Katalog

1 AĞS-USTOS 2005 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(gcumhuriyet.com.tr 15 işın kılıtfna büyük bedel • BEVERLY HILLS (AA) - Yıldız Savaşlan filminin 1977'de çekılen ılk bölümünde Luke Skywalker karakterinin kullandığı kauçuk saplı, kromdan yapılmış birtüpten oluşan 'ışın kılıcı', açık aıttırmada 200 bin dolara (yaklaşık 260 bin YTL) alıcı buldu. Beverly Hills'de yapılan açık arttırmada, George Lucas'ın yönettıği fılmin ya- pımcılanndan Gary Kurtz'un koleksiyonunun bir bölümü ve başka eşyalar satıldı. Açık arttırmada, sennin 1980'de çekılen filmi 'împarator'da (The Empire Strikes Back) Darth Vader karakterinin kullandığı 'ışın kılıcı' da 118 bin dolara satıldı. Holb/vvood filmlerinde kullanılan 550 eşyanın sa- tıldığı açık arttırmada, Mark Hamil'in X-Wing tipi uzay araçlanndan birinı kullanırken giydiği portakal rengi elbise 70 bin dolara, Usta Yoda ka- rakterinin kullandığı asa 50 bin dolara, Chewbac- ca karakterinin maskesi 50 bin dolara alıcı buldu. Hocfc şişede durmaz' • tSTANBUL (ANKA) - Coca Cola şirketinin 2003 yılmdan bu yana "Rock'n Coke" adıyla gerçekJeştirdiği festivale tepki olarak "Rock şışe- de durmaz" sloganıyla başlatılan "Banşarock Festivali"nin üçüncüsü 27-28 Agustos tarihlerin- de tstanbul'da gerçekleştirilecek. Festival bu yıl Irak ışgaline karşı ücretsiz olarak yapılacak. 27- 28 Ağustos tanhlerinde Sanyer M. Akıf Ersoy Parkı'nda yapılacak festivale, Moğollar, Yaşar Kurt, 5. Element, 6 Hr Sundae (Avustralya), Ani- ma, Bulutsuzluk Özlemı, Bülent Ortaçgil, Cata- falque, Djinn Stylo, Enola (Almanya) gibı birçok ulusal ve uluslararası topluluk ve sanatçı kahlıyor. Julia Roberts Bnoadvvay'de • NEW YORK (AA) - Oscar ödüllü Amerikah sınema oyuncusu Julia Ro- berts, önümüzdekı yıl bır Broadvvay şovun- da başrol oynamaya hazırlanıyor. y yaşındaki Roberts, Richard Greenberg'in "ThreeDaysofRa- in" (Yağmurun 3 Gü- nü) adlı oyunuyla Broadway'de sahneye adım atacak. Yapım, Mart 2006'da 12 haf- tayla sınırlı olarak başlayacak. Biletleri Kasım 20O5'te satılmaya başlanacak oyunun yönet- menı ise Joe Mantello. Mantello, Greenberg'in Tony ödülü kazanan ve eşcinsel bir beyzbol ovuncusunun hikâyesini anlatan "Take Me Öut" adlı oyununu da yönermişti. Ilk kez 1997 yılında Manhattan Tiyatro Kulübü'nde sahne- İenen "Three Days of Rain" adlı oyun, esra- tngız bir aile dramasını konu alıyor. Oscar töreni 5 Marfta | Kûltür Servisi - Geçen yıl şubat ayında veri- kn Oscar ödülleri önümüzdeki yıl mart ayında gerçekleştirilecek törenle sahiplerini bulacak. Si- remanın en prestıjli ödülü Oscar'ın adaylan gele- cekyıl 31 Ocak'ta belli olacak. Organizasyon ko- mitesınin iki yıl önce aldığı kararla Oscar töreni 2006da şubat ayından marta alındı. 