Katalog

17 EYLÜL 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 ‘Türkiye Batılı anlamda laik değil’ Papanın masasındaki Türkiye raporunda, ‘Fiiliyatta Türk laikliği, atılan tüm adımlara karşın, aydınlanmacı öğretiyle pek az ortak özelliklere sahip’ deniyor Dış Haberler Servisi Roma Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa 16. Benediktus, Almanya’da yaptığı konuşmada Hz. Muhammed ile ilgili sözlerinin İslam dünyasında tepkilere yol açmasından dolayı ‘‘son derece üzgün’’ olduğunu bildirdi. Vatikan’ın yeni Devlet Sekreteri (Başbakan) Kardinal Bertone aracılığıyla yapılan açıklamada, konuşmanın yanlış anlaşıldığı ima edildi. Açıklamada, Papanın din ile şiddetin birbiriyle bağdaştırılamayacağını vurgulamak dışında bir amaç taşımadığı belirtildi. Papa’nın açıklaması ‘‘bir tür özür’’ olarak değerlendiriliyor. Papa’nın Müslüman dünyanın öfkesine yol açan konuşmasının, kasım ayı için planlanan Türkiye ziyaretini tehlikeye attığı yorumları yapılıyor. olarak yorumlanan raporda, ‘‘Günümüzde halen, devletten maaş alan yaklaşık 100 bin imamın çalıştığı 75 bin cami doğrudan Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından idare edilmektedir. Diyanet, Sanayi Bakanlığı’ndan daha fazla bütçeye sahip durumdadır’’ deniliyor. Raporun, ‘‘Türkiye’de Katolikler’’ alt başlığıyla sunulan bölümünde ise şu ifadelerin yer alması dikkati çekiyor: ‘‘Hristiyanlar kendilerini, hukuk düzeyinde ayrımcılığa maruz hissetmektedirler, ayrımcılığa da maruz durumdadırlar. Fanatizmden de sık sık tehdit almaktadırlar. Türkiye Avrupa Birliği4ne tam üye olmak istiyorsa, bu bağlamda uluslararası camiaya ciddi güvenceler vermek zorundadır.’’ riatın devlet yasası haline gelmesini isteyen köktendinciler de bulunmaktadır’’ görüşüne yer veriliyor. Raporu hazırlayan Sale, La Repubblica’daki demecinde, ‘‘Raporu birinci elden bilgilerle hazırladık. Bu konuda, genelde, Vatikan arşivinden bizlere iletilen yayımlanmamış belgeleri kullanıyoruz. Ziyaret, bizler için Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğini inceleme niteliği taşıyacak’’ diye konuştu. Gazetenin haberinde, ‘‘Papa kasım sonunda yapacağı ziyarette atacağı adımları bu rapora göre belirleyecek’’ denildi. ABD ordusunun çözümü Morales, ulusal birlik mesajı verdi. Bağdat’ın çevresine siper Dış Haberler Servisi Irak’taki ABD işgal gücü ile Irak hükümeti, yürüttükleri operasyonlara karşı güvenliği sağlayamadıkları Bağdat’ı, siperler, çitler ve dikenli telle çevirmeyi planlıyor. Plan çerçevesinde kente giriş çıkışları denetleyebilmek için, anayollara onlarca kontrol noktası kurulacak, tali yollar kapatılacak. Washington Post ve New York Times’ta yer alan haberlere göre başkenti dışarıya bağlayan ana yollarda oluşturulacak 28 kontrol noktasında ABD desteğindeki Iraklılar görev yapacak ve devriye gezecek. Arabaların kontrolden kaçmasını önlemek için boş arazilere siper kazılacak. ABD ordusudan Yarbay Barry Johnson, haftalardır hazırlığı yapılan planın ordu tarafından onaylandığını ve inşaatın başladığını