Katalog

4 EYLÜL 2005 ÇARŞAMBA CUMHURtYET lij|V\_liN \31VIX ekonomi@cumhuriyet.com.tr Satış borsayı uçurdu TÜPRAŞ hisseleri, borsada ilk ve 2. seansta vükseldL 2. seansuı ilk 1 saatlik bölümü itibanyla. TÜPR\Ş hisseleri 28.00 YTEden işlem gördü. Bu seviyedeki kazancı yüzde 6.87 olan hisse senedinde, günlük toplam getiri ise yüzde 16.67 olarak htsaplandı. Kazanan konsorsiyumda en büyük paya sahip bulunan Koç Holding hisseleri ise diğer iki şirketin aksine birinci seansta yüzde 3.79 oranında değer yitirdL Söz konusu düşüş için, "Toplulu- ğun TÜPRAŞ'ı nasü finanse edeceğinin bilinmemesi*" yorumlanıun etkili olduğu ileri sürüldü. Türkiye 'nin en büyüğü • Temeli 44 yıl önce Türkiye Petrollen Anonim Ortaklığı ile atılan TÜPRAŞ'ınkuruluşu 11 Kasım 1983. • Sermayesı 250.4 milyon YTL. • 2004 yılı net satışları 11.1 mılyar YTL olan şırket, bu yılın ilk yansında 6.3 milyar YTLTik satış yaptı. • Bu yılm ilk yansında 292 milyon YTL net kâr elde eden şirketin çalışan sayısı 5 bin 200. • Halka açıklık payı yüzde 49 olan şirketin, borsadaki yabancı payı yüzde 80.9. Topluluk, yeni stratejisi doğrultusunda bankacılık, perakende ve enerjide büyük alımlara imza attı Koç, TÜPRAŞ'latarüşmasızliderEkonomi Senisi - Yıl başından bu yana aldığı şirketlerle büyük bir atı- lım yapan Koç Topluluğu, yenı stra- tejisıyle bankacılık, perakende ve enerjide yoğunlaştı. Once Yapı Kre- di Bankasrnı alan topluluk. ardın- dan Gima'nın son anda Sabancı'ya satılmasıyla elden kaçırdığı pera- kende devliğini aldığı Tansaş'İa ye- niden yakaladı. Önceki gün de yap- tığı tereddütsüz artışlarla dikkat çe- ken ve 4 müyar 140 milyon dolar- hkteklıfle Türkıye'nın en buyük şır- ketı TÜPRAŞ'ı bünyesıne katan Koç, sanayidekı lıderlığını de tar- tışmasız hale getırdi. Cirosunu 28 • îhalede verdiği 4 milyar 140 milyon dolarlık teklifle Türkiye'nin en büyük şirketi TÜPRAŞ'ı bünyesine katarak sanayideki liderliğini tartışmasız hale getiren topluluk, cirosunu 28 milyar dolardan 37 milyar dolara yükseltti. milyar dolardan 37 milyar dolara çı- karan topluluğun amiral gemisı de son tabloyla Aıçelık olmaktan çıkıp TÜPRAŞ oldu. 28.3 milyar dolar- lık cırosuyla Türkiye'nin en büyük grubu nitelığınde olan Koç Toplulu- ğu. TÜPRAŞ'ın da alınmasıyla ci- rosunu 8.5 milyar dolarlık bır artış- la 36.8 milyar dolara çıkardı. 60 bırı kışı ıstıhdam eden toplu- luk. TÜPRAŞ'ın 5 bin 200 kışilik çalışan sayısı da katılınca toplam 65 bin 200 kişıye istıhdam sağlar hale gelecek. Yapı ve Kredı Bankasrnı ortağı Unıcredito ile 1.5 milyar dolara alan Koç Topluluğu, yüzde 50-50 ortak- lığagöre, Yapı Kredı'ye 750 milyon dolar yatırdı. Daha sonra, Fiba Gru- bu'na aıt perakende zinciri Gima ve Endi'yi rakıbı Sabancı'ya kaptıran Koç, Doğuş'un Tansaş'ı ıçin 387 milyon dolar