24 dalda veri- fecek 78. Akademi Ödülleri'nin töreni ise 5 Mart 2006da Kodak Theatre'da gerçekleşecek lüceirde 'Sanat Sokağı' açıldı | TUNCELİ (AA) - Tunceli'de, "Sanat Soka- §T açıldı. Tunceli'de, daha önce adı Tosun So- îak olan ve Tunceli Belediyesi tarafindan trafığe iapatılarak, çevre düzenlemesi yapılmasımn ar- Jınian adı "Sanat Sokağı" olarak değıştirilen so- tagm açılışı için tören düzenlendi. Sokağın açılı- jinı cocuklarla birlikte yapan Belediye Başkanı Sorgûl Erol Abdil, temiz ve düzenli bir kent Dİuşturmak için çaba sarf ettiklerini ve bu yönde- Iri (âlışmalannın süreceğini ifade etti. Konserin ırindan vatandaşlar, "Sanat Sokağı"nı gezdı. Oananlye'de Karacaoğlan anrtı • DÜZİÇİ (AA) - Osmaniye'nin Düzıçı ilçesin- de. iüü halk ozanı Karacaoğlan'ın anıt heykeli töraıle açıldı. Heykeltıraş Selma Tahberer'in yap- ûğı2.5 metre boyundaki anıt heykelin açılışında- küonuşmalarda anıt heykelle hem gençlerimizin ûnBhalk ozanımızı tanımasının sağlanacağı hem demısının yaşatılacağı vurgulandı. MVirda uluslararası festival • \LAPLI (AA) - Zonguldak'm Alaph ilçesin- deKrçekleşen "6. Uluslararası Alaph Fındık, Kiiûr, Turizm ve Spor Festivali" etkinlikleri kasamında yanşmalar yapıldı. Merkez Spor Sa- lom'nda gerçekleştirilen 1. Altm Fındık Ulusla- rana Halkoyunlan Yanşması'na Gürcistan, Ro- mzıya, Bulgaristan, Sırbistan Karadağ, KKTC ve Mıiedonya'dan ekipler katıldı. Yanşmada birin- cüû, 40 tam puan alan Gürcistan ekibı kazandı. UtaUmantepekazılapı •tRLA (AA) - Ankara Üniversitesi Rektörü Pr:f Nusret Aras, sualh kazısının zor ve meşak- kau bir çalışmayı gerektırdiğini belirterek "Ur- la'öki sualtı kazılan Türkiye'nin ilk ve dünyanın 3aaltı kazısıdır" dedi. Urla Belediyesi'nin des- teble bir aya kadar sualtı kazılanna başlamayı plaladıklanm bildirdi. Limantepe Kazılan Baş- kauProf. Hayat Erkanal, Izmir'in Urla ilçesinin 6'aayıllık geçmişe sahip olduğunu kaydetti. HAYATIN ÖTE YAKASI FERİDUN ANDAÇ Içdenizler, dışseyirler"O Ülke"yi yazıp sınıfta okuyarak kitapla ödüllendirildiğimde, ortaokul üçüncü sınıf öğ- rencisiydim. Önümde bir atlas... Kompozisyon ödevimiz; gitmek istediğimiz bir ülke... Parmak ucumda hantada gezinerek vardığım yer tspanya. Nedenine gelince, "Don Kişofun ülkesi. O günlerde okumaya başladığım Cervan- tes'in bu ünlü romanının ardına takılmış gidiyo- rum Daniel de Foe'nun Robenson Crouse ro- manını da aynı dönemde okumama karşın, ne- dense, bir adaya yolculuğu seçmiyorum. Elimden düşmeyen Jules Verne'in de sözü yok bana o an. Ressam Goya ve Valesquez belleğünizde yer etmiş. Yeni yeni adlannı duymaya başladı- ğım bu ressamlarla resimlerindeki dünya beni kendine çekelemişti. Lorca'yıtanımıyorumhenüz. Unamuno dan. Alberti'den haberim yok. Ama Endülüs'ü bili- yorum. Kolomb'un yeni dünyayı keşfe Cadiz Limanı'ndan aynlarak çıktığı, Kraliçe Isabel ez- berimde. Çünkü tarih düş atlasımın tek sırdaşı, yoL'yön açıcısı bana. "OÜlke" Her paragrafin başında bunu yineleyerek bir düş ülkesını, aynı zamanda gidip görmek istedi- ğim bıünmez bir kara parçasını anlatıyordum... Bu yazının ödüle değer görülmesi, yazı okya- nusuna açılmam için bir nedendi. Lıse binnci sınıfa geldiğımde; "Pîr Ali: De- fine" adlı romanı yazmaya soyunmam, düşsel mekânlar yaratıp çizdiğim haritalarda bu yerle- ri, definenin sakh durduğu dağı behrtmem de ge- ne çocuksu düşsel yolculuktu... Düş yolculuğu... Dönüp baktığımda, bana yazma