Katalog

10 TEMMUZ 2006 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr 15 Selim İleri’nin yeni kitabı ‘İstanbul Hatıralar Kolonyası’ ile eski İstanbul’a yolculuk Zamanın yansıları... Benimkisi döngüsel bir yolculuk... Her sabah, yola düştüğümde de hissettiğimdir bu... Bir yere gitmeyi, orada dönedurmayı, derleyip iz bırakanlara bakmayı seviyorum. Kentte yaşama duygusunu pekiştiren mekânlara bağlılık alıp beni kentin gezgini kılıyor. Sabahın erken bir saatinde yola düşüp kentin en eski semtlerinden Kadıköy’e gidiyorum. Sokaklar ıssız, ama birazdan trafik sarmalı başlayacak. Bir cendereye dönüşecek kent. Hiç duraksamadan aracımı açık otoparka bırakıp bankaya doğru yürüdüm. Amacım oradaki işimi bitirip sonra semtin dingin bir çay bahçesinde kahvaltı yapmaktı... İlk adımla ‘‘devlet’’ ile yüzleşince, öfkem kabardı... İğretilik her yerdeydi. Konuşmalarda, bakışlarda, duruşlarda... Sizin, hemen, karşısında yenilmenizi istiyordu... İtaat et... Miskinlik, uyuşukluk, iğretilik silinmemiş... Her yer parıltılı olmuşsa da; insan değişmiyor, öğrenip kendisini geliştirmiyor... Oturup okuyup yazacak bir yer arayışına girmedim. Dilediğimce bir yer çıkmayacaktı nasılsa karşıma... Moda Çay Bahçesi de uzağımda kalıyordu. En iyisi Baylan’a girip o arka bahçede sıcak süt, bir poğaça ile kahvaltı yapmak. Eski İstanbul yolculuğu... OKUMA ÖNERİLERİ * Selim İleri: İstanbul Hatıralar Kolonyası, 2006, 206 s.; İstanbul’un Sandık Odası, 2004, 190 s.; Yıldızlar Altında İstanbul, 2003, 188 s.; Doğan Kitap * Emre Kongar: Tarihimizle Yüzleşmek, 2006, Remzi Kitabevi, 246 s. * Zülfü Livaneli: Leyla’nın Evi, Remzi Kitabevi, 272 s. * Pierre Nora: Hafıza Mekânları, Çev.: Mehmet Emin Özcan, 2006, Dost Kitabevi, 264 s. * Ayda Eraydın (Derl.): Değişen Mekân; Mekânsal Süreçlere İlişkin Tartışma ve Araştırmalara Toplu Bakış: 19232003, 2006, Dost Kitabevi, 486 s. Türkan Saylan ressam Ursula Katipoğlu’na kitabını imzalarken. Türkan Saylan Kuzguncuk’ta ? Kültür Servisi Kuzguncuklular 8 Temmuz Cumartesi günü Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Başkanı Türkan Saylan’ı ağırladı. Kuzguncuklular Derneği’nin düzenlediği söyleşi ve imza gününü bir müzik dinletisi izledi. Kuzguncuk’un birkaç yıldır fidanlık olan ünlü bostanındaki etkinlikte Türkan Saylan, çok sayıda Kuzguncukluyla söyleşerek ‘‘Cumhuriyetin Bireyi Olmak’’, ‘‘At Kız’’, ‘‘Güneş Umuttan Şimdi Doğar’’, ‘‘Yapıcılığın Gücü’’ ve öteki kitaplarını imzaladı. Semt halkının ilgiyle karşıladığı Türkan Saylan, kitaplarının yazılış süreci hakkında bilgi verdi; kendisine sorulan soruları yanıtladı. Birçok Kuzguncuklunun çimenlere oturarak dinlediği söyleşiye semtte yaşayan sanatçılar da katıldılar. Kuzguncuk’ta yaşayan amatör müzisyenlerden kurulu Muhayyer Müzik Topluluğu’nun dinletisinde ise solist soprano Hilda Doster, Türk sanat müziği şarkıları ile Rumeli ve Azeri türküleri söyledi. Selim İleri’nin yeni kitabı İstanbul Hatıralar Kolonyası’na yüzümü dönüp, eski İstanbul yolculuğuna çıkıyorum. Görünen bu iğretiliği silip alıyor İleri’nin yazdıkları. O arka bahçe genişliyor, kent bambaşka bir renge bürünüyor sanki! Selim İleri’deki İstanbul yaşayan bir kenttir. Doğası, geleneksel yaşam özellikleri, sokakları, ev içleri, mutfağı, yazınsal birikimiyle soluk alan bir kent. Bir kente ait olan yazarın gözlemevinden yansıyanlara baktıkça, kenti yazmanın derleyici bakışın ötesinde bir duyarlık gerektirdiğini gözlüyorum. İleri, ‘‘Geçmişte yaşadığımız buydu’’ demenin ötesinde, bir bakışla sizi kuşatıyor. O da şudur: Bir kenti kurup yaşatan kültürün dokusunda insan vardır. Sezgisi, düşüncesi, emeği, yaşadıkları