Katalog

3 AFU-JK 2005 CUMARTESt CUMHURİYET SAYF/ DtZt Lapkaç artışmın nedeninigelir dengesizliğine ve işsizliğe bağlayanyargıçlar, siyasilere içgöçü önleyin çağrısında bulundular 'Sorunyasadadeğilidariönlemde'^ Kapkaç, gaspgibi suçlann valmzca kanunlaıia önlene- meyeceğini belirtenyargıç- ftar, devletin işadamlan ile *mir arayagelmesini ve suça **ulaşmış gençlerin rehabi- eite edilntesiniönerdiler. a oiisin savcı ile diyalog ko- fMkluğuna dikkat çeken förgıçiar, sorunun cezala- •mn azlığtndan değilyeteri Mdar idariönlem alınama- lığmdan kaynaklandığmı xiylediler. Sava sayısmm yetersiz olduğunu belirten mtekli YargıçSedat Laragül "'Herşey savalar- tan, yargıçlardan bek- irrtiyor" dedl HİLALKÖSE Y argıçlar, yurttaş,lann can güvenlığıni teh- dit eden kapkaç, gasp gibi suçlann artışı- nın nedeninin gelir dağılımındaki denge- sizlik ve ışsizlikten kaynaklandığını be- lirttiler. Polisin gerekli denetimi yaptığını, venlen cezalann da adil olduğunu savunan yargıçlar, ön- celikle Türkiye'deki büyük kentlere olan içgöçün sona erdirilmesi gerektiğini vurguladılar. Büyük- kentlerdekı kapkaç ve gasp olaylanyla ilgili gö- rüşlerine başvurduğumuz Aslıye Ceza yargıçlan, kapkaçın, özellıkle kalabalık yerlerde işlendiğinı, sokak aralannda ise gasp olaylannın görüldüğü- nü belirrtiler. Özellikle doğudan gelen işsız genç- lenn kendilerini suçun içtnde bulduklannı kayde- den yargıçlar, "Bu suçlan sadece vasalar mt önle- yecek? Türkhe'de bir içgöç var. Dosyalar, basit hırsızüktan cezaevine giren bir saruğın, yankesici- lik. kapkaç ve gasptan sonra adara öldürmeye ka- dar gidebikiiğini gösteriyor. Deviet bunu önlemek istiyorsa, işadamlan ile bir ara>a gdsin. Suça bu- laşmış bu gençterin rehabi- lite edilmesi gerekir' dedıler. POLIS TAVRINI DECISTIRMELI Türkiye'de etkirı suç so- ruşturmasının yapıla- madığını, yenı yasa ile oiuşturulan adli kolluk sis- temınin ise tamamen hu- kukçulann istedıği gibi olmadığını dile getiren yargıçlar, polisin 'ben bu işj daha iyi rapanm' dü- şüncesınde olduğunu, savcı ile olan diyalog ko- pukluğunun bulunduğunu kaydettiler. "PoBs sav- cıdan emir almak istemiyor. Kanunlan uygulama- da kendine üstünlük tanıma eğüüninde" görüşü- ne dıle getiren yargıçlar, hukuk devleti yönünden polisin anlayışınin değişmesi gerektiğini, ceza yargılamasırun amacının kişi temel hak ve özgür- lüklerini koruma olduğunu vurguladılar. îşsizlik veyoksulluğun yarattığı sorun: KAPKAC Emeklı yargıç Sedat Ka- ragül. cezalann artınlma- sının kapkaç, gasp gibi suçlan önleyemediğıni be- lirterek, bu suçlann arfma- sının temelinde ekonomik sorunlann yattığını söyle- dı. Yeni yasada, kapkaç suçuna ilişkin özel bir maddenin getirildiğını, bunun iyı bir gelışme ol- duğunu ıfade eden Kara- *Kapkaç. gasp gibi suçlar, kiam cezası verilse de önJenmez. Sorun cezalann azlığuıda değil. Yeteri kadar idari önlem ahnma- dan çözüJmesi mümkün