Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 KASIM 2006 CUMARTESİ 10 DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr Riga Doruğu öncesi ek asker talebini yineleyen ittifak yetkilileri: Başarısızlık NATO’nun sonu olabilir NATO’nun Afganistan sıkıntısı ELÇİN POYRAZLAR BRÜKSEL NATO siyasi ve askeri dönüşüm sürecine yönelik hazırladığı yeni bir belgeyle güvenlik konusunda yeni roller hedefliyor. NATO’nun 2829 Kasım tarihlerinde yapılacak Riga Doruğu’nda onaylanarak kamuoyuna açıklanması beklenen “Kapsamlı Siyasi Yönerge” belgesinde “değişken güvenlik ortamında yeni tehditlerle mücadele edebilmesi için NATO’nun daha etkin hale getirilmesi” öngörülüyor. ? İttifakın başarısızlığa uğramasının ciddi sonuçları olacağı vurgulanıyor. NATO Genel Sekreteri de, “Afganistan’da sahip olduğumuz güçten memnun değiliz. İsmini vermek istemediğim bazı ülkeler daha fazla şey yapmak zorundalar. Kısıtlamaları kaldırmak, asker göndermekten daha önemli” diyor. NATO’nun süregelen “dönüşümüne” yönelik 15 yıl içinde yeni mücadele alanlarının belirlendiği belge, terorizmle mücadele, kitle imha silahlarına karşı savunma kapasitelerinin geliştirilmesi, siber saldırılara karşı savunmanın yanı sıra kriz ve felaket bölgelerinde insani yardım ve kalkınma gibi hedefleri de içeriyor. NATO’nun 1999’da yayımlanan Stratejik Konsept belgesinin ardından ikinci en önemli belge olma özelliğini taşıyan Kapsamlı Siyasi Yönerge belgesiyle NATO’nun Afganistan gibi uzak bölgelerdeki görevlerinde etkinliğinin artırılması hedefleniyor. Riga Doruğu’nda ana gündem maddesini de Afganistan oluşturacak. Afganistan’daki NATO gücü komutanı general James Jones eylül ayında ülkede güvenliğin sağlanması konusunda 33 bin askerlik NATO gücünün yetersiz kaldığını bildirmişti. Diplomatik kaynaklar, NATO’nun 2007 yılı da zorlu geçecek NATO, üye ülkelerin Afganistan’a daha fazla asker katkısında bulunmasını isterken Taliban da giderek güçleniyor. ABD’nin Afganistan Büyükelçisi Ronald Neumann, ülkeye ilişkin olarak hazırladığı raporunda, 2007 yılının da 2006 kadar kanlı olacağı tahmininde bulundu. Bu yıl Afganistan’daki çatışmalarda 120 yabancı asker öldü. Şiddetin pençesindeki Afganistan’ın bir diğer sorunu da yoksulluk. Ülkede yüz binlerce çocuk, ailelerine katkıda bulunmak için ağır işlerde çalışmak zorunda kalıyor. (Fotoğraf: REUTERS) ilk bölge dışı operasyonunda başarısızlığa uğramasının ciddi sonuçları olacağına dikkat çektiler. Afganistan’da adalet ve polis sisteminin geliştirilmesi, ekonomik ve siyasi alanda ilerleme sağlanması gerektiğine dikkat çeken diplomatlar, bunların yalnızca askeri operasyonla başarılamayacağına işaret ettiler. NATO’nun Afganistan’da diğer uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde başarıya ulaşmasının önemine değinen NATO yetkilileri, “Aksi takdirde bu NATO’nun sonu olabilir” şeklinde konuştular. Ancak Riga’da ek asker isteği konusunda güçlü bir metnin çıkması beklenmiyor. NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, doruk öncesinde İspanyol El Pais gazetesine verdiği demeçte, ittifakın Afganistan için daha çok asker isteğini yineledi. “Afganistan’da sahip olduğumuz güçten memnun değiliz. İsmini vermek istemediğim bazı ülkeler daha fazla şey yapmak zorundalar. Kısıtlamaları ortadan kaldırmak, asker göndermekten daha fazla önemli” diyen NATO Genel Sekreteri ayrıca, Afganistan’ın yeniden Talibanların eline geçmesinin, “terorizmin tekrar kapıya dayanması” anlamına geleceğini söyledi. Genel Sekreter söyleşide, “NATO’yu küresel jandarma haline dönüştürmek hata olur” ifadesini de kullandı. ‘Zehirlenen’ Litvinenko, dün