yatırdı. Yıl başından bu yana yaptığı en büyük satın almayı önceki gün gir- dığı TÜPRAŞ ihalesınde yapan top- luluk. ortaklanyla birlikte TÜP- RAŞ'a 4 milyar 140 milyon dolar değer bıçti. Ortaklık yapısına göre TÜPRAŞ ıçin 3 milyar 700 milyon dolar ayıran Koç Topluluğu, satın almalar içın en büyük payı da TÜP- RAŞ'a vermiş oldu. TÜPRAŞ, top- luluğun özelleştırmelerde Kuşadası Lunanı hariç ilk kez kazandığı iha- le oldu. Beyaz eşyadan otomotive, SHELL TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ: liderlîk Koç'tan uztnanlık bizden EkonomiServisi-TÜP- RAŞ hisselerinın yüzde 51'ine en yüksek teklıfı veren Koç-Shell Ortak Girışün Grubundan Shell Türkiye Genel Mü- dürü Canan Ediboğlu, "Koç Grubu ile sinerjüe- rimiz ve iş prensiplerimiz birbirine uyumludur. Bu uyyaa ve birlikteliğin. TÜPRAŞ'ı dünyanm ön- Genel Müdür Ediboğlu. de gelen rafınerilerinden birisi haline getireceğine, TÜPRAŞ için mümkün olan en kârh ve en verim- li geleceğin gmencesi ol- duğunainanıyoruz" dedı Ediboğlu. "Shell Gru- bu'nun 2005 stratejısını, "arama-üretime ağırhk vermek. rafıneri ve petrol ürünlerinin pazarianması alanında ise sadece strate- ]ik ülkelerde büyümek" olarak açıkladı. Bu stratejının bır sonu- cu olarak TÜPRAŞ'ın özelleştirme ıhalesine ka- tıhm ıçin Türkiye'nin en büyük özel şirketler top- luluğu olan Koç Gru- bu'yla konsorsıyum ku- ran Shell'ın azınlık hısse- dar olarak kaldığını belır- ten Ediboğlu, konsorsiyu- mun büyuk ortağı ve lıde- n Koç Grubu olduğunu kaydettı. Ediboğlu, Shell'in azınlık hıssedar olmasına karşın sahip ol- duğu dünya çapındaki ış- lettığı 55 rafıneriden elde ettiğı deneyımı ve know hov.'ı, teknık damşman olarak TÜPRAŞ'a suna- cağını ifade etti. Petrol-İs'e bağh işçüer önceki gün başlatüklan 'Memleket Nöbeti'ni sürdüriiyorlar. (AA) Petrol-îş 'ten 3. iptal davası ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Petrol- Iş Sendikası. TÜPRAŞ ıhalesının, yürüt- mesının durdurulması ve ıptalı ıstemıyle Danıştay'a başvurdu. Petrol-îş, ıhale ipta- line yönelik üçüncü davasında, gerekçele- rini şartnamedekı hukuka aykınhklar ve ıhalenin hukuka aykırı bir Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) karanna dayandınl- masım gösterdı. Petrol-tş Sendikası'nın Danıştay 13. Da- iresi Başkanlığı'na verdiği dava dıîekçesın- de. "ERDEMİR ile Eti AJüminyum ihale- sinde, en azuıdan asgari koşullarda da olsa, ülkeekonomisive çahşanlann haklanna iliş- kin belirli koşuuar yerine getirflirken bu ko- nularda hiçbir hüküm içermeyen TÜPRAŞ şartnamesL hukuka ve kamu yaranna ay- kın olarak haaıianmışür" denildi. Dilek- çede. şu görüşlere yer venldı: "TÜPRAŞ'm yönetimini ele geçiren grubun, şirket buies- mesi yohryla ahnan kredi borçlaruu TÜP- RAŞ'a yüklemesi söz konusu olabilir. Bu