Katalog

16 OCAK 2007 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 ABD’li yetkililerden birbiri ardına Tahran’ı ve ‘Irak’taki faaliyetlerini’ hedef alan açıklamalar geliyor Körfez’ deki yığınak İran için (Fotoğraf: AP) ‘Sinyora ABD’nin adamı’ ? Dış Haberler Servisi Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, ABD’nin Lübnan’da ulusal birlik hükümeti kurulmasını engellediğini söyledi. Nasrallah, Kuveyt gazetesi AlAnba’da yayımlanan demecinde “ABD Lübnan’da oluşturulacak olan ulusal birlik hükümetini engelliyor. Krizin özündeki sebep budur” diye konuştu. “ABD’nin amacı Başbakan Fuad Sinyora’nın hükümetini güçlendirmek, çünkü aslında bu hükümet onların hükümeti. Bu ABD elçisinin Beyrut’taki hükümetidir” diyen Nasrallah, şu anki hükümetin ABD yönetiminin isteklerini irdelemeden kabul ettiğini belirtti. Dış Haberler Servisi İran’ın Irak’taki nüfuzunu kırmanın yollarını arayan ABD, Basra Körfezi’ndeki askeri gücünü artırmanın yanı sıra üst düzey yetkililer ağzından İran’a açıkça gözdağı veriyor. ABD’nin yeni Savunma Bakanı Robert Gates, İran’ı “olumsuz tavırlarını sürdürmek” ve “yapıcı olmamakla” suçladı. Gates, ABD’nin Körfez’deki askeri varlığını artırmasının İran’ın bu tavrıyla ilgili olduğunu belirtti. Brüksel’deki NATO Genel Merkezi’ni dün ilk kez ziyaret eden Gates, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer ile düzenlediği basın toplantısında, ABD’nin artan şiddete karşı mücadele için daha fazla takviye güç sağlayacağını açıkladı. “Irak’ta hiçbir yapıcı tavır iz BD’nin yeni savunma Bakanı Gates, ABD’nin Körfez’deki askeri varlığını A artırmasının nedeni olarak İran’ın “olumsuz tavırlarını sürdürmesini ve yapıcı davranmamasını” gösterdi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Hadley de, gerekirse İran’ı vurabileceklerini ima etti. Cheney ise, “İran’ın, Irak’ta bulanık suda balık avladığı artık iyi biliniyor” dedi. ran tarafından yerine getirilmediğini ifade etti. “Körfez bölgesindeki istikrarın ABD’nin stratejik menfaatlarının bir parçası olduğunu” belirten Gates, ABD’nin Irak’ta karşılaştığı sorunlar çerçevesinde İran’ın Washington’a “baskı yapabileceğini sandığını” anlattı. Donald Rumsfeld’in yerine 18 Aralık’ta ABD Savunma Bakanı olan Gates, NATO Konseyi’nin dışişleri bakanları düzeyinde öngörülen olağanüstü toplantısından önce Brüksel’e gitti. Gates ve de Hoop Scheffer Irak, Afganistan ve Kosova üzerine görüştü. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley de, gerekirse İran’ı vurabileceklerini ima etti. Hadley bir televizyon programında İran’ın Irak’taki faaliyetlerini eleştirerek Iraklıları ve ABD askerlerini korumak için uğraştıklarını belirtti. ZEBARİ: 5 İRANLIYI SERBEST BIRAKIN Dış Haberler Servisi Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, ABD’nin Amerikan askerlerince gözaltına alınan 5 İranlıyı serbest bırakmasını istedi. Zebari, CNN televizyon kanalına yaptığı açıklamada, eğer masumlarsa gözaltındaki İranlıların serbest kalmalarını sağlamak amacıyla Irak’taki Amerikan Büyükelçiliği ve çokuluslu gücün komutanlığıyla temasa geçtiklerini belirtti. Zebari, Irak’ın gözaltındaki 5 İranlıyla ilgili yürütülen soruşturmada “yakalayan taraf” olmadığının da altını çizdi. ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Zalmay Halilzad ise, Irak’taki “İran ve Suriye ajan ağının” peşini bırakmayacaklarını söyledi. Halilzad, mezhep şiddetini sona erdirmeyi hedefleyen ABD’nin yeni Irak stratejisini ele aldığı basın toplantısında, “Bunların (İran ve Suriye) Irak’taki ağlarının peşindeyiz” diye konuştu. Irak’ın kuzeyindeki Erbil’de geçen hafta düzenlenen baskında gözaltına alınan İranlıların İran Devrim Muhafızları üyeleri olduğunu yineleyen Halilzad, Washington ile Irak Başbakanı Nuri el Maliki arasında bu gözaltılarla ilgili anlaşmazlık olmadığını kaydetti. İran hükümet sözcüsü Gulamhüseyin İlham, haftalık basın toplantısında “diplomatların serbest bırakılması için Irak hükümetiyle birlikte girişimleri sürdürdüklerini’’ ifade etti. Erbil’deki saldırının İran’ın yanı sıra Irak hükümetine de yapılan bir saldırı olduğunu söyleyen İlham, “Irak hükümeti, bağımsız bir hükümet olarak buna yanıt vermelidir. ABD de böyle kanun dışı girişimlerden vazgeçmeli’’ dedi. ‘Bulanık suda balık avı’ Önceki akşam Fox televizyonuna konuşan Dick Cheney de, İran’ın bölgenin bütünü için artan bir tehdit oluşturduğunu söyledi. Cheney, “Irak’taki bazı güçlere patlayıcı sağlayarak önemli bir rol oynadığını” belirtti ve “İran’ın, Irak’ta bulanık suda balık avladığı artık iyi biliniyor” şeklinde konuştu. “İranlılar, adamlarını Irak’a göndermemeyi öğrenmeli” diyen Cheney, “Irak’taki durumu istikrarsızlaştırmaya çalışmalarını istemiyoruz” dedi. ABD Başkan Yardımcısı, Washington’ın Körfez’deki askeri düzenini güçlendirme kararı aldığını da hatırlattı. lemeyen” Tahran’ın, Lübnan’da yeni çatışmalara yol açmak için Hizbullah’a destek verdiğini, ABD’nin artan şiddete karşı mücadele için daha fazla takviye güç sağlayacağını söyleyen Gates, Washington’ın Tahran ile diyaloğa hazır olduğunu, ancak bunun bazı koşulları bulunduğunu, bugünkü aşamada söz konusu koşulların hiçbirinin Tah Silah şirketinde yine rüşvet ? Dış Haberler Servisi İngiliz Guardian gazetesi, İngiltere’nin en büyük savunma şirketi BAE Systems’ın Afrika’nın fakir ülkelerinden Tanzanya’ya radar satabilmek için 12 milyon sterlin rüşvet ödediğini yazdı. Askeri radar sistemi alımının Tanzanya’da da tartışmalara yol açtığı belirtilen haberde, 12 milyonluk rüşvet ve komisyonun, BAE tarafından İsviçre’deki bir hesaba aktarıldığı ve İngiliz yetkililerin bu transferi mercek altına aldığı belirtildi. BAE daha önce de Suudi Arabistan’a 10 milyar sterlin tutarında savaş uçağı satışında rüşvet suçlamasıyla karşılaşmış, ancak soruşturma ilişkilerin bozulabileceği gerekçesiyle durdurulmuştu. İdeoloji kardeşliği ‘Denizden vuracak’ Arap Times gazetesi ABD ordusunun İran’daki hedefleri denizden vuracağını, misilleme olasılığına karşı bölge ülkelerinin de Patriot savunma sistemleriyle korunacağını yazdı. Latin Amerika turuna çıkan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, ABD’nin İran’ı direnişçilere destek vermekle suçlayarak, “Irak’taki başarısızlıklarını’’ gizlemeye çalıştığını söyledi. “ABD’nin tavrının problemlerini çözemeyeceğini’’ söyleyen Ahmedinejad, ABD’yi Irak halkını