet Bakanı Tüzmen de müteahhitlik ve müşavirlik sektörünün Ya bacalar tütecek ya ümitler sönecek ? Geçen yıl İsrail saldırıları sonucu kesintiye uğrayan, Türkiye, İsrail ve Filistin’in ortak Erez projesini canlandırmak için taraflar Tel Aviv’de toplandı. TEL AVİV (AA) Türk, İsrail ve Filistinli işadamları bölge barışına katkıda bulunması beklenen “Erez’’ ya da yeni adıyla “Filistin Sanayi Bölgesi’’ projesi için aylar sonra yeniden Tel Aviv’de buluştu. Bölgedeki İsrail operasyonları nedeniyle sekteye uğrayan proje için üç taraf, Tel Aviv’de İsrail İmalatçılar Birliği’nin ev sahipliğinde buluştu. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu toplantıda yaptığı konuşmada, “Bu proje hayati önemde. Ya engelleri aşıp bacaların tüttüğünü göreceğiz ya da bölgedeki tek somut projede ümitlerin söndüğüne şahit olacağız’’ dedi. Hisarcıklıoğlu, İsrail ile Filistin arasında refah düzeyi bakımından büyük bir uçurum olduğunu belirtti. Hisarcıklıoğlu “Artık sahaya iniyoruz. İnşallah çok kısa bir süre içerisinde inşaatlarımıza ilk kazmayı vurduğumuzda çabamızın karşılığını görmüş olacağız” dedi. Filistin Heyeti Başkanı Ahmed Haşim Zugeyr de, Filistin halkının örülen güvenlik duvarları, İsrail’in saldırıları, 9 aydır uygulanan ambargolar nedeniyle büyük baskı altında olduğunu söyledi diği, sabit ücretlerdeki artışlarla hizmet kalitesinin sürdürülebilirliğinin de teminat altına alınmasının amaçlandığı aktarıldı. Yurtiçinde tek fiyat Açıklamada, yeni fiyat tarifesiyle TT’nin yaklaşık 19 milyon ev ve iş telefonu abonesi, yani 50 milyon kullanıcısının şehiriçi fiyatına şehirlerarası görüşme yapabileceği kaydedildi. Açıklamada, söz konusu değişiklikle TT’nin şehirlerarası aramalarının değerlendirmesine ilişkin olarak, şirketin 1 Mart’tan geçerli olacak yeni tarifelerin 2007 gelirlerinde sadece yüzde 23 oranında bir artış sağlayacağını ancak yeni tarifelerin enflasyona herhangi bir etkisinin olmayacağını söyledi. TT’nin yeni tarifesini bir “dengeleme” olarak yorumlayan Doany, şehirlerarası ve uluslararası arama ücretlerinin indiriminin maliyetinin yılda 750 milyon YTL olduğunu, ADSL’de de kapsamlı bir indirim için TK’den onay beklediklerini açıkladı. İptal davası Tüketiciler Birliği, TT’nin yeni fiyat tarifelerinin iptali istemiyle dava açacak. Tüketiciler Birliği’nden yapılan yazılı açıklamada, TT’nin yeni fiyat tarifelerinin iptali istemiyle bölge idare mahkemesinde bugün dava açılacağı bildirildi. (Soldan sağa) Filistin Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanı Ahmed Haşim Zugeyr, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve İsrail İmalatçılar Birliği Başkanı Sraga Bros aylar sonra Tel Aviv’de buluştu. İsrail ile Filistin el sıkıştı Erez projesi toplantısında uzun bir aradan sonra İsrail ve Filistinli yetkililer bir araya gelerek el sıkıştı. Geçen yıl temmuzda başlayan İsrail saldırılarının ardından görüşmeler kesilmişti. Türkiye, Filistin ekonomisini canlandırmak ve işsizliği önlemek için TOBB işbirliğiyle Erez Sanayi Bölgesi’ne 5 milyon dolarlık