Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8KASIM2006SAJJ 10 dishabıŞ cumhuriyet.com.tr KAVŞAK OZGEN ACAR Yazarımız Ûzgen Acar'ın rahatsızlığı nedeniyle bu haftaki yazısını yayımlayamıyoruz. A LMANYA 'DA ENDÎŞE Kreuzberg korkutuyor OSMANÇUTSAY FRANKFUKT - Avrupa YeşilJer hareketinin önde gele-n ismi, 1968'in "KızüDanny"si Danid Cohn-Bendit, Berlin'de Türklerin yoğun olaurak yaşadığı Kreuzberg 'i Fransa'daLkigöçmenlerin yaşadığı koşullarla karşılaştunldığında bir tür "mutiuluk adası" olarak tanımlasa da gerekli önlemler alınmazsa, Almanya'da da bazı sorunlar yaşanabileceğıni kabul etraek zorunda kaldı. Bunun arciından Berlin'in Moabıt semtınde dün sabahıa karşı 5 otomobilın yakıldığı haberi gel dı. Bu ateşin yakında Avrupa Birliği merkezlerine yayılması kimseyi şaşırtmayacak. Bavyera eyaletınin tçişleri Bakanı Günter Beckstein'ın Almanya'da da tıpkı Fransa'da olduğu gibi "paralel toplumlann yaşadıgjnı" vurgulaması. tedırginiığin boyutlannı göstermek açısından önemli. Becksteın, Türk gençleri içindeki yüksek işsizliği v-urguladı ve özelIikJe olcullannı yanda bırakıp ışsız güçsüz dolaşan Türk gençlerin benzer bir isyan kaynağı olabileceğini ima etti. Neoliberal çılgınlık, lcüreselleşme ve "rekabetgücü" adına sürekli daha düşük maliyetle en ucuza ürerimi teşvik ediyor. Dev şirketlerin kasasında ihracat gelirleri, Avrupa şehirlerinin kenarlanrjda da göçmenlerden oluşan geniş bir yoksullar ordusu birikiyor. Renkleri, yetersiz dilleri ve sayılmayan eğıtımleri, ama "sınırsız beklentileri" nedeniyle itilip kakılan göçmen yığınlann hesabını ştmdi üçüncü ve dördüncü kuşak çocuklan bizzat sormaya başlıyor. Nüfusu yaşlanan Avrupa genç göçmene mahkûm. Ama izlenen iktisat politikalan, korkunç bir insan öğütme makınesine dönüştüğünden, hem bu göçmenler hem de yerli çahşanlar daralan bir işsizlik çemberinden kurtulamıyor. Avrupa gecekondu mantığını yeniden arumsamaya başlıyor. Fransa'daki ateş yeru bir dönemin işaretlerini içeriyor. En önemJisi de çeyrek yüzyıldır akıllardan silinmiş bir Alrnan düşünürün sözleri birkaç gündür yeniden hatırlanıyor: Kapitalizm büyüyüp gelişrikçe, kendi mezar kazıcılanm da yetiştiriyor. ERANSIZBASINI Entegrasyon politikası iflas etti PARİS (AA) - Fransız basınında, şiddet olaylannın kamu otoritesıru ciddi bıçimde sarstığı yorumlan yapılıyor. Liberation gazetesı, "Devlet Sorgulanıyor" başlığıyla manşetten verdiği haberde, hükümetin olaylar karşısında etkisiz kaldığını yazdı. Gazete, banliyölerde yaşayardann ve sosyal kurumJann, "devtetin sorunlu bölgelere yardım yapmamasına ilişkûı" eleştirilerıne de geniş yer verdi. Le Figaro gazetesi, "Banliyölerde Endişe Verid SalguT başlıkJı habennde, şiddetin diğer kentlere de sıçramasını ön plana çıkardı. Gazete, "Son olaylann. Fransa'run entegrasyon politikasuun iflas ettiğiııi gösterdiğine'' ilişkin yorumda bulundu. Le Parisien gazetesi sorgulananların yaşlannın 18'den küçük olduğuna