Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürii: SaHm Alpaslan#Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürii: Hakan Kara Istıhbarat' Cengiz Yıldırım • Ekonomı: Hasan Eriş 0 Kültür Egemen Berköz # Spor: Ab- dülkadir Yücelman 9 Makaleler Sami Ka- raören • Diizehme Abdullah Yazıcı • Bıl- gı-Beige- Edibc Buğra • Yurt Haberlerr Meh- mct Faraç • Avrupa Temsılcısı Giiray öz Yayın Kurulu tlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, İb- rahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara lemsılcısı Mustafa Balbay Ataturk Bulvarı No 125, Kal 4, Bakanhklar Tel 4195O2O(7hat), Paks 4195027 • tzmır remsılcısı Serdar Kızık, H ZıyaBlv 1352 S 2/3 Iel 4411220, Faks 4418745 • Adaııa lemsılcısı Çctin Yiğenoğlu, Inonu Cd 119 S No 1/1, Tel %1 1211,Faks 363 12 15 Antalya lemsılcısı Ahmet Oruçoğlu Cumhuriyet Cad 80/5 Tel 0242 2480057 Tax 2430509 • MuesseseMu- • Cumhuriyet Reklam: dürü ErolErkut •Genel Mudur ÖzlemAyden 0 Bılgı l^lem • Cıencl Mudur Yardınıcısı Ahmet Korulsan Semra Ya/ıcı 1 el (0212)512 • Satıs, Fazilet 41 19-512 4 X 3 0 - 5 1 2 Kuza Hax <0212)5H8463 YıyımtaymıYaııGunHaberAjjıısıBasinvcYaymı.ılücA1 ) turkoıagıCad I M U a g a l o g l u W 1 4 Ktanbul ?k 24« Sııko.1 V44lMsl Tel (0 212) SI2 0S 05(20hat) laki (0 212) M185 95 Yaygın surelıyayın Baskı: Medcz(j<m:tL'I)ergı İUsım Yayınulık San ve lıc A1 ? latıhMaü IlAsanBasn(dd Samandırc k.ırtal kıanbıı! Dağıtım Weriw Dağıtım Pa/arlama San vc h t A*? I OCAK 2005 Imsak5 49 Gune:, 7 22 Öğle: 12 15 Ikıııdı 14 12 Ak&aml6 Yatsı: 18.21 C-7 (AP) ,*ttı/n<»ı!WF Smith servetten oldu • NEVVYORK(AA) - Playboy'un eski modellerinden Anna Nicole Smith, mahkeme karanyla petrol kralı eski kocasının mirasından mahrum kaldı. Bır Amerikan federal temyiz mahkemesinın Smith'in eski kocası J. Hovvard Marshall Il'nin tek vârisi olarak oğlunu göstermesi üzerine, ünlü model 88.5 milyon dolarhk bir servetten oldu. Boyun kalınlıgı tehlike işareti • BURSA (AA) - Uludağ Üniversıtesı (UÜ) Tıp Fakültesı Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karadağ, boyun kalınlıklan 43 santimetreden büyük erkekler ile 38 santimetreden büyük kadınlarda solunum sorunlanna daha fazla rastlandığını söyledi. Prof. Dr. Karadağ, yetişkin insanlann yaklaşık yüzde 45'inde görülen horlamanın, solunum kaslarında sürekli bir tıtreme yaparak boyunda genişlemeye neden olduğunu belirtti. Cazcı Artie Shaw öldii • LOS ANGELES (AA)- Amerikalı cazcı Artie Shaw, Los Angeles'ta (94) öldü. Sanatçının arkadaşlarından VVill Curtis, klarnetçi Shaw'un evinde yaşamını yitirdiğini söyledi. Shaw'un uzun süredir hasta olduğunu belirten Curtis, kesin ölüm nedeni hakkında bilgi vermedi. Klarnetçi, bestekâr, caz orkestrası şefi ve yazar olan Artie Shaw, caz müziğinin önde gelen isimleri arasında bulunuyordu. Sperma bankacılığı dönemi • ANKARA (ANKA)- Sağlık Bakanlığı, evli çiftlerde kısırlık riskine karşın erkeğin spermalannı koruma altına ahyor. Sağlık