Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 KASIM 2006 CUMARTESİ 8 HABERLER TBMM raporları ve SPK’nin yasa teklifini dikkate almayan AKP, Cumhurbaşkanı’nın ‘önlem uyarısına’ da kulak asmadı Köşk’ün raporu rafta kaldı AYKUT KÜÇÜKKAYA 2002 yılında ‘‘İslami holdinglere’’ çözüm bulacağını söyleyen AKP iktidarı takıyye yapıyor. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 2003’te hazırladığı yasa teklifini gündeme getirmeyen; Meclis Araştırma Komisyonu’nun yasal zemine altyapı oluşturacak raporunu ve önerilerini dikkate almayan AKP hükümeti, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in talimatıyla 2005’in başında Başbakanlık’a gönderilen Devlet Denetleme Kurulu raporundaki ‘‘gerekli önlemlerin zamanında alınması’’ uyarısını da dikkate almadı. 4 yıldır SPK ile Meclis’in raporlarını ve yasa önerilerini hayata geçiremeyen AKP hükümeti, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) ‘‘yeşil sermaye’’ uyarısıyla ilgili de gerekeni yapmadı. DDK’nin 2005 yılının başında sonuçlandırdığı ve hem SPK’ye hem de Başbakanlık’a gönderdiği raporda, İslami holdingler mercek altına alındı. Cumhurbaşkanlığı DDK’nin, SPK’nin son üç yılını masaya yatırdığı ve 2005 yılında Başbakanlık’a gönderdiği denetleme raporunda yüz binlerce gurbetçinin paralarını buharlaştıran İslami holdinglerle ilgili önemli ayrıntılar yer alıyordu. Raporda, ‘‘Denetimler sırasında, bazı şirketlerin kurula kayıt yükümlülüğüne uymaksızın, çoğunluğu yurtdışında yerleşik vatandaşlardan; hisse senedi, ortaklık belgesi, kira iştirak makbuzu gibi belgeler karşılığında para topladıkları saptanmıştır’’ denildi. Bu kapsamda 67 şirketin denetlendiği, 11 şirketin de denetiminin sürdüğü bilgisine yer verildi. ? Cumhurbaşkanı Sezer, 2005’te gerekli önlemlerin zamanında alınmasını istedi. ? SPK, 2003’te yasa teklifi verdi. ? Meclis Araştırma Komisyonu rapor hazırlayarak yasal zemin için önerilerini sundu. ÖNLEMLER AYLAR ÖNCE TBMM’DE DİLE GETİRİLDİ Erdoğan belgeleri görmezden geliyor ? TBMM İslami Holdingleri Araştırma Komisyonu, aylar önce holding yolsuzluğunun önlenmesi için öneriler getirdi. Holdinglerin ortak yapısı ve para hareketlerinin incelenmesi için tespit komisyonları kurulması, dolandırıcıların yargıdan kaçmasının önlenmesi için zamanaşımı sürelerinin yeniden düzenlenmesi önerilerine, ‘‘Varsa belge, alıp bana getirin’’ diyen Erdoğan aylardır kulak tıkıyor. EMİNE KAPLAN YİMPAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Uyar’a, kendisi ve şirketleri hakkındaki tüm suçlamalara karşın bir türlü dokunulamıyor. Kendi sistemlerini yaratmışlar Yeşil sermayenin Türkiye ve Avrupa’daki işleyişi Cumhurbaşkanlığı DDK raporuna özetle şöyle yansıdı: Çok ortaklı bazı şirketler; kurul kaydına alınmaksızın, karşılıklı güven ve gönüllülük esasına dayalı biçimde tasarruf sahiplerinden para toplamaktadırlar. Bunlara ilişkin bilgiler, paraların toplanması işini düzenleyen şirket yetkililerince tutulup saklanmakta, sermaye piyasalarında veya finans sisteminde geçerli bir kayıt düzenleri olmadığından; ortak sayıları kesin olarak bilinmemekte, malvarlıklarının envanteri çıkarılamamaktadır. Bu tür şirketler, yürürlükteki yasal düzenlemelerin dışında kendi geliştirdikleri ve kurallarını kendilerinin koydukları bir sistem yaratmışlardır. Kuruluş ve yönetimlerine ekonomi dışı etkenlerin egemen olması nedeniyle başarı şansları bulunmayan bu tür ortaklıkların yasalara uygun duruma getirilmeleri için zamanında etkin önlemler alınmamış; başarısızlıklarının yol açtığı güven kaybı sonucu yeni kaynak bulamamaları, batışlarını hızlandırmış; yüksek kazanç payı ve iş beklentisiyle yatırımda bulunan pek çok kişi bu olaylardan zarar görmüştür. Başbakanlık’a öneri Raporun sonuç bölümünde, ‘‘Kurulun, 2499 sayılı Yasa’nın 22/g maddesindeki izleme, yasaklama ve bildirim görevlerini, zamanında ve eksiksiz biçimde yerine getirmesi’’ne atıfta bulunuldu. Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık’a, ‘‘Kurula kayıt yükümlülüğüne uymaksızın halktan para toplayan şirketlerin yakından izlenerek gerekli önlemlerin zamanında alınması’’ sonucuna varıldığını bildirdi. Para trafiği araştırmasında İslamcı finans kuruluşunun hesaplarına para aktarıldığı belirlendi YİMPAŞ’ta Faisal bağlantısı Avukat Candoğan: SPK üstüne düşeni yaptığını kanıtlarsa sorumlu değişir Başbakanlık’a dava yolu MURAT KIŞLALI ? Almanya ve İsviçre, YİMPAŞ’ın hisse satımlarından elde ettiği paraları Faisal Finans Kurumu’na ait bir hesapta topladığını belirledi. İLHAN TAŞCI ANKARA Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) yaptığı 17 suç duyurusu ve Aralık 2003’te hazırladığı yasa teklifine karşın hükümetin yeşil sermaye vurgununu önleyecek yasal düzenlemeyi yapmaması yargıya taşınabilecek. Özelleştirmeleri iptal ettirmesiyle tanınan idari hukuk avukatı Gökhan Candoğan, ‘‘Bir dava açıldığında, SPK kendi üstüne düşeni yaptığını kanıtladığı zaman, elinden geleni yapmayan ve yasayı çıkarmayan Başbakanlık dava konusu yapılabilir’’ diye konuştu. Çukurova Elektrik örneğinde yasayla verilen görevi yapmadığı için SPK ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın sorumlu oldu ğunu anımsatan Candoğan, ‘‘Burada da YİMPAŞ ve diğer şirketlerin yaptığı, SPK Yasası’na aykırı. Kimse SPK’ye tabi olmadan Türkiye’de halka arz yapamaz. İdarenin tazmin sorumluluğu olabilir. Bir dava açıldığında, SPK kendi üstüne düşeni yaptığını kanıtladığı zaman, elinden geleni yapmayan ve yasayı çıkarmayan Başbakanlık olmuş olacak. Tam yargı davası için olan süre şartı da dikkate alınarak üzerinde çalışılıp dava konusu yapılabilir’’ diye konuştu. Candoğan şunları söyledi: ‘‘Sonuçta burada hükümetin yeşil sermayeyi koruduğu çok bariz. Yasayı çıkarmıyor, onun da öte sinde bunlarla yan yana zaten. Burada tabii ki bir art niyet var. Ayrıca Türkiye yolsuzlukla ilgili, bu tür organize suç konularında uluslararası anlaşmalara da imza atmış bir ülke.’’ ANKARA Almanya ve İsviçre, yurtdışında yaşayan yurttaşları dolandırdığı belirtilen YİMPAŞ’a yönelik ‘‘karapara’’ ve ‘‘nitelikli dolandırıcılık’’ soruşturmasında, şirketin topladığı paraları Faisal Finans Kurumu’na ait bir ‘‘havuz’’ hesapta toplandığını belirledi. Faisal Finans hesabındaki paraların çok küçük bölümünün de bir ABD bankası aracılığıyla Yozgat’a gönderildiği anlaşıldı. YİMPAŞ’ın Almanya’da topladığı paraların Faisal Finans’a ait bir banka hesabına aktarıldığı belirlendi. Adli makamlar, ‘‘havuz hesapta’’ top lanan paraların ise bir ABD bankasındaki hesaba aktarıldığı bilgisine ulaştılar. ABD bankasındaki hesaptan da paraların küçük bir bölümünün Yozgat’a gönderildiği anlaşıldı. Yabancı uzmanların araştırma sonuçlarına göre YİMPAŞ Group AG, 1999 yılında 100 bin İsviçre Frankı sermaye ile kuruldu. Ancak, 2001 yılına gelindiğinde şirketin sermayesinin ‘‘115 milyon İsviçre Frankı’’na yükseldiği belirlendi. Almanya’da 110 bin mark sermaye ile kurulan YİMPAŞ Einkauf Import Handels GMBH adlı şirketin sermayesi ise 7 yılda 15 kat artarak, 6 milyon marka yükseldi. ANKARA Binlerce yurttaşın mağdur olduğu yolsuzluk olayını ‘‘YİMPAŞ modası’’ olarak tanımlayan ve ‘‘Varsa belge, alıp bana getirin’’ diyen Başbakan Tayyip Erdoğan, TBMM’nin bu konuda hazırladığı raporu ve günlerdir basında yer alan belgeleri