değuV" Suça bulaşmış ço- cuklann çoğunun doğudan geldiğini, çetelerin de yeni yasadaki yaş sınırlamasındaki koruma ted- birleri nedeniyle çocuklan kullandıklarıru ıfade eden Karagül, "Çeteler şimdi şehre indi Doğudan gelen çocuklar, çetelerin eüerine düşüyoriar. Eko- nomik sıkınbJar, ailevi ihşkiierin güçlü olmaması giil, şöyle devam etti: CELALETTİN CERRAH Kapkaçın arkasında PKK var' • laanbul ve Diyarbakır'da eşzamanlı dü- zenienen "Katmer" operasyonunda Doğu ve Cüneydoğu Anadolu bölgelerinden zor- lagetirdikleri çocuklan kapkaç, yankesici- lik ve hırsızlık suçlannda kullandıklan be- liiienen 2 'si çocuk 17 kişiyakalandu Is- tatbul EmniyetMüdürii Cerrah, "Hem uyuşturucu, hem kapkaç, hem tantanaa- lıkyolu ile hırsızlık, hem degasp olaylan- nu arkasında bazt terör örgütlerinin oldu- ğu bu operasyonla ortaya çıkmıştır." dedi. I stanbul Haber Servisi - Istanbul ve Diyarba- hr'da düzenienen operasyonlarda kaçırdık- kn küçük yaştakı çocukiara kapkaç yaptı- lan şebeke ortaya çıkanldı. Istanbul Emnı- yel Müdürii Celalettin Cerrah, kapkaç olayla- rmn arkasında terör örgütü PKK'nrn olduğu- aubelırttı. Istanbul ve Diyarbakır'da eşza- maalı düzenienen "Katmer" operasyonunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden zoda getirdiklen çocuklan kapkaç, yankesici- lik ve hrrsızlık suçlannda kullandıklan belir- lenen 2'si çocuk 17 kişi yakalandı. Organıze Smlar Şube Müdürii Ayhan Buran ile basın topiantısı düzenleyen Celalettin Cerrah, ope- rasyona 10 ay önce başladüdannı söyledı. Cerrah, 2005 yılı şubat ayında 4 kışüıin kaçı- nlarak ışkence yapılması olayına kanşan kışı- lerin tespiti amacıyla araştrrma yapılmasıyla operasyonun şekillendiğini ifade ettı. 60 bin uyuşturucu hapının kaybolmasıyla ılgılı 4 ki- şiyi ayn ayn zamanlarda haplann yerinı söy- letmek amacıyla ağır ışkence yaptıklannın belirlendiğini kaydeden Cerrah, bu 4 kişiden l'nın hâlâ kayıp olduğunu sövledi. Cerrah, "Bu eylemlerin aydınlatüması ve fafllerin va- kalanmasma vönelik çahşmalann sürdürüldü- ğü sırada. eylemleri gerçek- leştiren şahısların Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölge- lerinden zorla getirdikJeri yaşı küçük çocuklan tehdit baskı \« darp ederek kap- kaç, yankesicilik ve hırsızlık suçlannda kullandıklan an- laşıldı. Söz konusu grubun, Eminönü ilçesinde bir kısım esnafı baskryla sindirdikleri, çeşhM eylemleri gerçekleş- tirerek haksız menfaat sağJadıklannı beKrledik*' dedı Suç örgütü üyelen arasrndaki ardaşmaz- lığa neden olan uyuşturucu haplann bir kıs- rrunın PKK'ye ait olduğunu \urgulayan Cer- rah, •'Hem uyuşturacu, hem kapkaç, hem tan- tanacıltk yolu ile hırsızlık. hem de gasp olayla- nnın arkasında bazı terör örgütlerinin olduğu bu operasyonla ortaya çıkmıştır. Çeşitü suçlar- da kiıllanüan çocuklar DharbaJor'dan kaçınl- mış. Hatta yakalanan kişilerin tecrübeli bir ço- cuk için başka bir grupla silahlı çaüşma>a da- hi girdigini tespit ettik" dedı. Cerrah, söz ko- nusu grup üyelerinin üst, ev ve gösterdikleri yerlerde yapılan aramalarda, 11 ruhsatsız ta- banca, 21 şarjör, çok sayıda mermi, 12 kilog- ram esrar, 2 sahte nüfus cüzdaru, 1 askeri ka- muflaj elbisesi. 