Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 EKİM 2005 SALI D I Ş H A B E R L E R dishab(a curnhuriyet.com.tr Filistin yönetiminin örgüte karşı önlem almasmı isteyen 20 polis parlamentoya baskın düzenledi SALI Hamas-polisgerilimiDış Haberler Servisi - Filistinli bir grup polısın, Hamas saldınlanru pro- testo etmek amacıyla Filistin pariamen- tosuna baskın düzerdemelerinin ar- dından parlamento, Oevlet Başkanı Mahmud Abbas'tan, ilci hafla içinde yeni bir hükümet kurmasını istedi. Parlamentonun dürJcü oturumun- da yapılan oylamada, Abbas'ın iki hafta içinde yeni bir hükümet kurma- sı gerektiğıne dair önerge, 5 'e karşı 43 oyla kabul edildi. Me-vcut hükümet hakkında güvenoylaması yapmayı planlayan parlamentonun, meclis baş- kanının tavsiyesi üzerine, yeni bir hü- kümet kurulması yönündeki bir tek- Iifi oyladığı belirtildi. Yeni hükümetle ilgili önergenin gün- deme gelmesi, dün silahiı 20 kadar po- lis memurunun parlamentoya girerek, Hamas militanlanna yönelik tedbir- • Gazze'deki parlamento binasına giren 20 kadar Filistin polisi, Hamas'a karşı önlem alınmasını istedi. Polisler kendilerini koruyacak kadar bile mermileri olmadığını ve Hamas militanlan karşısında zor durumda kaldıklannı belirttiler. Gelişmeler üzerine parlamento, Devlet başkanı Abbas'tan iki hafta içinde yeni bir hükümet kurmasını istedi. ler alınmasını istemesinin ardından oldu. Polisler, Ramallah'taki oturuma ka- tılamayan milletvekillerınin oylama- ya tele-konferans yöntemiyle karılmak üzere bir araya geldikleri Gazze'deki parlamento binasına girerek, Hamas'a karşı önlem alınmasını istedi. Görgü tanıklan, polislerin meclis orurumu sı- rasında binaya gırdiğini söylediler. Ta- nıklara göre, protestocu polislerden biri "Filistin Yönetimi'nin Hamas'a karşı bir tavır almasını istrvoruz. Ka- nınuzı yönetim için döküyoruz, onlar bir şey japmrvorlar" dedı. Polisler kendılennı koruvacak ka- dar mermileri bile olmadığını belirte- rek Hamas militanlan karşısında kü- çük düştüklerini söyledi. Bazı tanık- lar, binanın dışında silah sesi duyul- duğunu belirtirken bazılan polislerin protesto amacıyla havaya ateş açtık- lannı söyledi. Gazze'de önceki gün Hamas mili- tanlan bir polis karakoluna saldırmış, Filistinli polisler ile militanlar arasın- da vaklaşık 6 saat süren çatışmalar yaşanmıştı. Çatışmada aralannda bir üst düzey polisin de bulundugu 3 ki- şi ölmüş, 50 kadar kişı yaralanmıştı. Gazze'deki BBC muhabirine göre. aralannda çocuklann da bulunduğu Gazzeli siviller çatışmalann ortasın- da kaldı. Çatışmalan kimin başlarrı- ğı konusunda ıkı taraf da bırbirini suç- luyor. Hamas'a göre çatışmalar, Filistin polisinin, geçen yıl, Israil'in hava sal- dınsında ölen Hamas lideri Abdüla- ziz Rantisi'nin oğlunu tutuklamaya çalışması üzerine başladı. Filistinli polisler ise, küçük bir anlaşmazhğı çözmeye çalışırken, Hamas mılitan- lannın saldınsına uğradıklannı söy- lüyor. Çatışmalann kısa süre içinde Gazze'nin diğer bölgelenne de yayıl- dığı % e Hamas militanlannın polis ka- rakollanna