görmezden gelmekle suçladı. İran hükümet sözcüsü Gulamhüseyin İlham ise, ülkenin enerji ihtiyacının karşılanması için 10 adet nükleer santrala ihtiyaçları olduğunu, bu amaçla 3 bin santrifüj kurulması çalışmalarının sürdüğünü bildirdi. C O Latin Amerika turuna çıkan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, önce Venezüella’da Devlet Başkanı Hugo Chavez ile daha sonra da Nikaragua’da yeni göreve başlayan Devlet Başkanı Daniel Ortega ile görüştü. Ahmedinajad, ABD karşıtı Latin Amerika ile ittifak kurarak ABD başkanı George Bush’a karşı elini güçlendirmeyi umuyor. Ortega, Ahmedinejad’ın ziyaretinin “sadece bir protokol” olmadığını vurguladı. Chavez ve Ahmedinejad da birbirlerini “ideoloji kardeşi” ilan etmişti. Ahmedinejad’ın bugün de Ekvador Devlet Başkanı Rafael Correa’nın göreve başlama törenine katılması ve Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales’le görüşmesi bekleniyor. (Fotoğraf: AFP) , Bağdat Güvenlik Planı’nın ayrıntılarına ulaştı... Kürt tugaylar da Sadr’da kullanılacak Hedef, Saddam’ın giremediği Sadr BAHADIR SELİM DİLEK AP’nin yeni vekilleri görevde ? Dış Haberler Servisi Avrupa Birliği’nin yeni üyeleri Bulgaristan ve Romanya’nın parlamenterleri, dün akşam düzenlenen törenle AP’deki görevlerine başladı. Romanya’dan 35, Bulgaristan’dan 18 üyenin katılımıyla AP’de sandalye sayısı 732’den 785’e çıkacak. Hafta içinde parlamentonun Libya’da ölüm cezasına çarptırılan beş Bulgar hemşire ve Filistinli doktoru destekleyen bir kararı onaylaması bekleniyor. ANKARA ABD Başkanı George W. Bush’un yeni Irak stratejsini açıklamasından sonra gözlerin çevrildiği “Bağdat Güvenlik Planı”nın, ana hedefinin Saddam Hüseyin’in iktidarda en güçlü olduğu dönemde bile 30 yıl boyunca giremediği Sadr semti olduğu belirtildi. ABD yönetimi, peşmergelerden oluşan Kürt tugaylarını da Sadr semtine yönelik operasyonlarda kullanacak. Cumhuriyet, Bağdat Güvenlik Planı’nın ayrıntılarına ulaştı. Bağdat’ın 9 bölgeye ayrıldığı planda, ABD’nin 17 bin 500 kişilik ek kuvvetinin ve Irak’ın kuzeyinden gelecek Kürt tugaylarının operasyonları ağırlıklı olarak Sadr semtine yönelik olacak. ? Bush’un yeni stratejiyi açıklamasından sonra gözlerin çevrildiği Bağdat Güvenlik Planı’nın ana hedefinin, Saddam Hüseyin’in 30 yıl boyunca girmeyi başaramadığı Sadr semti olduğu ortaya çıktı. Sadr semtinin hedef alınmasındaki öncelikli neden olarak da Mukteda Sadr liderliğindeki Mehdi Ordusu’na buradan hem lojistik hem de insan desteği sağlaması gösterilirken Sadr semti denetim altına alınmadan ABD güçlerinin Mehdi Ordusu karşısında kesinlikle başarılı olamayacağı belirtildi. Bu nedenle ABD’nin daha önce Tel Afer’de uyguladığı her eve operasyon düzenleme stratejisini uygulamak istediği, peşmergeleri de bu tür nokta operasyonlarında kullanmayı amaçladığı dile getirilirken konuya ilişkin bilgi veren Iraklı kaynaklar, “Saddam Hüseyin bile, Irak’ta en güçlü olduğu dönemde Sadr semtine girip burayı denetim altına alamadı. ABD’nin burayı bütünüyle yok etmediği sürece denetim altına alması olanaksız” değerlendirmesini yaptılar. dile getirdiler. Sadr semtinde evlerin büyük bölümünün barakalardan ve teneke yapılardan oluştuğuna