görmezden geliyor. Erdoğan, holdinglerin ortak yapısı ve toplanan paraların izlenebilmesi için ‘‘tespit komisyonları’’ oluşturulması, davaların düşmemesi için zamanaşımı sürelerinin uzatılması yönündeki önerileri dikkate almıyor. Komisyonun bazı saptama ve önerileri şöyleydi: ? Kamu vicdanı, mağduriyetlerin önlenmesi ve gerçek durumun belirlenmesi amacıyla izinsiz halka arz yoluyla fon toplayan şirketlerin ortaklık yapısının en kısa sürede belirlenmesi gerekmektedir. Bu süreçte, ortaklık yapılarının belirlenmesinde ortakların ellerindeki belgeler ve şirketlerin belge ve kayıtları esas alınmalıdır. ? Toplanan paraların gerçek miktarını, şirketlerin ortaklık yapılarını belirlemek amacıyla holding ve şirketlerin her biri için yeterli sayıda üyeden oluşan ‘‘tespit komisyonları’’ kurulmalıdır. CHP’Lİ TAMAYLIGİL: Bu tespit komisyonları SPK’nin talebi, görevli ve yetkili mahkemenin kararıyla kurulmalıdır. Şirket yöneticileri hakkında, tespit komisyonları tarafından talep edilen bilgileri doğru ve tam olarak bildirmelerini sağlamak için ceza yaptırımı uygulanması konusunda düzenleme yaCHP İstanbul Milletvekili Bihlun pılmalıdır. Tamaylıgil, belgeyi dışarıda aramaya ? Geriye dönük ibra edilmiş olsa gerek olmadığını, komisyonun dahi geçmiş yıllarda, şirket ortaklaraporunun belge niteliğinde rına kâr payı adı altında ödemeler yaolduğunu söyledi. Tamaylıgil, ‘‘Bu pıldığı görülmektedir. Bu ödemeleşirketler hakkında davalar var. Bu re temel oluşturan yıllık kârların dadava süreçleri, belge yerine geçmiyor ğıtım miktar ve ilkeleri denetlenmemu? Meclis’te kurulan komisyonun lidir. ortaya koyduğu tespitler ve önerileri ? Kurulan ortaklıklarla, çok büortadayken belge bilgi getirin ne yük boyutlarda izinsiz halka arz fademek?’’ diye konuştu. Araştırma aliyetlerinde bulunulduğu dikkate komisyonu raporlarının yasama alındığında, ceza davalarının etkinçalışmalarının altyapısını liğinin sağlanması ve bu suçlarla oluşturduğunu vurgulayan mücadele için SPK Yasası’nda tanımTamaylıgil, ‘‘Meclis çoğunluğu olan lanan suçlar yeniden yapılandırılbu hükümet, IMF ve AB istediği için malı ve ceza sınırları tekrar gözden istediği yasayı çıkarmıyor mu? geçirilmelidir. Araştırma komisyonunun önerilerini ? Gerek dava ve gerekse hukuk niye yerine getirmiyor? Bunu sormak davalarında sürecin uzunluğu da dikhakkımız değil mi?’’ dedi. kate alınarak zamanaşımı sürelerinin artırılması yönünde düzenlemeler yapılmalıdır. ? Şirketlerin hâkim ortakları, yöneticileri, bunların yakınları ve temsilcilerinin geçersiz danışıklı işlemleri ile üçüncü kişilerin mülkiyetine ve kullanımına geçirilen tüm mal ile hak ve alacakların, seri bir şekilde takibini mümkün kılacak yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Takip ve davalarda ispat külfeti yer değiştirmeli, danışıklı sözleşmeleri yapan kişilerin delillere kolay ulaşması ve karartması mümkün bulunduğundan bu şahıslara yükletilmelidir. ? İzinsiz halka arz sürecine, genelinde geniş bir kuralsızlık ve hukuka aykırılık ortamı hâkim olduğu görülmektedir. Bu nedenlerle bu sürece dahil olan tüm şirket sorumlularının nitelikli dolandırıcılık olarak tanımlanabilecek ilişkiler içine dahi girdiklerine ilişkin çok ciddi şüpheler uyanmıştır. Bu kapsamda, ilgili cumhuriyet başsavcılıklarınca gereğinin takdir ve ifası için Adalet Bakanlığı’na raporun bir örneği gönderilmelidir. (Rapor, TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmelerin ardından bakanlığa gönderildi). Belge getirin ne demek? CHP Milletvekili Ersin zamanaşımına dikkat çekti: Çiçek manevi sanık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP İzmir Milletvekili Ahmet Ersin, ‘‘Adalet Bakanı Cemil Çiçek ve diğer bakanların YİMPAŞ dosyasının manevi sanıkları olduğunu’’ söyledi. Ersin, YİMPAŞ’ta yaşanan gelişmelerin yargıda zamanaşımı sorununu yeniden gündeme taşıdığına dikkat çekerken de ‘‘20002005 yılları arasında 700 bini aşkın sanığın davasının zamanaşımı nedeniyle düştüğünü’’ vurguladı. Ersin, dün parlamentoda düzenlediği basın toplantısında, Adalet Bakanı Çiçek’in Dursun Uyar’ın Türkiye’de yargılanması için dosyaları istediğini, ancak Almanya’nın bunu yapmadığını anlattı. Ersin, ‘‘Almanya bu koşullarda dosyaları gönderir mi? Demek ki Almanya Türk yargısına AKP’nin sıyrılma çabası Emniyete İsviçre’den bilgi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) AKP iktidarı, birçok milletvekili ve partilinin geçmişte yakın ilişki kurduğu YİMPAŞ’la ilgili skandalı üzerinden atmaya çalışıyor. Başta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere bazı partililer, AKP Kahramanmaraş Milletvekili Fatih Arıkan’ın geçmişte para topladığını itiraf ettiği holdingi tefecilikle suçlamaya başladı. Meclis İslami Holdingleri Araştırma Komisyonu’nun AKP’li Başkanı Talat Karapınar, bir televizyon kanalında, bir holdinge yüksek faiz karşılığı para veren, ancak parasını geri alamayan Muhammet Demirci’yi ‘‘tefecilikle’’ suçladı. Karapınar, ‘‘Bunun adı mağduriyet değil, tefeciliktir. Demirci’nin yaptığı tefecilikten başka bir şey değildir’’ dedi. Başbakan Erdoğan da partisinin il başkanları toplantısında holdinge aynı suçlamayı yöneltti. CHP Genel Sekreter Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ise ‘‘Başbakan’ın medyaya çatmasına gerek yok, çağırsa milletvekili bütün bu olayları kendisine anlatır ve bunun gibi 10 vekil daha çıkar. Çünkü hepsi biliyor’’ dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Emniyet Genel Müdürlüğü Sözcüsü İsmail Çalışkan, haftalık basın bilgilendirme toplantısında, YİMPAŞ ile ilgili yürütülen soruşturmalar kapsamında, İsviçre makamlarından bu şirketten başka yerlere de para aktarıldığına ilişkin belge istenildiğini kaydetti. Belgelerin savcılığa aktarıldığını ve savcılığın konuya ilişkin inceleme başlattığını belirten Çalışkan, bu tip suçlarda projeli çalışmalar yürütüldüğüne işaret etti. Edirne Emniyet Müdürü Hanefi Avcı’nın Kaçakçılık ve Organize Suçlar Daire Başkanlığı görevinden YİMPAŞ soruşturması kapsamında alınıp alınmadığının sorulması üzerine Çalışkan, ‘‘Hayır, atamaların ne şekilde yapıldığını biliyorsunuz’’ dedi. Dursun Uyar’ın katıldığı cenazede gözaltına alınmadığına ilişkin sorular üzerine Çalışkan, polisin suçüstü halleri ve gecikmesinde sakınca bulunan haller dışında kendiliğinden yakalama yapamadığını söyledi. Çalışkan, Dışişleri Bakanı Gül’ün Duyar konusunda emniyeti suçladığı iddialarına karşılık olarak da ‘‘Sayın Gül’ün onu kastettiğini düşünmüyorum’’ dedi. güvenmiyor. Bakanlar arama kararı varken YİMPAŞ’ın açılışlarına katılırken ve YİMPAŞ’ın TBMM’de kolları olduğu bilinirken Almanya hiç dosyaları gönderir mi? Adalet Bakanı ve diğer bakanlar bu dosyaların manevi sanığıyken nasıl bunları göndersin?’’ açıklamasını yaptı. YİMPAŞ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Dursun Uyar’la ilgili tartışmaların yargıda zamanaşımı sorununu yeniden gündeme getirdiğine dikkat çeken Ersin, zamanaşımının ‘‘örtülü affa’’ dönüştüğünü vurguladı. Ersin, zamanaşımı nedeniyle düşen davalar hakkında şu bilgileri verdi: ‘‘...Yaptığım araştırmalar sonucu, ceza mahkemelerinde sadece zamanaşımı nedeniyle davası düşen sanık sayısı 600 binin üzerindedir. 2005 yılını eklersek, bu sayı 700 binin üzerindedir.” CUMHURİYET 08 K