takdirde büyük bir kredi borcu olduğu için şirket faatiyetterinden dola>ı zarar etnıiş oia- cak ve befirti bir süre boyunca kurumlar vergisi ödemesi söz konusu olmayacak ve kamu maüyesi bu özefleştinne nedeniyie cid- di oranda gelir kaybına uğrayabüecektir." bankacılıktan perakendeye kadar pek çok alanda dev şirketlerle faalı- yet gösteren holdıngın şırketlennın piyasa değen 12 mılyar dolar cıva- nnda. Söz konusu meblağa yeni ah- nan şırket de katılınca piyasa değe- ri 16.5 milyar dolan aştı. 2004 yılı venlenne göre vergi ön- cesi 1.7 milyar dolar kâr elde eden topluluğun kombıne net kân 1.2 milyar dolar, konsolıde net kân da 379 milyon dolar oldu. TÜPRAŞ'ın tek başma kân da 506 milyon dolar oldu. Topluluğun toplam varlığı 14 milyar 699 milyon dolardan 18 mıl- yar 835 milyon dolara yükseldı. ÎSRAİLLİ ŞIRKET 6 ay önceki satış yeniden giindemde MURAT KIŞLALI ANKARA - Özelleştırme Idaresi Başkanhğı (ÖÎB) tarafından TÜP- RAŞ'ın yüzde 14.76'sının bu yılın mart ayuıda Israillı Sami Ofer'in grubuna satışı devletı 753 milyon dolar zarara soktu. ÖIB, 446 milyon dolarlık satışı o zaman değil de şim- di yapsaydı, elde edeceğı gelır 1 mıl- yar 199 milyon dolar olacaktı. TÜP- RAŞ "ın dün tstanbul Menkul Kıy- metler Borsasındakı 2. seans ilk 1 saatlik fiyatı temel alındığında, Ofer aüesinın bu satıştan kân ise. mayıs- ta yapılan 58 milyon dolarlık temet- tü ödemesiyle beraber 390 milyon dolara ulaştı. ÖÎB, TÜPRAŞ'ın yüzde 14.76'sı- nı Mehmet Kutman'a ait Global Menkul Değerler aracıhğıyla Isra- illi Ofer ailesıne satmıştı. Satışa iliş- kin Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) karan kamuoyuna açıklan- madığı için Petrol-tş Sermaye Piya- sası Kurulu'na (SPK) "Içeriden ög- renenlerin ticareti suçuna dönük ya- sal sürecin başlaülmasr ıçin başvur- muştu. Cumihuriyet'e açıklamada bulunan SPK Başkanı Doğan Can- sıdar u Konu>iailgüiincekmemizde- vam ediyor. Geniş kapsamh bir ince- fcme yürütülüyor" diye konuştu. 36 a/a kadar vade, günde Fotokopide Kuruşdevri fotx>kopi &yazıcı f bu kampanyaya özei, heşin fiyatina 6 taksrt, sifir faiz * B u % * KM-1500 modeB için geçerikft-. s aksesuaHar % a a dahii değıldr. Türkiye'nin en çok saokın fotokopi makinesi 0212 275 00 20 (Pbx) www.bilgitas.com i. 35u7ÛOCIS6ttmBıro,2[2;.ÖS r 23 Bakrtup Blgep u » ^""POC l°carfQ 2 570 »3 63 fcM* ftçar Tec (2 i 2 3 U 82 K**s* aço; ~l 61 348 V ut> I Sut Tesıi tltı345 4ı, - j 4 , < 13 Kâ*H/Matpaj C 2| 25 9 ;9 ANKARA M g x 3111 •» 5 4 1" Uotier "st &_rc'312) V ' . " i H a t a j * .«« 3 2 232 *- •* Ö«eçier BM Zes, ı3 2' 4 7 5 22 CC IZMh B ^ i , /32 4-1 B J 'V Borio« •»oç.-slar 73.2i 444 '•! 40 Konjk Ser-Jk (Î32 445 43 Bi Ktrfr/ala d^r. (232 532 V I' Mtrstr* H«-rxi (232ı 435 10 40 AOANA l -te4 3^2) 455 45 25 ADAPAZAR1 B«gnaj 264| 2~3 c4 AF'ON tojsur : T 2 i 2 l 5 ö C T 3 ANTALYABr-aa* "2-2, 3 z 1 ^ ArDIN «^p.