ve paylaştıklarıyla insanın rengi, soluğu kente siner, kentlilik düşüncesini var eder... Onun yazdıklarına biraz da bu gözle bakmak gerekir. Anlattığı, evet, ‘‘öteki İstanbul’’dur; yani yitirdiğimiz... Bir daha ele geçiremeyeceğimiz zamanların İstanbul’u. Bu soluk alma anında Selim İleri’nin yazdıklarıyla baş başa kalmanın bir iyi yanı da şuydu benim için: Kentin eski renklerine dönüp oradan bakarken, başka yazarların yazdığı İstanbul’un silinen yüzüne de kapı aralıyordum. İleri, öylesine bir bellek yolculuğuna çıkarıyordu ki sizi, dönüp kendi çocukluğunuza, okuduklarınıza, sizde iz bırakan mekânlara bakmadan, bunları anımsamadan edemiyordunuz. Onun anlattığı kentten kalan bir mekânda, Baylan’da bir süre daha oturup caddeye çıktım. Yazdıklarının esintisiyle bakışlarımı oyaladım. Gözümde yaşayan İstanbul silinmiş, bir yazarın derleyip anlattığı İstanbul çıkmıştı karşıma. İskeleden gelen esintideki yosun kokusu baygınlık yaratmıyordu, işportacı çığlıkları martıların seslerini bastıramıyordu. Gün iyimserdi bana, gökyüzü açık mı açık, mavi mi maviydi deniz. Vapurların biri gidip biri geliyordu. Yazının aldatıcılığına mı kapılmıştım yoksa? Ah! Ne iyiydi böylesini yaşamak! Bu karmaşa çağında... Bir yazarla yol alınca içiniz açılıyor, iyimserlik gemisiyle yol alıyordunuz... feridun.andac?dunya.com BELLEK KUTUSU ‘‘Hürriyet Gazetesi’nin Pazar ekinde İstanbul yazılarına yeni başlamıştım. Karagümrük’e gitmiştik. Hayallerimde, İstanbul’u semt semt dolaşmak ve yazmak vardı. Yirmi yıl geçmiş olmalı. Geçen zaman eskiden hoşuma giderdi. Acılar törpülenmiş gibi. Sonra sonra ürktüm geçen zamandan. Yitikler devreye girince... Stadyumun orda durduk, otomobilden indik. Soğuk sonbahar gününde Karagümrük enikonu tenhaydı. Cumbalı rumbalı aklımdan Server Bedi’nin romanları geçiyorduözelliklerini, töresini, duygusunu, yeniyle eski arasındaki bocalayışından edindiği yaşama gücünü kaybetmemiş bir Karagümrük az sonra karşımıza çıkacaktı. Böyle düşünmüştüm. Hatırlayışımdaki Karagümrük bakir kalmış bir semtti.’’ Selim İleri ‘Emrah ile Selvihan’ balesi ? ANTALYA (AA) 13. Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Festivali’nin tek Türk yapıtı ‘Emrah ile Selvihan’ önceki gece sanatseverlerle buluştu. Antik Aspendos Tiyatrosu’nda sergilenen yapıtı, Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç da izledi. Çetin Işıközlü’nün bestelediği eserin koreografisini Bolşoy Balesi’nin tanınmış sanatçılarından Yuliana Malkhasyants yaptı. Dekor ve kostüm tasarımları Dimitri Çerbadci’ye, ışık tasarımı Ahmet Defne’ye ait yapıt, İstanbul Devlet Opera ve Balesi sanatçıları tarafından sahneye konuldu. Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, bale yapıtını çok beğendiğini belirtti. Çıplak Ayaklı Diva Bodrum’daydı ? BODRUM (AA) Çıplak Ayaklı Diva Cesaria Evora, önceki gece Bodrum Antik Tiyatro’da konser verdi. ‘Yıldızlı Turkcell Geceleri’ kapsamında konser için Bodrum’a gelen Evora, konser öncesinde basın mensuplarına açıklamalar yaptı. Evora, Türkiye’yi çok sevdiğini belirterek ‘‘Bodrum’da konser vermekten dolayı çok mutluyum. İnsanların ilgisi beni mutlu etti’’ dedi. Konseri, eski Genelkurmay İkinci Başkanı emekli Orgeneral Çevik Bir ve sanatçı Ali Poyrazoğlu’nun da aralarında bulunduğu yaklaşık 2 bin kişi izledi. İsmet Sıral Yaratıcı Müzik Okulu kuruldu. İlk konser ve işlik çalışmaları yapıldı Cazın merkezi İstanbul YILDIZ ÇELİK KOOİMAN Fotoğraf: EMEL KILIÇ Günyol mezarı başında anıldı İstanbul Haber Servisi Usta aydınlanmacı yazarlardan Vedat Günyol, ölümününün 2. yılında Karacaahmet’teki mezarı başında anıldı. Anma etkinliğinde konuşan