Katalog

30 EYLÜL 2006 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Finlandiya’nın Kıbrıs önerileri ? LEFKOŞA (AA) KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, AB Dönem Başkanı Finlandiya’nın Kıbrıs konusunda hazırladığı önerilerin, Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos’un önerileriyle hemen hemen aynı olduğunu, ancak yine de konuyu iyi niyetle incelediklerini belirtti. Talat, “Kıbrıs meselesi iyice iç içe girdi ve karmaşık bir hale geldi’’ dedi. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Chirac, Türkiye’nin AB üyelik perspektifini ‘‘Türkiye’yi Batı’ya demirlemiş yolda tutmak için temel unsur’’ olarak tanımladı. Komisyonun dış ilişkiler sorumlusuna göre Türkiye istenen hedeflere ulaşmadı AB Türkiye’yi sıkıştırıyor Dış Haberler Servisi AB Komisyonu’nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi Benita FerreroWaldner, ‘‘Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne adaylığını ilerletmek için istenen hedeflere ulaşmadığını’’ söyledi. Komisyonun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, ‘‘Reformları hızlandırmak, AB ile Türkiye arasındaki fikir ayrılıklarından ve müzakere sürecini dondurmaktan kaçınmanın en iyi yolu’’ diye konuştu. Avrupa Parlamentosu’nun sert ifadeler içeren Türkiye raporunu onaylamasının ardından gözler AB Komisyo Merkel’in tercihi imtiyazlı ortaklık Dış Haberler Servisi Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye’ye ayrıcalıklı ortaklık verilmesini tercih etmesine karşın Avrupa Birliği sürecine verdiği desteği sürdüreceğini söyledi. Türkiye’ye gelecek hafta yapacağı ziyaretten önce Alman televizyonuna konuşan Merkel, partisi Hıristiyan Demokratlar’ın (CDU) Türkiye’ye AB’ye tam üyelik yerine imtiyazlı ortaklık verilmesini tercih edeceğini anımsattı. nu’nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi FerreroWaldner, ‘‘Türkiye hedeflerine ulaşmalıdır, Kıbrıs ve bazı başka konulardaki hedeflere ulaşmamıştır’’ dedi. FerreroWaldner, komisyonun açıklayacağı Türkiye raporuyla ilgili olarak, AB’nin Türkiye’yi ‘‘objektif biçimde değerlendirmesi gerektiğini’’ belirtti. AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Rehn, ‘‘Türkiye’de reformların hızlandırılmasının, AB ile arasındaki görüş ayrılıklarının giderilmesinin en iyi yolu olacağını’’ söyledi. Finlandiya’nın YLE televizyonuna konuşan Rehn, Türkiye’nin, limanlarını Kıb Enfal davasında cinayet ? Dış Haberler Servisi Irak’ta eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin’in Enfal davasına bakan Başyargıç Muhammed el Ureybi el Halife’nin kayınbiraderiyle oğlunun öldürüldüğü bildirildi. Hükümet Sözcüsü, El Halife’nin kayınbiraderi Kadim Abdülhüseyin ile oğlu Kerrar’ın önceki gün bazı eşyalarını almak üzere gittikleri Gazaliye’de öldürüldüğünü söyledi. Daha önce de Saddam Hüseyin’in savunma ekibinden bazı avukatlar öldürülmüştü. nu’nun 8 Kasım’da açıklayacağı rapora çevrildi. Rapor öncesi komisyon üyelerinin Türkiye’ye yönelik eleştirileri dikkat çekiyor. ‘Birlik objektif olmalı’ İspanya’nın başkenti Madrid’de göç konulu bir toplantıya katılan AB Komisyo rıs Rum kesimine açmaması konusunda, AB Komisyonu’nun da desteğiyle Finlandiya’nın, bu konuyu taraflara açtığını anımsattı. Rehn, taraflara mesajının, ‘‘bu fırsata hiçbir şekilde ‘hayır’ dememeleri’’ olacağını, çünkü bunun bir fikir ayrılığından ve müzakere sürecinin dondurulmasından kaçınmak için çok önemli olacağını kaydetti. Rehn, ‘‘İfade özgürlüğü ilkesinin’’ gelecek birkaç yıl içinde güçlendirilmesi konusunun, Türkiye’nin AB yolunda ilerlemesinin önemli unsurlarından biri olacağını da belirtti. 