4 adet senet ile 1 adet akarya- kıt kaçakçılığuıda kullanıldığı belirlenen tan- ker ele geçınldiğını belırtti. Daha önce 25 kapkaç olayı gerçekleştirdıği belirlenen çete- nın 15 üyesi adliyeye sevk edilirken 2 çocuk ise Cocuk Şube Müdürlüğü'ne teslim edildi. Celalettin Cerrah AKP istanbul Milletvekîli ilhan Albayrak, kapkaçtan mağdur olan herkesin şikâyetç» olmasını istedi. 'Emniyetgüçleripasifkalıyor' Istanbul mületvekillerinin hazırladığı raporda güvenlik ve asayiş sorunları korkutuyor denildi. AKP li Albayrakyoksulluk haritasının çıkarılmasını istedi BERtVANTAPAN KP Istanbul Milletvekîli İlhan Albayrak, kapkaçın önlenmesi ıçin öncelüde illenn yoksulluk ıtasuun çıkanlması gerekti- ğini belirterek "Ybksul ailetere meslek edindirme kurslan ve istihdam olanakla- n sağlanmah" dedı. Kapkaça neden olan içgöçün, ekonomik yetersizliklerin ve eğitımsizlığin önüne geçilmesi ge- rektığirun altını çizen Albayrak, yoksul ailelere istihdam sağlamak içın eğitim çalışmalan yapılması gerektiğini irade ettı. TBMM'de "KapkaçKomisyıonu'' kurulduğunu ve komisyonun çalışmala- nnın tamamlanmak üzere olduğunu ıfa- de eden Albayrak, aynca Istanbul mıl- lefvekılleri olarak haztrladıklan u Seçim Bölgesi Raponı"nda Istanbullulann baş- lıca sorununun asayiş ve güvenlik oldu- ğunun ortaya çıktığrru ıfade ettı. Başba- kan Recep Tayjip Erdoğana sunulacak olan raporda, "Gü- venlik ve asa>iş sorun- lan korkutuvor" ve "Emniyet güçlerinin hırsızlık ve kapkaç olaylannda,riner\-e muşturucu madde kullanıcılan karşısın- •.. ... , da pasif kahnaması İlhan Albayrak « £ 5 ^ * ^ bırakümaması ve bu olavlann önlenmesi gerekryor" denildi. Kapkaç ıçın "mobiJ ekipler" oluşturuhnası ve çevik kuvve- tin sokağa kaydrnlması gerektiğini be- lirten Alba\Tak "Kapkaççılann yoğun olarak bulunduğu tren garlarında. oto- büs duraklan gibi \erlerde asavişi sağla- mavı hedeflrvt)ruz" dedı. Uzun vadede, mülı gelrnn artmasuun tek başına yeter- li ounadığuıa değınen Albayrak, asıl ya- pılması gerekenin mıllı gelırin adıl dağı- lıırunın sağlanması olduğunu söyledi. Böylece kapkaçın önüne geçılebıleceğı- ne inandığuıı anlatan Albayrak, kapkaç- ta azalma olduğunu kaydetti. Buna kar- şıhk dığer hırsızlık türleri ve yankesıci- likte artış olduğuna dikkat çeken Albay- rak, hırsızlıkta yaşanan artışa neden ola- rak "Toplumdaki egitimsizliğı"' gösterdi. Albayrak özetle şunlan söyledı: "Em- niyetten elde ettiğimiz sayısal verilerin dV şuıda da polise intikal etmeyen olayiann olduğunu bihyoruz. Bunun sebebi >Tirt- taşlann kapkaç olaylanndan şikâyetçi olmamalan. Elde ettiğimiz vçrüere göre, 2003 >ılmda 4 bin 227 kapkaç