Bakanlığı, Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği'nde değişiklik yapıyor. Bakanlık, değişiklikle evli erkekte evlilik sonrasında çeşitli nedenlerle meydana gelen kısırlık sorununa karşı önlem ahyor. Yapılan düzenlemeye göre, Türkiye'de ilk defa yasal olarak tüp bebek merkezleri bünyesinde sperma bankalan oluşturtilmasının yolu açılıyor. Baraj yapmadan ve hiçbir çevre sorunu yaratmadan elektrik üretme olanağı var Karadeniz'insuyuboşaakıyor• Türkiye'nin enerji potansiyelinin boşa gittiğine dikkat çeken uzmanlar, Karadeniz'de her yıl meydana gelen sel ve heyelanlarda önemli oranda can ve mal kaybı yaşandığına dikkat çekiyor. Geliştirilecek örnek projclerle bu iki kaybm önlenebileceği vurgulanıyor. RİZE (Cumhuriyet) - Karadenız Teknik Üniversıtesi (KTÜ) Öğre- tim Üyesi Prof. Dr. Hızır Önsoy, Ka- radeniz'deki su potansiyelinin yal- nızca yüzde 2 'sının değerlendırildi- ğini ve 13 mılyar metreküp suyun bo- şa aktığını vurgulayarak "1 kw/sa- at elektrik karşıkğında 160 bin lira ödeme yapıhrken bölgede kurula- cak santrallarlafiyat14 bin liraya dü- şebilir" dedi. 1 3 MİLYAR METREKÜP Rıze'de düzenlenen bır enerji pa- nelinde konuşan Prof. Dr. Hızır Ön- soy, bölgedekı su fazlahğı nedeniy- le her yıl ceşıtlı boyutlarda sel fela- ketlerinin yaşandığına, buna bağlı olarak can ve mal kaybının meyda- na geldiğine dikkat çekti. Samsun-Hopa arasında bulunan irili ufaklı yüzlerce akarsudan yıl- lık 13 milyar metreküp su kullanı- labileceğini belirten Önsoy, potan- siyelin yalnızca yüzde 2'sinin kul- lanılmasından yakındı. Önsoy, 2003 Temmuz ayında çı- kan yasayla özel işletmelerin de bo- şa akan sulardan elektrik enerjisi üretebilmelerinin yolunun açıldığı- nı anımsatarak "Yasa ile özel firma- lar da belirli koşullarda bu sulan de- ğerlendirme imkâmnasahipolacak. Baraj yapmadan ve hiçbir çevre so- runu yaratmadan, çevreye hiçbir za- rar vermeden regülatörlerle suyu alıpdüşüksantrallarlaelektrik üret- me olanağı var" diye konuştu. FiYATLAR DUŞER 1 kw/saat elektrik karşıhğında 160 bin lira ödeme yapıhrken, bölgede kurulacak santrallarla fiyatın 14 bin liraya düşeceğine dikkat çeken KTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hızır Ön- soy şöyle devam etti: "Enerji potansiyelimiz bir yandan boşa giderken öte yandan sel ve he- yelanlarda önemli oranlarda can ve mal kaybımız oluyor. Bu iki kaybın da önlenmesi gerekiyor. KTÜ olarak boşa giden bu suları- mızdan enerji üretebilmek için Ri- ze'nin tkizdere ilçesinde 4 bin mega- vatlık bir santral projesi geliştirdik. Bu hidroelektrik santrahn yapımı için gerekli flzibilite çalışmalannuzı tamamladık. Yakında bu santrahn yapımı için gerekli çahşmalarbaşlatüacak. Bek- lediğimizverimi aldıktansonra ise bu tip santrallann yapımı için de çalış- malannuzı hızlandırarakörnek pro- jeler oluşturulacaktır." ÇOĞUİLKOKULÇAĞINDA 40 bin çocuk sokakta yaşıyor • Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'nun (SHEÇEK) araştırmasına göre sokak çocukları, îstanbul, Adana, Gaziantep, Antalya, Ankara gibi büyük kentlerde yoğunlaşıyor. SHÇEK, 2003-2004 yılında sokakta yaşayan çocuklardan 16 bin 334'üne ulaşırken çocuklardan 5 bin 569'u ailesinin yanına döndü. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esir- geme Kurumu'nun (SHÇEK), araş- tırmasına göre Türkiye'de toplam 40 bin 405 çocuk sokaklarda yaşıyor. Resmi olmayan rakamlara göre yaklaşık 60 bin sokak çocuğunun bulunduğu tahmin edilıyor. SHÇEK, 2003-2004 yılında bu çocuklardan 16 bin 334'üne ulaşır- ken rehabilite edılen çocuklardan 5 bin 569'u ailesinin yanına döndü. Çocuklardan 1767'si yeniden okula başladı. Aılelerinin yanına dönmesi uygun görülmeyen ve yaşı tutan çocukla- nn bir kısmı SHÇEK kurumlarında koruma altına alınırken ikna edile- rek rehabilitasyonları gerçekleştiri- len bır kısım çocuk da işe yerleşti- rildi. Sosyal hizmet uzmanlan ile psiko- logların girişimleri sonuç vermeyen bazı çocuklar ise sokaklara tekrar döndü. Sokakta çalışan ve yaşayan çocuklann yüzde 80'iilköğretim ça- ğında bulunuyor. Sokak çocuklan, Îstanbul, Ada- na, Gaziantep, Antalya, Ankara gi- bi büyük şehirlerde yoğunlaşıyor. Ankara'daki sokak çocuklarının yüz- de 90'ını Çinçin Bağlan semtinde oturan aılelerin çocukları oluşturu- yor. Bu çocuklar, aileleri tarafından sokakta çalıştınlıyor. evimli fokun Çince merakı! Jonao 7 yaşında bir fok balığı. Bu sevimli hayvanlar kimi zaman bir topla oynarken veya resim yaparken fotoğraf karelerine yansır. Ancak Jonao bu kez yazı yazıyor, hem de Çince. 2005 Horoz Yılı nedeniyle Çince "Horoz" yazan Jonao, Japonya'nın Yokohama kentindeki Deniz Cenneti Akvaryumu'nun şu sıralar en sevimli kahramanla- rından. Jonao'nun gösterisi yeni yıl tatili süresince devam edecek. Özellikle küçüklerin büyük ilgisini toplayan Jonao, 10 Ocak'a dek marifetlerini sergileyecek. (Fotoğraf: AFP) TÜRKTABİPLERİBİRÜĞI: Aşıda dışa bağımhyız ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Tabiplen Birlıği (TTB) Merkez Konseyi, son zamanlarda aşı konusunda yaşanan sıkıntılann temelinde Sağlık Bakanlığf nın 1997'de aşı üretimine son vermesiyle başlayan "dışa bağunhhğuı" yattığını bildirdi. Yapılan açıklamada, son günlerde bazı basın organlannda Türkiye genelinde verem aşısının eksikliği konusunda haberlerin yer aldığı anımsatıldı. Yalnızca verem aşısı değil, başta tetanos olmak üzere tüm aşılarda zaman zaman eksiklikler yaşandığı belirtilen açıklamada, "Ne yazık ki Türk Tabipleri Birliği olarak yıllardan beri altını çizdiğuniz tehlike bugün gerçeklik olarak karşunıza çıkmışnr" denildi. Sıkıntılann temelinde Sağlık Bakanlığı'nın aşı üretimı yapmamasının olduğu vurgulanan açıklamada şunlar kaydedildi: "Bu şekilde Türkiye'de her yıl 1.5 milyon gebe ve bunlardan doğan yaklaşık 1.2 milyon bebeğin gereksinimi olan aşılann ithal edilnıesi dönemi başlamışnr. DUcuz olduğu gerekçesiyle ithalatuıa başlanan aşdaruı bir süre sonra eksikliğiyle 2003'te sağlık ocaklannda kriz baş göstermiştir." En büyük şöhret Depp NEW YORK (AA) - Amerikah aktör Johnny Depp, "Karayip KorsanlarTndaki performansı sayesinde 2004 \ ılınııı en büyük şöhreti seçildi. Internetteki imdb.com'ıın seçmelerinde, Johnny Depp'i "Mean Girls" fılmindeki rolüyle Lindsay Lohan izledi. Lohan'ı sırayla Orlando Bloom, Keira Knightley ve Angelina Jolie izliyor. Proje ile ürünün virüsten anndınlması hedefleniyor Fiııike portakatuıakoruma GÜRSUKUNT ANTALYA - Narencıye üretim ve ihraca- tının en önemli merkezlerinden bıri olan Antalya'nın Fınike ilçesinde 2005'ten itiba- ren portakal koruma altına ahnıyor. Çahş- malar sayesinde Finike portakalının virüs- ten anndınlması, verimin ve ekolojiye bağ- lı kalitenin arttınlması hedefleniyor. CHP Antalya mılletvekili FeridunBaloğ- lu, portakal üreticısinin bir yıl az, ertesi yıl çok ürün alması, ürün kalitesi ve narenci- ye ihracatındaki teşvik primi uygulaması- nın kaldınlması gibı konulan Meclis'e ta- şıdı. Baloğlu, Tanm ve Köyişleri Bakanı SamiGüçlü'nün yanıtlaması istemiyle ver- diği önergesinde ihracat nedeniyle uluslara- rası değere sahıp Finike portakah ihracatın- da verilen teşvik primi uygulamasının kal- dınlmasını da eleştirerek "Teşvik primi uy- gulamasının kaldınlması, ihracata za- rarveriyor. Narenciyeihracannda,ton başuıa 100 dolardan aşağı olnıa- :, mak üzere, yeniden prinı ııygıı- '' lanmah. Bunun için ne bekli- yorsunuz" diye sordu. Bakan Güçlü de önergeye verdiği ya- nıtta 2005 yılından itibaren Fi- ( nike portakalının koruma altı- na alınacağını açıkladı. Üstün özelliktekı Finike por- takalını virüsten anndırma çalış- malanna 2005'te başlanacağını be- lirten Bakan Güçlü, narenciye ihraca- atının destekleri konusunda da gerekli çalış- malann sürdürüleceğini söyledi. MESELA DEDIK ERDAL ATABEK Oimdi gazetelerde, dergılerde, y ekranlarda, radyolarda bu so- ru sorulur, yanıtlan aranır. "2004 YıhNasılGeçti?" En önemli olay- lar sıralanır; filmler, şarkılar, mut- lu olaylar, büyük felaketler sıra- lanır. Kimilerine göre "iyi geç- miştir", kimilerine göre "bundan kötüsüolaınaz"dır, kimilerine gö- re de "değişenbirşeyolmamış"tır. Şimdi biz de bu köşeden bakıp da "Nasügeçti?" dersek bızim yanı- tımız da böyle olmuştur. Simidln inanılmaz yükselişi 2004 YıhNasılGeçti?.. kişinın gözünden kaçmış olabilir ama bizim gözümüz- den kaçmaz; bizim ünlü fast-fo- od olayımız "simit-çay" ikilisi 2005 yılına büyük bir sıçramay- la girdi. Fakir mönüsü olarak bi- linen "simit", gezici tablaların- dan saraylara taşındı. Her yerde "simit saraylan" açıldı, "saray lokması"nı bilenler, "sultan sof- rası"nı tanıyanlar bu olaya ne dı- yeceklerini şaşırdılar. Ne yazık ki her şeyden program yapan televız- yonlanmız bu olayı atladı. Dün- ya sahnesine şiş-kebaptan sonra döneri armağan eden yeme içme dehamız, bu kez simit olayıyla yeni bir atak yaptı. Avrupa henüz işin farkında değil, sınırlamalar içı- ne "simif olayını almayı düşüne- medi, işte bizim bundan yarar- lanmamız gerekiyor. "Simit ile huruç" etmeliyiz. Viyana'ya ay- çöreğini