12 Ekim’de meclis gündeminde Fransa ‘soykırım’ tasarısını ısıtıyor Dış Haberler Servisi Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Türkiye’nin ‘‘Ermeni soykırımı’’ konusunda ‘‘bellek çalışması’’ yapacak kapasiteye sahip olduğuna inandığını söyledi. Chirac, dün başlayan Ermenistan gezisi öncesinde Fransa’daki diaspora Ermenilerinin yayın organlarından Ermenistan Haberleri dergisinin sorularını yanıtladı. Chirac, derginin, ‘‘Fransa Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecinde Ermenistan sınırının açılması ve Ermeni soykırımı konusunda ısrarcı olacak mı’’ sorusunu şöyle yanıtladı: ‘‘Türk makamlarına pek çok kez sınırın açılması çağrısında bulundum. Ancak bu konuyla Dağlık Karabağ sorunu arasında ilişki kurulduğu açık ve bu sorunun çözülmesi sınır konusunu da büyük ölçüde etkileyecektir. Osmanlı İmparatorluğu tarafından yapılan Ermeni soykırımına gelince, Avrupa öncelikle barışma, barış ve diğerlerine açıklık ve saygı çabasıdır. Bu çaba her yerde ve her zaman bir bellek çabasıyla açığa vurulmuştur. Uzun ve güç bir süreç olsa da Türkiye’nin bu bellek ödevini yerine getirme kapasitesine güveniyorum. Çünkü söz konusu olan Avrupa inşasının ruhudur.’’ Türkiye’nin AB üyelik perspektifini ‘‘Türkiye’yi Batı’ya demirlemiş yolda tutmak için temel unsur’’ olarak tanımlayan Chirac, üyeliğin ölçütlere saygı ve reformlar gerektirdiğini, bu yolun taleplerle dolu, uzun ve güç olduğunu söyledi. Chirac, Türkiye’nin AB üyeliğinin Ermenistan’ın da çıkarına olduğunu vurguladı. P Bartholomeos: Kısıtlanıyoruz ATRİK’İN EKÜMENİK ISRARI Haber Merkezi Fener Rum Patriği Bartholomeos, Türkiye’de Ortodoks ve diğer Hıristiyan azınlıkların din özgürlüğü konusunda kısıtlamalarla karşılaştığını, bunların Avrupa Birliği sürecinde çözülmesini beklediklerini söyledi. Bartholomeos, İtalyan gazetelerinden La Repubblica’da yer alan demecinde, ‘‘Din özgürlüğü konusunda, bize ve diğer azınlıklara yönelik kısıtlamalar var. Azınlıklar olarak, ülke nüfusunun yüzde 0.01’i kadarız. Ortodoksların sayısı sadece 5 bin civarında. Bazı ayrımcılıklar nedeniyle mağduruz’’ dedi. Ankara’ya gönderdiği mektuplara yanıt alamamaktan yakınan Bartholomeos, ‘‘din adamlarını yetiştirecek bir ilahiyat akademisinden mahrum olan tek kilisenin kendi kiliseleri olduğunu, ayrıca mülkiyet hakkı tanınmadığı için kilisenin mallarına el konduğunu’’ söyledi. Fener Rum Patriği Bartholomeos, ‘‘17 yüzyıldır burada olan ekümenik patrikhanenin tüzel kişiliği tanınmıyor. Bunlar, kabul edilemez. Laik ve demokratik bir ülke, insan haklarını ve din özgürlüğünü herkes için tanımak zorundadır. Ayrımcılık yapmak, Avrupa ailesine dahil olma biçimindeki meşru arzuyla da bağdaştırılamaz’’ diye konuştu. F G. Kore BM için rüşvet dağıtıyor ? ANKARA (AA) Güney Kore’nin, kendi adayının BM Genel Sekreterliği’ne