Katalog

5 NİSAN 2005 SALI CUMHURİYET SAYFA J \ _ \ j i j 1 | J J \ kultur(«cumhuriyet.com.tr 15 Festival 'Auschwitz: Karabasandan 60 Yıl Sonra' başlıklı bölümle Nazi kurbanlarını anıyor Selanik'te bellekleri diri tutmakASLI SELÇLJK SELANIK- 125 yapımın gösteril- diği 7. Selanik Uluslararası Belge- sel Film Festivali: 21. Yüzyılın Gö- rüntüleri etkınliği belgeseller ıçin hem uluslararası, lıenı de ulusal bo- yutla önemlı bir açılım olma potansi- yelinı artarak taşıyor. Rn önemlı anıa- cıysa yapınıcılara belgcsel yapımının tüm olanaklannı kııllandırabilmek, beJgesellerin daha da geniş kitlelerc ulaşmasını özendırmek ve tarihsel belleklerin yitmemesini sağlamak. Ana programdaki yabancı ve yerli ya- pımlar 5 kişilikPIPRESCI (Uluslara- rası Sincma Eleştirmenleri Birhği) se- çici kurulunca değerlendiriliyor. Ant- ti Selkokari (Finlandiya) başkanlı- ğındaki seçici kurul IMaya Irina McKechneay (Avusturya), Angclika Kettelhack (Almanya), Vilianı Jab- lonicki (Slovakya) ve Denıosthcnes Xifilinos'tan (Yunanistan) oluşuyor. FIPRESC1, en iyi yabancı ve yerli belgeseli seçccek. Belgesele 9000 Euro ödiil Festival izleyicilerinin oylanyla be- lirlenecek fılmlerse doğrudan İzleyi- ci Ödülü'nün sahibi oluyor. Selanik TV kanalı ERT 3'ün vereceği izlcyi- ci ödüllerinde bu yıl yeni bir uygula- maya gidildi. Süresi 45 dakikayı aşan birer yabancı ve yerli yapıma 3000'er Euro, süresi 45 dakikanın altında olan birer yabancı ve yerli yapıma 1500'er Euro olmak üzere 4 belgesele toplam 9000 Euro ödül verilecek. Ödülleri kazananlar 10 Nisan gecesi Olynıpi- on sinema salonundaki törende açık- lanacak. Bu yıl ödül dağıtımında ol- duğu gibi, sinema salonu sayısında da bir değişiklik söz konusıı. Filmler, Olympion ve Pavlos Zannas'ın yanı sıra limandaki John Cassavetes ve Stavros Tornes'le birlikte toplam 4 salonda gösterilecek. Festivalın Av- rupa Belgeseller Ağı EDN ile ortak- laşa düzenlediği 'Forıım 2005' Bal- kanlar ve Avrupa'daki belgeselcilerin tasarılarını destcklemek amacıyla ya- pılan bir eğitim ve bilgilendirme top- lantısı. Türkiye Forıuıı'a bu yıl da ka- tılıyor. EDN aynca ıki de ilginç açıkotu- rum düzcnliyor: Belçikalı yönetmen Paul Pauvvels ile Italyan yönetmen Stefano Tealdi polilik sinema üstüne r eçen yıl 'Habitat 1 bölümüyle anılan belgesel sinemanın ustası Jean Rouch'a bu yıl 'Etnografik Sinema'yla saygı duruşu yapılıyor. Bölümde 'The Vanishing tribes of Borneo' (Borneü'nun Yitik Kabileleri, David Perdevv - Brigitte Rıchter/ABD, 2004), 'A Kalahari Family, Part 5: Death by myth' (Bir Kalahari Ailesi, 5. bölüm: Mitik Ölüm, John Marshall- Claire Ritchie/ABD, 2002), 'Bride kidnapping in Kyrgystzstan' (Kırgızistan'da Gelin Kaçırma, Petr Lom/Kanada-Kırgızistan, 2004) gibi dikkat çekici çalışmalar gösterimde. tartışacaklar, Hırvat yönetmen Neııad Puhovski ise dijital sinemanın geli- şımi ve dijital teknolojı üzerıne konu- şacak. Belgesel Pazarı'na (4-8 Nisan) Türkiye'den TRT ve CNN Türk ile B- BC, Arte France, RA1 Sat, ZDF baş- ta olmak üzere 35 uluslararası kanal- dan 37 alıcının katılımı bekleniyor. 