yatırım yapma kararı almıştı. Projenin 10 bin Filistinliye iş imkânı sağlaması ve bölgenin altyapısının yeniden inşası öngörülüyor. Projenin gerçekleşmesi ile bölgede yatırım yapacak Türk sanayiciler gümrüksüz mal girişi yapabilecek. M A L İ Y E Y A Ş A M I N D A N / M U S T A F A P A M U K O Ğ L U zamanında kurlardan çok para kazandınız, şimdi saadet dönemi bitti, bu paraları harcayın dersek işin içinden çıkamayız... Devalüasyon yapalım, kur kârları yaratalım, ürünlerimiz pahalansın da diyemeyiz. Devalüasyon bir taraftan kur geliri yaratırken, ekonomik kriz nedeniyle iç maliyetleri de büyük ölçüde artırdığından kısa vadeli yarar getirmekte sonra yine başa dönülmektedir. Yapılacak öncelikli iş, sektörün mali yapısını düzeltmek. Kısa vadeli borçlarını konsolide etmek. Yeni destekler sağlamak. İşte burada Eximbank’a çok iş düşüyor; ihracatçıyı daha fazla desteklemesi ve kaynaklarını kullandırmada yurtdışı yatırımcılarına değil içeriye öncelik vermesi şart olacak. Bizden söylemesi: Tekstil sektörünün sorunlarını çözmek için adımlar atamazsak ulusal sermaye birikimi giderek zayıflayacak ve bir zamanlar ekonominin yıldızı olan bu sektör sıradanlaşacak. Sağlıkta yanıltıcı reklama ceza Ekonomi Servisi Reklam Kurulu, reklamlarında tedavi mevzuatına aykırı ifadelere yer veren 8 sağlık kuruluşuna, para ve söz konusu reklamlarını durdurma cezası verdi. Reklam Kurulu, çoğunluğu sağlık kuruluşlarına ilişkin olmak üzere 25 reklamla ilgili karar aldı. Ceza alan kuruluşlar şöyle: Gürses Teşhis Tedavi ve Sağlık Hizmetleri (Integra Tıbbi Görüntüleme Merkezi), Vizyon Göz Hastalıkları Teşhis ve Tedavi Hizmetleri, Deva Sağlık Spor Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. (Özel İstanbul İbni Sina Tıp Merkezi), Kardiyoloji Vakfı Florence Nightingale Hastanesi AŞ, Hisar Sağlık Hizmetleri EğitimAraştırma ve Tıbbi Cihazlar Tic. AŞ (Hisar Intercontinental Hospital) farklı miktarlarda ceza aldı. Gıdasa Sabancı Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ’ye ait ‘www.sakasu.com.tr, www.sagliklisu.com.tr’ adresli internet sitelerinde ve “Sağlıklı Su Sağlıklı İnsan’’ başlıklı broşürde “Prof. Dr. Osman Müftüoğlu Klinikleri Tavsiye Eder’’ ibaresine yer verilmesine karşın bu isimde bir sağlık kliniği olmadığı gerekçesiyle, firmaya 54.9 bin YTL idari para cezası verildi. Tekstil sektörünün çok sıkıntılı günler geçirdiği bugünlerde bir Türk firması olan Taha Holding’in Mısır’da kumaş üretimi için yatırıma giriştiğini ve 15 milyon dolara iki fabrika kuracağını, başka yatırımların da arkadan geleceğini, Mısır’ı ikinci üretim merkezi olarak seçtiğini gazetelerden öğrenince hemen insanın aklına acaba Eximbank kaynakları Mısır’a da akar mı, diye bir düşünce geliyor. Aksa ne olur, diyenler olabilir. Ancak finans sıkıntısı içinde olan bir zamanlar ekonomiyi sürükleyen efsane sektöre haksızlık olmaz mı? Olur. Çünkü sektör çok zor durumda. Birçok firma battı, birçok firma borçlarını çeviremez halde. Sıkıntıya düşmesi olanaksız denilecek bazı önemli firmalar katlanılmaz borçlar