Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 KASIM 2006 PERŞEMBE 10 El Cezire’de İngilizce yayın ? DUBAİ (AA) Katar televizyonu El Cezire, İngilizce yayınına başladı. “El Cezireİngilizce”, dün yerel saatle 15.00’te (TSİ 14.00), kanalın başkent Doha’daki merkezinden ilk yayınını yaptı. Ekranda beliren bir saatin ardından, aralarında 11 Eylül saldırıları ve Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin’in yakalanışının da bulunduğu, geçen on yılın güncel olaylarından derlenen görüntüler aktarıldı. Kanal, İngilizce yayınların Asya, Afrika ve Avrupa’da 80 milyon konutta izlenebileceğini açıklamıştı. DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr KKTC Cumhurbaşkanı Talat ve Dışişleri Bakanı Gül, Lefkoşa’da aynı mesajı verdi: Orgeneral Başbuğ: AB tarafsız kalamıyor Dış Haberler Servisi Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Kıbrıslı Türklere verdiği sözleri unutan Avrupa Birliği’nin (AB) inanılırlığının, güvenilirliğinin ve saygınlığının giderek yok olduğunu söyledi. Gül, dün KKTC’nin 23. kuruluş yıldönümü kutlamalarına katılmak üzere Lefkoşa’ya gitti. Gül, Dr. Fazıl Küçük Bulvarı’ndaki törende yaptığı konuşmada, verilen sözleri unutmadıklarını vurgulayarak Kıbrıs’ta barışın ve istikrarın temelinde KKTC’nin ekonomik ve sosyal bakımdan güçlenmesinin yattığına inandıklarını vurguladı. ‘Şantajlar değiştirmez’ Gül, ‘‘Kıbrıs sorunuyla Türkiye’nin AB üyeliği arasında bağlantı kurulması kesinlikle yanlış bir hesaptır. Kıbrıs sorunu Türkiye’nin AB’ye katılım sürecine karşı kullanılmamalıdır’’ diyerek bu yanlışta ısrar edenlerin, bu yolun çıkmaz yol olduğunu anlaması ve Türkiye’nin politika KTC’nin 23. kuruluş yıldönümü kutlamalarında konuşan Gül, verdiği sözleri tutmayan AB’nin inanılırlığını yitirdiğini söyledi. Talat da ‘‘AB faktörünü, Kıbrıslı Türklerin de üyeliğini sağlayarak tarafsız hale getirinceye kadar çözüm çabalarından uzak tutmalıyız’’ dedi. larının şantajlarla değişmeyeceğini bilmesi gerektiğini söyledi. AB’nin 24 Nisan referandumlarından sonra aldığı bütün kararların zihinlerinde olduğunu, AB Komisyonu’nun 26 Nisan 2004’te Kıbrıslı Türklere uygulanan izolasyonların kaldırılması yönünde karar aldığını, ancak bunların hâlâ yürürlüğe girmediğini ifade eden Gül, AB’nin bütün inanılırlığını ve güvenilirliğini kaybetmekte olduğunu söyledi. Gül, KKTC’ye gitmeden önce Ankara Esenboğa Havalimanı’nda yaptığı konuşmada da AB’nin Kıbrıs konusunda istese K (Fotoğraf: AP) de yapısı gereği tarafsız olamadığını belirterek bu nedenle bu gerçeği ve neleri çözüp neleri çözemeyeceğini iyi bilmesi gerektiğini kaydetti. KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat da törendeki konuşmasında, Kıbrıslı Türklerle güç bölüşümünü reddeden Rum ta rafına izolasyonların kaldırılması için verecekleri bir şey olmadığını ifade ederek Maraş’ın, Annan Planı’nı reddeden Rum lider Tasos Papadopulos’a verecekleri bir hediye ya da sus payı olamayacağını söyledi. Talat, Maraş veya bütünlüklü çözümün diğer unsurlarının, ancak BM çatısı altında ve bütünlüklü çözüm maksatlarıyla ele alınabileceğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Talat, ‘‘değişik zamanlarda Maraş ile ilgili önerilerin KKTC tarafından ele alınmış olmasının, ekonomik izolasyonların kaldırılması sözünün yerine getirilmesinde pazarlık konusu