Günyol’un öğrencilerinden Aydın Ergil, ‘‘Günyol, bizi tanıdığı zaman bize evini, gönlünü, bilincini açtı. Günyol, yaşamı boyunca aydınlanma savaşımı verdi’’ dedi. Ergil, Günyol’un öğrencileri olarak başlattıkları kampanyanın sonucunda Kadıköy’de bir sokağa yazarın isminin verileceğini de duyurdu. Günyol’un manevi oğlu olarak bilinen Hasan Üzey, ‘‘Onunla 1973 Martı’nda tanıştım. Anadolu’dan gelmiştim ve onun yanında bambaşka bir insan oldum’’ diye konuştu. Öğrencisi Kemal Özdemir ise yazar Günyol 1971 yılında Sabahattin Eyuboğlu ve eşi, Azra Erhat ve Yaşar Kemal’in eşiyle birlikte tutuklandığı sırada henüz lise öğrencisi olduğunu ve fişlenme pahasına da olsa öğretmenlerini ziyarete gittiklerini anımsattı. Günyol’un anma etkinliğine, öğrencilerinden Kadir Bakioğlu, Muharrem Semiz, Hidayet Kandas ve dostlarından Esma Nalçakan, Cem Adalı da katıldı. New YorkWoodstock’ta 197184 yılları arasında çalışan, bugünün pek çok önemli müzisyenini yetişteren Creative Music Studio’nun yerine kurulan ISCMS’in açılış etkinliklerinin son konseri 8 Temmuz’da Cemil Topuzlu Açıkhava Sahnesi’ndeydi. Dünyadan ve Türkiye’den müzik ustalarının bir araya gelerek birikimlerini birbirleriyle ve genç yeteneklerle paylaşacakları geniş çaplı, uzun soluklu, uluslararası bir öğrenim ve üretim ortamı yaratmak amacıyla kurulan İsmet Sıral Yaratıcı Müzik Atölyesi’nin (İsmet Sıral Creative Music StudioISCMS) tanıtım konserleri ve işlik çalışmalarıysa 6 7 Temmuz’da Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılmıştı. 6 Temmuz’da Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Salonu’ndaki konserde, CMS’nin kurucusu Karl Berger’in, ‘Karl Berger and Friends’ orkestrası ve konuk olarak da Hintli perküsyoncu Trilok Gurtu vardı. Konserin ikinci bölümünde ise Gurtu ile Mercan Dede Ensemble’yi birbirlerinin parçalarını yorumlarken izledik. 7 Temmuz’da ise Erkan Oğur ve arkadaşlarının yanı sıra, 2003’te yılın müzisyeni seçilen basçı Henry Grimess, piyanist Marilyn Crispell ve usta davulcu Tani Tabbal sahnedeydiler. Creative Music Studio’nun ku rucusu ve usta cazcılarla Anadolu’nun zengin seslerini dünya müziğine taşıyan müzisyenlerin buluştuğu yaratıcı müzik şöleni, 8 Temmuz akşamı, Açıkhava Sahnesi’nde yapıldı. Alto saksofonda Carlos Ward, trompette Graham Haynes, vurmalı çalgılarda Cyro Baptista, basta John Linderg, vokalde Ingrid Sertso ve piyanoda Karl Berger’in yer aldığı orkestra ilk kez neybendirdüzenlemede Mercan Dede, neybağlamazurnada Ömer Faruk Tekbilek, kanunda Göksel Baktagir, klarnettrompette Aykut Sütoğlu, darbukadoholloda Mısırlı Ahmet, utta Yurdal Tokcan, neybağlamada Hacı Ahmet Tekbilek’in yer aldığı orkestra sahneyi paylaşarak birbirlerinin parçalarını yorumladılar. Creative Music Studio’nun (CMS) kapandığı 1984 yılından bu yana, o denli ünlü adı çatısı altında toplayan başka bir yer olamamış. Türkiye’nin ilk caz orkestrası şeflerinden, tenor saksofon, flüt, ney çalan ve CMS’de verdiği ders ve konserlerle dünya çapında iz bırakmış İsmet Sıral’ın (19271987) adıyla kurulan ISCMS, yaratıcı müziğin dünyadaki yeni buluşma noktası olmayı hedefliyor. Amaç; İstanbul’un Avrupa kültür başkenti olacağı 2010’da, dünyadan, Avrupa’dan ve Türkiye’den yüzlerce gencin öğrenim gördüğü 1 aylık bir yaz okuluna dönüşmüş olmak. Caz Festivali’nde bugün ? Cemil Topuzlu Sahnesi’nde 20.00’de Sangan: Charles Lloyd, Zakir Hussain and Eric Harland, ‘Trio Beyond’ Featuring Jack Dejohnette, John Scofield and Larry Goldings’in konseri. (0 212 334 07 00) ? Sepetçiler Kasrı’nda 22.00’de Nils Landgren Funk Unit Plays ABBA’nın konseri. (0 212 334 07 00) CUMHURİYET 15 K