dikkati çekti. Işadamlan tedirgin Fransız Işadamlan Derneği (MEDEF) ise olaylann, ülke ekonomisini de olumsuz etkileyeceği uyansuıda bulundu. Europe-1 radyo kanalına açıkiama yapan MEDEF Başkanı Laurence Parisot, "olaylann daha öneekilerie kryaslanamavacak kadar ciddi bir boyutta olduğunu" ifade etti ve "kamu düzeninin tesisi, önceüklerin öneeüği olmalT dedi. Kurucu Üyelerimizden Değerli Yazar ŞULHİ DÖLEKm en verimli çağında aramızdan aynlmasının acısını okurlan, dostlan, üyelerimiz ve ailesiyie paylaşıyoruz. Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (BESAM) Akyazı VD. 110 003 2222 sicıl no'lû 4651 - 4700 seri no 'lu 1 cilt fatura, 49159 - 49300'e kadar olan taşıma irsalıyesı kaybolmuştur. Hükümsüzdür. ' N1ZAMAYDEMİR Paris'te polis protestosuyla başlayan şiddet olaylannda bir kişi öldü... Bilanço gittikçe ağırlaşıyor Banliyölerdeki inûfada• Neoliberal politikalar, gençler arasında karamsarhğın tırmanmasına yol açıyor. Fransa'da işsizlik oranı, yabancı kökenli gençler arasında yüzde 50'ye çıkabiliyor. Başbakan'dan gelen "Fransa'da olaylan başörtüsü yasağı fitilledi" tarzı açıklamalar ise Fransız aşın sağ milliyetçilerinin ekmeğine yağ sürüyor. UĞÜRHÜKÜM R4RİS - Fransa'da uzun zamandır beklenen sosyal patlama, halkanın en zayıf noktası banliyölerde, ağırlıkh olarak Afrika kökenli göçmen çocuk- lann isyaruyla başladı. Bu yangın cop- la mı. yoksa diyalog ve destekle mi söndürülür. göreceğız. Her koşulda Fransa bir kez daha "tarihi laboratu- var" olmaya namzet... 27 Ekım Perşembe akşamı, Paris'in "sorunlu" rutelenen banliyölerinden Clichy sous Bois'da iki gencin polis- ten kaçarken sığındıklan yüksek geri- lim trafo merkezinde cereyana kapüa- rak ölmesinin ardından başlayan olay- lar, Fransa hatta Avrupa'ya yayılarak sûrüyor. Içişleri bakanlığından dün ya- pılan resmi açıklamaya göre 11 gün- lük olaylann bilançosu şöyle: 4700 otomobil yakılmış, 1220 kişi tutuklanmış; 77 polis, 31 itfaiyeci ya- ralanmış. Yalnızca önceki gece molo- tofkokteylleriyle kundaklanan otomo- bil sayısı 1408. Polis, Essonne bölge- sinin Grigny kesıminde çıkan çatış- mada 2'si ağır 10 polisin yaralandığı- nı açıkladı. Ilkcarjkaybı Şiddet olaylan sırasında cuma günü saldınya uğrayan bir kişi de dün öldü. Ölen Jean-Jacques LeChenadec, Içiş- leri Bakanı Nkhoias Sarkozy tarafin- dan kabul edilen eşine göre, cuma gü- nü bir komşusuyla evinin önünde soh- bet ettiği sırada bir gencin saldınsına uğramıştı. 61 yaşındaki Le Chena- dec'ın ölümü, protestolann ardından çıkan olaylardaki ilk can kaybı oldu. Dün gece ise Toulouse kentinde ye- ni şiddet eylemleri patlak verdi. Toulo- use kenti yerel yetkilileri, isyancılann polise taşlarla saldırdığını ve molotof Berlin ve Brükseldiken üstünde Almanya'nın başkenti Berlin'in yabancüann yoğun olarak yaşadığı Vloabit semtinde, 5 araç ateşe verikü. Berlin pohsi olaylann Fransa'daki olaylarla ilgili olup obnadığııun araştınldığııu