Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 ŞUBAT 2006 PAZAR 6 HABERLER Sektör temsilcileri olumsuz gelişmeler nedeniyle 2006’nın kayıp yıl olacağını belirttiler PAZAR ORHAN BURSALI Turizm alarm veriyor 11 Eylül 2001’de Dünya Ticaret Merkezi kulelerinin yerle bir edildiği saldırıların etkisini üzerinden yeni atabilen turizm, kuş gribi, karikatür gerginliği, Trabzon’da işlenen papaz cinayeti, içki yasakları, İsviçre maçında yaşanan olaylar, Orhan Pamuk davası ve en son Hamas ziyareti gerginliği gibi olayların gölgesinden kurtulmaya çalışıyor. Doğrudan ve dolaylı olarak milyonlarca kişiye istihdam sağlayan ve gıdadan giyime, hediyelik eşyadan inşaata kadar onlarca sektörü sürükleyen turizmde ciddi bir daralma var. İç talebi canlandırmaya çalışan sektör, hükümetten vergi indirimi gibi kolaylıklar bekliyor. Sektör temsilcilerine göre Türkiye bir an önce tanıtım atağına başlarsa bu yılı kurtarabilir. Toplam Yatırımlarda Turizmin Payı (Milyon YTL/%) Yıllar 2002 2003 2004 2005 Turizm Yatırımları 1.689 2.783 1.806 2.942 Toplam Yatırım 15.719 26.171 21.493 24.071 Turizmin Payı 10.7 10.6 8.4 12.2 ‘Elitler’ Nerede? ‘‘Anımsanan, yaşanan tarih’’ içinde bizleri kimler yönetti? Şöyle bir düşünün.. Şüphesiz öncelikle Ankara’daki siyasal iktidarı kastederek bu soruyu yöneltiyorum.. Mesela Mesut Yılmaz ve avanesi... Tansu Çiller ve takımı.. Bir sürü iktidar.. gelip gidenler.. Bakanlık koltuğuna oturmuş birileri.. Arkasında, iyi yaptıkları ile değil de, ülkeye verdikleri zararlarla anılan onlarcatonlarca kişi.. Ve politika deneyimleri yüksek mesela Demirel.. ve tabii ki Ecevit... Şimdi de ‘‘Lan’’ ile konuşan birtakım insanlar Ankara’da bizi yönetiyor.. (Kendi çevresinde ve yönetiminde bu tür hitapta bulunan kişilere kapıyı gösterecek olan, ama Başbakanlık koltuğundaki zatı ‘ratingi yüksek halkça konuşma’ diye öven politik yazılara bakmayın!) İnsanlığın ortak kültüründen nasibine mümkün olan en küçük payı almayı marifet sayan insanların yönetimindeyiz şimdi.. Dikkat edin, belki Ecevit hariç, hepsinin ortak karakteri, bildikleri en önemli ‘‘yönetim biçimi’’, hazinenin talanı üzerinde uzmanlaşmış olmaları. Avanta.. çevresine ve kendisine.. Banka yönetim kurulunda sakalı ve tespihi ile bir yandan pinekler, diğer taraftan zilyetli arsa kapatır (kendi veya başkası adına!) ve avanta peşinde koşarken, birden bakanlık koltuğuna oturmuş adamların yükseldiği ve revaçta olduğu bir ülkede yaşıyoruz.. Başbakan en büyük kankası.. Kişiliği üzerinde kanatlarını germiş.. Belli ki, aynı düşünce ve eylem birliği içinde, namusu gibi koruyor.. Türkiye yine tarihinin en büyük vurgun dönemlerinden birinin içine yuvarlanmakta.. ??? İhale yasasını 6. kez değiştiriyorlar.. rekabet ve dolayısıyla kalite ve fiyat ucuzluğu diye bilinen, kapitalizmin en temel uygulamalarından ve sistemi aslında iyileştiren veya en iyi yönlerinden olan olayı ortadan kaldırmış durumdalar.. AKP teşkilatı bütünüyle apart durumlarında.. İhale avcıları.. Diğer dünyanın yalancılığını, hakiki dünyanın burada, şimdi, bugün yaşamakta olduğumuzu kanıtlayan ‘‘avcı, vurguncu, biriktirici’’ karakterleriyle ve kanıtlarıyla ortalıkta zincir ve dizginlerinden boşanmış durumdalar.. İktidar ve güç paradan geçiyor! Parayı biriktirdin mi her şey için harcar ve her şeyi tabii insanları öncelikle satın alma umudunu beslersin! Yeteneksiz, avantacı taşra, hiç bu kadar mükellef bir donanımla, tam takım ve tek başına, hazine sofrasına oturmamıştı! Yiyin, nasılsa sizden milletin parasını nasıl haksız yere mideye ve cebe indirdiniz diye soracak bir tanrı yok, diye mi düşünüyorsunuz! Veya varsa bile, dinsizlerin imansızların, laik devletin, şeriata karşı olanların iktidarını sıfırlıyorduk, deme şansınız ve kurtulma umudunuz var içinizde! ‘‘Biz güçlenerek tanrı adaletini ve devletini kuracak parayı toparlıyorduk’’ diye yemin edersiniz, üstelik! ??? Nerede elitler.. Hey, yaşıyor musunuz, yoksa bu ülkede yok musunuz! Neredesiniz, darmadağınıksınız, birbirinizi yiyorsunuz, boğazlarınızı sıkıyorsunuz.. Koltuk kavgasındasınız, ilelebet liderlik peşindesiniz.. Meyhanede çayhanedesiniz.. Böyle gelmiş böyle gider diyorsunuz.. Üretici değilsiniz.. Yeterince bilim, fikir üretmiyorsunuz, bu ülke siyasetine ağırlığınızı koymuyorsunuz; bir araya gelmiyor, örgütlenmiyor, ses vermiyorsunuz.. Elitler siyasete! Bu ülkenin iyi bilimcisi, iyi teknoloğu, iyi yöneticisi, iyi ressamı, iyi yazarı, iyi öykücüsü, iyi çizeri, iyi duvarcısı, iyi mimarı, iyi siyasetçisi, iyi ahlakçısı, iyi mühendisi, iyi tornacısı, iyi gazetecisi, iyi düşünürü, iyi felsefecisi.. Geçmişin bütün iyi şeylerinin, uygarlığın her türlü birikimlerinin taşıyıcıları! Hey size sesleniyor bu ülke, duymuyor musunuz?.. Neredesiniz! Siyaset orada, siz neredesiniz! FATMA KOŞAR Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oktay Varlıer: Tanıtıma ağırlık verilmeli oğrudan ve dolaylı olarak milyonlarca kişiye istihdam sağlayan ve gıdadan giyime, hediyelik eşyadan inşaata kadar onlarca sektörü sürükleyen turizmdeki gerileme Türkiye’nin bir an önce tanıtım atağına geçmesini zorunlu kılıyor. Merkez Bankası’na göre 2005’te 15 milyar 280 milyon dolar turizm geliri elde edildi. Bu yıl için de beklentiler olumlu ve bu rakamın çok daha üzerine çıkılabileceği yönündeydi. Ancak sektör kuş gribi, karikatür gerginliği, Trabzon’da işlenen papaz cinayeti, içki yasakları, İsviçre maçında yaşanan olaylar, Orhan Pamuk davası ve en son Hamas ziyareti gerginliği nedeniyle 2006’ya iyi bir başlangıç yapamadı. Kuş gribi nedeniyle Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerinde de daralma yaşayan sektörde Türkiye’de de 2004 ve 2005 kadar büyüme olmayacağı yönündeki beklenti güçlendi. Arayışa giren sektörde, daha önce olduğu gibi bu kez de iç pazar yeniden gündeme geliyor. Türkiye’nin, yurtdışından olduğu kadar iç pazarda da önemli bir potansiyeli var. D ‘Hükümet acilen önlem alsın’ Yaşanan olumsuz gelişmelerden dolayı geçen yılki performansı gösteremeyeceklerini söyleyen TYD Başkanı Oktay Varlıer, futbol şampiyonası nedeniyle Avrupa’dan gelecek turist sayısının beklenenden az olacağını iddia etti. urizm Yatırımcıları Derneği (TYD) Başkanı Oktay Varlıer yaşanan gelişmelerden dolayı geçen yıla