olayı yasanırken 2004'te bu 2 bin 937'ye düş- tü. Buna karşıhk 2003 yıhnda 10 bin 452 olan yankesicilik 2004'te 14 bin 366>a çıkb. Avnca 2004 >ılında 2308 gasp olayı meydana geldL OğJum da kapkaç mağ- duru. ölümden döndü. Gerekli yeriere bir vatandaş olarak şikâyette bulunduk. Kapkaçtan mağdur olan herkes şikâyet- çi olman. Yoksa bu olaviar yaşanmay^ devam edecek." Doç. Dr. AZİZ KONUKMAN 'Ulusal ekonomik program uygulansın' G azı Üniversıtesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Aziz Konukman. Türkiye'de uygu- lanan IMF patentli prograrnlann ülkeyi bir yandan büyütürken bir yandan da fa- kirleştirdiğini savomdu. IMF'nin kendı programlan- nın sosyal risk yaratacağıru bildiğinden "Sosyal Riski Azanma Projeleri" gıbı önlemler aldıgını belirten Konukman, devletin bütçeden yoksul ve işsiz kişilere is bulunana dek mutlaka maddi yar- dunda bulunması gerektiğini \urguladi. Zengın ve yoksullann ayn ayn ızole olduğunu ifade eden Konukman, ''Zenginler özel konunalanyla, sitelerde özel güvenük önlemleriyle izole edilmiş bir şekiJde \aşı\or. Vbksullar da aynı şekilde belli yerlerde top- lanmış. Türkiye'de orta suııf kalmadı. Türkiye çağdaş bir kap>- taBst olsaydı 'servet vergisı' uygulanmü. Turgut Özal dönenıin- de bu vergi kaldınldı. Bu nedenle Türkhç'nin servet haritası bilinemhor. Halk da senet sahiplerine tepki gösteriyor. Sonucunda da kapkaça yöneüyor. Zenginler istedikleri kadar \illalannın du\arlarını >üksetein yine de bu kapkaçtan korunma\a çözüm olamaz" dıye konuş- ru. Polisiye önlemlerin tek "başına yeterli olmadığrnı ifade eden Konukman, kapkaçın kökeninde yatan sorunlann çö- zümü için Türkiye"nin kendi koşullanna göre ve ulusal bir ekonomikjtrograrrun uygulanması gerektiğini kaydetti. Konukman, "Uretûn artûrmadan devletin yatınm yapması ge- reksiz. Böyle bir ekonomide yeni bir kapasite varatamaz. Es- kiden jşsize ailesi maddi yardım vapardı. Anıa şimdi aileier de işsiz olduğu için yardım yapamryor. Hiç geliri olmajanlann çılaş noktası >ok. Yurttaşhk hakkı gereği sosyal devlet, bütçeden işsizlere \ardun yapmah. tnsanlar aç kalmaman." dedi. gibi birçok sorun v^ar. Baa aileier. çocuklannın Is- tanbul'a gelip gelmediğini bile bilmiyor" diye ko- nuştu. Kapkaç suçlanna karşm yurttaşlann da vurdumduymaz olduğunu ışaret eden Karagül, "Insanlanmız gözlerinin önünde me>dana gelen olaylan seyTediyor. Geçen gün kızım da kapkaça maruz kalmış. Kimse dönüp yardım etmemiş. Va- tandaş, kaçıp giden hırsızı izlemesin. Yakalasın. Yasalar olay sırasında \atandaşa yakalama vetkisj veriyor. Her sokak başına poiis konulmaz ki" görüşüne yer \erdi. Türkiye'de etkin suç soruşturmasının yapılabil- mesi ıçin, dünya ölçülennde savcı, polis vejan- darma görevlısinın bulunması gerektiğini dile getiren Karagül özetle şunlan kaydetti: "Özellikle büyük şehirlerde savcüar yeteıü sayıda değiL Haariık evrakı gelivor. bazı savcılannuz