Katalog

17 ARALIK 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA ORMAN TALANI 9 İstanbul’da Göktürk’ten Bahçeköy’e, Kavacık’tan Sultanbeyli’ye kadar kent ormanları yapılaşma tehdidi altında Lüks konutlar ormanı kemiriyor vakfının son bir yılda yaptığı incelemeler, Acarkent olayı ile gündeme gelen orman yağmasının yeni bir şey olmadığını gösteriyor. İncelemeler, yıllara yayılmış planlı lüks konut işgalinin çoğunlukla yasalara uygun kılıflarla orman alanlarını parçaladığını, yılların emeğiyle oluşturulmuş devlet ormanlarının içine ve bitişiğine yerleştiğini ortaya çıkarıyor. Özesmi, İstanbul’da 239 bin İstanbul Haber Servisi hektar orman alanı TEMA Vakfı’nın son bir yılda bulunduğunu, bu rakamın da gerçekleştirdiği “İstanbul Ormanlarındaki Yapılaşma kentin yüzölçümünün yüzde 44.8’ine karşılık geldiğini Gözlem Tespit Çalışması” söyledi. Özesmi, “İstanbul’da kentin ormanlarında yaşanan en az 10 milyon insan katliam gibi yapılaşmayı yaşadığını varsayarsak kişi fotoğraflarla tek tek gözler başına 239 metrekare yeşil önüne seriyor. Vakfın yetkilileri alan düşer. Bu rakam çok tarafından yapılan inceleme, trajiktir, dahası İstanbul İstanbul ormanlarının yapılaşma Büyükşehir Belediyesi yerleşim ile adeta kemirildiğini, orman sınırlarını ele alarak alanlarının bütünlüğünün hesapladığımızda, kişi başına bozularak ekosistem içerisinde düşen yeşil alan 4.64 yarattığı faydaların sekteye metrekare, yani belki de uğratıldığını, kamu yararı hiçe orman içinde yapılan lüks sayılarak verilen imar izinlerinin konutların tuvaletlerinden bile en az 3040 yıldır binbir daha küçüktür” dedi. zahmetle ve devlet kasasından ayrılan bütçeyle yetiştirilmeye çalışılan ağaçlandırma sahalarını 2B İÇİN ÖNLEM ve orman arazilerini, “lüks konut işgaline” kurban ettiğini TEMA Vakfı, orman talanına yol bir kez daha ortaya koydu. açan diğer önemli bir konunun TEMA ekibinin İstanbul’un da 2B uygulaması olduğuna Avrupa yakasında Göktürk, dikkat çekiyor. Vakfın derlediği Bahçeköy, Zekeriyaköy, bilgilere göre Türkiye’de Uskumruköy, Demirciköy, “orman” sayılan alanların yüzde Anadolu yakasında Kavacık, 80’inin üzerinde bir bölümünün Çavuşbaşı, Sultanbeyli, Alemdağ kadastrosu yapılabildi. Bunların ve Çekmeköy’de yaptığı da büyük bir çoğunluğu sorunlu incelemeler, son günlerde ve yargıda. Geriye kalan ve Acarkent olayı ile gündeme henüz kadastrosu yapılmamış gelen orman yağmasının yeni bir orman alanlarının bir kısmı da şey olmadığını gösteriyor. mevcut yasal düzen içinde İncelemeler, yıllara yayılmış yeniden “2B arazisi” olarak planlı lüks konut işgalinin değerlendirilebilecek. Halen de çoğunlukla yasalara uygun orman arazilerinde 2B sonucunu kılıflarla orman alanlarını doğuracak faaliyetler devam parçaladığını, yılların emeğiyle ediyor. Vakfı, öncelikle 2B oluşturulmuş devlet ormanlarının uygulamalarına dayanak olan içine ve bitişiğine yasal düzenlemeler yerleştiğini ortaya ortadan kaldırılarak çıkarıyor. Çekilen beklentilerin yok fotoğraflarda açıkça edilmesini öneriyor. kimi yerde evlerin 2B uygulamalarında ormanın “içinde” yasada gerekli yapıldığı, sitelere değişiklik yapılarak giden yolların “bilim ve fen “ormanın içinden” bakımından orman geçtiği görülüyor. niteliğini tam Yollar ve evler, olarak kaybetme” ağaçların arasına durumuna açıklık “ustaca” gizlenmiş getiren ölçütler durumda. TEMA arasında; “Orman TEMA Vakfı ekibi, bu çalışma bütünlüğünü Genel Müdürü sırasında “ormanın bozmama, su ve Özesmi, Beykoz içinden geçerek” toprak rejimine ormanlarında ulaştıkları zarar vermeme, yaşanan hukuk inşaatların çevresindeki orman dışı yapılaşmanın kapısındaki ekosistemlerinin