saldınlar düzenlediği be- lirtılıyor. Çatışmalar sırasında Hamas militanlannın havan ve el bombalan kullandıklan söyleniyor. Filistin güvenlik güçleri Gazze'de asayişi sağlamak için son birkaç gün içinde denetimlerini arttırrnıştı. Filis- tinli yetkililer bu çerçevede sokaklar- da silah taşınmasını yasaklamıştı. İsrail operasyonu Israil ordusunun. önceki gece yan- sı Batı Şeria'da 40 Hamas ve Islami Cihad militanını turukladığı bildiril- di. İsrail ordusu sözcüsü, tutuklama- lann birçoğunun, Ramallah, Beytül- lahim ve Nablus kentleri ve civann- da yapıldığını belirtti. Tutuklamalar- la, 25 Eylül'den bu yana Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde rutuklanan militan sayısının yaklaşık 480 olduğu kayde- dıldi. 34 KİŞİYAŞAMIN1 YlTtRDl Çin'degrizu paüaması PEKfcV(AA)- Çin'in orta kesimindeki Henan eyaletinde bulunan bir kömür ocağında meydana gelen grizu patlamasında ilk belirlemelere göre 34 kişi öldü. Hebi şehrinde bulunan ocaktaki patlama, yerel saatle dün sabah 04:45'te (TSl 23.45) meydana geldi. Kurtarma ekipleri, öğleden sonra 15.20'ye kadar sürdürdükleri çalışma sırasında 34 işçinin cesedini buldular. Yeni Çin Haber Ajansrnın haberinde, eyalet yetkililerinin ocağa gittiği ve patlamanın nedeninin araştınldığı bildirilirken patlama anmda ocakta kaç kişinin bulundugu konusunda bilgi verilmedi. HİNDİSTAN Yolcu treni raydan çıktı BHOPAL(AA)- Hindistan'ın orta kesiminde, kapasitesinin üzerinde yolcu taşıyan bir trenin vagonlannın raydan çıkması sonucu en az 12 yolcunun öldüğü, 100'ünün de yaralandığı bildirildi. Polisin verdiği bilgiye göre Bundelkhand Express treninin 6 vagonu, Madhya Pradeş eyaletinin başkenti Bhopal kentine 400 kilometre uzaklıktaki Datia kenti yakınlannda raydan çıktı. Aralannda askerlerin de bulunduğu kurtarma ekiplerinin Datia kenti tren gan yakmlanndaki kaza yerine geldiğı ve yolculan vagondan çıkannaya başladıklan kaydedildi. 21 YOLCU ÖLDÜ Sıvılaştırılmış gazfaciası DUŞANBE (AA) - Tacıkıstan'in batısında, sıvılaştınlmış gazla çalışan bir yolcu otobüsünün bir başka otobüsle çarpışmasının ardından meydana gelen patlamada, otobüsteki 21 yolcunun tamamının öldüğü biIdirildi.Polis tarafından yapılan açıklamada, başkent Duşanbe'nin 50 kilometre güneyinde kırsal bir bölgede önceki gün meydana gelen kazadan sonra sadece 15 cesedin teşhisinin mümkün olduğu kaydedildi. Benzinden daha ucuza gelmesi nedeniyle sıvılaştınlmış gazlı araçlann kullanınunın yaygın olduğu Tacikistan'da. bu tür araçlarda zaman zaman patlamalar olduğu, ancak ilk kez bu kadar can kaybının meydana geldiği belirtiliyor. ALLIED *-* ECKPOIJV CHARLIE IkiAlmanya'nın bitieşmeyûdönümü Bertinliler kenti ikiye ayıran ünlö duvann kalıntılan önünde gezfyor. Bu ziyaretler, dünün (pazartesi) Baü ile Doğu Almanya'nın birleşmesinin 15. yüdönümü olması nedeniyle ayn bir anlam taşıyor. Ancak solun güçlü çıktığı son genel seçimler, 15 yıl önce yıkılan duvann hâlâ ayakta olduğunu kanıtbyor. (Fotoğraf: REUTERS) Uluslararası Af Örgütü: Terörle mücadele