Katalog

28 TEMMUZ 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET EKONOMt ekonomi(3 cumhuriyet.com.tr /* Rum portakalına sıfır % Lefkoşa 'nınkine %16 KKTC'de yatırımlar • için ortam kalmayacak t 'Bekle gör'politikasının • acı sonucunu yaşıyoruz Kıbrıslı işadamı Bülent Şemiler'in değer- lendirmeleri şöyle: "Türki- ye 'nin ekprotokolü imzala- ması durumunda halkın Aieyle karşı karşıya kalaca- / gı karanhkta tutuluyor. Kıb- rıs Türk işadamına ticaret ile uğraşacaksa düşen tek seçenek, Güney 'e geçip iş yapmasıdır. Ekprotokol im- zalandıktan sonra Limasol portakah Türkiye'ye sıfır gümriikle girecek. Lefke portakah da yüzde 16 vergi ödenerek Türkiye 'ye soku- labilecek. Bu da Kuzey Kıb- rıs malının Güney Kıbrıs malı karşısında rekabet ede- meyeceğinin göstergesidir." "Türkiye, ek protokolü AB nin kabul ettiği mevcut Kıbrıs Cumhuriyeti ile imza- layacak. 0 cumhuriyetin için- de Kıbrıslı Türkler yok. Ek protokol bizi birleşikKıbns 'ta Maronitlergibi bir azınlık ko- numuna sokacak. Protokol ile Annan Planı ve 1960 anlaş- malanna geri dönülemeye- cek. 17 Aralık tan sonra ya- bancı sermaye için KKTCde kabul edilebilir bir risk orta- mı doğmuştu. KKTC'yeyapı- lan yatırımlar ek protokolün imzalanmasıyia ortadan kal- kacak. Gelinen noktada Tür- kiye den daha şahsiyetli ve Rumlara karşı daha mesafeli bir duruş bekleniliyor." "Referandum sonrası Kıbrıs TürkDevleti 'nin Türkiye 'nin 17 Aralık sürecine zarar ve- rilmemesi için ilan edilmedi- ği bilinen bir gerçek. Kıbrıs Türk Devleti 'nin ilanı veya vatmmların garanti altına alınması gibi ciddi işler ya- pılacağına üç beş Amerikalı- yı getirtip şov yaparak boşu boşuna zaman geçirildi. 17 Aralık'a kadar izlenen bekle- görpolitikasının acı sonucu- nu yaşamakla baş başayız, Kıbrıslı Türk liderler tarihi fırsatı kullanmaddar. Çıkıp bu tedbirleri aldık diyerek halkı rahatlatan yok. Şimdi ortaya koyacaklan alternati- fı bekliyoruz." Ek protokolün imzasından sonra KKTC mallannın Türkiye'ye gelişi Rum vizesine bağlanacak, ekonomi çökecek Kıbrıs'ta sensağ, ben selamet! Şemikr. ek protokolün getire- ceği sorunlara dikkat çektL • Kıbnslı yatınm danışmanı Bülent Şemiler'e göre "Ek protokolün imzalanmasıyia sermaye Güney'e kayacak. KKTCde sadece otellerin kumarhaneleri, üniversitelerin yatakhaneleri ve eğlence yerlerinin k..haneleri kalacak." Ekonomi Servisi - Ankara Anlaşması Ek Protokolü'nün Türkiye tarafından imzalanma- sıyia Kuzey Kıbns Türk Cum- huriyeti (KKTC) ekonomisinın cıddi bir yıkımla karşı karşıya kalabıleceği ileri sürülüyor. Bu konudaki endişeleri dünkü Dûz Yaa köşesinde dile getıren Cumhuriyet yazan Orhan Bir- git'ın ardından Yatınm Banka- cısı Bülent Şemiler de, Kuzey Kıbns'taki işgücünün ardından, ek protokolün imzalanmasıyia sermayenin de Güney'e kaya- cağını belirtti. TurgutÖzaTm danışmanlığı- nı da yapan Şemiler. Kıbns'ta yayımlanan Halkın Sesi'nin mu- habın Emin Akkor'a yaptığı de- ğerlendirmede, "Kuzey Kıb- ns'taki işgücü, ek protokolün imzalanmasrvladasermave Gü- Ehşakm ve dışsatnnda Rumlardan iziıı Y azanmız Orhan Birgit. dünkü köşesinde ek protokolün imza- sıyla KKTC ekonomisinde or- taya çıkacak temel sorunlan şöyle özet- liyordu: 44 ...Erdoğan Bakû'dan, Kıbns Türk- lerine uygulanan tecridin kaldınlması açısmdan gerçekten olumlu sonuçlarla döndü. O sonuçların gereği olarak dün de ikinci bir Azerbaycan tşadamlan Heyeti