cesaretinı ve- ren başka yazarlann dünyasında gezinmemın şöyle bağlayıcı bir yanı olduğunu görüyorum: Okudukça kurmak, kurdukça düş yolculuklan- nızın önünü almamak... Zamanla yazı yolculuklannda öylesine farklı labirentlerde gezinir oldum ki; bir imge, ardın- dan çağnşrmı, sonra da düşsel bir seyri, bu da y- er/mekân duygusunu getirirdi. Yazabiknek için o yer'mekân sizin yeni baştan kurduğunuz, an- lam verip biçimlendirdiğiniz bir coğrafyaya, bir zaman sonra da "anakara"ya dönüşüyordu. Yaşar Kemal'i. Faulkner'ı, Gogolü. Dosto- yevsld'yi tanıdığmıda bir yazann dünyasında kendi kurduğu "anakara"nın dilini gördüm, öğrendim. Alberto Manguel ile Gianni Guadalupi'nin Hayali Yerler Sözlüğü'ne kavuştuğumda, yazı- ya, okumaya, düş kurmaya, düşsel yolculuklara çıkmaya dair bütün geçmişim, o geçmişi sakh tu- tan belleğhn bir anda bambaşka bir seyre açıldı. Duraladım, baktım. Yazarlann böylesi bir yol- culuğu göze almalanndaki tutkuyu anlamaya ça- lıştım önce. Manguel'ın satırlanna kapanınca, bunun ne anlama gelebildiğini daha iyi anladım. Bu serüvene çıkma yolculuklannı şöyle dile getiriyordu yazanmız: "tki yılı aşkın bir siirede iki bin kadar ye- ri ziyaret ettik; bazılan neredeyse hiç bin'n- miyordu, bazılannın ise kabul edilemez oldu- ğu ortaya çıktı ve sonuçta ancak bu sayının ya- nsından biraz fazlasını alabildik. Hayali ev- ren hayret verici bir zenginliğe ve çeşitliliğe sahip bir yer: Kaçınılmaz bir mükemmeliyet arzusunu tatmin etmek için yaratılmış dün- yalar var, Christianapolis ya da Vıctoria gibi pek yaşamayan ütopyalar; aynca, Narnia ya da Hankalar Dıyan gibi sihir için bir yuva bul- mak üzere hayata getirilmiş, imkânsızın çev- reyle çatışmadığı yerler; Rüya Krallığı gibi gerçeklikten sıkılmış seyyahları ya da Nob- le'ın Adası'nda olduğu gibi karanlık. sıradışı sanatlarla ilgilenmek isteyenleri menınun et- mek için inşa edilmiş yerİer." Edebiyatın görülen/görühneyen, bilinen/bi- linmeyen mekânlanna yapabileceğimiz yolcu- luklar için derleyici bir kaynak... Gerçekle gerçek dışının, düşle ütopya- nın buluştuğu yerin ne anlama gelebildiğini gö- rebilmede; buradan yola çıkarak başka metinler- de'anlatılarda böylesi arayışlara yöneknede oku- ru içine alan bir çalışma. Yazıda yeniden yaratımın, mekân/yer duygu- sunun en temel olgu olduğu gerçekliğinin bir göstergesidir Hayali Yerler Sözlüğü. Yazının kurmaca gerçekllfll Okurken bızlen düş dünyasında gezindiren yazann, kendi kurduğu, var ettiği bk "anaka- ra"nın yazılan metin dışında adlandınldığı bir sözcüğü okumaya yönelirken; ister istemez ya- zının kurmaca gerçekliğinin sınırsızhğını görü- yorsunuz. Yazıda renk bulup biçim alan bir me- kân/ada'kent'yer/ülke/yapı kendi yeryüzü hari- talannı çizen yazarlann diliyle şimdi daha bü- tünleyici olarak karşımızda. Yazıya yönelişte bir düş, bir imge olmaksızın OKUMA ÖNERILERI * Alberto Manguel/Gianni Guadalupi: Hayali Yerler Sözlüğü (iki Cilt), Çev.: Sevin Okyay- Kutlukhan Kutlu, 2005, Yapı Kredi Yay., 924 s. * Alberto Manguel: Okumanın Tarihi, Çev.: Füsun Elioğlu, 2001, YKY, 415 s.; Palmiyelerin