yapılabileceği anlamına da gelmediğini’’ söyledi. Talat AB’nin, Rum tarafının üye olmasıyla birlikte ve eski üye Yunanistan’la koşulsuz dayanışmasının varlığı nedeniyle tarafsız olamadığını söyledi. Paris’le ilişkiler askıya alındı ? Ermeni soykırımı iddiasını tanımayanlara ceza öngören tasarıyı meclisinden geçiren Fransa’ya tepki olarak askeri ilişkiler askıya alındı. Kara Kuvvetleri Komutanı Başbuğ, ‘‘Fransa ile şu anda hiçbir ilişkimiz yok” dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ, Fransa Ulusal Meclisi’nin Ermeni soykırımı iddialarını tanımayanları cezalandıran yasa tasarısını onaylamasına tepki olarak, Fransa ile tüm askeri ilişkilerin askıya alındığını söyledi. KKTC’nin kuruluş yıldönümü dün akşam Sheraton Otel’de düzenlenen resepsiyonla kutlandı. Resepsiyona Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Enerji Bakanı Hilmi Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Başbuğ, Hava Kuvvetleri Komutanı Faruk Cömert ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı. Resepsiyonda, KKTC’yi tanımayan Ukrayna ve Azerbaycan temsilcilerinin de bulunması dikkat çekti. Resepsiyonda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ, Fransa ile tüm askeri ilişkilerin askıya alındığını söyledi. Başbuğ, ‘‘Fransa ile şu anda hiçbir ilişkimiz yok. Tüm ilişkilerimiz askıya alındı’’ diye konuştu. İlker Başbuğ, bir gazetecinin alınan önlemlerin kapsamını biraz daha açmasını istemesi üzerine, örnek olarak ‘‘Fransa ile yüksek düzeyli ziyaretler vardı, yapılmıyor’’ dedi. Hava Kuvvetleri Komutanı Cömert de, Yunanistan ile ilişkilerin sorulması üzerine, ‘‘Geçen yıl Yunanistan Hava Kuvvetleri Komutanı’nı davet ettim. Ama davetime icabet etmediler. Sanırım, politikalar etkili oluyor’’ ifadesini kullandı. Resepsiyonda konuşan Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de KKTC’nin, Kıbrıs’ın ‘‘öbür tarafından’’ çok daha demokratik olduğunu söyledi. Resepsiyonda soruları yanıtlayan Adalet Bakanı Cemil Çiçek, AB’nin değiştirilmesi ya da kaldırılmasını ısrarla istediği TCY’nin 301. maddesiyle ilgili olarak, görüş sunmaları beklenen sivil toplum kuruluşlarından kendilerine bir öneri gelmediğini söyledi. Çiçek, 301. madde konusunda medyanın da farklı görüşleri bulunduğunu belirtti. Talat, albayı alkışlamadı Dan Halutz için istifa çağrıları ? KUDÜS (AA) İsrail’de, Lübnan savaşının üzerinden yaklaşık 3 ay geçmesine karşın Genelkurmay Başkanı Dan Halutz, ordunun savaştaki başarısızlıklarının sorumlusu olarak yeniden eleştiri oklarının hedefinde yer aldı. İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in, Washington’dan Halutz’a arka çıkmasına rağmen Halutz’un istifasını isteyenlerin sayısı giderek artıyor. İsrail’in savaşa katılan yedek subay ve askerleri Dan Halutz’a bir mektup göndererek istifa çağrılarını yinelediler. Yediot Ahronoth gazetesinin yaptığı ankette, İsraillilerin yüzde 71’inin Halutz’un istifa etmesi görüşünde olduğu ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Sezer, KKTC Cumhurbaşkanı Talat’a mesaj gönderdi ‘KKTC çözümün eşit ortağı olmalı’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Kıbrıs’ta iki halkın barış ve güvenlik içinde var olmalarının, KKTC’nin çözümün eşit ortağı olarak kabul edilmesi koşuluna bağlı olduğunu vurguladı. Sezer, ‘‘Türk tarafı, hakça ve yaşayabilir bir