binlerce görevliler tarafından tüm öğeleriyle örneğinin daha “ormana” kendisini girmelerinin bulunduğunu yenileyebilme “orman gücüne zarar söyledi. kanunlarıyla” vermeme, engellenmeye ormancılık çalışıldığını anlatıyorlar. TEMA çalışmalarının etkenlik, Vakfı Genel Müdürü Uygar verimlilik ve kârlılık Özesmi, Çevre ve Orman düzeylerini düşürmeme” gibi Bakanı Osman Pepe’nin koşulların da birlikte aranması görevini yerine getirerek Beykoz isteniyor. Vakıf yöneticileri, ormanlarında göz göre göre mevcut anayasal sistemin, yaşanan orman katliamına el Anayasa Mahkemesi’nin bu koyarak konuyu gündeme konudaki kararları ve taşıdığını belirterek “Ancak, ne Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet yazık ki; Beykoz ormanlarında Sezer’in 2 kez iadesindeki yaşanan bu hukuk dışı gerekçeler göz önüne alındığında yapılaşmanın binlerce benzeri 2 B arazilerinin satışının ülke ormanlarımızı tehdit mümkün olmadığına dikkat etmeye devam ediyor” dedi. çekiyorlar. TEMA Vakfı’nın 2B ile ilgili diğer önerileri de şöyle: TUVALETLERİNDEN BİLE “2B nedeniyle orman sınırları DAHA AZ YEŞİL ALAN dışına çıkarılan yerlerde kullanım kadastrosu, henüz TEMA Vakfı’nın orman kadastrosu yapılmamış ormanlarımızın korunmasına olan alanlarda da orman yönelik her türlü girişim ve kadastrosu çalışmaları çalışmalarda her zaman tamamlanmalıdır. 2B bakanlığın yanında olacağını arazilerinin işgalcilerinden ifade eden Özesmi, “Bakan sadece orman köylüsüne tahsis Pepe, doğal varlıklarımızın edilecek olanlar hariç korunması için sahip diğerlerinden hemen ecrimisil olduğumuz yasaları alınmaya başlanmalı ve uygulatarak ve takipçisi olarak böylece işgalcilerin bedelsiz bu katliamın devam etmesini kullanımı önlenmelidir. 2B engellemiştir. Ancak, bu sorun arazilerinde satış kesinlikle yalnızca Beykoz ya da İstanbul düşünülmemelidir. Toplu ormanları ile sınırlı değildir. yerleşim alanı haline Ormanların ne 2B gibi yasal gelmiş/kentleşmiş yerlerdeki kılıflar altında yapılaşmasına insanların sokağa atılması da göz yumarak, ne amacı dışında düşünülmemelidir. Fakat kullanılarak ne de yangınlarla orman içinde münferit veya yok edilmesine izin veremeyiz” siteler halinde yapılaşmalar, diye konuştu. Ormanların iklim mevcut yasalar gereği değişikliğine karşı en büyük kesinlikle yıkılarak orman güvence olduğuna dikkat çeken haline dönüştürülmelidir.” ORMAN KANUNLARI TEMA ekibinin çektiği fotoğraflarda kimi yerde evlerin ormanın “içinde” yapıldığı, sitelere giden yolların “ormanın içinden” geçtiği görülüyor. TEMA ekibi, “ormanın içinden geçerek” ulaştıkları inşaatların kapısındaki görevliler tarafından “ormana” girmelerinin “orman kanunlarıyla” engellenmeye çalışıldığını belirtiyor. A Ö Hamit Ağa Ormanı’nın devletleştirilmesi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşındı İHM’de bir Zekeriyaköy davası... lışmasıyla arazi Hamit Ağa üzerine tapulanmış. Orman vasfından çıkarılarak Hamit Ağa’ya tapulanan arazi, 1945 yılında çıkarılan 4785 sayılı yasa gereğince devletleştirilmiş. Hamit Ağa Özel Ormanı olarak adlandırılan arazi, Hamit Ağa Devlet Ormanı olarak kayda geçirilmiş. Bu tescille birlikte yeniden “orman vasıflı arazi” statüsü kazanmış. Böylece devlet ile Hamit Ağa vârisleri arasında tam 48 yıllık dava da başlamış. Hamit Ağa’nın önce çocukları, ardından da torunları araziyi geri almak için yıllardır dava üstüne dava açıyor. Torunları konuyu 1957 yılında mahkemeye götürmüş. Dava açan 21 vâris 1945 yılındaki devletleştirmeye dayanak olan yasanın 2. maddesindeki “Sahipli fıstık çamı ve aşısız kestane ormanları dava kapsamına giremez” istisnasına dayanarak işlemin hukuksuz olduğunu öne