bildirdi. Irak’ın başkentinin çevresine ‘‘güvenlik kuşağı’’ oluşturulması planları, kentte işkence edilerek öldürülmüş 52 cesedin bulunduğu önceki gün açıklandı. Bazı ABD’li yetkililer, başkentteki çatışmaları ‘‘Bağdat Muharebesi’’ olarak adlandırıyordu. Papa’nın adımları rapora bağlı Türkiye’deki İslam ve Müslümanlar konusunda ise ‘‘Siyasi alandan dışlanan Türk İslamı, sivil toplumda yeşermektedir. Bünyesinde muhtelif akımları barındırmaktadır. Ilımlıların yanı sıra hemen hemen tüm İslam ülkelerinde mevcut radikal akımlardan esinlenen, ‘ateist ve kokuşmuş’ Batı’ya karşı cihat için vaaz veren, şe Havana’dan BM’ye çağrı GAMZE ERBİL HAV ANA ABD’nin ‘‘baş düşmanlarını’’ da bir araya getiren Bağlantısızlar Zirvesi’nde liderler, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin, ABD’nin veto gücünü dengeleyecek şekilde demokratikleştirilmesi gerektiğine vurgu yaptılar. Fidel Castro’nun sağlık durumu nedeniyle 31 Temmuz’da görevi vekâleten devralan kardeşi Raul Castro, ‘‘Artık soğuk savaşın bittiği bir dünyada ABD silahlara bir milyar dolar harcıyor’’ dedi. BM Genel Sekreteri Kofi Annan da 118 üyesiyle dünya ülkelerinin üçte ikisini aynı çatı altında buluşturan Bağlantısızlar’ın ‘‘endişelerini yok sayan’’ BM Güvenlik Konseyi’nde reform yapılması yönündeki çağrılarına hak verdi. Atatürk’ten Erdoğan’a Papanın Almanya seyahatinden Vatikan’a dönerken uçaktaki gazetecilere, ‘‘Önümüzdeki seyahat ise Türkiye’ye olacak’’ dediğini hatırlatan La Repubblica gazetesi, Türkiye ziyaretine hazırlık amacıyla Papaya sunulan bir raporun içeriğini açıkladı. AA’nın haberine göre, Vatikan’ın resmi tarihçisi Giovanni Sale tarafından hazırlanan raporda, Türkiye’de Batılı anlamda laiklik olmadığı, Hristiyan azınlıkların hukuksal düzlemde ayrımcılığa maruz kaldıkları ileri sürülüyor. ‘‘Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye’de Hristiyanlar’’ başlıklı raporda, ‘‘İslam dünyası ile Batı arasında diyalog’’ bağlamında Türkiye’de bazı olumlu nitelikler bulunduğuna işaret edilmekle birlikte, ‘‘Atatürk’ten Erdoğan’a’’ alt başlığıyla sunulan bölümde, Türkiye’de gerçek anlamda bir laiklik bulunmadığından bahisle şu ifadelere yer veriliyor: ‘‘Modern Türkiye, kendini laik bir Cumhuriyet olarak tanımlayarak, ‘din, ibadet ve düşünce’ özgürlüğü ilkesine de yer veriyor. Fiiliyatta ise Türk laikliği, atılan tüm adımlara karşın, devlet ile kilise arasındaki ayrım olarak ifade edilen aydınlanmacı ve liberal öğretiyle pek az ortak özelliklere sahip.’’ Diyanet İşleri Başkanlığı kurumunun mevcudiyeti, Batılı anlamda laikliğin bulunmadığının göstergesi ‘Özür’ yetmedi Papa 16. Benediktus’un çok üzgün olduğunu açıklamasına karşın Mısır’daki Müslüman Kardeşler Örgütü Papa’nın açıklamasını yeterli bulmadığını, kişisel olarak özür dilemesini beklediğini bildirdi. Irak’ta faaliyet gösteren Ceyşi Mücahidin, özür açıklaması öncesinde Vatikan’ı ve Roma’yı vurma tehdidinde bulundu. Filistin topraklarında 4 kiliseye saldırı düzenlendi. Almanya’da yayımlanan Berliner Kurier gazetesi