kaydetti. Belçika'nın başkenti Brüksel'de de yabancılann yoğun bulunduğu Saint GiDes ve Anderiecht bölgelerinde önceki gece 5 taşrt kundaklandı. Anderlecht'te bazı sokaklarda, onlarca gencin polis devriyelerini sıkışûrtljğı beKrnlhor. Saint GiDes ve Anderiecht beledryelerinde Arap kökenli yabancılar çoğunlukta bulunuyor. ltfaiye ve poüs birimleri, "ola> laruı reklamım \apmamak için" aynntüı bilgi venniyor. Brüksel'de yabancı gençler iie polis arasında flk çatışma, geçen cumartesi günü Schaerbeek'te meydana gelmiş, 5 poHs yaralannuşu. (Fotoğraf:RE(JTERS) kokteylleri attıklannı söyledi. Yetkili- ler, isyancılann bir otobüsü durdukla- nnı, şofbrden inmesini ıstedikten son- ra aracı yaktıklannı kaydettiler. Sokağa çıkma >usağı Fransa Başbakanı Dominique de Vulepin. Fransa'da ülke geneline ya- yılan şiddet olaylannı durdurmak üzere 9 bin 500 polis vejandarma ko- nuşlandmldığını ve gerekli yerlerde sokağa çıkma yasağı için izin veri- lebileceğini söyledi. V'illepin, ko- nuyla ilgili olarak kabinenın bugün toplanacağını bıldirdi. Paris yakınla- nndaki Le Raıncy kasabasında bu ge- ce sokağa çıkma yasağı ilan edildı. Kasabanın belediye başkanı Eric Ra- oult, 24.00 ıle 06.00 saatleri arasında 18 yaşuıdan küçüklerin sokağa çık- masını yasakladı. Raoult, yasagın "bel- ü bölgeleri kapsa>acağuu" söyledi. Saldınlar ve çatışmalann büyüme- si Fransız yetkili ve ilgilileri alarma ge- çirdi. Sosyal vesıyasetbılüncilere gö- re olaylann büyümesı beklenmedik bir gelişme değil. Şimdiden "Banüyöln- tifadası" şeklınde nitelenen hareket- ien **\T)ksul göçmen çocuklannın isya- m" olarak özetlemek epeyce hafif ka- iıyor. Türkiye Başbakanı'ndan gelen "Fransa'da ola>1an başörtü yasağı fi- tilledi" tarzı açıklamalar ise olaylann ardında Islamcı radikal hareketlenn, îran, Sunye ka\Tiaklı "karanhk" güç- lerin olduğunu iddia eden ve olaylara ordu müdahalesi isteyen Fransız aşın sağ milliyetçilerinin ekmeğine yağ sü- rüyor. Toplumsal yangını körüklediğı ileri sürülen tçişleri Bakanı Sarkozy'nın "sorumsuz" nitelenen son demeçleri- nin tek başına bu "a\ t aklanmayı" ateş- lediğini ıddia etmek, buzdağuıın göv- desini gizlemek oluyor. Basına yansıdığı kadanyla yaşlan 12 ile 20 arasında değişen, büyük ço- ğunluğu Kuzey Afhkalı Arap ve Orta ve Batı Afhka kökenli çocuk ve genç- lerden oluşan "intifadacı" topluluk, ashnda çoğu zaman Fransız kimliği- ne sahip bir kesım. Olaylann patlak ver- diği Clichy'deki Türk derneği Bospho- re'un başkanı ve belediye meclis üye- si Cumhur Güneşlik'in sözleriyle, "Türkrve'de Alamancı, Fransa'da ya- bancr yaklaşık 5 milyonluk bir nüfu- sun soninlan ve isyan nedenleri çok da- ha denn. 1970"lerde sağ iktıdarlarla başlayan, ancak sol hükümetler döne- minde de ele alınmaktan kaçırulan ger- çek sorunlan özetlemek gerekirse: 1) Aktif, çalışabılir yaş gnıbundaki Fransızlann yüzde 10'uışsiz. Buoran gençler arasında (2004 sonu itibany- la) yüzde 23'e ulaşırken yabancı kö- kenli veya göçmen gençler arasında yüzde 50"ye kadaryükselebıüyor. Iş bu- labilenlerin çogunluğunun da geçıci işlerde çalışmalan umutsuzluk, karam- sarlık çıkmazını güçlendıriyor. Tam istihdam ve garantıli iş hayatı ilkeleri- ne alışmış bir toplumda. işsizlere yer- leştirilen "suçluhık" kompleksi de özel- Ukle gençlerde patlamaya hazır barut fiçısı psikolojısi doğuruyor. 