Katalog

1 AĞUSTOS 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Tüketici Dernekleri Federasyonu kampanya başlattı, sürpriz eylemler kapıda 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Pompadaki zamma protesto Ekonomi Servisi Üst üste gelen akaryakıt zamları tüketiciyi harekete geçirdi. Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Ali Çetin, Türkiye’de 3 YTL ’lik benzinin 2 YTL ’sinin vergi olduğunu, bu haliyle tüketicilerin dünyanın en pahalı akaryakıtını kullandıklarını söyledi. Bu durumu protesto etmek amacıyla kampanya başlattıklarını hatırlatan Çetin, tüketicilere ‘‘Zamlara seyirci kalma, 10 Eylül’de akaryakıt alma’’ sloganıyla seslendi. Çetin, DYP Genel Başkan Yardımcısı Saffet Arıkan Bedük ile birlikte Ankara Serbeset Mu Meslek Yarası Duygu Asena’nın sinsice büyümüş tümörü ortaya çıktığında, içime yerleşen sızı ile birlikte önyargım hiç değişmedi. Bedenin duyarlılığı, çevre etkenleriyle birlikte kanser hastalıklarında yaşanan patlama, hâlâ belirli türler için tedavi şansının çok sınırlı olması... Hepsi tamam da... ‘‘Neden Duygu’yu buldu?’’ sorusuna tanıyanlarının çok net bir de yanıtı var: Zeynep Oral’ın dünkü yazısında boşu boşuna, ‘‘Artık seni kimse kıramaz, incitemez, hırpalayamaz, onca yıl didinip durdun, dinlenebilirsin..’’ dememiş. Nilgün Cerrahoğlu’nun aynı gün Zeynep’in ‘‘Meslek Yarası’’ kitabından yaptığı alıntıların, yorumun çok büyük anlamı var. Gazeteciliğin bir tüketim malı olması, gazetecilerin, hele de kıdemli kadınlarsa daha bir çabuk ‘‘dinozor’’ olarak dışlanmalarının payı var. Duygu gibi yaşamını üretmeye, üreterek kavgası ile var olmaya adamış bir insanın, birikiminin, üretim kapasitesinin zirvesinde üretim araçlarından koparılması yenilir yutulur bir iş mi? Duygu Asena, Zeynep Oral, Nilgün Cerrahoğlu, Zeynep Atikan, benim yaşıtlarım, meslekte ürettikleri, birikimleri ile kimlik kazanmış, medyatik deyimle de marka olmuş kadınlar, aynı tarihlerde arka arkaya işsiz kaldılar. Gazetecilik ölçüleri içinde mantığı, açıklaması yoktu. Medyanın tüketim kültüründe pek çok açıklaması olabilirdi... Örneğin kimi arkadaşlarımız yazdıklarıyla kimi siyasileri, yolsuzlukları, çirkinlikleri ile göze batar boyutlarda teşhir etmişlerdi. Kimilerinin savundukları değerlerin modası geçmişti. Ciddi ciddi kadın hakları, kültür, siyaset yazılarının popülaritesi kalmamıştı. Çıtır ve de güzel, genç kadınlarımız özel, hatta seks yaşamlarının tüm ayrıntıları, mankenlerimize taş çıkaran fizikleriyle ilgi odağı olmuşlardı. Kültür ve sanatla, popüler kültür, sanat algılaması arasındaki uçurum da çok büyümüştü.. DoğuBatı kadın dayanışması etkinlikleri için hep birlikte yollara düşmüştük. Toplu çıkarmalar öylesine içimize oturmuştu ki... Ağırlıklı konuşma gündemimiz gördüklerimizden, yaşadıklarımızdan, medya dedikodularına akıp gidiyordu... Hiç kimse, hiç hak etmedikleri istiskal biçimi ile işten atılmanın kırıklığını içinden atamamıştı. Bizim bildik siyasi boyutları içinde açıklanması daha anlaşılır, beklenen, insanı yaralamaktan çok bir yanı ile onurlandıran, iki kez Cumhuriyet’ten ayrılmamızdan daha incitici, insanı kendi kendi ile barışık kılamayan bir tabloydu bu. ??? Duygu açısından sonraki süreç de