-jr 25c i 3 f -^ BALKEStR CftKC lu. 24= .8 "î RATMAN Oojusaı ,488 ^ 4 00 5f BTUS Tamn 0îgjar 4J*. C~ 3o 20 Bt,H5A ^ j r s 4 -^4j â3 86 85 BOLU Herla (374. .17 5c 33 DtNtZLl E.mat=ı (253^ 242 71 l DIYARBAK* C j f . » ı4l>ı 22B 60 3; ERZURUM Burcm* (442ı 234 0 .3 ESKİŞEHIR 3*J} ,722) 22ı 02 3"" GAÜANTîPHı 242 2l-25 26BJ > ARTAB%r-* ı i v tj» i9 32 HATAT Uw»J«n»i 6 g " t r t t ' V6) i>l -2 ^ KMT >sr3zCe.; 33 X J0G*»iste,24Z)*t3 ;l I KAHSAMANMARAJ Ersar ,3' "" «AÎTAMONU DoŞus' J^» 2 2 M 33 KAYSBI A.-aod'j 3j2) 222 =>. -4 KONTA Copvıer (332 353 v j2 O"'S 1 « B 13321 352 t,7 ; MALATTA tos r12i 322 :9 « MAMSA Sjm* 73Î.I 2' 34 C PffRSN : Z ^ I T T K Î24ı ^33 2â 7« SAMSUN Dog-1 (3^2ı -3J ^ V STVAS 3 J ^ J ( 3 4 6; 221 JÛ »9 TîKÎRDAĞ Çortu ^tüs S^ro (162feS372 ~1 T^ABZON & ^ , 4 ^ t j2l 3 3 VAN J^îa (432 1 BİLGİTAS PERFORMANS TEM Yeni Mitsubishi Colt DİZEL 1.5 DI-D 95 PS www.temsa.com.tr EKONOMİ POLİTİK ERtNÇ YELDAN Katrina'mn Düşündüpdükleri Geçen son iki hafta boyuncaAmerika'nın güney sa- hillerini, özellikle New Orleans kentinı kasıp savuran Katrina fırtınasının neden olduğu insanlık dramını iz- lemekteyiz. Onbinlerce evin hasar gördüğü ve binler- ce insanın hayatını kaybettiği bu doğal felakete karşı yeterince önlem almayan ve afet sonrasında da ço- ğunluğunu yoksul sıyahların oluşturduğu New Orle- anslılara yardım elini uzatmakta geciken Bush yöne- timine tüm dünyadan eleştiriler yağıyor. Oysa, Irak'ı uygarlık, demokrasi ve refarı vaadiyle işgal eden kapitalist dünyanın bu hegemonik gücü- nün, günler öncesinden gelmekte olduğu bilinen bir doğa olayına karşı kendi halkını korumakta bu kadar aciz kalması aslında şaşırtıcı mı? Sağlık, egitim, gü- venlik ve her türlü sosyâl altyapı hızmetini piyasanın kâr-maliyet hesaplanna dayalı bir ticaret ilişkisi olarak gören neoliberal ideolojinin en güçlü temsilcisinin, böylesi bir yıkım karşısında vatandaşlan için hiçbir sosyal hizmet üretememesinde şaşılacak ne olabilir- di? Erneği sadece bır ücret maliyeti olarak gören ve devletin sosyal hizmet üretmekle sorumlu bütün ku- rumlannı çağdışı ılan ederek insanları piyasanın acı- masız arz ve talep yasalanna tabı kılan bu ideolojinin kâr dürtüsü olmadan harekete geçmesi beklenebitir mıydi? Bu noktada medya haberlerinde hiç geçmeyen bir başkaolayı hatırlamaktayarar vardır Katrina kasırga- sı New Orleans sahillerini vurmazdan sadece iki gün önce, aynı şıddetıyle, Küba adası üzerinden geçmiş idı. Kübalılar büyük bir disiplin ve dayanışma içinde 20 bin evi boşaltırken can kaybı vermeden bu afeti sa- vuşturmakta idıler. öyle ki Küba bu doğal afetı sade- ce başarıyla geçırmekle kalmayacak ABD'ye tıbbi malzeme ve doktor yardımı