27 ulusal yapım' Yuııan Panorama- sı', 'Dramatik Belgeseller', 'Olinı- piyat Oyunlan' ve 'Özel Gösterim- îer' başlığıyla programda. Geçen yıl 'Habitat' bölümüyle anılan belgesel sinemanın ustası Je- an Rouch'a bu yıl 'Etnografik Sine- ma'yla saygı duruşu yapılıyor. Bö- lümde 'The Vanishing tribes of Bor- neo' (Borneo'nun Yitik Kabileleri, David Perdevv - Brigitte Rich- ter/ABD, 2004), 'A -Kalahari Fa- mily, Part 5: Dcath by myth' (Bir Kalahari Ailesi, 5. bölüm: Mitik Ölüm, John Marshall-Claire Ritc- hie/ABü, 2002), 'Bride kidnapping in Kyrgystzstan' (Kırgızistan'da Ge- lın Kaçırma, Petr Lom/Kanada-Kır- gızistan, 2004) gibi dikkat çekici ça- lışmalar gösterimde. 'Auschwitz: Karabasandan 60 Yıl Sonra'da son derece hüzünlü, çarpıcı tanıkhklar var. 'The Beautician' (Güzelhk Uz- manı, Sergio Oksman/lspanya, 2004) Nazi doktor Joseph Menge- le'nin deneği olan, bugün Sao Pa- olo'da yaşayan 76 yaşındaki güzcllik uzmanı Emmy Blum'un inanılmaz öyküsü. Macaristan'dan Auschvvitz'e getirilen Emmy haftalar süresince Ölüm Meleği'nın deneylerine kobay olmuş. Gaz odalarından kurtulan Blum, yaşamının bu korkunç evresi- ni zaman zaman bellek kaybına uğra- yarak güçlükle anlatıyor. 'YVater- marks: Hakoah Lischot'da (Filig- ranlar: Hakoah Lischot, Yaron Zil- berman/lsrail-Fransa, 2004) Viya- na'da 1909'da kurulan, Mart 1938'de Nazılerce yok edilen efsanevi Yahu- di spor kulübü Hakoah Vienna'nın aynksı öyküsünü yüzme şampiyonu yedi kadının anlatımıyla izliyoruz. Soykırım belgeselleri Yaşlan 81-85 arasında değişen bu kadınlar iiç değişik kıtada yaşamak zorunda kaldıktan sonra birzamanla- nn düş kenti Viyana'ya yeniden dö- nüp yeni bir yaşama başlayabilmiş- ler, anıa erkenden yitirdikleri genç kızlıklarını, umutlarını, sürgünlük anılannı bizlerle içtenlikle paylaşabi- liyorlar. 'Auschwitz: Slaves of the Nazi Gas Chambers'da (Auschvvıtz: Nazi Gaz üdalannm Köleleri, And- rew Barron/lngiltere, 1999) Selanik- li Maunce, kardeşi $olomo ve kuze- ni Darıo'nun normal yaşamları Yu- nanistan'ı ele geçiren Nazilerce acı- masızca bölünür; üçü de Ausch- witz'dcki ölüm kamplarına gönderilir. Yazgılan garip bir biçimde kesişen bu üç adam gaz odalarında zehirlenenle- rin bcdenlenni krematoryuma taşıya- rak, tüm sevdiklerinin ölümlerini gö- rerek canlı kalmayı başarabilenler- dendir. Hâlâ Selanik'te yaşayan 55'in- deki Maurice, Roma'daki Şolomo ve Los Angeles'taki Dario savaştan son- ra ilk kez bu belgeselde bir araya ge- lerek ailelerinın, 6.5 milyon insanın yok edildiği bu hayalet ölüm kampı- na dönerek kendilerini acı bir yolcu- luğun tam ortasında buluyorlar. 