Altında Stevenson, Çev.: Cem Akaş, 2004, YKY, 48 s. * Gianni Guadalupi: Ekvator Hikâyeleri, Çev.: Nazmiye Özgüç, 2004, TÜBÎTAK Popüler Bilim Kitapları, 227s. * Mîna Urgan: Edebiyatta Ütopya Kavramı ve Thomas More, 1984, Adam Yay., 116 s. BELLEK KUTUSU "Her kitap kendi başına bir dünyaydı ve ben oraya sığıntyordum, Sevdiğim yazarlann yazdığı türden öyküler üretmekten aciz olduğumu bilsem de, görüşlerimin onlarınkilerle kesiştiğini duyumsuyordum, (Montaigne'in deyişi ile) 'dinle, duyl' diye mırıldanarak onların aridına düşmek alışkanlık haline gelmişti. Sonraları kendimi onların kurgularından koparabilmeyi öğrendim ama çocukluğumda ve buluğ çağımın büyük bir kısmı boyunca kitaplardaki tüm akıl almaz şeyler o günün gerçeğinin bir parçası oldular. Kitabın yapıldığı madde kadar elle tutulur şeylerdi hepsi." Alberto Manguel yeıimekânı anlatmak pek olası değil. Çünkü siz, yazar olarak kendi içdenizlerinizin seyrin- den dışa açılıp başka yerleri keşfetme yolculu- ğuna çıbyorsunuzdur kaleminizin ucuyla. Bunun nasıl biçim(ler) aldığını görebilmek için benzersiz bir birikimi getiriyor Hayali Yer- ler Sözlüğü... Bazı maddelerini seçe seçe okumaya yöneldi- ğim sözlükte; çocukluğumun düşsel seyirlerine döndüm bir an. Sözünü ettiğim "O Ülke" metnini oturup ye- niden yazmayı göze aldım. Bu kez adını, "O A- da" olarak değiştirdim. Çünkü birkaç gün sonra hep yazıda görüp ta- nıdığım Girit'e yolculuğa çıkacağım sevgih oku- rum. Hayali Yerler Sözlüğü'nü de yanımdan ek- sik etmeyeceğimi bilmenizi isterim. SEYÎRCI BÜYÜK iLGl GÖSTERÎYOR 80. yaş günü kutlandı GÎRİT/HANYA (AFP) - Anthony Quinn'in başrolde olduğu 'Zorba' adlı film için yaptığı müzikle dünyaca tanınan Yunanlı besteci Mikis Teodorakis'in80.yaşgünü,Girit'inHanyaken- tınde üç gün süren bir festivalle kutlandı. Arkadaşlanmn da katıldığı kutlamalar çerçeve- smde, bir de konser yapıldı. Festivalde Teodora- kıs'in yaşamı, uğruna savaş verdiği amaç ve inanç- lan, politik kimliği ve sanatı tüm yönleriyle ince- lendiği konuşma ve söyleşiler de yapıldı. Henüz 17 yaşındayken Ahnan işgali karşıtı hareketlerde yer alan sanatçı, sol görüşün güçlü savunuculann- dan oldu. Cunta döneminde direnişin sembollerin- den olan sanatçı, gözaltma alınmış, dört yıl kadar da Paris'te sürgun olarak yaşamıştı. Şarkılan, kon- ser salonlanndan sokak gösterilerine kadar geniş kitlelerce söylendi. Sanatçı, ülkemizde de Yuna- nistan-Türkiye arasındaki gerginliklere karşı, özellikle Züifü Livaneli'yle birlikte banş çağnsı yaptığı konserler verdı. KÜLTÜIt • SANAT (0212) 293 «9 7« 'Bulutlan Beklerken' Tayland 'da Kültür Servisi - Yeşim Ustaoğlu'nun yönetmenliği- ni yaptığı 'Bulutlan Beklerken' filmı Yunanistan, Hollanda ve Belçika'dan sonra Tayland'da da gösterime girdi. Tayland basınında fıhn, övgü dolu yazılarla ge- niş yer buldu. Seyircinin de büyük ilgi gösterdiği filmın dağıtımı- nı, daha önce 'Peesua Lae Dokmai' ve 'Kaplumba- ğalar da Uçabilir' fiknlerinüı de dağıtımınıs yapan Mongkol Major şirketi üstlendi. Kong Rithdee. Bang- kok Post gazetesindeki yazısında fihni