çözümden yanadır. Bu amaçla üzerine düşeni yapmıştır. Uluslararası toplumun bu çabaların anlamını bilerek, uygulanan haksız yalıtma ve kısıtlamalara son vermesini beklemekteyiz’’ dedi. Sezer, KKTC’nin kuruluşunun 23. yıldönümü dolayısıyla KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’a, kuruluş kutlamaları için yavru vatana giden Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Kemal Nehrozoğlu aracılığıyla bir mesaj gönderdi. Sezer mesajında şunları iletti: ‘‘Ada’daki iki halkın barış ve güvenlik içinde Talat’ın, KKTC’nin 23. kuruluş yıldönümü törenlerinde eşi Oya Talat’ın uyarısına karşın Kurmay Albay Ercan Bağırsakçıoğlu’nun yaptığı konuşmayı alkışlamaması dikkat çekti. Törenlerde bir konuşma yapan Bağırsakçıoğlu, ‘‘Ne mutlu bayrağı daima yüksekte tutanlara, ne mutlu Kuzey Kıbvar olmaları, KKTC’nin çözümün eşit rıs Türk Cumhuriyeti’ni ortağı olarak kabul edilmesi koşuluna kuran ve yaşatanlara, ne bağlıdır... Türkiye Cumhuriyeti, geçmişte mutlu Türk’üm diyene’’ olduğu gibi gelecekte de Kıbrıs Türk dedi. Konuşma protokoldehalkına verdiği her türlü desteği kiler tarafından alkışlanırsürdürecektir... Türkiye, Ada’da barış ve ken Talat alkışlamadı. Eşi istikrarın güvencesi olmayı sürdürecektir. Oya Talat tarafından uyarılan Cumhurbaşkanı Talat, KKTC çağdaş ve demokratik değerlere buna karşın Bağırsakçıoğbağlı bir hukuk devleti olarak Kıbrıs lu’nu alkışlamadı. Türkü’nün güvencesidir.’’ OSMANLI TAPU ARŞİVLERİNİN AÇIKLANMASI AB bilgi isteyecek BRÜKSEL (AA) Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce yürütülen ve Osmanlı tapu arşivlerinin Türkçeleştirilerek bilgisayar ortamına aktarılmasını öngören Tapu Arşiv Otomasyonu Projesi’nin (TARBİS) ‘‘etnik ve siyasi istismara malzeme olabileceği’’ uyarısıyla ilgili Türkiye’den açıklama isteyeceğini bildirdi. Sol gruptan İsveçli Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi Jens Holm’ün konuyla ilgili yazılı soru önergesini yanıtlayan Rehn, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü projenin Osmanlı dönemindeki tapu kayıtlarının sayısal ortama aktarılarak depolanmasının ve kamu kurumlarının bunlara daha kolay ulaşmasının amaçladığından haberdar olduğunu kaydetti. Basında yer alan haberlerde, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün projeyle ilgili MGK’nin görüşünü sorması üzerine ‘‘Osmanlı dönemindeki tapu kayıtlarına erişimin kısıtlanması’’ uyarısı yapıldığı bildirildi. Tuğgeneral Tayyar Elmas’ın yanıtında, bu tür belgelerin ‘‘etnik ve siyasi amaçlar, sözde soykırım iddiaları ve Osmanlı dönemindeki vakıfların mülkleri’’ çerçevesinde kullanılabileceğinin ifade edildiğini kaydeden Rehn, katılım ortaklığı belgesinde kısa vadeli öncelikler arasında yer aldığı şekilde şeffaflığın Türkiye’de kamu yönetimi reformu için hayati önemde olduğunu belirtti. Rehn, ‘‘AB Komisyonu, bu konuda Türkiye’den açıklama isteyecek’’ dedi. Kuril Adaları’nda şiddetli deprem ? Dış Haberler Servisi Japonya’nın kuzeyindeki Rusya’ya bağlı Kuril Adaları’nda dün 8.1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Japon meteoroloji kurumu JMA, şiddetli depremin ardından yaklaşık 2 metre yüksekliğinde tsunami beklediklerini duyurdu. Ancak tsunami uyarısı yapılan Hokkaido Adası’ndaki Nemuro limanına ulaşan ilk deprem dalgalarının 40 santimetre civarında olduğu