hiçbir şey yapamadan dava açrjör" dıyor. Yeni yasayla bir- likte, savcılann soruşturma sırasında, daha etkin görevlen olduğunu anrmsatan Karagül, "Bu . kadar işi nasıl yapacaklar merak ediyorum. Her şey savcılardan,)argıçlardan bekfcniyor." SOKAKTA KAPKAÇISORDUK Yurttaşlar korku içinde SALtVlHALtMOĞLU S okaktakı yurttaş kapkaç olaylannı ya kendilennin yaşadıklannı ya da çevrelerındeki kışılerin başından geçenleri anlatarak, kapkaçın tehli- ke boyutunu gözler önüne seriyor. AYŞE KOCA (Satış £/eman/J:Kapkaç bu- güne dek ba^undan geçmedı. Ancak kapkaçı medyadan takıp edıyorum. Kap- kaçın artmasının en önemli nedeni bence işsızlik ve çevrenın etkisi. Çe\Temde bu tür olaylan yapan insanlann olduğu yer- de yaşayan gençler bundan etkıleniyor ve kapkaç yapıyor. Önlem alınmah. REYHAN KAR (Emekli Öğretmen): Edırne'de yaşıyorum. Istanbul'a kızunın yanına geldım. Burada sokakta gezerken tedirgin şekilde dolaşıyorum. Kapkaç olaylan genelde büyük şehirlerde oluyor. Anadolu'da, kırsal kesirnlerde bu tür olayiara bu kadar yoğun rastlanmıyor. Örneğın Edirne'de bu tür olayiara çok sık rastlanmaz. Ama Istanbul'da yolda yürürken çantamı süreklı tutuyorum. NEDEN KÖTU CİDEN EKONOMI HÜLYA GÜNAYDIN (Kiğilı Giyim Müş- teri llişkileh Müdürü): Kapkaç olaylan- nın yaşanmasuıuı nedeni kötü giden eko- nomrnin esen. Devletin bu konuda hiçbir adım atmadığını görüyoruz. Çoğu alkol ve uyuşturucu bağımlısı olan kapkaççı gençlenn yakalanarak karga tulumba arabalara tıkıhnası yanlış. Kısa süreli ce- zalar verilerek hıçbu" şey değişmeden kapkaççılar yine toplum içine geri gön- derüiyor. Bu şekilde kapkaçın önüne ge- çilmesi mümkün değil. Bugüne kadar hiç kapkaça maruz kalmadım. Ancak ar- kadaşım telefonla konuşurken elinden telefonun ahndığını anlattı. Günaydm önenlennı şöyle anlattı: Yurttaşlar yolda yürürlerken paralannı sırt çantalannda değil, montlannın ıçıne astıklan cüzdan- da bulundursunlar. Yürürken telefon kul- lanmasınlar. ATM'lerden sadece yeterli miktarda para çeksinler. Pahalı aksesuar- lar taşıyarâk kapkaçı teşvik etmesinler. AYLİN BOSTAN (Matematikçi):; Beşik- taş'ta yaşıyorum. Burada çok fazla kap kaç olayma şahit oldum. Kapkaçın en büyük nedeni işsizlik ve köyden kente göç. Ben kapkaçtan bireysel olarak ko- runmanın mümkün olmadığını düşünü- yorum. Yahuzca başıma böyle bir olay geldığinde nasıl zaranmı en aza indirebi- leceğimi düşünebilirim. Yanımda çok fazla para taşımamaya özen gösteriyo- rum. Paramı ve telefonumu çanta yerine ceketımın cebıne koyuyorum" SÜLEYMAN KAFALI (Haıita Mühendisi): Kapkaçın en büyük nede- nrnın kültürel yozlaşma olduğuna inanıyorum. tnsanlar kendi çıkarlan doğ- rultusunda hareket ederek, diğer insanla- n hiçe sayıyorlar. Kapkaçtan korunma- nın belki bınlerce yolu var. Ama önemli olan ınsanlan kapkaç yapmaya iten bu acımasız gerçekliğe sürükleyen sorunlan bulup açüdığa kavusturmaktır. SÜRECEK