içinde. Eximbank 2005 yılında 3.5 milyar dolar nakdi, 4.2 milyar dolar sigorta/gayrinakdi toplam 7.6 milyar dolar kredi desteği vermiş. Toplam ihracatın yüzde 11’i Eximbank kaynakları ile finanse edilimiş. Bankanın sermayesi 750 milyon YTL. Aktif büyüklüğü 3.5 mil Mısır’a Eximbank Kredisi Akacak mı? yar YTL. İhracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurtdışında faaliyet gösteren girişimcileri destekliyor. İhracatçılar için önemli bir banka. Dış ticaretten sorumlu bakan Kürşad Tüzmen tekstilcilere Mısır’dan rota çizdi. Katma değeri yüksek ve teknik ürünler Türkiye’de üretilmeli, kumaş gibi tekstil temel ürünleri için Türk tekstilcileri yurtdışına kaymalı. Fakat katma değeri yüksek ürün yapmak için tekstil sektörünün içinde bulunduğu finans, kur presi, uluslararası piyasalarda artık fiyat tutturamama gibi büyük zorlukları aşması ile ilgili bir çözüm öngörmedi. Tekstil ihracatının son 2 yılına bir bakalım (Milyar dolar) Tarıma dayalı işlenmiş ürün Tekstil ve hammadde Deri ve deri mamulleri Halı Toplam Hazır giyim ve konfeksiyon 2005 4,8 1,1 0,7 6,5 13,7 2006 5,6 1,2 0,8 7,4 13,9 Yabancı fon girişine yeni düzen Ekonomi Servisi Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) yabancı fonların 1 Ocak’tan itibaren beyan etmeleri gereken mukimlik belgesine ilişkin uygulamayı kaldıran tebliğ taslağını yayımladı. GİB’in internet sitesinde yayımlanan “263 Seri Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı”na göre, tüzelkişilikleri bulunmaması nedeniyle kurulu bulundukları ülkelerdeki hukuksal yapı gereği mukimlik belgesi sağlayamayan fon statüsündeki yabancı kurumsal yatırımcılardan 1 Ocak 2007 sonrası için de mukimlik belgesi aranılmayacak. Bu fonlar için kuruluş belgesi ile işlem yapılabilecek. Görüldüğü gibi toplam ihracatta yaklaşık yüzde 25 bir nispi paya sahip olan tekstil sektörü 2005 yılından 2006 yılına önemli bir büyüme kaydedememiş durumda. Hazır giyim yerinde saymış. Bunun en önemli sebebi kur zararları, Türk Lirası’nın aşırı değerli olması nedeniyle Türk hazır giyimcisi fiyat tutturamıyor. Bunun için mal üretmiyor veya satmıyor. Katma değeri yüksek mal üretebilmek için üretimi yapacak işletmenin işletme sermayesi bakımından güçlü olması, bilançosunun pasifinde kısa vadeli borçlar yerine uzun vadeli ucuz krediler veya öz kaynak olması gerekir. Oysa şimdi tam tersi, tüm işletmeler değişim % İhracat payı kısa vadeli 14,71 kredilerin yıkıcı etkisi altın9,68 da. 11,16 Bu nasıl dü8,70 zelecek? 16,31 2,11 Tekstilcilere Yeni tüp tünelden geçiş 3 dolar Ekonomi Servisi İstanbul Boğazı’nda lastik tekerlekli araçların geçebileceği yeni tüp tünel projesi için ilk adım atılıyor. Şartnameler bugün verilmeye başlanacak. Üç yılda bitmesi planlanan projede tek yön için 3 dolar araç geçiş ücreti alınacak. İhale dokümanları Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar, Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü’nden verilmeye başlanacak. Projenin ihale tarihi 12 Haziran 2007 olarak belirlendi. pamukm?superonline.com CUMHURİYET 13 K