KKTC'ye geldi. Araşürmalar sonuç verirse kısa zamanda Kuzey'den mal ahmına gidilecek. tş alanlan oluş- turulacak. Ö> lelikle ambargo delinmiş olacak değil mi? Bugün ve de yakın sü- • Yazanmız Orhan Birgit, ek protokolün imzalanmasıyia KKTC mallarunn 'Kıbns Cumhuriyeti'nin vereceği menşe şahadetnamesi olmadan Türkiye'ye giremeyeceğini belirtti. re içinde imzalanacak olan 'ek proto- kol* e göre, Kuzey Kıbns'tan Türki- ye'ye gelecek mallar için, Güney'den menşe şahadetnamesi alınması gereke- cek. YaniRum tarafının' olur' demedi- ği hiçbir malı Kıbnsh Türk isadamlan adanın dışına çıkaramayacak. Durumu bilen 200 KKTC'li fırmamn şu anda Güney'de temsilcilik açtığı biliniyor. 1000 fırma da izin işlemlerinin tamam- lanması için sıra beklrvor. Bitmedi Dış- satimda menşe şahadetnamesi alınma- sı koşulunu, dışahmda yani Kuzey 'e ge- tirilecek mal ve eşyada Kıbns Cumhu- riyeti Gümrüğü'nün kontrolü zorunlu- hiğu izleyecek. Dahası, Kuzey Kıbns'ta faaüyet gösterenTürk firmalan, diye- lim ki Vestel ya da Arçelik..' anavatan- lanndan KKTC'ye dışsaOm yoluyla gönderecekleri mallar için de Güney'in gümriik kurallanna uymak zorunda kalacaklannı bikrek, şimdiden orada büro açma gereği duyuyorlar.'' ney'e kayacak. Sermaye de işgü- cü de, Güney'e kaydığında KKTCde sadece otelİerin ku- marhaneleri, ünhersiteJerin ya- takhaneleriveeğienceyerlerinin kJıaneleri kalacak" diyerek bekleyen tehlıkeye dikkat çek- ti. Şemiler. Halkın Sesi'nin web sitesinde yer alan değerlendir- mede, özetle şu noktalan vurgu- ladı: • Türkiye ve Güney Kıbns arasındakı ticaretYunanistan ve Beyrut üzerinden başladı. Gü- ney Kıbns pazannda Türkiye ürünleri dolaşıyor. Rum bası- nında yaratılan rahatsızlık Kıb- nslı Türkleri ekarte etmek için- dır. • Kuzey Kıbns'taki işgücü, ek protokolün imzalanmasıyia da sermaye Güney'e kayacak. Sermaye de işgücü de, Güney'e kaydığında KKTCde sadece otellerin kumarhaneleri, üni- versitelerin yatakhanelen ve eğlence yerlerinin k.haneleri kalacak. Şemiler, ek protokolün imza- lanması aşamasında hükümetin yerine getirmesini acil, zorunlu olarak gördüğü adımlan da şöy- le sıraladı: • KKTC liderleri 'Bağunsız- hk istemiyonız' görüntüsünden vazgeçmeli. • Derhal, KKTCdeki iş dün- yasına sıfır vergi uygulanması- na geçilmeli. v^ Turgut Özal zamanındaha- zırlanan ve Ecevit döneminde rafa kaldınlan KKTC-TC Yatı- nmlan Garanti Anlaşması yü- rürlüğe konulmalı. Bu olursa KKTC'ye yatınm riski Istan- bul'a yatınm riskine eşitlene- cek. • Türkiye pazarlık edip ek protokole KKTC ile özel eko- nomik ilişkisini müktesebat ola- rak koyduıması lazım. Bunun kavgası verilmedi. NET Grubu'ndan KKTC'ye konut • İSTANBUL(AA)-Net Holding îcra Kurulu Başkan Yardımcısı Haluk Elver, KKTCde yaklaşık 250 daireden oluşan konut projesini sonbahara doğru hayata geçireceklerini bildirdi. Elver, "Magosa'da 26 dönümlük bir arsamız var. Onun üzerinde yabancılara yönelik konut gelıştırme projesini hazırladık. Satış ve pazarlamayla ilgili bütün organizasyonlanmızı şu anda yapıyoruz" dedi. Elver, KKTCde 220 odası ile faaliyetini sürdüren Merit Crystal Cove Girne Oteli'ne de 7 milyon dolar yatınmla 90 oda ilave edildiğini ve ay sonunda hizmete açılacağını da bildirdi. Eti Alüminyum Ce-Ka'nm • ANKARA (AA)- Eti Alüminyum AŞ'deki îdare'ye ait yüzde 100 oranındaki riissenin satişıyla ilgili Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) karan