oranla rezervasyonların yavaş gittiğine dikkat çekerek tanıtıma ağırlık verilmesi gerektiğini belirtti. Hükümetin de konaklama tesislerinde yüzde 18 olan KDV’yi yüzde 8’e çekme yönünde sözü olduğunu belirten Varlıer, ‘‘İçkide de ÖTV anormal arttı. Geliri döviz, maliyeti ise YTL olan turizmci artık fiyatları daha da aşağı çekemez. Fiyat rekabetinin sonuna gelindi. Önlem alınmak zorunda’’ dedi. 20042005 yılında sektörün ‘‘altın dönemini’’ T yaşadığını belirten Varlıer, ‘‘Yabancı turist sayısı yüzde 2125 arttı. Bu 11 Eylül ve tsunami döneminde ertelenen bir talepti. Bu yıl duraklamaya geçilmesi doğal’’ dedi. Haziran ayında Avrupa Futbol Şampiyonası olduğunu anımsatan Varlıer, bu tarihte Almanya’dan daha önceki yıllara oranla daha az turist geleceğini ifade etti. Rekabet edemeyecek duruma geldiklerini belirten Varlıer, ‘‘Kâr marjı çok azaldı, 2002’den bu yana toplam yüzde 3538 civarında bir enflasyon yaşadık, buna YTL ’nin değerlenmesi ve gelirleri oluşturan dövizdeki gerilemeyi ekledi ğinizde fiyatı daha aşağı çekme şansı kalmıyor’’ dedi. Yaşanan olayların etkilerini turizm sektörünün yoğun olarak hissettiğini kaydeden Varlıer, 2004 ve 2005 yılında hızla gelişen sektörün bu yıl düşüş eğiliminde olacağını söyledi. Türk turizminin rakipleri İspanya ve Yunanistan’da agresif bir tanıtım politikası başladığını kaydeden Varlıer, Türkiye’nin bir an önce tanıtım atağına girmesi gerektiğini söyledi. Varlıer, bu yıl Türkiye’ye 23 milyon turistin geleceğini belirterek Türk turizminin geçen yılki performansı gösteremeyeceğini söyledi. Y CLUB İREMTUR YÖNETİM KURULU BAŞKANI SADETTİN ULUBAY ENİ YILA KÖTÜ BAŞLANGIÇ FİYATLARI DÜŞÜRME PLANI Kuş gribi vakalarının yaygınlaşması ve diğer olumsuz gelişmelerden önce yapılan tahminler, her yıl ortalama yüzde 1011 büyüyen sektörün 2007 yılına kadar 20 milyar dolar gelir getireceğini gösteriyordu. Ancak söz konusu gelişmeler nedeniyle rezervasyonlar durakladı, Ocakşubat döneminde tahmin edilenden yüzde 30 daha az yabancı turist geldi. Turizmciler, kuş gribi vakaları kontrol altına alındığı, yeni bir terör olayı yaşanmadığı halde yine yüzde 10’luk büyümenin tutturulabileceği görüşünü paylaşıyor. Ancak haziran ayında Avrupa Futbol Şampiyonası’nın Almanya’da yapılacağına dikkat çekerek yaz tatili için planlarını şimdiden yapmaya başlayan Avrupalı turistleri caydırabilecek pek çok gelişme olduğuna da dikkat çekiyorlar. Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, kuş gribi vakalarına karşın, 2006’da 26 milyon turist hedeflendiğini ve bunun gerçekleşebileceğini açıklarken Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oktay Varlıer, bu rakamın çok iyimser olduğunu belirtti. ‘‘2006 için 23 milyon turist hedefini yakalamak mümkün’’ diyen Varlıer, hükümeti bir an önce sektöre destek vermeye çağırdı. Yükümüz çok ağır Club İremtur Yönetim Kurulu Başkanı Sadettin Ulubay, Türk turizminin, 2006 yılından itibaren eksiye düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Son 2 yıldır dövizin gerilemesi ve artan maliyetler karşısında otellerin sıkıntı yaşadığına işaret eden Ulubay şunları söyledi: ‘‘Turizm sektörü, sırtındaki yükleri taşıyamaz hale geldi. Bugün Türk otellerinin ortalama yüzde 80’inin kredi borcu var. Borcunu ödemekte zorlanan birçok otelci, otelini kiralamak veya satmak istiyor.” Sektöre getirilen her ilave yükün İtalya, İspanya, Mısır, Yunanistan gibi rakipler karşısında ellerini kollarını bağladığını belirten Sadettin Ulubay, ‘‘Hükümetimiz sektör için gerekli önlemleri almaz ise 2006 yılından itibaren eksiye düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalabiliriz’’ dedi. ‘Her yıl aynı oyun oynanıyor’ ÖZCAN ÖZGÜR / LATİF SANSÜR MUĞLA/KUŞADASI Türk ekonomisinin son yıllarda ihracatla birlikte en çok ‘‘bel bağlanan’’ sektörü turizm, yeni sezona endişeli başladı. Ardı ardına yaşanan olumsuz gelişmeler sektörde sıkıntı yaratırken, Ege’de rezervasyon iptalleri yaşanıyor. Turizmciler, özellikle karikatür krizinin ardından İskandinav ülkelerinden gelen rezervasyon iptalleriyle sarsıldı. Güney Ege Otelciler Birliği (GETOB) Başkanı Cengiz Aygün, ‘‘Aslında her yılki oyunu oynuyorlar. Amaç yatakları ucuza kapatmak. Otel sahiplerine fiyatları düşürün dayatması olduğunu biliyoruz. Bu dayatmalara direnmeliyiz. 23 Mart’ta İsveç Turizm Fuarı’na katılıyoruz. O zaman her şey netleşir’’ dedi. obursali?cumhuriyet.com.tr. T ANITIM ERKEN BAŞLADI Günlerce yabancı basının gündeminde kalan Türkiye’deki kuş gribi vakalarının ardından Romanya, Bulgaristan, İngiltere, Yunanistan ve Rusya, vatandaşlarına ‘‘seyahat uyarısı’’ yapmıştı. Rezervasyonların azalması üzerine iç talebi canlandırmaya çalışan sektör bu yıl Avrupa’da tanıtıma erken başladı. Hükümeti destek vermeye çağıran sektör temsilcilerine göre Türkiye bir an önce tanıtım atağına başlamalı. Bu yıla ilişkin gidişatın seyri netleştikçe sektörde arayışlar yoğunlaştı. Oteller, doğabilecek boşluğu iç pazarı hareketlendirerek dengelemeye çalışıyor. Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, otellerde yüzde 30’luk bir kaybın oluştuğuna dikkat çekti ve son günlerde bir toparlanma olduğuna işaret etti. Yaz aylarında geçen yılki rakamların yakalanabileceğini öngören Bayındır, arayışların yoğunlaştığını da sözlerine ekledi. Turizm Bakanlığı’nın tanıtım ihalesini kazanan Wunderman Reklam Ajansı Başkanı Atilla Aksoy, başta Almanya, Hollanda, İngiltere, İsviçre ve Rusya olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde martta başlaması planlanan kampanyayı gelişen olaylar nedeniyle şubata çektiklerini açıkladı. Söz konusu ülkelerde önde gelen gazete ve dergilerde Türkiye’yi tanıtan yayınlar yapmaya başladıklarını belirten Aksoy, ilk aşamada Türkiye fotoğraflarından yararlanacaklarını, tanıtım filmlerinin ise daha sonra hazırlanacağını duyurmuştu. ÜRGÜP BELEDİYE BAŞKANI ÖDEMİŞ: H ÜKÜMETE ELEŞTİRİ Her kafadan ayrı ses çıktığını ve sektörün moralinin iyiden iyiye bozulduğunu belirten Bodrum Ticaret Odası Meclis Başkanı Zeki Köylü de, Hükümetin harekete geçmemesini eleştirdi. Köylü, ‘‘Yatakları ucuza kapatmak istiyorlar. Yıllardır verilen ödünlerle tur operatörleri iyice şımardılar. Şimdi her olumsuzluğu bahane edip fiyatların aşağı çekilmesini istiyorlar. Turizmci hep kendi başına, desteksiz bırakıldı. KDV, ÖTV, enerji fiyatlarının inmesi gerekiyor. Yoksa 2006 turizmde kayıptır. Korkarım turizmciyi de kaybedeceğiz.’’ Diana Turizm’in Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Tonbul, yurtdışındaki olumsuz yayınların sürmesi durumunda sezonun çok kötü geçeceği uyarısında bulundu. Tonbul, ‘‘Rezervasyonlarda çok iptaller oluyor. Şu anda rezervasyonların en yoğun dönemi olduğu için maalesef broşür satışlarının önemli bir bölümünü kaçırdık. Canımızı sıkan olaylar gelişmeye başladı. Tur operatörleri haziran sonuna kadar kapasite daralmasına gittiler. Haziran sonuna kadar sıkıntı yaşayacağız. Olumsuz yayınlar sürerse ikinci bölümünün de olumsuz etkileneceğinden endişe duyuyorum’’ dedi. Fethiye Otelciler Birliği Başkanı Yavuz Torunoğlu da sektörün morale gereksinim duyduğunu söyledi. Rezervasyonlarda büyük düşüş var NEVŞEHİR (Cumhuriyet) Nevşehir’in ilçesi Ürgüp Belediye Başkanı Bekir Ödemiş, Kapadokya bölgesindeki otellere yapılan rezervasyonlarda geçen yıllara göre büyük düşüş yaşandığına dikkat çekti. Ödemiş, hükümetin kısa vadede acil eylem planı hazırlaması gerektiğini vurguladı. Ödemiş, 1991’deki Körfez krizinde turizm sektörünün büyük yara aldığını, ancak aradan geçen sürede bunu atlatarak belli bir olgunluğa eriştiğini söyledi. Ancak son dönemde yaşanan gelişmeler nedeniyle yeniden bir kriz yaşanmak üzere olunduğuna dikkat çeken Ödemiş, ‘‘Bu aylar rezervasyon ayları. Geçen yıllara göre rezervasyonlarda ciddi düşüş var. Kaygı verici boyutta görünüyor’’ dedi. Ödemiş şöyle konuştu: ‘‘Hükümetin bir an önce, kısa vadede acil eylem planı hazırlaması gerek. Gerekirse dış destek almalılar. Daha önce Mısır böyle bir uygulamaya gitti. Ülkede yaşanan terör olaylarının ardından imajını düzeltmek için bir İngiliz şirketinden yardım aldı. Türkiye’nin de imajını düzeltme çabasına girmesi gerek. Dış politika da turizm sektörünü destekleyecek şekilde yapılmalı.’’ Yerli turistler umut oldu Kaya Grubu, bünyesindeki otellerin hepsinde şu anda ortalama yüzde 2 olan iç pazar payını yüzde 20’ye çıkarma kararı aldığını açıkladı. Kaya Otelleri İcra Kurulu Başkanı Sami Türkay, iç pazara da ağırlık vereceklerini belirterek bunun için İstanbul’da bir merkezi ofis oluşturduklarını; Bursa, Denizli, Eskişehir gibi illere yönelik çalışmalar yaparak güçlü yerel acentelerle çalışacaklarını duyurmuştu. Merkezi Antalya’da bulunan Wing seyahat acentesinin başlattığı, kış sezonunda ucuz fiyatlı tatil kampanyasına, daha sonra aralarında ETS’nin de bulunduğu birkaç iç turizm firması da katıldı. ETS Tur’un Yurtiçi Satış Müdürü Suat Özbek, Turizm Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, daha önce dış pazara sunulan birtakım avantajların yerli turiste de sunulmasıyla pazarda hareketlenme yaratılabileceğini söyledi. Wing Travel Genel Müdürü Şadi Kanat Elibol da iç pazarda artık çok farklı tatil alternatifleri, çok ayrı tatil konseptleri içeren projeleri ile 31 Mart’a kadar devam edecek bir kampanya yürüttüklerini, yaz döneminde de yürütülecek kampanyalar üzerinde çalıştıklarını söyledi. CUMHURİYET 06 K