işkencenin bahanesi olamaz Rıısya'ya insan hakları uyarısı ANKARA (ANKA) - Uluslara- rası Af Örgütü, (UAÖ) Rusya'nın AB ile görüşmelerinin başlama- sının öncesinde "insan haklan ihlali" uyansı yaptı. Rusya'nın Kuzey Kafkaslar'da ağır insan haklan ihlalleri yaptığını açıkla- yan örgüt. Rusya'nın "terörlesa- vaşı" sistematik insan haklan ih- lalleri için bir mazeret olarak kul- landığını öne sürdü. Bölgede yaptığı son saha çalış- malanna ilişkin bir açıklama ya- pan UAÖ. Çeçenistan ve tngu- • Rusya'nın Kuzey Kafkaslar'da ağır insan haklan ihlalleri yaptığını açıklayan Uluslararası Af Örgütü, Rusya'nın "terörle savaşı" sistematik insan haklan ihlalleri için bir mazeret olarak kullandığını öne sürdü. şetya'daki insan haklan ihlalleri- nin sürdüğünü ve Rus yetkilile- rin sivillere yönelik işkence, ka- çınna ve gizli gözaltı gibi uygu- lamalara devam ettiğini bildirdı. Örgüt, Rusya'nın "terörlesava- şı" sistematik insan haklan ihlal- len için bir mazeret olarak kul- landığını öne sürdü. Yann lngil- tere'nin başkenti Londra'da ger- çekleştirilecek olan Rusya- AB zirvesi öncesi Rusya'ya "insan haklan ihlaDeri" konusunda uya- nda bulunan örgüt. insarüann key- ü gözaltına almdığını, işkence ve kötü muamelelerin sürdüğünü bil- dirdi. A\xupa Birliği'nin temel insan haklannı savunmayı taahhüt eden bir örgüt olduğuna dikkat çekilen UAÖ açıklamasında. AB'nin in- san haklan ihlalleri ile ilgili bul- guları dikkate alması istendi. Açıklamada. Rusya Devlet Baş- kanı VTadimir Putin'e ihlallerin sona erdirilmesi ve etkin soruş- turma yürütülmesi yönünde çağ- nda bulunulurken şüphelenilen- lerin kovuşturulması için Rus hü- kümetinin derhal harekete geçe- ceğine dair AB'ye net bir mesaj vermesi gerektiği belirtildi. Nobel Tıp Odülü Avustralya'ya Gastrit ve ülseri ilaçla tedavi etmeyi başaran Barry 1 Marshall ile J. Robin Warren 10 milyon kronluk (1.29 milyon dolar) ödülüpaylaşacak STOCKHOLM(AA)- 2005 Nobel Tıp Ödülü'nü, Av-usrralyah hekimler BarryJ. Marshall (54) ile J. Robin NVarren (68) kazandı. İsveç-Stockholm Karolinska Enstitüsü Nobel Kurulu'nun açıklamasına göre Marshall (54) ile Warren (68), büyük ödüle. gastrit ve ülsere bakterinin yol açtığmı belirlemeleriyle değer görüldü. iki bilim adamı. 10 milyon kronluk (1.29 milyon dolar) ödülü paylaşacak. Marshall ile Warren. 1982'de "heükobakter pilori" tipi bakteri "mikrobunun", onikiparmak bağırsağı ve midede iltihaba neden olduğunu belirlediler. Avustralya'nın Perth kentinde patolog hekim olan Warren, hastalann yüzde 50'sinin mide dıplennde oluşan ülserde "lielikobakter pilori kıvnnı bakterileri"nin etkin olduğunu saptadı. Karolinska Nobel Kurulu'nun liyakat kaydına göre Marshall ile Warren"ın ızlediği bakteri. onikiparmak bağırsağı ülserlerinın yüzde 90"ında, mide ülserlerinin de yüzde 80'inde etkindi. Marshall ile Warren, helikobakter pilori'yi, iltihap oluşumu gastrit ile yara oluşumu ülserde kesin belirlediler. Eskiden hayat tarzına, aşın sinirli olmaya bağlı olduğu zannedilen ülserin antibiyotiklerle kısa teda\i yolunun açılması da, Nobel Kurulu'nun takdirinde baş sırada yer aldı. Nobel Tıp Ödülü'ne bu yıl 2 Avustrahalı bilim adamı lav ık bulundu. Nobel Komitesi'nden Hans Jorvall, dün Stoekholm 'de yaptığı açıklamada ödülün Avustralyalı Barr\r Marshall ve Robin VVarren'a gastrit ve mide iilserine yol açan halicobacter Pylori adh bakteriyi bulmalan nedeniyle verildiğini açıkladı. 