'C'est en hiver quc les jours rallon- gent' (Günler Kışm Uzar, 2004) adlı Auschwitz toplama kampı anılannı ve kurtuluşunu anlattığı birkitabın ve çok sayıda öykü kitabının yazarı Fransız Joseph Bialot, François Chaye'ın aynı adlı belgeselinde kampta sağ kalabilmek için ne gibi inanılmaz koşullarda yaşadığını, çek- tiklerini dıle getiriyor. Konuşmasının kesıldiğı anlardaysa oyuncu Jacques Bonaffe'ın okuduğu kitabın satırları- na yöneliyoruz. Bu bölümdeki ya- pımlar insanın insanhğını sorgulaya- cak, yeniden düşünmesine neden ola- cak denli alabildiğine sert ve derin. BENERCİ KENDİNİ NİÇİN ÖLDÜRDÜ? VETOPOR PARTİ'Yl YÖNETTİ "Bcnerci Kendini Niçin Öldürdü". (tstanbul Devlet Tiyatro- ları) Mehmet JJlusoy Paris le özlem giderdi UĞURHİJKÜM Fransız tiyatroseverlerin yakından tanıdığı, Türk Tıyatrosu'nun dünyada en bilinen ismı Mehmet IJlusoy 4 yıl aradan sonra teki"ar Paris'teydi. Sanatçı 31 Marl- 3 Nisan tarihleri arasında kentin en güzel ve saygın yerlcrinden 'Theatrc de l'Epee de Bois - Cartoucherie"de Nâzım liikıurl ııı 'Benerci Kendini Niçin Öldürdü?' ve Roland Topor'un mctinlennden derlenmiş. 'Topor Parti' adlı oyunlan yöııetti. Oyunlara ilgi büyüktü Paris Bölge Kültür Müdürlüğü, Türkiye Cumhunyeti Paris Kültür ve Haber Bürosu desteğiyle,'Tarhunda Tiyatrosu' - 'Türkiye Devlet Tiyatroları' ortak yapımı yapıtlar üçer kez Türkçe vc Fransızca üstyazıh olarak oynandı. Dekorlan Miclıcl Launay, müzigi Kudsi Erguner, ışjklan Yakup Çartik tarafindan hazırlanan 'Benerci Kendini Niçin Öldürdü'yü 'tstanbul Devlet Tiyatrosu' sanatçıları Celal Kadri Kınoğlu, Ilakkı Ergök, Kürşat Alnıaçık, Hülya Kalebayır ve Yurdaer Okur yorumladılar. Nâzım Hikmet'ın bu şiirkitabını ilk kez 1980 yılında 'Avignon Festivali' ıçın 'Quartier d'Ivry Tiyatrosu'nda sahneye ııyarlayan Ulusoy, olağanüstü ilgi toplamıştı. Vesileyle hatırlatalım, Mehmet IJlusoy 'Avignon . Festivali Papalar Sarayı'nın Şeref Avlusu'nda oyun sahnelemiş (1976 - Bencil Hesapların Buzlu Sularında) ilk ve tek Türk sanatçısı olma onurunu da taşımaktadır. Değerli tiyatro adamının Paris'te, 'Antalya Devlet Tiyatrosu' oyunculan Berrin Arısoy Akhasanoğlu, Reha Özcaıı ve Fatih Veli Ölmez ile sahneledıği ıkinci oyun olan, Türk ve Türkiye dostu, Polonya kökenli ünlü Fransız mızah yazarı ve çizeri Roland Topor'un (1938-1997) metınlerinden derlenmiş 'Topor Parti' ilk defa 2000 yılında Paris 'Essaion Tiyatrosu'nda oynamıştı. Uyarlamasını Richard Soude, salıne düzenlemesini Yves Collet, maskeleri İlhan Atcş, kostüm ve aksesuarları Şirin Dağtekin ve korcografısını Elif Poyrazoğlu'nun düzenlediği oyun 2001 yılında 'tstanbul Şehir Tiyatrolan'nda da sahnelenmişti. Parisli tiyatroseverler şimdi heyecanla Mehmet Ulusoy'un yeni oyunu, Rönesans'ın mımarlarından Erasmus'un 'Deliüğe Övgü'sünü beklıyorlar. Önce nıayıs ayında Türkiye'de sahnelcnecek oyun daha sonra Paris 'Tempete Tiyatrosu'nda Fransız - Türk oyuncular tarafından birlikte oynanacak. Derya Yücel'in tasarladığı sergi 15 Nisan'a dek Roxy'de Serbest Bölge / Tarafsız Alan Kültür Servisi - Roxy, 15 Nisan'a dek "Serbest Böl- ge / Tarafsız Alan" sergısi- ne ev sahıplığı yapıyor, Ne- yı anlattığı, nasıl işlev gör- düğü ya da hangi noktada "sanat" ıcra edildiği, içe- rıkler, kaynakçalar, ahntılar vc kavramlarla kendisinc yüklenılmeyen bir bölge olarak tasarlanan "Serbest Bölge / Tarafsız Alan", sosyal, ekonomik ve sıyası birçok alana işaret eden gön- dermcler yapıyor. 