işaret eden aynı kaynaklar, normal bir sokağın bile 56 kilometre uzunluğunda olduğuna işaret ederek, burada operasyon yapılmasının zorluğuna dikkati çektiler. Yaklaşık 2 milyon nüfusu olan Sadr semti, semt olarak adlandırılsa da Bağdat içinde ayrı bir kent olarak görülüyor. Tamamı Şii olan Sadr semti, Bağdat’taki bütün yasadışı kişilerin de sığındığı bir bölge olarak da biliniyor. Tamamı yoksul olan Sadr semtinde yaşayanlar 1958 2 milyon nüfuslu Aynı kaynaklar, Sadr semtinin Mehdi Ordusu için siyasi ve stratejik açıdan büyük önem taşıdığına işaret ederlerken “Eğer Mukteda El Sadr, burayı kaybederse ve ABD başarılı olursa, Şiiler siyasi olarak da büyük mevzi kaybeder. İran’ın ne yapacağına bakmak gerekir” görüşünü yılında Irak’ta monarşinin devrilmesinin ardından dönemin lideri Şii kökenli Abdülkerim Kasım tarafından güney bölgelerinden göç ettirilen Şiilerden oluşuyor. Mukteda El Sadr, ABD’nin yeni Irak stratejisini açıklamasının ardından Şiilerin dini lideri Ayetullah Ali Sistani ile görüşüp, ABD’ye karşı durabilmek için 15 yaşından büyük Şiileri Mehdi Ordusu’na almak için izin istemişti. 2006 yılı başından sonra başlayan mezhep çatışmalarında Şii gruplar, Bağdat’ın Şiiler ve Sünniler arasında kesin çizgilerle ikiye ayrılması yönünde politika izlemeye başlamışlardı. Şii semtlerine yakın oturan birçok Sünni, Şiilerin baskısı nedeniyle evlerini terk ederek göç etmeye zorlanmışlardı. Ksikes ve muhabir El Aji’nin yargılandığı dava büyük ilgi gördü. (Fotoğraf: AFP) Fas’ta gazeteciler yargılandı İslam fıkrasına hapis cezası Dış Haberler Servisi Fas’ta iki gazeteci din, cinsellik ve siyaset içerikli halk fıkralarını yayımladıkları için hapis ve para cezasına çarptırıldılar. Kazablanka’daki bir mahkemenin aldığı karara göre haftalık Nişane dergisinin editörü Driss Ksikes ve muhabir Sanaa el Aji üçer yıl tecilli hapis cezasına çarptırılırken dergiye de iki ay yayın durdurma ve 80 bin dirhem (13 bin 300 YTL) para cezası verildi. Mahkeme, Muhammed Peygamber, eski Fas Kralı İkinci Hasan, İslamcılar ve Faslılarla dalga geçen fıkraları aktaran, “Faslılar dine, cinselliğe ve siyasete nasıl gülüyor’’ başlıklı, “ahlaki değerlere ve törelere aykırı’’ bir makale yayımlayan gazetecilerin “İslama ve krallığa leke sürmek’’ suçunu işlediğine kanaat getirdi. Savunma avukatı Çavki Benyun ise temyize gideceklerini bildirdi. El Kaide’ye Soğuk Savaş benzetmesi ? LONDRA (AA) İngiltere İçişleri Bakanı John Reid, terör örgütü El Kaide ile mücadelenin, soğuk savaş kadar uzun sürebileceğini söyledi. Reid, terör tehdidiyle ilgili soru üzerine, Avam Kamarası’nda yaptığı açıklamada, “Kişisel tahminime göre bu (terörle mücadele) Soğuk Savaş kadar uzun sürebilir’’ dedi. “Bugün, El Kaide ile ilgili ilk komplonun 2000 yılında olduğunu biliyoruz. Bu zamandan beri tehdit büyüdü’’ diyen Reid, İngiltere Başbakanı Tony Blair’in eylülde terörle mücadelenin “bir nesil ya da daha fazla’’ sürebileceği yönündeki sözlerini de paylaştığını ifade etti. 1945’te başlayan soğuk savaş, 1990’ların başına kadar sürmüştü. PERASYONLAR BAŞLIYOR İlk askerler Bağdat’a geldi Dış Haberler Servisi Irak’taki ABD birliklerinin Komutanı General