incitici, iç acıtıcı oldu. Televizyon, dergiler, toplantılar, köşe yazıları, kitaplar... İç içe çok yoğun bir üretim temposundan sonra enerjisini yaşatacak istediği gibi yeni iş ortamları bulamamıştı. Onuru kırılmıştı. Haksızlık, kullanılmışlık duygusu ister istemez canını yakıyordu. Moral bozukluğu, stresin, kanserin sinsice beynini sarmasında, en azından sağlık sorununun geç ayrımına varmasında katkısı olduğuna inanıyorum. Ölüm karşısında toplumsal duyarlılığımızı, ölene yönelik olumlu yaklaşım kültürümüzü hep sevmişimdir. İnsanların yaşarken değerlerinin bilinmeyip ölümlerinden sonra önemsenmeleri hüzün, acı verse bile. Çoğu yazar ve sanatçımızın ölümlerinin üzerine, yeni keşfedilmişçesine ürünlerinin ortaya çıkmasına, kitaplarının, eserlerinin değer kazanmasına, yeniden anlaşılmaya çalışılmaları, yeni kuşaklara ulaşmaları, ailelerini mutlu etmesi nedenleriyle olumlu bakarız. Kimi zaman da medya ve yayınevleri tarafından nasıl bir pazar, tüketim aracı olarak kullanıldıklarını görmek acı verir. Duygu, kadın hakları savaşımındaki üslubu ile kavganın tam ortasında en ön saflardayken feminist hareketin pek çok emekçisinden etkin, çok popüler, bir o kadar olumlu işlevsel olmuştu. Bir yandan da aynı ölçülerde popüler saldırıların hedef tahtasına konmuştu. Ödün vermeyen, kavgacı kimliğini besleyen, gücüne güç katan bir durumdu bu. Yıllarını kadın hakları savaşımına vermiş pek çok bilim kadını, örgüt liderinden etkin olması, iz bırakması da bundan. Haksız ölümüyle medyanın feminizmden femine kaymış medyatik kadın algılamasında bir düzeltmede işlevi olursa, ‘‘Yaşasaydı bu işe çok sevinirdi’’ demek istiyorum. Duygu’nun ölümünün kimi kilit noktalardaki yönetici, kraldan çok kralcı medya çalışanlarının, insanı, emeği, gazeteciliği yok sayan tavırlarında küçücük de olsa bir özeleştiriye, en azından vicdan azabına yol açmasını diliyorum. soner@cumhuriyet.com.tr ? Tüketici Dernekleri Federasyonu, akaryakıttaki rekor zamları protesto etmek amacıyla eylemler yapacak. Kampanya ‘‘Zamlara seyirci kalma, 10 Eylül’de akaryakıt alma’’ sloganıyla tanıtılıyor. hasebeci ve Mali Müşavirler Odası’nda (ASMMMO) basın toplantısı düzenledi. Çetin, federasyonun ‘‘Dünyanın En Pahalı Akayakıtına Karşı Eylem’’ çağrısı sonrası akaryakıt zamlarını protesto kampanyasının, her gün artan destekle devam ettiğini söyledi. Hükümetin akaryakıt istasyonu sahiplerini vergi tahsilat memuru yerine koymasından rahatsız olduklarını anlatan Çetin, ‘‘Çiftçiler son derece rahatsız, çünkü 1998’de bir litre benzin ile 2.4 kg. buğday alınıyordu. 2001’de aynı benzin 4.5 kg. buğdayla alındı. 2006’da 1 litre benzin 8.2 kg. buğdaya alınıyor artık. IMF emrindeki hükümetler bir yandan ülkemizin tarımını yok ediyor, diğer yandan dünyanın en pahalı akaryakıtı ile karşı karşıya kalan çiftçileri yok ediyor’’ dedi. Kampanyanın 10 Eylül’e kadar hız kesmeden devam edeceğini belirten Çetin, kampanya süresince sürpriz eylemlerle kampanyayı tüm tüketicilere, tüm kesimlere anlatacaklarını söyledi. ‘‘Siyasi iktidar kendi halkının, kendi tüketicisinin, kendi çitfçisinin, kendi esnafının sesini duyana kadar durmak yok’’ diyen Çetin, ‘‘verginin vergisini almak gibi bir insafsızlıktan vazgeçebileceğini’’ söyledi. Bunun için ÖTV tebliğinin yeterli olacağını ifade eden Çetin, ‘‘KDV matrahına ÖTV’nin dahil edilmemesi, yani ÖTV üzerinden bir de yüzde 18 KDV almaktan vazgeçilmesiyle akaryakıt 25 kuruş ucuzlar’’ dedi. SUPERONLINE Hisse devri 1 ay uzatıldı Ekonomi Servisi Yapı ve Kredi Bankası, Superonline hisselerinin devri için öngörülen sürenin 1 ay daha uzatıldığını bildirdi. Yapı ve Kredi Bankası’ndan borsaya yapılan açıklamada, Yapı Kredi ile Çukurova Holding AŞ arasında imzalanan 28 Eylül 2005 tarihli Fintur, Superonline ve Digitürk için alım satım sözleşmesi çerçevesinde Superonline hisselerinin devrinin henüz gerçekleşmediği belirtildi. Açıklamada, ‘‘Sözleşmede hisse devrinin tamamlanması için öngörülen sürenin bir ay daha uzatılması hususunda karşılıklı mutabakat sağlandı’’ denildi. Tüzmen mankenliği sevdi Dalgıçlığı ve yüzücülüğüyle tanınan, daha önce bir deri firmasının reklamlarında da yer alan Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, bu kez gümrük muhafaza personelinin yeni kıyafetlerinin tanıtımında mankenlik yaptı. Tüzmen, Ankara’da, Gümrük Müsteşarlığı’ndaki tanıtımda, gümrüklerin ‘‘genetiğini değiştirirken’’ hem iç görüntü hem de dış görüntü değişiklikleri yaptıklarını söyledi. Bakan Tüzmen, ‘‘Gümrük muhafazanın gümrüklere yakışır, Türkiye’nin 200 milyar dolarlık dış ticaretine yakışır şekilde eski hantal görüntüsünden çıkıp günümüzün moda marka anlayışına uygun hale gelmesi için gümrük muhafaza giysilerini de yeniledik, düzenledik’’ dedi. AVRO BÖLGESİ Dünyada iç turizmin payı büyük, ancak Türkiye bu alanda gelişme kaydedemiyor Enflasyon yüzde 2.5 Ekonomi Servisi Avrupa Birliği’nde (AB), ortak para Avro kullanan ülkelerde temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon, bir önceki aya göre değişmeyerek yüzde 2.5 düzeyinde kaldı. AB’nin istatistik kurumu Eurostat’ın ilk tahminlerine göre Avro bölgesinde enflasyonun mayıs ayında ulaştığı yüzde 2.5 seviyesini aşmaması, Avro’nun da dolara karşı bir miktar değer kazanmasıyla yüksek petrol fiyatlarının enflasyon üzerinde çok fazla etkili olmadığı yönünde yorumlandı. 12 ülkeden oluşan Avro bölgesinde enflasyon mart ayı itibarıyla yüzde 2.2 ve nisan ayı itibarıyla yüzde 2.4 olarak açıklanmış, mayıs ve haziran aylarında ise yüzde 2.5 seviyesinde kalmıştı. Turizmde iç pazar sıkıntısı ? Yurtdışından en çok ziyaretçi çeken Fransa’da seyahat pazarının yüzde 65’ini iç pazar oluşturuyor. Yurtdışına en çok turist gönderen Almanya’da bile iç pazarın payı yüzde 47’yi buluyor. Türkiye’de ise bu oran yüzde 35 düzeyinde. Ekonomi Servisi En çok turist çeken ve en çok turist gönderen ülkeler de dahil, bütün dünyada iç turizmin payının çok yüksek olduğu belirlenirken Türkiye’de iç pazar bir türlü gelişemiyor. Dünyada yurtdışından en çok ziyaretçi çeken Fransa’da seyahat pazarının yüzde 65’ini iç pazar oluşturuyor. Benzer durum İtalya için de geçerli. Yurtdışına en çok turist gönderen Almanya’da bile iç pazarın payı yüzde 47’yi buluyor. Türkiye’de ise iç turizm pazarı, bu yıl yaşanan sıkıntının da etkisiyle yeniden gündemde. Türkiye ve Yunanistan, Avrupa bölgesindeki diğer destinasyonlara göre daha çok dışa bağımlı bir görüntü veriyor. Ekin Grubu Araştırma