belirtildi. Filistinli örgütlerden geçen hafta İsrail’in 19 sivilin ölümüyle sonuçlanan Beyt Hanun saldırısına misilleme geldi. Sderot kentine düzenlenen roket saldırısında bir kadın öldü, bir kişi de ağır yaralandı. İsrail ordusu geçen yıl temmuzdan bu yana ilk kez ülkede bir İsraillinin Filistinlilerce düzenlenen roket saldırısında öldüğünü açıkladı. Saldırının sorumluluğunu hem Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları hem de İslami Cihad örgütü üstlendi. İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz, saldırıyı düzenleyenlere “ağır bir bedel ödetme” tehdidinde bulundu. (Fotoğraf: REUTERS) İsrail bedel ödetecek usya’da ne otobüslerde vardı “haremselamlık” uygulaması, ne de trenlerde... Bilet almak isteyenler yalnızca istedikleri yeri, vagonu, sınıfı belirtmekle yetinirlerdi... “Kadın yanı” veya “erkek yanı” diye kimse eklemezdi... Ama anlaşılan bundan böyle ekleyecek... Rusya Demiryolları Kurumu, 15 Ocak 2007 tarihinden itibaren deneme amacıyla şehirlerarası sekiz hattaki tren seferlerinde “cinsiyet ayrımı” için gerekli düzenlemelerin yapıldığını açıkladı. Tabii isteyenlere. “Fark etmez” diyenler eskisi gibi kompartımanın cinsiyetini belirtmeden biletini alabilecek. Ama özellikle uzun yolda iki veya dört kişilik kompartımanlarda erkeklerle yolculuk etmek istemeyen kadınlar ve eğer varsa, bunun tersi tercihe sahip erkekler, aldıkları bilete cinsiyet damgasının vurulmasını sağlayabilecekler... Aslında bu konu iki yıl kadar önce Rusya’nın gündemine bir kez daha gelmişti. O zaman tepeden, Rusya Demiryolları Kurumu yönetiminden değil; alttan, Nijniy Novgorod Demiryolu İşletmeleri’nden birkaç hatta böyle bir uygulama için yeşil ışık yakılmıştı. İlginçtir, o zamanlar Duma’daki milletvekillerinin çoğu, böyle bir cinsiyet ayrımcılığına karşı çıkmıştı. Bunu, “kadınerkek eşitliğine aykırı” ve hatta “çağdışı” bulanlar çıkmıştı. Lafını sakınmadan en açık tutum belirten de milliyetçi lider Jirinovski idi. “Trenlerde cinsiyet ayrımı yalnızca gereksiz değil, aynı zamanda yanlış” diyen Jirinovski, şehirlerarası yolculukların aynı zamanda “insanların özel hayatlarında yenilikler yaşanması için birer fırsat olduğunu” vurgulamıştı. HaremSelamlık Vagonlar R PERŞEMBENİN GELİŞİ HAKAN AKSAY ovyetler Birliği o kadar hızlı bir süS reç içinde yıkılmıştı ki, en akıllı politika ve bilim insanları bile buna doyurucu açıklama getirememişlerdi. Kimileri “rejimin miyadını doldurduğu”, “ekonominin tıkandığı” gibi eski kalıpları piyasaya sürmekle yetinmişti. Geçtiğimiz günlerde, dönemin Başbakan Vekili Gaydar’ın uygulamaya koyduğu ekonomik reformların 15. yıldönümü nedeniyle konu tekrar tartış[email protected] Gaydar Reformları... Açılmamış kanatların büyüklüğü bilinmez. André Gide George, Vladimir’i Seviyor B ir yanda lise yılları tartışmalarının keskinliğinde bir yargı: ABD başkanlığına kim seçilirse seçilsin uygulanacak politikalar asla değişmez!.. Bir yanda devlet yöneticilerinin kişisel özelliklerinin çok şeyi belirlediği, uluslararası ilişkilerde liderler arasındaki sempatinin ciddi rol oynadığı, “kravatsız zirvelerin arttığı” yolunda yazılıp çizilenler... Elbette lideri ülkesinden, tarihten ve var olan politik dengelerden soyutlamak mümkün değil. Ama “öznel faktör” reddedilecek gibi değil. Liderlerin oturup kalkmasını, yabancı dil