2) Çoğu zaman banliyölerde, yok- sul semtlerde, daha sorunlu, resmi dil- le "hassas böJgekr"de harcamalar den- gesi gerekçesıyle ulaştırmadan sağlık ve sosyal sigortaya kamu hizmetleri- nin asgariye inmesi insanlarda "terk edflmişKk" duygusu uyandınyor. 3) Bannma sorununun göz ardı edil- mesi, mali yardımlann. kredi tercihle- rinin kent merkezlen veya daha gös- terişlı projelere kayması, kınlgan ze- mırun hazırlanmasını kolaylaştırdı. 4) Özellikle sağ hükümetler, örne- ğın 2002 hükümetınde de Içişleri Ba- kanı olan Sarkozy zamanında, sol Jos- pin hükümetınin yararlılığı kanıtlanma- ya olanak bulamamış, yurttaşlara ya- kınlaştınlrruş, eğıtımli "•semtpolisleri'' girişimine son venldi. 5) Okullara yapılan yardımlar azal- tıldı. Bölünmüşlük, dışlanmışlık duy- gularını güçlendırecek önlemlere ağır- lık v erildi. Bu etkenlere aşın sağın ırk- çı propagandalan ve oy tabarunı sağ- lamlaştirmak isteyen "popüfist" bir ik- tidar söylemı eklenince özellikle "so- runlu" kamuoyu iyice keskınleşti. Barbus (çember sakallılar) Fransızlann deyımıyle "Barbus/Sa- kalblarfÇemberSakaİhiar) 1 ', yanı "îs- bma terorian" algısı da rol oynadı. Sar- kozy'nin dilıyle bırlikte sertleşen po- lisiye operasyonlar, küçük çetelerin provokatif eylemleri, uyuşfurucu şebe- kelerinın sıkışünlmış olmaktan du>'duk- lan tepkiler, sanıldığından çok daha fazla "has" Fransız ve yabancı köken- li gencin gördükleri aşağılayıcı davra- mşlar basit bir "kaza"nın barut fiçısı- nı ateşlemesine yetti. Fransız hükü- metinın sorunu nasıl çözeceği veya er- teleyeceği, şimdiden Belçika'ya sıçra- yan ve çok daha vahimlerinin, örneğin Italyan varoşlannda yaşanmasından endişelenılen gehşmelerin ne göstere- ceği merakla beklenıyor. EMm DevrimVne portakallı anma Ukrayna'da Ekinı DeMimi'nin 88. yıldönümünü kutlayan Komünist Parti yandaşlan büyük bir gösteri düzenledi Kiev'deld Bağnnsızbk Meydanı'nda kızıl ba\Taklarrv la buluşan göstericiler, Devlet Başkanı \ ıktor Yuşçenko'nun ofisine yürümek istediler, ancak polis tarafjndan engeBendiler. Göstericiler ; , polise Yuşçenko'nun olayta bir şekilde * iktidara geldiği "luruncu DevTİm"i sembotize eden portakallar attı. Vuşçenko, bu vılın başında "demokrasi ve şefTaflık'" sloganlan ve yolsuzluklan önleyeceğj \aadrv te iktidara gelmiş ve iktidan döncmindc başbakan Yulia HmoşenkoŞTi yolsuzluk iddialaruun a>>ııka çıkması üzerine e>1ül aymda görevden ahnıştL (Fotograf: AFP) fTİFGÂNlSTAN'DA ŞÎDDET Kadın şairi kocası döve döve öldürdü Dış Haberier Servisi - Afganistan'ın barısındakı Herat'ta