Papa’nın Türkiye’de Hitler’e benzetildiğini belirtti. (Fotoğraf: AP) ‘Bush, İran için kararını verdi’ Diplomasiyi, hava saldırısı izleyecek Dış Haberler Servisi Washington’daki muhafazakâr yorumcular, ABD Başkanı George Bush’un İran’a hava saldırıları konusunda kararlı olduğu görüşünü dile getiriyorlar. Şahin yorumculara göre nükleer kriz konusunda diplomasiye ‘‘son bir şans veren’’ Bush, bunun başarısızlığa uğraması durumunda askeri çözüm için düğmeye basacak. Bu isimlerden Robert Kagan, ‘‘Beyhude işlere şans tanımak’’ başlıklı yazısında, Bush’un, diplomasinin başarısızlığa uğramasının ardından İran’a hava saldırıları için harekete geçeceği görüşünü dile getirdi. Bush’un 11 Eylül’ün 5’inci yıldönümünde yaptığı konuşmayı değerlendiren muhafazakâr yazar Charles Krauthammer da aynı görüşte. Bush, ‘‘Eğer düşmanlarımızı şimdi yenmezsek, çocuklarımıza, terörist devletlerle ve nükleer silahlara sahip radikal diktatörlerle dolu bir Ortadoğu bırakırız’’ demişti. Krauthammer’a göre burada kastedilen ülke İran. Krauthammer, son yazısında, ‘‘Bush’un sinyalleri, yanlış anlaşılacak gibi değil. Diplomasi ufkunun hemen ötesinde hava saldırıları duruyor’’ dedi. Castro’ya ziyaretler Fidel Castro da Havana’ya gelen liderleri hasta yatağında kabul etmeye devam ediyor. Annan’la önceki gün görüşen Castro, dün de Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika ile görüştü. Medya diktatörlüğü Bolivya Havana’da yaptığı basın toplantısında polikalarına yönelik itirazların sınırlı bir kesimden geldiğini ve bunların da eski düzenden çıkarı olan kesimler olduğunu vurguladı. Morales, ülke içinde kendisine yönelik muhalefetin en kritik ayağını medyanın oluşturduğunu söyledi ve bir medya diktatörlüğü altında yaşadıklarını, medyanın terörist saldırılarına maruz kaldıklarını belirtti. Piskoposlar İstanbul’da toplanıyor Dış Haberler Servisi Türkiye’de görev yapan Katolik piskoposlar, Papa’nın Türkiye’ye yapmayı plandığı ziyaretle ilgili olarak yarın bir değerlendirme toplantısı yapmayı kararlaştırdı. Anadolu Papalık Temsilcisi ve Türkiye Katolik Piskoposlar Kurulu Başkan Yardımcısı Luigi Padovese, İtalyan haber ajansı ANSA’ya verdiği özel demeçte, ‘‘Piskoposlar kurulu olarak önümüzdeki pazartesi günü İstanbul’da toplanacağız. Toplantıda papa ziyareti ele alınacak’’ dedi. Diyanet İşleri Başkanı Prof. Ali Bardakoğlu ve siyasilerin Papa’nın sözlerine tepki göstermelerini ‘‘büyük bir şaşkınlık’’ ile karşıladıklarını belirten Padovese, ‘‘Papa’nın sözlerinde tepki gösterilecek bir şey yok’’ dedi. Piskopos Padovese, 16. Benediktus’un ziyaretinin risk altına girdiği imasında da bulunarak, sözlerini şöyle sürdürdü: ‘‘Bardakoğlu’nun sert tepkisi bizleri çok şaşırttı. Bunun, siyasi atmosferdeki değişiklikten kaynaklandığını düşünüyoruz. AB’ye tam üyelik konusunda güçlüklerle karşılaşan Türkiye’de siyasette değişiklikler gözleniyor. Neticede, Papa’nın Türkiye’ye yapması öngörülen ziyarete bakış açısında da, gerek kamuoyunda, gerekse hükümette değişiklikler var.’’ CUMHURİYET 11 K