seçilmesi için Güvenlik Konseyi’ndeki Afrika ülkelerine milyonlarca dolar para ve ayrıcalıklar önerdiği ileri sürüldü. Hindistan Times gazetesine göre, Güney Kore Dışişleri Bakanı Ban KiMun’un genel sekreterliği alması için Seul, çok yoğun bir kampanya başlattı. Gazete, Seul’ün verdiği teşviklerin, Konsey’deki Afrika ülkelerine milyonlarca dolar fon aktarmaktan, Peru’ya hediye edilen dev piyanoya kadar çeşitlilik gösterdiğini yazdı. ransa’nın eski sosyalist başbakanlarından Jospin’in 2007’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday adayı olmaktan vazgeçmesiyle, Sosyalist Parti’deki yarışta Royal’in önü açıldı. (Fotoğraf: AFP) Kabul edilebilir Fransa’da muhalefetteki Sosyalist Parti, soykırım savlarının inkârının suç sayılmasını öngören yasa teklifini yeniden meclis gündemine getiriyor. Sosyalist Parti’nin yaptığı öneri doğrultusunda yasa önerisi 12 Ekim’de meclis genel kurulunda tartışılarak oylanacak. Sosyalistlerin yasa teklifi daha önce mayısta tartışılmış, ancak Fransız işadamları ve Türkiye’den gelen tepkiler ve zaman yetersizliği nedeniyle yeni yasama dönemine kalmıştı. İktidardaki merkez sağ UMP’den bir grup milletvekili de haziranda partinin meclis grup başkanının konuyu meclis gündemine taşımasını istemişti. Konunun 12 Ekim’de tartışılıp oylanması durumunda kabul edilme olasılığının yüksek olduğu belirtiliyor. Ancak, teklifin yasalaşması için senatodan geçmesi ve cumhurbaşkanı tarafından imzalanması gerekiyor. Royal’in liderlik şansı arttı Dış Haberler Servisi Fransa’nın eski sosyalist başbakanlarından Lionel Jospin 2007’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday adayı olmaktan vazgeçtiğini açıkladı. Jospin’in kararı Sosyalist Parti’nin cumhurbaşkanlığı için güçlü adaylarından Segolene Royal’in ‘‘önünü açtığı’’ yorumuna neden oldu. Fransız Liberation gazetesi ‘‘Bir Sonraki’’ başlığıyla manşetten verdiği haberde, Jospin’in çekilmesinden sonra Royal’in diğer sosyalist aday adaylarıyla daha rahat mücadele edebileceğini yazdı. Le Figaro, Jospin’in çekilmesinin, Royal’in şansını artırdığını belirtti. Jospin, önceki gün 2007’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmayacağını açıklamıştı. ‘‘Geçmişte Sosyalist Parti için bir çözümken, şimdi bir sorun olmak istediğini’’ kaydeden Jospin, Royal’i desteklemeyeceğini de belirtti. Jospin, siyaseti bırakmasından 4 yıl sonra bu yaz partisine dönerek, cumhurbaşkanlığı aday adaylığı için Royal’e karşı rakip olabileceğinin işaretini vermişti. Lionel Jospin, 2002’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda aşırı sağcı JeanMarie Le Pen’in gerisinde kalması üzerine siyaseti bırakmıştı. ABD’de kabul edilen tasarı CIA’nın gizli gözaltı merkezlerine onay veriyor Senato’dan Bush’a işkence yetkisi ? Yoğun tartışmalara neden olan tasarıda, işkenceli sorgulama yöntemleri yasaklanıyor, ancak muğlak biçimde ABD Başkanı’na başka yöntemlerin kullanılıp kullanılmayacağını belirleme hakkı veriyor. Dış Haberler Servisi ABD Senatosu, Başkan George Bush yönetiminin ‘‘terörle savaş’’ şüphelilerinin sorgulanması ve yargılanmasıyla ilgili sert maddeler içeren yasa tasarısını kabul etti. İnsan hakları örgütlerinin işkenceye kadar varabilecek sert uygulamaları