Birimi, İspanya, İtalya, Fransa, Almanya ve Türkiye’nin turizm alanındaki konumlarını karşılaştırmalı bir çalışmayla inceledi. Tatile çıkan İspanyollar, gecelemelerin yüzde 89’unu, Fransızlar yüzde 81’ini ve İtalyanlar da yüzde 78’ini kendi ülkelerinde gerçekleştiriyor. Bu oranlar Türkiye’de yüzde 35, Yunanistan’da ise yüzde 41 dolaylarında gerçekleşiyor. Dalaman’a 30 milyon dolar ek kredi ANKARA (AA) Dalaman Dış Hatlar Terminali’ndeki yatırımını 150 milyon dolara çıkaran ATM Havaalanı İşletme AŞ, bunun için 30 milyon dolar ek kredi aldı. ATM Havaalanı İşletme AŞ’nin Alman Hypo Vereinsbank (HVB) öncülüğünde DVB ve Vakıfbank konsorsiyumundan sağladığı 30 milyon dolarlık krediye ilişkin anlaşma imzalandı. ATM Havaalanı İşletme AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Arslan, inşaatı 2 yılda tamamlanan ve temmuz ayı başında hizmete alınan yeni Dalaman Havaalanı Dış Hatlar Terminali için daha önce 120 milyon dolar kredi kullandıklarını belirterek ek kredi ile birlikte 150 milyon dolara ulaşan kredinin tamanen proje teminatı ile alındığını söyledi. Arslan, kredinin, ilk 2 yılı ödemesiz olmak üzere 8 yılda geri ödeneceğini kaydetti. 6 AYLIK DIŞ TİCARET Açık 25 milyar dolara yükseldi Ekonomi Servisi İlk altı aya ilişkin dış ticaret verileri, geçen yılın ilk 6 ayına göre dış ticaret açığının yüzde 30.6 artarak 25 milyar 735 milyon dolara çıktığını, ihracatın ithalatı karşılama oranının da yüzde 60.5’e gerilediğini gösterdi. Buna karşılık 6. aya ilişkin veriler, dalgalanma sonrası artan kurların etkisiyle söz konusu bozulmanın bir miktar düzelme eğilimi gösterdiğini ortaya koyuyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı ocakhaziran dönemi dış ticaret istatistiklerine göre, ilk 6 aydaki ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.5 artarak 39 milyar 461 milyon dolara, ithalat yüzde 18.3 artarak 65 milyar 196 milyon dolara çıktı. Geçen haziranda yüzde 60.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 64.3’e yükseldi. Hattat’tan 11 bin kişiye iş olanağı Dört ayrı özelleştirme sonucu aldığı kömür rezervlerini tek tek işletmeye açan Hattat Holding, Batı Karadeniz Enerji Üssü adıyla hizmet verecek tesislerin ikinci ayağından kömür sevkine başlıyor Ekonomi Servisi Hattat Holding, yapacağı iki milyar dolarlık enerji yatırımlarıyla 11 bin kişiye iş olanağı yaratmayı planlıyor. Holdingden yapılan açıklamaya göre, özelleştirmeler sonucu alınan kömür rezervlerinin ikincisini açmaya hazırlanan holding, Batı Karadeniz Enerji Üssü adıyla dört ayrı işletmeyi devreye sokacak. Yapılacak yatırımlarla ilgili bilgi veren Hattat Holding Başkanı Mehmet Hattat, parasal değeri iki milyar doları bulan projelerin, doğrudan 11 bin, dolaylı olarak da 45 bin kişiye istihdam yaratacağını düşündüğünü söyledi. Batı Karadeniz Bölgesi’nde kurulacak enerji üssünün ikinci etabı olan KandilliAlacaağzı’da kömür hazırlama, seri üretim ve ilk kömür sevkıyatının 2 Ağustos Çarşamba günü saat 11.00’de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Mehmet Hilmi Güler’in katılacağı bir törenle başlayacağını söyleyen Hattat, tüm yatırımların tamamlanmasıyla yılda 1.5 milyar dolar ciro ve yaklaşık 5 milyar dolar katma değer