şöyle değerlen- dirdi: "Hayranlık duyacağınız bir film. Çünkü ilha- mını tarihten alırken onu bir hediye gibi işliyor. Ay- şe'nin hüznü sevircide yaşıyor. Onun Niko ile son karşüaşması, bizi dünyanın herhangi bir yerinde, herhangi bir anda, geçmişte, bugünde ya da gelecek- te yüzleşebileceğimiz katı gerçeklikle yüz yüze geti- rirken hikâye derin bir inandıncüık sağlıyor." Senaryosunu Ustaoğlu ile Petros Merkaris'in kale- me aldığı filmin görüntü yönetmenliğini de Jacek Petryçki yaptı. Müziğini Michael Galasso'nun yaptı- ğı film, bugüne dek ülkemiz ve dünyada ilgi gördü, ödüller aldı ve sinemamızın son dönem örneklen ıçin- de farklı tartışmalarla da gündeme geldi. BEŞİKTAŞ BELEDİYESİ KÜLTÜR SANAT PLATFORMU HALDUN TANER KISA ÖYKÜ VE OYUN YARIŞMASI Beşiktaş Belediyesi Kültür Sanat Platformu olarak; tiyatro yazımının ve öykücülüğün ustalarından Haldun Taner'in anısına konulan bu yanşmada bu alandaki çalışmaları değerlendirmeyi ve özendirmeyi amaçlamaktayız. Haldun Taner "Kısa öykü" Yarışması: 1. Ödüle aday olacaklar, kısa öykülerden oluşan yayınlanmış bir kitapla (26 Ağustos 2004'ten sonra yayınlanmış olmalı) ya da yayınlanabilecek bütünlükte bir öykü dosyası ile başvurabilecekler; 2. Başvurular sadece bireysel olarak yapılabilecek 3. Aday yapıtlar 8 nüsha olarak 26 Ağustos 2005 günü saat 17.00 ye kadar Beşiktaş Belediyesi'nin vereceği adrese teslim edilecekler ya da bu tarihe 3 gün kaladan daha önce postaya venlmiş olacaklar. Başvurulara adayın bir A4 sayfasını geçmeyen özgeçmişi 8 nüsha olarak eklenecek ve açık iletişim adresleri (posta, e-mail, tel.) belirtilecek; 4. Ödül tek bir kişiye verilecek, bölüştürülemeyecek, kayda değer yapıt bulunamazsa ödül verilmeyecek; 5. Ödül olarak 2500 YTL (2.5 milyar TL) verilecek, (eger belediye tarafindan herhangi bir yayıneviyle anlaşma yapılabilirse öykülerin kitap olarak yayınlanması sağlanacak.) Haldun Taner Oyun Yarışması: 1. ödüle aday olacaklar, 26 Ağustos 2004'ten sonra yazılmış ancak sahnelenmemiş (yayınlanmış ya da ödenekli tiyatro repertuanna alınmış olabıhr) bir oyunla başvurabilecekler; 2. Başvurular sadece bireysel olarak yapılabilecek; 3. Aday yapıtlar 8 nüsha olarak 26 Ağustos 2005 günü saat 17:00 ye kadar Beşiktaş Belediyesi'nin vereceği adrese elden teslim edilecekler ya da bu tarihe üç gün kaladan daha önce postaya verilmiş olacaklar. Başvurulara adayın bir A4 sayfasını geçmeyen özgeçmişi 8 nüsha olarak eklenecek ve açık iletişim adresleri (posta, e-mail, tel.) belirtilecek; 4. ödül tek bir kişiye verilecek bölüştürülemeyecek, kayda değer yapıt bulunamazsa ödül verilmeyecek; 5. ödül olarak 2500 YTL (2.5 milyar TL) verilecek. Başvuru Adresi: Beşiktaş Belediyesi Kültür Sanat Platformu Nispetiye Mah. Aytar Cad. Başlık Sok. No:1 "I.Levent İSTANBUL Tel: 0212 319 42 87 e-posta: kultursanat@besiktas.bel.tr SEÇİCİ KURUL "Kısa Öykü" Jürisi FÜRUZAN Cornelius BISCHOFF Ferit EDGÜ Selim İLERİ Ahmet OKTAY Şara SAYIN Tahsin YÜCEL Oyun Jürisi Esen ÇAMURDAN Cevat ÇAP.AN Dikmen GÜRÜN Petros MARKARİS Fakıye ÖZSOYSAL Demet TANER Sibel Arslan YEŞİLAY