George Casey yeni IrakABD güvenlik girişiminden çabuk sonuç alınmasının beklenilmemesi uyarısında bulundu. Güvenlik operasyonunun ne zaman başlayacağına ilişkin ayrıntı vermeyen Casey, Irak’a gönderilmesi planlanan yaklaşık 20 bin askerden 4 bininin Bağdat’a geldiğini belirtti. General Casey, dün düzenlenen basın toplantısında ABD Başkanı George Bush’un yeni Irak stratejisiyle ilgili ilk kez bir takvim açıklayarak, bu girişimden yaz ve sonbahar dönemine kadar önemli bir sonuç elde edilemeyeceğini ifade etti. Casey, “Tüm tarafların siyasi desteği ve çabalarıyla bu planın işleyebileceğine inandığını” kaydetti. Iraklı siyasi kaynaklar, yeni Bağdat güvenlik planı çerçevesindeki operasyonların en az 6 ay sürmesi gerektiği görüşünü bildirdi. Kaynaklardan biri, operasyonların gelecek hafta başlamasını ve 7 ay kadar sürmesini beklediğini söyledi. Bir siyasi kaynak da bunun son şans olduğunu, planın başarısız olması halinde diğer seçeneklerin göz önüne alınacağını belirtti. Y Rice konuşurken İsrail ihale açtı ENİ YERLEŞİMLER Dış Haberler Servisi ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Ortadoğu turu çerçevesinde İsrailli yetkililerle görüşürken İsrail, Batı Şeria’da yeni yerleşim yerleri açacağını duyurdu. Rice’ın İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile görüşme yaptığı sırada, İsrail İmar Bakanlığı 44 yeni yerleşim inşası için ihale açtı. Rice ve Olmert’in Kudüs’te yaptığı görüşmenin iki saatten fazla sürdüğü bildirildi. Filistinli Başmüzakereci Saib Erakat, “İsrail barış ve yerleşimler arasında bir seçim yapmalı. İkisi birden mümkün değil” dedi. Erakat, İsrail’in uluslararası topluluğa meydan okuduğunu ve ABD Dışişleri Bakanı Rice’ın barış çabalarının da altını oyduğunu söyledi. Rice’ın İsrail gezisinin son gününde yeni yerleşimlerin ihale duyurusunun yapılmasının “Amerikan yönetiminin suratına tükürmek” anlamına geldiğini belirten ‘Şimdi Barış’ hareketi sözcüsü Yariv Oppenheimer, “Bu, Amerikan yönetimine İsrail’in yol haritası çerçevesindeki taahhütlerini önemsemediği gerçeğini bildirmenin en iyi yolu” dedi. Rice’ın sözcüsü Sean McCormack, politikalarında bir değişiklik olmayacağını belirtirken Rice, ABD’nin bir çözüm bulmaya kendini vakfettiğini vurguladı. Ancak diplomatik kaynaklara göre Rice’ın başarıya ulaşma şansı çok düşük. Okurlardan özür dilemişlerdi Mahkemede, 9 Aralık’ta yayımlanan makalenin Fas toplumu üzerine yapılan bir analiz olduğunu savunan Ksikes ve El Aji, dergi aracılığıyla okurlardan da özür dilemişlerdi. Derginin yayını Başbakan Driss Jettou’nun talimatıyla mahkeme süresince durdurulmuştu. Basın özgürlüğünün en gelişmiş olduğu Arap ülkeleri arasında yer alan Fas’ta, yine de kral, din ve Fas’ın Batı Sahra’nın bir bölümü üzerindeki talepleri konularında hoşgörü gösterilmiyor. YOL HARİTASINI TEHLİKEYE SOKTU Rice’ın aslen Irak politikaları için destek bulmak üzere çıktığı Ortadoğu turunda Filistinİsrail sorununa ilişkin olarak yol haritası çözümünün öne çıktığı belirtiliyor. Ancak yerleşimlere karşı çıkan Filistinli ve İsrailli gruplar, İsrail’in yeni yerleşimler açma adımının yol haritasını tehlikeye soktuğu görüşünde. (Fotoğraf: AP) CUMHURİYET 11 K