armağan eden bizler, si- mit ile bütün Avrupa'yı fethet- meliyiz ki namımız yürüsün. Bu iş, öyle lahmacunla falan kanştı- rılmasın. Simit olayı dış cepheden susam ile destekleniyor ki koles- terol olayına birebir. Susam yağı neresinden baksanız şifa. Sonra o her biri bir dünya temsili olan yu- varlak biçimi. Buğusu üstünde bir simidin büyüleyici kokusu. Kim- selerin dayanamayacağı vazge- çilmez tadı. Bir yiyenin bir daha ne zaman fırından çıkacak diye dört gözle beklediği "otantik" si- mit. İşte 2004'ün büyük olayı bu- dur. Sen de ye, afiyet olsun. Semranım'ın reytlngleri patlatması... / örmelere göz yetmez, bak- \J malara can dayanmaz, "Sem- ranım olayı" elbette ki 2004 yılı- nın unutulmazlan arasına gırdı. O ne şahin gibi analık, o nasıl dişi aslan gibi oğlunu savunmadır! Ata da evlatlann şahı olmalı ki, böyle bır ana tarafından korunma altına alınmış. ŞuAvrupalılar da- ha bu olayın ne olduğunu anlaya- madılar. işte evlat böyle korunur, oğullar, kız kuşatmasına böyle göğüs gerer. Reytinglerpatladı ki o kadar olur. Biz işte Avrupa'ya bunu öğreteceğiz. Evlat kendı ha- lıne bırakılır mı? Ktzı kendine bı- rakırsan ya davulcuya varır ya zurnacıya. Hoş, davulcuya vanp memnun olan kızlarımız da oldu ya, neyse şimdi onu açmayalım. Oğlanı da kendi haline bırakırsan kimi alır belli mi olur? Ortahkta bıldik bilmedik kızlar dolaşıyor. Genç çocuktur, bilmedik birine kapılır, son pışmanlık fayda et- mez. lyisi mi analar işı ele alır, se- çer, eler, bakar, sınar, sonra da oğ- lunu inim inim inletir. Oğlunun ba- şında sıkı duran analar, kızlan her türlü sınavdan geçınr, beklenme- dik sorularla bunaltır ki sonradan biricik evladının canı yanmasın. Bu da 2004 yılının büyük olayı- dır kı, dünyanın işte bizim gibı ülkelerinde olur. O, kendine ge- lışmiş diyen ülkeler de bakıp ba- kıp ders alsınlar. Yok bırey ol- makmış da yok kendi karannı ver- mekmiş de daha bilmem neler- miş. Avrupa Avrupa duy sesimi- zi, geliyor Semranım'ın ayak ses- lerı. Cep telefonu sorununu çözemedik... rşte 2004 yılında çözemediğı- J. miz bir sorun. Yazık ki cep te- lefonu olan vatandaş sayımız yüz- de 60'larda kaldı. Daha 100 kar- deşimızden 40'ının cep telefonu yok. İşte bu olmadı. Avrupa'da üçüncü olmuşuz ama bu bize ya- kışmaz. Birinci olmamız gereki- yor, bu yolda da ilerliyoruz ama daha hızlı gitmemiz gerekli. Hat- lı mı olur, kontörlü mü olur, yok- sa başka bır sistem mi gerekli, bu sorunu çözelim. Vatandaşlarımı- zın tümünü cep telefonuna kavuş- turalım. Üç yaşını geçen çocuk- lardan başlayarak bütün yurttaş- larımızı cep telefonu kullanmak zorunluluğuna tabi tutalım. Avru- pa'nın birincisı olalım. Öğrencilere derslerini de cep telefonlanyla öğretebiliriz belki. Hani çok seviyorlar ya, cep tele- fonuna matematık problemleri fa- lan koysak nasıl olur. Milli eğiti- mimız yenıliklere pek açıldı da, bir söyleyelim. Ama 2005 yılın- da bu sorunu çözelim. İşte size 2004 yılının kısa bir açıklaması. Avrupa, seni geçiyoruz, tamam mı?...