yapmayı da önerecektır. • • • Katrina'nın Amerikan ekonomısine olası etkilerini soran bir grup banka ve finansal uzmanına Amerikan Hazine Sekreterı John Snovv'un verdiği yanıta göre, kasırganın 2005 yılında ABD büyüme hızına etkisi yüz- de 0.5 duzeyinde bır kayıp olarak görülecektir. Söz ko- nusu kaybın, "artması olası petrolfîyat/anve iş dün- yasına getirdiği yıkımdan" kaynaklanması beklen- mektedir Ancak, Hazine Sekreteri Snow'a göre, afet sonrasında yıkılan ev ve ışyerierine yapılacak olan ye- ni yatınmlann getireceği ek canlılık sayesınde 2006 yı- lında Amerikan büyüme hızının ortalama yüzde 0.5 artması öngörülmektedır. John Snow'a göre, bazı bankalann zor durumda kalmış olmasına karşın bölgede bankacılık sektörü ve finans şebekesi sağlıklı ve güçlü konumunu korumak- tadır. Amerikan ekonomisi uzmanlanna göre de "piya- sa oyunculannın", 2006 ve sonrasında "normal iş-ya- şamı" (yaygın piyasa tabiriyle, bus/ness-as-usua/) ön- görüsü attında pozisyon almalan gerekmektedir. PÎYASA SORUN GÖRMÜYOR Rekabet hukuku yönü tartışılıyor Ekonomi Servisi - TÜPRAŞ "takı yüzde 51 kamu payının 4.14 mil- yar dolarla Koç-Shell Ortak Gınşım Grubu'na satılması sonrasında or- taya çıkabilecek gelış- meler tartışılırken Reka- bet Kurulu'ndan çıka- cak karann ne olabıle- ceği de gündeme geldi. Reuters'ta yer alan bır habere göre, satış ışlemı sonrasında ortaya çıka- cak oluşum, Rekabet Kanunu'na aykın bır yön taşımıyor. Bır yet- kıliye dayanarakverilen habere göre, özelleştir- me ışlemlen bır birleş- me veya devralma ola- rak değerlendinldiğı için, Rekabet Kuru- lu'nun satış öncesı gö- rüşü, sanş sonrası da iz- ru alınıyor. Ortaklıkta, Koç Hol- ding yüzde 80, Aygaz yüzde 7, Opet Petrolcü- lük yüzde 3. The Shell Company of Turkey yüzde 0.1 ve Shell Overseas Investment BV yüzde 9.9 pay sahi- bı. Hem Koç'un hem Shell'in Türkiye'de bi- rer dağıtım şırketı var. Shell aynı zamanda bir üretım şırkeri. TÜPRAŞ bu durumda üretim, ra- finaj ve dağıtım olarak bir entegre tesıse dönü- şecek. Rekabet Kanunu açı- sından burada bır sıkın- tı gözükmüyor, çünkü dünyadakı yaklaşık 50 rafınaj şirketinden 48'i bu durumda. TÜPRAŞ'ın yeni sa- hıplen. dağıtımda yüz- de 45'i aşmadığı ve di- ğer dağıtımcılara eşit koşullarla mal sağladık- lan sürece, dağıtım açısından da sorun gözükmüyor. Habere göre son dönemde hükümetin başlattığı kaçak akaryakıtla mü- cadele de satışlan art- tıracağı için Koç-Shell ortakhğı için önemli bir avantaj sağlayacak. BİLGİTOPLUMUNADOGRU Yazanmız özlem Yüzak yıllık ızninin bır bölümünü kullandığından yazılarına bir süre ara vermiştir. Servet Taşdelen Piyasa Ekonomisinin Yarış Atları Anonim Şirketlerin Tarihi, Hukuku ve Ekonomisi Üzerine Ankara, Ağustos 2005 ÜPVYayıncıhk Tel: 0312/441 9049 Faks: 0312/441 7709