çıktı. Buna göre, şirketin 305 milyon dolar bedelle en yüksek teklifi veren Ce-Ka tnşaat Makine Madencilik Petrolcülük Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret AŞ'ye Üıale Şartnamesi çerçevesınde satılmasına karar verildi. ÖYK'nin konuya ilişkin karan, Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlandı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Izmir Limanı için Türk girişimcisini davet etti: Parayı veren • Izmir Limanı'nın özelleştirilmesine Türk girişimcilerin de katılabileceğini söyleyen Maliye Bakanı Unakıtan, "Pamuk eller cebe. Parayı veren düdüğü çalar" dedı. ü çalar tZMtR (AA) - Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Türk girişimcilerini îzmir Limanı'nın özelleştiril- mesine davet etti. Unakı- tan, "Türk girişimcileri- ne 'Buyrun' dh'oruz. An- cak pamuk eüer cebe. Pa- rayı veren düdüğü çalar. Az para verip sonradan alamadıkdemeyüı" dedi. Arkas Holdıng'in Al- manya'da yaptırdığı Tür- kiye'nin en büyük kon- teynır gemisi Hilde A, Unakıtan'ın da kahldığı îzmir'deki törenle şirkete teslim edildi. Törende konuşan Unakıtan, Izmir Limanı Özelleştiriımesi- nin teknik çalışmalanna başladıklannı ve yakında özelleştirmenin yapılaca- ğını belirterek "Izmir li- maru'nıkuvvedibirekibe vermenüz lazun. Şartna- meyi o şekilde hazırhyo- nız. Burayayatırunyapıl- ması lazun" dedi. Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkaru LucienArkas'nı, "Izmir'in isadamlan ya- nımızda olsuru biz de pa- rayı basahm bunu alahm" dedığıni hatırlatan Una- kıtan, "Türk girişimcisi- ne buyurun diyoruz. Ge- riyene kahyvr. LucienAr- kas'ın arkasında toplan- manız" diye konuştu. Istanbul Sanayi Oda- sı'nin oloğan meclis top- lantısma katılan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, ışadamlanna "Hesabını- a binrseniz başınıza bir haltgehnez" dedi. Unakı- tan, Cumhurbaşkanı Ah- met Necdet Sezer tarafın- dan veto edilen Bankacı- lık Yasasf nın aynen ka- bul edileceğinı söyledı. Lucien Arkas ve Unakıtan teslim töreninde bir araya gekti. ARKAS'IN FILOSU 21 GEMİYE ÇIKIYOR Arkas Holdıng'in 17'nci gemisi olan Hilde A'nın inşasına Ekim 2OO4'te başlandı. 9.5 ayda tamamlanan Hilde A, Türkiye'nin en büyük konteyner gemisi olma özelliğini haziran ayında teslim alınan Marguerite A ile paylaşıyor. 1530 adet 20'lik konteyner taşıma kapasitesine sahip olan Hilde A'nın uzunluğu 184, genişliği 24.5, derinliği 14.2 metre. Hilde A, 2100 tonluk deadweight'a ve 19 deniz mili sürate sahip. Gemilerinin tamamı Türk bayraklı olan Arkas'ın deniz ticaret filosu, 2008 yılına kadar teslim alınacak 4 gemi ile birlikte toplam 21 gemiye çıkacak. PETROLOFİSİ TÜPRAŞ için ortak girişim arayışı tSTANBUL (ANKA) - Petrol Ofisi (PO), TÜPRAŞ özelleştirmesine ilişkin ortak girişim grubu oluşturma yollannı arayacak. Petrol Ofisı AŞ'den ÎMKB'ye gönderilen açıklamada, şirket yönetim kurulvmun, Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ'nin (TÜPRAŞ) özelleştirilmesine ilişkin ortak girişim grubu oluşturabilme olanaklannı da değerlendirmek amacıyla olası ortaklık görüşmelerinin yapüması konusunda genel müdürlüğe yetki verdiği bildirildi. Avrupa'nın beşinci büyük rafinaj kapasitesine sahip TÜPRAŞ'ın özelleştirilmesinde Petrol Ofisi'nin de aralannda bulunduğu 13 firmanın yaptığı ön yeterlilik başvurusu kabul edilmişti. Ön yeterlilik başvurulannın ardından en geç 2 Eylül 2005'e kadar teklif verilebilecek. Teklif sahipleri ihaleye katılabilmek için 30 milyon dolar tutarında geçici teminat ödeyecek. SPRITE'LA KENDİNİ ANLAT 1 Sprite vaz promosyonu kapsammda, göğsündeki yapışkanıvla özel olarak üretilen ve buyüzeyde kullanılan harfve işaretleriyle dağıtılacak olan, "Sprite Kendini Anlat" tişörtleri ile Vespa hediye ediyor. 