tanınmış bir şair olan Nadia Anjuman. kocası tarafından dövülerek öldürüldü. Yerel polis kaynaklan, 25 yaşındaki şairin geçen MUSTAFA SAKINÇ Ey Vezirköprü! ADAM GÎBİ ADAM bir evladını yitirdin, başın sağ olsun. Nesrin - Kamil Yüksel İZMİR Myanmar'da hükümet yüzlerce kilometre uzağa taşınıyor Cııııta, başkenti kaçırıyor Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. TEMEL ÖNCAN Dış Haberier Servisi -Eski adı Burma olan Myanmar'da- ki cunta yönetimi, başkenti Yangon'dan bu kente > r üzler- ce kilometre uzakhktakı Pyin- mana"ya taşıyor. Enformasyon Bakam Tuğ- general KyawHsan, 9 bakan- lığın personel ve ekipmanını Yangon'dan, kuzeyde yeni başkent Pyinmana"ya önce- ki gün taşımaya başladığını söyledi. Taşınmanın nedeniy- le ilgili fazla aynntı verme- yen Hsan, komuta kontrol merkezinin stratejik bir yer- de olması ihtiyacınm bulun- duğunu söylemekle yetindi. Myanmar'ın, baskentini üc- ra bir dağlık bölgeye taşıya- cağı yönündeki şaşırtan açık- laması. dıplomatik ka>Tiak- larca rejimın kendisini iyi- den iyıye tecrit erme isteği olarak değerlendiriliyor. 'Vfeni numaralanmız.-' Karar. Dışişleri Bakanlı- ğı'nm yaptığı bir brifingle ya- bancı diplomatlara açıklandı. ancak diplomatlann soru sor- masına izin \enhnedi. Bir dip- lomat. bu karardan sadece, "Bizi yalnız bırakın. ihrrvacı- nnz oklugunda biz sianletemas kuranz" anlamınm çıktığını söyledi. Dışişlen Bakanhği'nuı diplomatlara yönelik açıkla- masmda, "Adlmeselelerkonu- sunda bizimle temasa geçmek isterseniz Pyinmana'ya faks gönderebüirsiniz. Lygun bir zamanda yeni numaralanmız ve bizimle ileüşinıe geçeceği- niz tarib size bildirilecek" de- nildi. Hükümetin iletişimi sağ- lamak için eski başkent Yan- gon'da az miktarda personel bı- rakacağı kaydedildi. Yurtdışındaki reiim muha- lifleri bu karann, rejimi "zor- balığın ileri karakolu" olarak nitelendiren ABD'nin, ülkeyi işgal edeceği paranoyasından kaynaklandığını savundu. Myanmar yönetimine yakın kaynaklar, Pyinmana'da. bir havalimanı. hastane, hidro- elektrık santralı ye golf saha- sının yapıldığuıi'kaydettiler. cuma günü kocası tarafından dövüldükten sonra yaşamını yitirdiğinı belırtirken. rutuklanan kocarıın suçunu itiraf ettiği açıklandı. Herat Üniversitesi Edebiyat Fakültesi profesörlerinden Ahmed Seyid Hakiki. 6 aylık bır kızı olan Anjuman'ın bölgede tanman kadm şairler arasuıda olduğunu söyledi. B m ü k kayıp Afganistan'daki Birleşmiş Mılletler (BM) sözcüsü Adrian Edwards da Nadia Anjuman'ın trajik ölümünün Afganistan için bir kayıp olduğunu kaydetti. 1996-2001 arasındaki Taliban yönetimi sırasında okula gitmek ve tek başlarına evden çıkmanın da aralannda olduğu pek çok temel haktan yoksun olan Afgan kadırumn durumu, Taliban'ın devrihnesinden sonra bir ölçüde iyileşmişti. Bununla bu"likte, BM'ye göre ülkede özellikle kırsal kesimde kadınlar ev içi şiddete, kötü muameleye maruz kalmaya ve namus cinayetlerine kurban gitmeye devam ediyor.