2 bilim adamı bakterinin varbğını 1982 yümda beUrlenıişri. (Fotoğraf: •-, REUTERS) ORHAN BURSALI Bilim Doğuya Kayıyor Dünyada ve Türkiye'de bir "Çin heyulası" dola- şıyor ya.. Çin'in "sudan ucuz emeğe dayanan üre- timiyle" piyasalarda bütün rakiplerine korku saldı- ğı söyleniyor ya... Evet, ucuz, ama kaliteli bir emek var, Çin'in kaç yıldır süren yüzde 1O'luk büyümesi- nin ardında... Ancak ucuz emekten önce, müthiş bir bilim ve teknoloji politikalan var, yüksek teknoloji üre- timi var... Tabii ki ucuz Çin mallan da var, ancak dünyayı en- dişelendiren bu ucuz kalitesız mallardeğil... Onlar fasa fiso, dünyaya ve pıyasalara vız gelir tırıs gider... Çin'in esas korkutan yüzü, yüksek teknolojide, bil- gi üretmede, bilim ve teknoloji üretımindeki inanri- maz yükselişidir... Çin'in bu yeni gücüne göz atma- dan önce, çok önemli kısa bir anımsatma gerekti: Çin, bir zamanlar tarihte ilk "bilimin anavata- nı"ydı. Kâğıt, barut, baskı makinesi, kitap basmak.. Çinlilerin keşfiydi... Zaman 960-1279 arası ve Song Hanedanlığıyıllarıydı... Çınodönem bilimde ve tek- nolojide insanlığın ilk altın yıllarına imza atmıştı. Da- hası, Avrupalıların ancak 17.-18. yüzyılda keşfe- deceği tarım tekniklerinı kullanıyordu.. Çin şımdı bilim ve teknolojide en parlak dönemi- ne muzaffer bir gerı dönüş yapıyor... Hem de o dö- nemini bütünüyle aşarak. Şimdı bu yükselişin bıraz ayrıntılanna bakalım... • • • Çin ekonomısi yılda yüzde 9-10 gibi büyüyor... Ama konumuz açısından daha ilginci, araştırma harca- malannın çok daha hızlı büyümesıdır... Ar-Ge har- camaları 2003'te toplam yüzde 19.6 arttı, temel bi- lim araştırmalardaki artış ıse yüzde 18.8. Çin, brüt sosyal üretimın yüzde 1,3'ünü Ar-Ge'ye ayırıyor... Araştırmalar daha çok teknoloji üretımine yakın özelliktaşıyor... Çin sadece, dünyanın en uygun ko- şullarıyla büyük şirketlerin yatınmlarını çekmekle kalmıyor, çok sayıda şırket Ar-Ge'lerini de bu ülke- ye kaydırıyor. örneğin General Elektrik'ın Çin'de 27 laboratuvarı var. Microsoft'un 150 araştırmacı- sı... VW, IBM-lntel, Daimler Chryesler, Cisco gi- bi devler de Ar-Ge'lerının bir kısımını Çin'e taşıma hazırlığında... Artık Ar-Ge de "vatan"değıştıriyor. Küresel dünyada, dolaşımaçıkan en önemli "şeyier- den biri de Ar-Ge! "Yeni yetme bilim devi" 10 yılda bunu nasıl ba- şardı? Birsırdeğil: Bilim teknoioji politıkalarıyla, bu politikalarla üniversıtelere ve sanayi üretımine yol gös- tererek.. Ar-Ge'ye gerçek yatırımlar yaparak.. bi- limsel araştırmalarını seçkın alanlarda yoğunlaştı- rarak. Tabii en önemlisı, dünyadakı en seçkin laboratu- variarda büyük bilimsel buluşlara imza atan