7 Ağııstos ı 2005 tarihine kadar promosyonlu Sprite ürünlerinde, şişe kapakları ve açma halkasında yer alan özel kodları, 3 765 'e SMS olarak gönderen ilk 200 bin kişiden 10 ve katlan şeklinde sıralamaya girenler "Sprite Kendini Anlat" tişörtü kazanacaklar, sonraki katıhmcılarsa Vespa GT 200 çekilişine katılma şansı yakalayacaklar. HAFİF TİCARİ ARACA BİNEK 0T0 VERGİS) tŞÇİNtN EVKENtNDEN ŞÜKRAN SONER Sınıfta Kaldı Milli Eğitim Bakanlığı, liselerde sınıfta kalan 450 bin öğrenciye sınıfta kalmayı bu yıl için kaldırarak bakanlık olarak bir kez daha sınıfta kaldı. Her ne kadar medyamızda eğitim affı ve aileler- le çocuklan sevindirecek bir karar olarak duyurul- duysa da af tasarruf için yapıldı. Daha doğrusu ye- ni ders yıhnda, göreceli işin içinden çıkılabiimesi, 4 yıllık eğitim uygulaması, öğrenci artışı ile gelen yığılmayaüretilmeyen çözümün birölçüdegörün- mez kılınması için özel zekâ ürünü olarak üretildi. Eğitimi eğitim olmaktan çıkaran, kolaylaştırıct sayısız karar değişikliğinin üzerine, hâlâ sınıfta kal- ma noktasında, özünde bulunduğu sınıfin eğitim düzeyinin çok gerisindeki çocuklar, bu yetersiz temel bilgileri ile bir üst sınıfin öğrencisi olacaklar. Yetmiyor, sınıf atlatılan çocuklara sadece kaldık- lan derslerden değil, tüm derslerden not yükselt- me hakkı tanınıyor. Sınrf geçmelen, bir an önce ca- hil ama diploma sahıbi kılınmaları, bakanlığın eği- tim verme sorumluluk alanının dışına atılmalan için formüller yaratılıyor. Oysa daha geçen haftanın sıcak gündeminde ÖSSsınavlan bağlantılı, ortaöğretimden gelen öğ- rencilerin genel eğitim düşüklüğü sorununu tartış- maya çalışıyorduk. Sınava giren 1 milyon 709 bin öğrenci içinden 1 milyon 95 bininin fen derslerin- den, 580 bin 464 öğrencinin de matematikten sı- fır ve altında puan almış olmasının sorgulamasını yapıyorduk. Türkiye'yi OECD ülkelerinin içinde en geride, dünyada daha yoksul ülkeden çok geride bırakan ÖSS 2005 sınav sonuçlarını ve diğer ulus- lararası araştıımalan inceliyorduk. Bakanlık, eğitimin içeriğini olumlu etkileyecek başta öğretmen, derslik, okul, araç gereç yatınm- lan, eğitim bütçesinde payı yükseltme gibi olmaz- sa olmaz çözümler yerine, elindeki öğrencilerden bir şey öğretmeden daha kolay kurtulmanın yol- lannın arayışında besbelli. Bu arada maksat eği- tim değil, eğitim görenlerı eğitim veriliyormuş gi- bi aldatmak, müşteriyi (aileleri ve çocuklan) mem- nun etmek olunca, örnek aldığımız karar benzeri sihirii çözümler bulunabiliyor. Siz hiç, "Çocuğum bir şey öğrenmeden üst sı- nıfa geçerse daha kötü olur? Geleceği karanr. Bu kadar kolay sınıf geçme koşullannda sınıfta kal- mışsa, gereken temel eğitimi ancak sınıfını tek- rarlayarakalır.." diyecek bilinçte anne-baba, tabii onlann yetiştirdiği çocuklar olabileceğini düşünü- yor musunuz? Anne babalan unutun, eğitim üze- rine duyarlı sivil toplum örgütlenmeleri karşı çıksa medyamız, bakanlığın eğitimin iflasının ilanı olan bu kararını birkaç satırlık af haberi olarak geçişti- rebilir miydi? Toplumsal