yasallaştırabileceği gerekçesiyle karşı çıktığı tasarı Senato’da önceki gün 34’e karşı 65 oyla kabul edildi. Çarşamba günü Temsilciler Meclisi’nden de geçen tasarının bazı teknik değişiklikler yapıldıktan sonra Bush tarafından imzalanarak yasalaşması bekleniyor. Ancak Yüksek Mahkeme’nin yasayı yeniden tartışmaya açma hakkı var. kullanılıp kullanılmayacağını belirleme hakkı veriyor. Bush yönetiminin tasarıyla CIA ajanlarının savaş suçlarından yargılanmasının önünü kesmeyi amaçladığı belirtiliyor. Tasarıyla ABD’nin Guantanamo üssünde alıkonan yüzlerce tutsağın askeri mahkemede yargılanmasının yolu açılıyor. Tasarı insan hakları örgütleri başta olmak üzere pek çok kesim tarafından tepkiyle karşılandı. Demokrat Partililer de Bush yönetimini ülke hukukunu ortadan kaldırmakla suçluyor. ABD Temsilciler Meclisi önceki gün Bush’un telefonların dinlenmesi programına yeni kısıtlamalarla yasal statü verebilecek bir yasa tasarısını da onayladı. Tasarıların Temsilciler Meclisi ve Senato’dan geçmesiyle Bush ve Cumhuriyetçi Parti’nin kasımdaki Kongre ara seçimleri için ellerini güçlendirdiği yorumları yapılıyor. ABD HAÇLI ORDUSU YETİŞTİRİYOR Dış Haberler Servisi ABD’de çocukların birer ‘‘Hıristiyan savaşçısı’’ olarak yetiştirildiği bir yaz kampı, ülkede tartışma konusu oldu. ABC televizyonunun gündeme getirdiği ‘‘Jesus Camp’’ (İsa’nın Kampı) adlı belgeselde çocukların nasıl birer Hıristiyan fanatik olarak yetiştirildiği gözler önüne serildi. Görüntülerde gözyaşları içinde Hıristiyanlığı öven sloganlar atan çocuklar, dine uygun görmedikleri (kürtaj gibi) konuların ise aleyhine bağırıyor. Çocuklar Bush’un posterinin önünde dua ediyor. Kampın lideri Papaz Becky Fischer, Aynen kendini Allah’a adayan Müslümanlar gibi Hıristiyan gençler görmek istediğini belirterek ‘‘Tanrı’nın ordusunu oluşturmak için en önemli şey çocukların erken yaşta eğitilmeleri. Bu çocukların İncil için, tıpkı Filistin ve Pakistan’dakiler gibi hayatlarını feda etmelerini görmek istiyorum’’ diyor. Irak’tan kaçış Irak’ta son 7 ayda giderek artan şiddet olayları ve mezhep çatışmalarından kaçmak için evlerini terk etmek zorunda kalan ve resmi kayıtlara mülteci olarak geçen Iraklıların sayısı çeyrek milyona ulaştı. Göçmen Bakanlığı, iki ayda yaklaşık 80 bin Iraklının daha mülteci olarak kaydedildiğini, böylece son 7 ayda bu sayının 250 bine ulaştığını açıkladı. Yetkililer Samarra’da şubatta bir Şii türbesine düzenlenen saldırıdan bu yana artan şiddet olayları sonucu 40 bin ailenin evinden ayrılmak zorunda kaldığını kaydetti. Bağdat’taki otobüs terminali, şiddet ortamından kaçmak isteyen Iraklılarla dolup taşıyor. (Fotoğraf: AFP) Haklara tırpan Özel askeri mahkemelerin kurulmasını öngören tasarı, sorgulanacak şüpheliler için bazı standartlar getiriyor. Ancak ‘‘terör şüphelileri’’ni diğer askeri ve sivil mahkemelerde tanınan kimi haktan mahrum bırakıyor. Bu kişilerin tutukluluk hallerini sorgulama ya da kendilerine yönelik muameleyi federal mahkemeye taşıma haklarını ellerinden alıyor. Amerikan Haberalma Teşkilatı’nın (CIA) gizli gözaltı merkezlerine de onay veren tasarıda, işkenceli sorgulama yöntemleri yasaklanıyor, ancak muğlak biçimde başkana başka yöntemlerin CUMHURİYET 11 CMYK