Londra’da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. (AFP) Polis radyoaktif kalıntı arıyor LONDRA (Ajanslar) İngiltere’nin başkenti Londra’da 3 hafta önce zehirlendiği tahmin edilen eski KGB ajanı Aleksander Litvinenko, önceki gece tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Londra’daki University College Hastanesi sözcüsü, Litvinenko’nun ölüm nedenini halen belirleyemediklerini söylerken İçişleri Bakanlığı, uzmanlardan Litvinenko’nun cesedinde radyoaktif madde kalıntısı aramalarını istedi. Bakanlık açıklamasında, “Polis, Litvinenko’nun ölümünü soruşturuyor. Bu ölümün, vücudundaki radyoaktif madde kalıntısıyla bağlantılı olduğuna inanılıyor” ifadesi kullanıldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e muhalifliğiyle tanınan Litvinenko’nun zehirlendiği gün görüştüğü gazeteci, Rusya’da geçen ay öldürülen muhalif gazeteci Anna Politkovskaya’nın ölümünü konuştuklarını söylemişti. Putin’e suçlama Litvinenko ölmeden önAjanın babası ce Kremlin’in kendisini ölWalter Litvinenko. dürmeye çalıştığını söylemişti. Litvinenko’nun sinema yapımcısı arkadaşı Andrey Nekrasov, Independent gazetesine yaptığı açıklamada, Litvinenko’nun, Rus yönetimini suçlarken, “Beni öldürebilirler, ama hepimizi yok edemeyecekler” dediğini söyledi. Nekrasov, Litvinenko’nun, “Devlet bir seri katile dönüştü. Ellerindeki listede bulunan bütün isimleri teker teker temizliyorlar. Yakında yeni isimler de bu listeye eklenecek” dediğini bildirdi. Litvinenko, ölümünün ardından ortaya çıkan 21 Kasım tarihli bir mektupla da Putin’i kastederek “Sadece bana yaptıkların için değil, aziz Rusya ve insanları için, Tanrı seni affetsin” diyor. Kremlin iddiaları saçmalık olarak değerlendirmişti. Doruğa Erdoğan katılacak İspanyol ABC gazetesi, dorukta Medeniyetler İttifakı projesinin de ele alınacağını yazdı. Diplomatik kaynaklar, liderlerin bu konuda “özel bir heyecan” duymadıklarını, ancak sonuç metninde Medeniyetler İttifakı’nı destekleyen bir ibarenin olacağını kaydetti. Türkiye’yi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil edeceği dorukta ittifakın stratejik ortaklıklarının yanı sıra Darfur, Kosova, Akdeniz ve Irak’taki görevlerinin de ele alınması bekleniyor. ‘Türkiye ve Rusya AB’ye meydan okuyor’ BRÜKSEL (Cumhuriyet) Fransız Le Monde gazetesi Türkiye ve Rusya’nın AB’ye meydan okuduğunu öne sürdü. Thomas Ferenczi imzalı köşe yazısında, AB’nin Türkiye ile Kıbrıs, Rusya ile ise enerji sorunu yaşadığına dikkat çekilerek iki ülkenin bu sorunlarda kıpırdamadığı görüşü iletildi. AB’nin, doğusundaki iki komşu Türkiye ve Rusya ile “zor” ilişkilerinin olduğunu belirten makalede, bu tür bir “çifte meydan okumanın” AB’nin inandı rıcılığının sorgulanmasına neden olduğu ve çıkarlarını savunmaktan vazgeçmeyen bu iki güçle AB arasındaki ilişkilerin yıprandığı savunuldu. Türkiye ile Rusya’nın pek çok ortak noktası olduğunun iletildiği yazıda, her iki ülkenin Avrupalı kimliği konusunda tereddütlerinin bulunduğunu, bu kimliğin modern çevrelerce benimsenirken gelenekçiler tarafından reddedildiğini kaydetti. Le Monde, İngiltere’deki Avrupa Reform Merkezi Direktörü Charles Grant’in Türkiye ve Rusya’da “aşırı, savunmada ve zaman zaman paranoyak” bir milliyetçiliğin bulunduğu değerlendirmesine yer verdikten sonra her iki ülkede “etnik azınlıklar”ın haklarının kısıtlandığını öne sürdü. İki ülkenin ayrıca AB’nin karşısında ittifak kurmaya tereddüt göstermediğini savunan gazete, Türkiye ile Rusya arasındaki yakınlaşmanın, bu ülkelerde diyaloğu kolaylaştırmayan Avrupa karşıtı eğilimin arttığı bir döneme rastladığına dikkat çekti. CUMHURİYET 10 K