7 sanatçı katılıyor Derya Yücel'in tasarladı- ğı vc yapımım üstlendiği sergide: Genco Gülan, Gül llgaz, Nancy Atakan, Neşe Çoğal, Özgül Arslan, Vol- kan Aslan ve Yaserain Öz- can Kaya'nın çalışmaları yer alıyor. Sergi, yapıtın ış- levini önccden belırleyen ve izleyicıyı zorunlu bir oku- maya yönlendiren miizeler, galeriler, bcyaz odalar dışııı- da bir mekânda, Roxy'de gerçekleşiyor. Belirlenmiş, tasdik edilmış sınırların dı- şmda durmayı öncrcn sergi, bakışlara yön veren ve hatta bakışları yöneten koşulların göriinnıeyeceği bir mekân- Neşe Çogal'ın yapıtı. da yansız, tarafsız, serbest bir bölgede ızleyicisiylc bu- luşuyor. iktidar tartışmaları Sanatçıların sadece kendı kelimelcriyle içlerını döke- bilecekleri, kısitlanmadan eylemlerini gerçekleştirebi- lecekleri alanda, son günler- de sıkça duyıılan sanat orta- mındakı iktidar tartışmaları iizerine bir vurgu yapmak ycrine, bu vıırgunun siline- rek yıtnıesine kanal olabıle- cek bir katılım oluşturmak hcdeflcniyor. Sergi pazartcsi-cumartesi günleri 11.00-18.00 saatle- ri arasında Roxy Sıraselviler C'addesi, Aslanyatağı Sokak No: 1-3 Beyoğlu'nda görii- lebilır. 'Misket' SineTekAvrupay da Kültür Servisi - Ankara Sincma Kültürü Derneği'nin düzenlediği 'SineTek Avrupa' film gösterımleri kapsamında, 7 Nisan Perşembe günü saat 19.30'da Ispanyol Oscarlan'nın sahibi 'ElBola' (Misket) adlı film gösterilecek. Genç Ispanyol yönetmen Achero Manas bu ilk fılminde bir çocuğıın zorba ve otorıter babasına rağmen özgürlüğünü elde etme çabasını anlatıyor. 'Misket', 'Ispanyol Oscan' olarak da adlandırılan2001 Goya Ödülleri'nde En tyi Film, En îyi Yönetmen, En iyi Scnaryo ve En İyi Erkek Oyuncu Ödülleri'ni toplamış bir yapım. (0 312 46720 02) Mona Lisa taşımyor! • PARtS (AFP) - Belki de dünyanın en ünlü portre çalışması olan Leonardo da Vincı'niıı 'Mona Lisa'sı, dört yıl süren onanm çalışmalanndan sonra hazır olan Louvre içindeki yeni sergi alanına perşembe günü taşınacak. 'Salle de Etats' adlı binanın bu bölümünü minıar Lorcnzo Piqueras tasarladı. 4.8 milyon Euro'luk tamir maliyetiniyse Japon Nıppon TV'sikarşıladı. 859 m2'lik salonda, yalnızca Mona Lisa sergilenecek; böylece, kalabalık topluluklar halinde gelen ziyaretçiler daha rahat edecekler. Alex McDovvell Türkiye'ye geliyor • Kültür Servisi - 'Minority Report' ve 'Figlıt Club' gibi filmlerin yapım tasanmcısı Alex McDovvcll, 2. Tasanm ve Sinema Konferansı kapsamında konuşma yapmak ıçın bir günlüğüne Türkiye'ye geliyor. McDovvell, 7 Nisan Perşembe günü saat 16.30'da tTÜ Mimarlık Fakültesi Taşkışla binası 127 No.'lu salonda 'Progressive Film Design' başlıklı bir konuşma yapacak. McDovvell dijital teknolojileri geleneksel tasarıma uyarlayarak filmin görünümü üzerinde örneğine rastlanmamış bir kontrol olıışumuna izin veren özgün bir süreç yürütüyor. 