sürmüşler. Yarım asra yakın süren dava, Yargıtay 20. Hukuk Dairesi’nin, yerel mahkemenin “ormanın devlette kalması” yönündeki kararını 1998’de onamasıyla noktalanmış. Hamit Ağa’nın vârisleri, avukatları Meral Umut Akarçay aracılığıyla davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıdılar. AİHM, karar aşamasına gelen 8667 numaralı davada Zekeriyaköy’deki 320 dönümlük orman arazisinin sahibini belirlemek için karar verecek. MİYASE İLKNUR yküsü 1957 yılından bu yana devam eden Zekeriyaköy’deki 320 dönümlük Hamit Ağa Ormanı da mahkemelik. Hamit Ağa Ormanı’nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) giden davasının öyküsü şöyle gelişti: Zekeriyaköy’de 1928 yılında, Kebapçı mevkiindeki 320 dönümlük Kestane Ormanı, 1870’te Arnavutluk göçmeni Hamit Ağa üzerine kaydedilmiş. 21 Haziran 1934’te çıkarılan 2525 sayılı Soyadı Kanunu’ndan önce yapılan kadastro çalışmasından sonra Kestane Ormanı’nın adı, sahibinden esinlenilerek Hamit Ağa Özel Ormanı olarak değiştirlmiş. 29 Haziran 1938’de yapılan ikinci bir kadastro ça BİZİM EVLER KOOPERATİFİ 2B NEDİR? Anayasanın 169. ve 170. maddeleri ile 6831 sayılı Orman Yasası’nın 2. maddesinin “B” bendi uyarınca, “31.12.1981 tarihinden önce orman vasfını bilim ve fen bakımından kaybettiği”, “tarım ve hayvancılıkta kullanılmasında yarar bulunduğu”, “köy, kasaba ve şehir yapılarının toplu halde bulunduğu” saptanan yerler, ormancılık rejimi dışına çıkarılmaktadır. 1974 yılından bu yana yapılagelen bu uygulamalarla artık orman sayılmayan 473 bin hektar alanın değerlendirilmesi gerekmektedir. Devlet kediye ciğer teslim ediyor stanbul’un yapılaşmadan nadiren korunabilmiş ormanları da özel şahıslara kiraya verilerek talana açık hale getiriliyor. Özel ormanları kiralayan şahıslar, Orman Bakanlığı ile yapılan sözleşmelere aykırı olarak kullanıyor. Orman içinde sadece turistik tesis ve sayfiye evi yapılması koşulu getirilen sözleşmelere karşın kiracı konumundaki şirketler, otopark ve villa yaparak ormanı kendi amaçlarına uygun şekilde kullanıyorlar. Ayrıca ormanların ihalesinde yapılan usulsüzlükler de cabası. 1 Haziran 1998 tarihli ihalelerde Fatih ve Mihrabat ormanları turizm sektöründeki şirketler yerine 10 yıllığına inşaatçı şirketlere kiralandı. Kanlıca sırtlarında yer alan Mihrabat Ormanı 1990 yılında tartışmalı bir şekilde halka açıldı. ANAP’lı Ersin Taranoğlu’nun Orman Bakanlığı sırasında Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün itirazlarına karşın İsmet Acar’ın Dost İnşaat Şirketi’ne kiralanan Mihrabat Ormanı’nda asırlık ağaçlar kesilerek işletme binası, kır kahvesi, büfe, yürüyüş parkurları ve oturma yerleri yapıldı. İhale şartnamesine göre Acarlar, ilave olarak bir kır gazinosu, için İ de mini futbol, voleybol, basketbol ve tenis oynanabilecek spor kompleksi, çocuk oyun alanları yapacaktı. GÖZLER İHALELERDE Fatih Ormanı ise yine turizm sektöründe faaliyet göstermeyen Empaş Kimya Sanayi ve Ticaret AŞ’ye kiralandı. Fatih Ormanı’nda da kır gazinosu, büfe, tuvalet, yüzme havuzu ve spor kompleksi yapılacaktı. Yakacık ormanlarında 6 bin 620 dönümlük alan, Aydos ile Yüksel Bağatur ve Asım Selçuk Bağatur’a ait Çamlı Turistik Tesisler Şirketi’ne kiralandı. Şirket bu bölgede 30 ünitelik bungalov kamp alanının yanı sıra yağmur barınağı, spor kompleksi, bisiklet ve koşup arkuru, kır gazinosu ile büfe inşa edecekti. Alemdağ’daki 800 dönümlük Taşdelen piknik alanı Mahmut Aydemir’e kiralanırken Büyükbakkalköy’dea ormanlık alan, Uluslararası Nakliyeciler Derneği’ne (UND) ağaçlar kesilmemek kaydıyla otopark olarak kiraya verildi. Daha önce Milli Savunma Bakanlığı’nın istediği, ancak Orman Bakanlığı’nca