beklediklerini dile getirdi. Holding, açılışı yapılacak işletmenin yanı sıra KandilliAlacaağzı İşletmesi kömür üretimi ile 500 milyon ton kömür rezervli Amasra sahasında, yılda 3.5 milyon ton üretim gerçekleştirecek. Hattat Holding ayrıca, Zonguldak taşkömürü havzasında metan gazı sondajı ve bölgede yüksek kalorili ve temiz kömür ile elektrik üreten çevre dostu termik santrallar kurulması işini de yapacak. Batıçim, Limaş için 15 milyon dolar kredi aldı ? Ekonomi Servisi Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii, Limaş Ticari ve İktisadi Bütünlüğü’nün ihale bedeli için 15 milyon dolar kredi aldı. Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii’nden İMKB’ye gönderilen açıklamaya göre, Limaş Ticari ve İktisadi Bütünlüğü ihale bedelinin finansmanı için HSBC Bank ile 15 milyon dolar tutarında ilk yılı geri ödemesiz 3 yıl vadeli kredi sözleşmesi dün imzalandı. Abdi İbrahim’e stratejik ortak Abdi İbrahim İlaç Sanayii, İtalyan RottaPharm ile stratejik ortaklık sözleşmesi imzaladı. Abdi İbrahim İlaç Sanayii’nden yapılan açıklamada, sözleşme kapsamında, RottaPharm’ın dermokozmetik, jinekolojik ve kardiyovasküler gruplarında yer alan toplam 11 ürününün, Abdi İbrahim İlaç Sanayii’nin ürün portföyüne dahil edileceği bildirildi. Abdi İbrahim İlaç Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut, anlaşma ile uluslararası pazarlarda sinerji yaratmayı hedeflediklerini belirtti. Barut, uluslararası işbirliklerinin ilaç sektöründeki güçlerini pekiştireceğini kaydetti. Verilen bilgiye göre, Türkiye pazarında Dona isimli ürünüyle tanınan RottaPharm’ın laboratuvarlarında elde edilmiş 3 bin civarında yeni molekülü ve 290 patenti bulunuyor. Narenciye Ege’yi sevindiriyor Geçen yıllarda üreticinin boynunu büken narenciyede, yeni sezon rekoltesinin yüzde 19’luk artışla 428 bin tona ulaşacağı bildirildi. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, ‘‘Rekolte tespitlerimize göre 2006 yılında verimli bir sezon geçireceğiz. Doğa şartlarında ve döviz kurlarında bir olumsuzluk yaşanmadığı takdirde narenciye ihracatında 500 milyon doları geçeceğimizi düşünüyorum’’ dedi. Aynı zamanda Ege İhracatçı Birlikleri Başkanlar Kurulu Başkanı da olan Türkmenoğlu, Türkiye’nin geçen yıl narenciye ürünleri ihracatından 405 milyon dolarlık döviz girdisi sağladığını bildirdi. Türkmenoğlu, ‘‘2005 yılında 157 bin ton olan Ege Bölgesi portakal rekoltesi bu yıl yüzde 5’lik artışla 164 bin 894 tona çıktı. Bu umut verici’’ dedi. Hırvatistan’ın maması Türkiye’den Yerli kediköpek maması markası Goody, Hırvatistan’a ihraç edilmeye başlandı. Goody mamalarının yurtiçi ve yurtdışında tek dağıtıcısı olan Tropikal AŞ’den yapılan açıklamada, Goody’nin bu gelişme ile dışsatım gerçekleştirdiği ülke sayısının 6’ya ulaştığı bildirildi. Açıklamada, Tropikal AŞ’nin 2006 yılı sonuna kadar 1000 ton ihracat gerçekleştireceği, gelecek yıl 1500 tonun üzerinde ihracat gerçekleştirmeyi hedeflediği belirtildi. Yurtiçinde yüzde 15 pazar payına sahip olan Goody’nin, ihracat yaptığı ülkelerin sayısını arttırarak pazarını Avrupa genelinde daha da genişletmeyi hedeflediğine yer verilen açıklamada, iç pazarda yıl sonunda 4 bin ton satış hedeflendiği kaydedildi. CUMHURİYET 13 K