3. Türk Filmleri Haftası • BERLİN (AA) - Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlencn 3. Türk Filmleri Haftası, Urania salonlarında yapılan törenle başladı. Türk Filmleri Haftası'nın açılışına, TRT Genel Müdürii Şenol Demıröz, Başkonsolos Aydın Durusoy'la Berlin eyalet meclisi milletvekilleri Dilek Kolat, Özcaıı Mutlu ve Evrim Baba da katıldı. Türk Filmleri Haftası, Türk sinemasının genç yönetmenlerinden Çağan Irmak'ın yönettıği "Mustafa Hakkında Her Şey" adlı filmle başladı. 9 Nisan'a kadar sürecek Türk Filmleri Haftası'nda, "Anlat Islanbul", "40 Metrekare Almanya", "Hiçbir Ycrde", "Gelibolu", "Süper Seks", "Eşkıya", "Gönül Yarası", "KalbinZamam", "Kebap Connection", "Ben Şef, Sen Spor Ayakkabısı" adlı uzun metrajlı filmler gösterilecek. MÜYAP Ödülleri verilecek • tSTANBDL (AA) - MÜYAP Türkiye Müzik Endüstrisı ödülleri 2005'in ödiil töreni, 19 Nisan'da Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda yapılacak. Albümlerin satış rakamları esas alınarak yapılan değerlendirme sonucu ödüle değer görülen Serdar Ortaç, Yıldız Tilbe, Mahsıın Kırmızıgül, tsmail Yurtseven, Gülben Ergen, Muslafa Sandal, Rafet El Roman, Kıraç, Hüseyin Yalın, lbrahim Tatlıses, Candan Erçetin, Kayahan Açar, Hande Yener, Orhan Gencebay ve Özcaıı Deniz Kral TV'deıı canlı yaymlanacak törenle ödüllerinı alacak. Törenin sunuculuğunu Beyazıt Öztürk yapacak. Müzık yapım şirketlerinın de ödül alacağı gecede, Shaman topluluğu da bir gösteri sergileyecek. Makro detay fotoğralçılıgı atölyesi • Kültür Servisi - Yıl boyunca değişik konu ve düzcylerde düzenlediği eğitim programları yürüten Fototrek Fotoğraf Merkezi'nin düzenlediği "Makro/Detay Fotoğrafçılığı" semineri 16 Nisan Cumartesı günü başlıyor. 4 hafta sürecek olan atölye çalışmasında "makro fotoğraf" olarak isimlendirilen yöntem, tanıtım fotoğrafçılanndan doğa fotoğrafçılarına, geniş bir kesitnc seslenıyor. İlk toplantıda kuramsal bir ders yapılırken pazar günleri çekim, cumartesi günleri değerlendirme toplantılarıyla devam edecek olan atölyeye katılım 10 kişiyle sınırlı. Atölye danışmanlığını da Mehmet Ozşimşek yapacak. (0 212 251 90 14 /245 78 57) ISTANBUL FİLM FESTİVALİ • EMEK'lc 10.00'da'THX1138', 12.30'da 'Not', 16.00'da'Haklıtntikam', 19.00'da 'Küçük Azize', 21. 30'da 'Resim Gibi' (Gala). (021229384 39) • ATLAS'ta 10.00'da 'Mona Lisa', 12.30'da 'Yaradılış: BüyükSır', 16.00'da 'Hotel Rwanda', 19.00'da 'Lavanta Kokulu Kadınlar', 21.30'da 'Tiksinti'. (0 212 252 85 76) • SİNEPOP'ta 12.30'da 'Suriyeli Gelin', 16.00'da 'Tulse Luper'in Çantaları V, 19.00'da 'Müziğimiz', 21 30'da 'Dün'. (0212 25111 76) • BEYOĞLU SİNEMASI'nda 12.30'da 'Kendine Has DelUik', 16.00'da 'Ördek Mevsimi', 19.00'da 'Ölümsüz Kadın', 21.30'da 'Koruma'. (0 212 251 32 40) • REXX'te 19.00'da 'Leon ile llvido' ve 21 30'da 'Fcdakâr Kız'. (0 216 334 07 02) BUGÜN • CHEZ SAKMAN'da 22.00'de Vedat Sakman dinletisi. (0 212 227 11 67) • BABYLON'da 21.30'da Handan Aydın dınletısı. (0 212 292 73 68)