bir duyariılık olmadığını bile bile sa- dece bir gerçeği saptamış olmak için dünyada eğitim sistemini en çok yazboz tahtası yapmış bir ülke olduğumuzun altını çizmeliyim. Hükümetler cahil cesareti bir hoyratlık içinde, eğitime yatınm yapmadan, en çok oynadıkları, siyasetlerine araç olarak kullandıklan alanların başında eğitimi gör- müşlerdir. Hele de ılımlı Islam resmi kimlikli, özün- de siyasal Islama yollan açma, en çok da Cum- huriyetin eğitim birtiğı, laiklik ilkelerini yıkma heves- lisi Erdoğan hükümetinin uygulamalannda, temel değişiklikler, uzmanlann bile izleyemedikleri bir hızla, çalakalem uygulamaya sokuluyor. AB'ye uyum, dünya eğitim standartlarını yaka- lama adına gelmiş gibi olumlu değişikliklerde bi- le, hazıriıksız uygulamaya geçmenin çuvallaması sonuçlarıyla ortaya çıkıyor. Erdoğan hükümeti ideolojisinin gereği, özel öğ- retim kurumlanna sonsuz destek veriyor. özel öğ- retim kurumları, ağırlıklı islami değerlerie vakıf, ba- ğış destekleri de görseler, toplam eğitime yatınm güdük kaiıyor. Hele kamu yatınmının Cumhuriyet tarihinin en düşük düzeylerine düşürülmesi ile genç nüfusu artan ülkemizde ürkütücü bir açık ortaya çıkıyor. Yeni ders yılının kayıtlan yapılırken kehanet ola- rak söylemeye gerek yok, çocuklanmız geçen yıl- lardan çok daha boyutlu bir yoksunlukla karşı kar- şıyalar. Dershane, öğretmen, araç gereç açığı hız- la büyür, eğitim kalitesi hızla düşerken aileler, ya- sak denen zorunlu bağış, eğitime zorunlu katkı, gi- derierinin artması gibi gerçeklerieyüzyüzeler. özel okulların maliyetleri ise daha da hızlı yükseliyor... Dünya için, ülkemiz için en yaşamsal, en temel yatınm alanı eğitimde, Türk milli eğitimi iflası, çö- küşü yaşıyor... Savaştan çıkmış, bugüne göre akı- lalmaz yoksulluk ve yoksunlukta, olumsuz koşul- larda eğitimi en vazgeçilmez yatınm alanı olarak en öne çıkaran, kalite, eğitim ilkeleri üzerine çırpı- nan Atatürk Cumhuriyetinin kuruluş yıllan ile bu- gün geldiğimiz düzeyi şöyle bir düşünelim ister- seniz? Ülkemizın geleceği üzerine alarm zilleri ça- lıyor, en can yakıcı gelişmeter eğitim düzeyindeki geriye, çağdışılığa sürüklenişte yaşanıyor.. soner@ cumhuriyet.com.tr Otomobillerde bulunan tertihat ve konfora sahip hafıfticari araçlar, binek otomobillerin sımflan dırıldığı giimrük tarife pozisyonu kapsamına alındı. Hafıfticari araçların ÖTV'sini binek otomobil düzeyine yükselttiği için otomotiv sektöriinün tepkisini çeken, bu nedenle de 1 Ağustos 2005 tarihine ertelenen tebliğ, değiştirildi. Gümriik Müsteşarlığı 'nın Resmi Gazete nin dünkü sayısında yer alan tebliği 21 Temmuz 2005 tarihinden itibaren geçerli olacak. Özel Tüketim Vergisi Kanunu 'na göre, bu tarifede yer alan araçlardan motor silindir hacmi 1600 cm3 'ü geçmeyenlerden yüzde 37,1600 cm3 'ü geçenfakat 2000 cm3 'ü geçmeyenlerden yüzde 60,2000 cm3'ü geçenlerden ise yüzde 84 oranında ÖTV alınacak. RATO ATEŞ ALTINDA Geçen yılın mayıs ayında IMF başkanlığını üstlenen tspanyol -^ muhafazakârpolitikacı Rodrigo Rato ya yönelik eleştiriler artıvor. International Herald Tribune gazetesinin haberine göre, Rato, göreve geldiğinden buyana 41 ülkeyi ziyaret ederek zamanının önemli bir bölümünü yurtdışında geçirmek, tspanya da mevki kapmaya çahşmak ve örgüte vön vermemekle eleştirilivor. Rato 'nun tutumu nedeniyle IMF'nin dünyadaki rolünün belirsiz kaldığı da eleştinler arasmda.