Çınli bi- lim insanlanna, Çin'de çok daha büyük olanaklarya- ratarak.. hem ülkede bilimsel altyapıyı, laboratu- varları vb. hazırladı hem de onlara dolgun maaşlar verdi... Şimdi sıkı durun: Dünyada bilimde seçkınliğini kanıtlamış 600 bın Çinliden 170 bini, bu politikalar sayesinde Çın'egeri döndü! Pekin Üniversitesi'nde her yıl yeni 100 profesörlük kadrosu açılıyor... • • • Şimdi bilim-sanayi ve teknoloji politikalan konu- sunda dünyaca tanınmış bir uzman olan Richard B. Freeman'in "Bilim ve mühendislikte işgüçleri- nin küreselleşmesi, Amerikan ekonomik liderliğine birtehditmi" başlıklı 2005 tarihlı çalışmasından bır- kaç bilgi aktaracağım: Freeman, "Amerika ekonomi, bilim ve teknoloji- de yaratıcılığı, üstünlüğüyitiriyormu" diye soruyor... Çin'in teknolojik yükselışini ABD ve Japonya ile kı- yaslıyor: Üç ülkenin teknolojik konumlarında 1993 yılından bu yana gelişiminı karşılaştırıyor. Çin 12 yıl içinde endekstekı yerıni üç misline yakın arttıımış ve ABD ve Japonya'ya yakınlaşmaya başlamış.. Çin, dünya ekonomisının ana akışlarını değiştir- meye başladı. Freeman'a göre, ABD'de bilim ve mühendisliğin egemenlığı erozyona uğruyor. Küre- sel iş piyasasındakı değışimler nedeniyle, ABD'nin yüksek teknoloji üretımınde kıyaslamalı avantajı azalıyor... ABD Avrupalılan yakalayıp geçmek ıçın 100 yıl ça- hştı... Japonlar 50 yıl. Şimdi bilimin yeni kaplanları için bu süre 25 yıla ındi! OECD raporlarına göre, 1991 -2002 yıllan arasın- da dünyada Ar-Ge'ye harcamalarını Çin kadar hız- lı arttıran başka ülke yok. Asya'da süreklı olarak bi- lim ve teknolojiye aç nesiller üretirken, AB, ulusla- rarası rekabeti yakalayabilmek için 10 bin araştır- macı ithal etmek zorunda... Şüphesiz Türkiye için bu yeni durum derslerle dolu. Ama ders alacak bir ortam var mı? Bilim ve teknolojide büyüme Batımızdan Doğu- muza kayıyor. Batı'yıseyrettik... Galiba bu defa Doğu'yu seyredecegiz .. obursalka cumhuriyet.com.tr. MERKECtN ÖNÜ AÇILIYOR Başbakanlık sinyali Dış Haberler Servisi - Almanya'da Başbakan Gerhard Schröder li- derlığindeki Sosyal De- mokratlar, muhafazakar lider Merkel'in başba- kan olacağı bir koalisyo- na katılabileceklerinin sinyalini verdi. Schröder de, başbakan olmasına kendisinin değil partisı- nin kararvereceğini söy- ledi. Sosyal Demokrat Par- ti Genel Başkanı Franz Münteferink dün bir açıklama yaparak, Hıris- tiyan bırlik partileriyle kurulacak bir koalisyon hükümetine Schröder'ın başbakanlık etmesını is- tediklerini ancak bu ko- nuda pazarlığa açık ol- dukJannı belirtti. .Alman- ya'da 18 Eylül'de yapılan erken genel seçimlerden birincı çıkan Hınstiyan bırlik partileriyle iktıdar- daki Sos>'al Demokrat- lar arasında koalisyon gö- rijşmeleri başbakanın kim olacağı konusunda- kı anlaşmazlığa kilitlen- mışti. Almanya Başba- kanı Schröder de, Al- man RTL televizyonuna verdiği demeçte başba- kan olma talebinin kişi- sel bir istek olmadığının alrınıçizdi. Schröder'in bu sözleri, yeni hükümet- te başbakan olma ısra- nndan geri adım atağı şeklinde yorumlandı.