konuşmasını, gülümsemesini bilmesinin önemi küçümsenemez. Rusya’nın eski lideri Yeltsin, sarhoşken uçakta uyuyakalması, orkestra yönetmeye kalkması ve sekreterine çimdik atması ile akıllarda kalmıştı. Başta dönemin ABD Başkanı Clinton olmak üzere Batılı liderler “pek sevmişlerdi Yeltsin’i”... Putin’in Rusya’yı yeniden güçlendirme eğilimi ortaya çıkar çıkmaz durum değişti. Rusya liderine yönelik sem Stalin’in Fermuarı Stalin konuşma yapmak için kürsüye çıkar. Ama fermuarı açıktır. Bunu görenler birbirine fısıldamaya başlar: Yoldaşın fermuarı açık, söylesene! Cesaretin varsa sen söyle! Görevi bir çocuğa verirler. Çocuk hemen gider ve Stalin’i uyarır. Stalin biraz bozulsa da durumu idare eder: Aferim sana. Adın ne bakalım? Mihail Gorbaçov... Rusya ekonomisinin maya açıldı. Sağ eği90’lı yıllardaki kaybı, limli bir gazete bile, RusABD’nin 192933 “Büya’nın SSCB’nin yük Depresyon” döne1990’daki ekonomik gümindeki kaybından, cünü, GSMH’sini ancak hatta İkinci Dünya Sagelecek yıl sonunda yavaşı yıllarından daha kalayabileceğini yazdı. Yıldönümü nedeniyle fazla oldu. demeçler veren Gaydar, 199198 yıllarında bütün Rus yöneticiler Rusya’da GSMH yüzgibi “o dönemde başka de 43.3 azaldı. Sanayi politika uygulamanın imüretimi yüzde 56 düşkânsız olduğunu” anlattü. Ama ticaret hızla bütı. “Yoksa savaş ve açyüdü; bir anda ele gelık ülkeyi bitirirdi” dedi. çirilen servetler serpilip 90’ların başında dükgelişiverdi. Radikal likânlarda neredeyse hiçberallerin hükümeti, bir şey bulunmadığı yılIMF tavsiyeleriyle birlar yaşanmıştı. 93’te ise likte ulusal ekonomiyi Gaydar’ın korktuğu iç tersyüz etti. savaşın kıvılcımları, Yelt Rusya, 90’ların başında Sonuç? 1993’ten Yegor Gaydar’ın sin’in parlamento binasonra defalarca ciddi uygulamaya koyduğu sını bombalamasıyla sıkıntılar yaşayan Rusreformlarla kapitalizme ya ekonomisi, 1998’dealevlenmişti. İktidar adına her türki finans krizi ile tümüygeçti. Ama bu, vahşi lü –izm’i destekleyecek le iflas etti. bir kapitalizm oldu. durumda olan Yeltsin, Bugün enerji gelirlesonunda çareyi kapitalizmi kurmakta rinin ve sosyal önlemlerin de yardıgörmüştü. Bunun için de olmayan kamıyla Rusya yeniden ayağa kalkıyor. Güçleniyor. Ama Gaydar reformları pitalistleri yetiştirme amacıyla madensayesinde değil, Gaydar reformlarına lerden işletmelere kadar bütün ülke rağmen. hızla talan edilmişti. patide cimri davranılır oldu. Yine de “Putin’in yönetimindeki Rusya ile ilişki kurma zorunluluğu” dolayısıyla bazı liderler ona özel dostluk gösterdikleri izlenimi bıraktılar. Şimdi durum farklılaşıyor gibi. Almanya, İtalya ve Fransa liderleri değişti. İngiltere ve Fransa da değişime hazırlanıyor. Özellikle Avrupa, Rusya ile ilişkilerde daha çok “ortak cephe tutumu” almaya çalışıyor. “Putin’in dostu” olarak kala kala, görev süresi azalan ABD Başkanı Bush kaldı. Ne demişti Bush, Camp David’de: Vladimir ile iyi anlaşıyoruz. Onu seviyorum. Birlikte kaliteli zaman geçirilecek bir arkadaş. 11 Eylül 2001’de Bush’a ilk telefon eden lider olma başarısını gösteren Putin, o gün bugündür “dost” oldu. Bu dostluk, bazen Çeçenistan ve basın özgürlüğü konusunda sessiz kalınmasının, diğer taraftan bazen Irak veya İran’la ilgili yumuşak ifadeler kullanılmasının yolunu açtı. Ne diyelim, belki de George ile Vladimir birbirlerini gerçekten seviyordur... CUMHURİYET 10 K