verilmesi uygun görülmeyen 1990’da “Bizim Evler Yapı Kooperatifi” adına Zekeriyaköy’de 22 dönümlük arazi alan 15 kişi, 1996’da araziyi ortaklar arasında böldükleri sırada tapu dairesinde daha önce kayıtlarda olmayan bir şerhle karşılaştı. Bir süre sonra arazi sahiplerinin eline Sarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden gelen dava tebligatı ulaştı. Dava, İstanbul Muhakemat Müdürlüğü tarafından açılmıştı. Arazinin “niteliğini yitiren orman alanı” olduğu belirtiliyor ve tapunun Hazine adına tescili isteniyordu. Dava beş yıl sürdü. Mahkeme, arazinin 1988’de Orman Kadastro Komisyonu’nca niteliğini yitirdiği için orman alanı dışına çıkarıldığını belirterek Orman Kanunu uyarınca Hazine’ye devredilmesine karar verdi. Kararı Yargıtay 1. Hukuk Dairesi de onadı. Davalılar Yargıtay’a tashihi karar için yeniden başvurdu. Dosyayı inceleyen 1. Hukuk Dairesi, Bahçeköy Orman Müdürlüğü’nden 1984 tarihinde yapılan sınırlandırma çalışmaları hakkında bilgi istedi. 2002’deki yazıda, dava konusu arazinin 1984’teki çalışmalar kapsamında olmadığı belirtildi. Bunun üzerine yerel mahkemenin kararını bozan Yüksek Mahkeme, bütün tutanakların incelenmesinden sonra kararın verilmesini istedi. Dava yeniden başladı. Ancak mahkeme arazinin ormanla bitişik olduğunu, üzerinde bitki örtüsü bulunduğunu ormanlık alanın ağaçları kesilmeden belirterek bu nedenle orman arazisi olduğu için nasıl otopark olarak kullanılabileceği özel kişiler üzerine tapulanamayacağı yönünsorusu yanıtlanmadı. Kiralama ihalede ilk verdiği kararda direndi. Dosya bu kez Yarsinde usulsüzlükler yapıldığı belirlegıtay Hukuk Genel Kurulu’na gitti. nerek ihaleler iptal edildi. Komisyon Kurulda 10 yargıç direnme kararının onanmaBaşkanlığı’nı emekli olduktan sonra sını isterken 33 yargıç, arazinin orman sınırı Acarlar Şirketi’nde genel müdürlük içinde olup olmadığının net olarak belirlenmeyapan Ahmet Başer’in üstlendiği Mihsini istedi. Hazırlanan bilirkişi raporunda ararabat Ormanı’nın ihalesinde, Acarlar zinin orman alanı içinde olmadığı belirtildi ve Şirketler Grubu’na ait Dost İnşaat Şir1988’deki saptamanın “yanlışlıkla” yapıldığı vurketi’nin bazı evrakının aslı ya da nogulandı. Bu arada Bahçeköy Orman Müdürlüter tasdikli kopyası olması gerekirken ğü, bir yıl önce gönderdiği yazıda “yanlışlık” fotokopilerin kabul edildiği ve 3 yılın yapıldığını öne sürdü. Bunun üzerine ek bilirvergi ortalamasının net olarak belirtilmediği ortaya çıktı. kişi raporu istendi. Üç orman yüksek mühenFatih Ormanı ihalesinde ise Empaş disi tarafından hazırlanan raporda, “Öteden beŞirketi’nin 20 puan alması gerekirken ri devlet ormanı kapsamında olmayan dava 60 yeterlik puanı verildiği ve ihaleye konusu 13 No’lu parselin, 2B uygulamasın45 dakika geç katılmasına karşın ihada yanlışlıkla Hazine adına orman dışına çıleye kabul edildiği belirlendi. Dönekarılmış olması nedeniyle böyle bir tespitin min Orman Bakanı Ersin Taranoğlu söz konusu edilmemesi gerekir” denildi. bu iki ihaleyi askıya aldı. Orman BaSarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, raporkanlığı Milli Parklar ve Av Yaban Haların aksine, arazinin Hazine adına tesciline kayatı Koruma Genel Müdürlüğü tararar verdi. Yargıtay 20. Hukuk Dairesi de karafından Marmara Bölge Müdürlüğü’ne rı onadı. Davalıların düzeltme talebinde bulunbakan adına gönderilen yazı ile şaibemasının ardından bu kez 1984 tutanaklarında li ihaleler iptal edildi. Konu Teftiş arazinin orman sınırları içine alınmadığı vurKurulu’na havale edildi. gulandı. Ancak Yargıtay davaya son noktayı koydu ve tapuların iptali yönündeki yerel mahkeSÜRECEK me kararını onadı. CUMHURİYET 09 K